جای خالی مدیریت در ترافیک گرگان/کنترل آمدوشد با طرح های پرهزینه

در هیاهوی تبلیغاتی اجرای تقاطع‌های غیر هم‌سطح در گرگان و در شرایطی که برخی اعضای شورا انتقاد از طرح‌های عمرانی را مخالفت با توسعه گرگان می‌دانند، آنچه بیش از همه مغفول مانده ترافیکی است که مردم گرگان هرروز با آن درگیرند و روزبه‌روز هم بر گره‌های آن افزوده می‌شود.

 به گزارش گلستان 24، گره‌هایی که منتظر راه‌حل کارشناسی برای باز شدن هستند ولی بیشتر با طرح‌های بزرگی مواجه‌اند که ترافیک را، نه روان، بلکه فقط منتقل می‌کنند. طرح‌هایی که در نقاطی اجرا می‌شوند که نیاز نیست ساعت‌ها در ترافیک آن بمانیم و با عبور از یک یا دو چراغ‌قرمز به‌راحتی می‌توان به مقصد رسید.

ترافیک یک واژه شناخته‌شده بین‌المللی به معنای آمدو شداست که از سه رکن اصلی انسان، وسیله نقلیه و راه تشکیل‌شده است. کیفیت و کمیت هرکدام از این ارکان به‌تنهایی نیز رابطه مستقیم و تأثیرگذار با شدت و ضعف ترافیک دارد، لذا تعداد خودروهای موجود با میزان جمعیت شهر و ظرفیت معابر باید دارای تناسب مناسب باشند.

وجود مشکلات ترافیکی در یک شهر می‌تواند روی افزایش جمعیت، توسعه اقتصادی – اجتماعی، محیط‌زیست، مصرف انرژی و سلامت روح و جسم شهروندان تأثیر منفی داشته باشد، بنابراین توجه به ترافیک و حل مسائل آن یا به حداقل رساندن مشکلات آن باید جزء اولویت‌های اصلی و اساسی مدیریت شهری باشد.

به عقیده کارشناسان، در حال حاضر تناسب نداشتن ظرفیت معابر با تعداد وسیله نقلیه (پایین بودن سطح سرویس)، کمبود پارکینگ عمومی، افزایش خودروهای تک‌سرنشین، نبود پایانه‌های مرکزی مناسب و... ازجمله نارسایی‌های ترافیکی در شهر گرگان هستند که منجر به بروز مشکلات در حوزه شهری شده‌اند.

استفاده از وسایل شخصی در گرگان دو برابر استانداردها

شاهین تفکیک کارشناس عمران،  درباره راه‌های برون رفت از ترافیک سنگین در گرگان، گفت: برای برون رفت از این مشکلات باید برنامه ریزی مدون با اهداف افق  کوتاه مدت و بلند مدت انجام داد، احداث محورهای جدید و تعریض معابر موجود (افزایش سطح سرویس)، گسترش و بهبود خطوط حمل و نقل همگانی، ایجاد تقاطع‌های غیر همسطح، تأمین پارکینگ‌های عمومی، جلوگیری از تمرکز کاربری‌ها، الزام تأمین پارکینگ بالاخص برای کاربری‌های تجاری، قانونمندی و فرهنگ ترافیکی رانندگان و عابرین پیاده و همچنین استفاده از ابزارهای نوین و کارآمد کنترل ترافیک و تخلفات رانندگی در کنار افراد و نیروهای متخصص و مجرب می‌تواند نتایج مطلوبی برای رفع مشکلات ترافیکی داشته باشد.

وی افزود: بر اساس بند الف ماده ۳۰ قانون برنامه چهارم توسعه، ۷۵ درصد از کل سفرهای درون شهری با حمل و نقل عمومی باید  انجام شود، پر واضح است که نقش تاکسی و اتوبوس درون شهری که در حیطه  حمل و نقل عمومی قرار دارند برای کاهش ترافیک و روانسازی آن و همچنین مدیریت مصرف سوخت که در قانون پنجم توسعه نیز برآن تمرکز شده، ضرورت دارد.

وی بیان کرد: متناسب نبودن تقاضای سفر با عرضه آن، انجام سفرهای زائد، گزینش نامناسب وسیله نقلیه برای سفر، نا مطلوب بودن خدمات حمل و نقل عمومی و... عوامل افزایش مصرف سوخت و آلایندگی هستند که باید به طریق مقتضی و اصولی مدیریت شوند.

وی بیان کرد: بر اساس آمار و اطلاعات در گرگان سهم وسیله نقلیه شخصی حدود ۵۰ درصد نسبت به کل سفرهای سواره است که درصد قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص داده ضمن اینکه متوسط تعداد سرنشین خودرو شخصی ۷/۱ و تاکسی ۵/۲ است که الگوی نامناسب استفاده کاربران ترافیک از شبکه حمل و نقل شهر را نشان می‌دهد،  لذا  باید جذابیت استفاده و بکارگیری از ناوگان حمل و نقل عمومی توسط مدیریت شهری برای عموم شهروندان، برنامه ریزی برای کاهش مدت زمان سفرها، افزایش تسهیلات مناسب برای عابرین پیاده و افراد کم توان، بهبود ساختار شبکه حمل و نقل همگانی از طرق مختلف مخصوصاً سهولت دسترسی به ایستگاه‌ها، نوسازی ناوگان، بکارگیری فناوری ITS  و ... ایجاد شود.

باید جذابیت استفاده و بکارگیری از ناوگان حمل و نقل عمومی توسط مدیریت شهری برای عموم شهروندان، برنامه ریزی برای کاهش مدت زمان سفرها، افزایش تسهیلات مناسب برای عابرین پیاده و افراد کم توان، بهبود ساختار شبکه حمل و نقل همگانی ایجاد شود

تفکیک تصریح کرد: بر اساس آمار و اطلاعات در حال حاضر گرگان دارای ۳۶ خط اتوبوسرانی فعال، ۹۹ دستگاه اتوبوس، ۴ دستگاه میدل بأس و همچنین ۳ پایانه اصلی درون شهری است. درواقع نقاط تبادل سفر، در میدان شهرداری، روبروی پارک شهر و میدان ولیعصر (عج) است که هیچکدام از نقاط مذکور دارای محوطه مجزا برای پارک اتوبوس‌ها نبوده و فاقد مسیرهای  کانالیزه شده برای خطوط مجزا هستند.

وی بیان کرد: متوسط سن ناوگان نیز نزدیک به ۹ سال است که ضرورت نوسازی ناوگان احساس می‌شود، همچنین در ساختار سیستم اتوبوسرانی نبود پایانه‌های ساماندهی و جداسازی شده از سطح معابر یکی از کمبودهای اساسی است.

وی بیان کرد: در خصوص حوزه تاکسیرانی، در گرگان بالغ بر دو هزار و ۸۶۰ دستگاه تاکسی وجود دارد. تقریباً با توجه به جمعیت شهر به ازاء هر ۱۲۰ نفر یک دستگاه خودرو تاکسی وجود دارد که مدیریت صحیح در این حوزه می‌تواند پاسخگوی تقاضا باشد.

تفکیک گفت: ازجمله اقداماتی که در این حوزه باید به آن پرداخته شود ساماندهی مراکز تجمع مسافر به منظور جلوگیری از بی نظمی، توقف دوبله، ایستادن مسافران در خطوط عبوری که باعث کاهش ظرفیت معبر و بعضاً تصادف می‌گردد و همچنین ساماندهی تاکسی‌ها در مسیرها و خطوط تعریف شده و کنترل و اعمال نظارت بر عملکرد آن‌ها است. یقیناً بهسازی و نوسازی ناوگان موجود هم نه تنها باعث مطلوبیت و جذابیت سفر با تاکسی می‌شود بلکه باعث ارائه خدمات مناسب رانندگان تاکسی و انگیزه بالای آن‌ها در این حوزه خواهد شد.

این کارشناس بیان کرد: در حوزه شهرسازی مبنای عملکرد مدیریت شهری طرح‌های جامع و تفصیلی توسعه و عمران است که بازگشایی معابر و تراکم ساخت و سازها و همچنین میزان عقب نشینی باید بر اساس ضوابط تعیین شده در این طرح‌ها صورت گیرد.

 معابر شهرگرگان از استانداردها کمتر است

وی ادامه داد: از منظر ترافیکی در شهرهایی نظیر گرگان ۲۵ تا ۳۰ درصد مساحت شهر به معبر اختصاص  می‌یابد اما  در حال حاضر در گرگان حدود ۱۷ درصد از مساحت شهر به راه‌ها و معابر اختصاص یافته که کمبود در این زمینه را نشان می‌دهد.

تفکیک در خصوص احداث تقاطع غیر همسطح اظهار کرد: در مقاطعی که دارای گره‌های ترافیکی ناشی از تداخلات خودروها و سایر پارامترهای تعیین کننده وجود دارد مطمئناً احداث تقاطع های غیر همسطح باعث کاهش زمان سفر، تأخیر، تراکم و افزایش نسبی سرعت در آن مقطع و محدوده خواهد شد، اما با توجه به سقف محدود بودجه در حوزه مدیریت شهری، احداث تقاطع‌ها باید کارشناسی  و اولویت بندی شده باشد.

وی افزود: تقاطع‌های اصلی در خیابان‌های مهم شهر، تقاطع‌های موجود در تند راه‌ها و معابر شریانی، تقاطع‌هایی که بیشترین تأخیر را در کل ایام برای کاربران وارد می‌کنند باید در اولویت اصلی برای اجرا باشند.

مجوزهای تجاری جوار تقاطع ها غیرقانونی است

تفکیک در خصوص مجوزهای تجاری داده شده در جوار تقاطع‌ها بخصوص کنار رو گذر شهید قندهاری، بیان کرد: ماده ۱۶۳ آیین نامه راهنمایی و رانندگی به صراحت عنوان شده در فاصله ۱۵ متری میدان، تقاطع، سه راه یا تقاطع راه آهن ایستادن و توقف وسیله نقلیه ممنوع است، مطمئناً ایستادن و توقف وسایل نقلیه در حریم تقاطع‌ها مشکلاتی به همراه خواهد داشت که نص صریح آیین نامه راهنمایی و رانندگی به محدودیت در این خصوص اشاره کرده است.

وی بیان کرد: در حریم تقاطع‌ها بهتر است از صدور جواز برای کاربری‌های تجاری خودداری شود، چرا که کاربری‌های تجاری جاذب سفر هستند که اگر به درستی جواز صادر نشود مطمئناً تبعات سوئی در محل تقاطع ازجمله افزایش تأخیر، تراکم، پس زدگی ترافیک و کاهش ایمنی به دنبال خواهند داشت.

همانطور که اشاره شد مدیریت تاکسی‌ها یکی از اصول کنترل ترافیک است. اصلی که متاسفانه در گرگان به هیچ عنوان رعایت نمی‌شود و شاهدیم هم جانمایی و هم مدیریت ایستگاه‌های تاکسی گرگان با چالش‌های فراوان رو به رو هستند. ترمزهای ناگهانی رانندگان برای سوار و پیاده کردن مسافران در وسط خیابان و در کنار آن، ایستگاه‌هایی که پر از تاکسی شده و رانندگان برای دریافت نوبت دعوا دارند و دوبله پارک کرده‌اند تنها بخشی از معضل ترافیکی گرگان است که از چشم مدیران شهری گرگان دور مانده است.

تاکس رانی با نصب بنر اطلاع رسانی می کند

برای دریافت پاسخ‌های خود به سراغ مدیرعامل تاکسی رانی شهرداری گرگان رفتیم اما وی پاسخ سؤالات را به روابط عمومی خود ارجاع داد و حاضر به جواب دادن نشد.

با این حال روابط عمومی تاکسی رانی  در خصوص تعداد تاکسی در شهر گرگان گفت: در حال حاضر ۳۰۱۳ دستگاه تاکسی درون شهری و حدود ۸۰۰ دستگاه تاکسی تلفنی بصورت رسمی از سازمان دارای کارت فعالیت هستند.

فرزاد یعقوب زاده، در خصوص نظارت بر عملکرد تاکسی رانان بیان کرد: نظارت‌های سازمان به سه صورت است، یکی به صورت گشت میدانی با دو دستگاه خودرو به صورت مستمر در حال کنترل و نظارت بر عملکرد تاکسی‌های سطح شهرهستند و در صورت مشاهده هرگونه خلاف با آن‌ها برخورد خواهد شد. یکی هم از طریق ارسال پیامک که مقررات و نکات مهم را اطلاع رسانی می‌کنیم و مورد سوم کمیته انضباطی است که به شکایت همشهریان با حضور راننده خاطی و بطور مستمر در روزهای یکشنبه برگزار می‌ شود رسیدگی و طبق مقررات برخورد خواهد شد.

وی درباره فعالیت حوزه سازمان تاکسیرانی، افزود: همچنین سازمان تاکسیرانی با نصب بنر با موضوعاتی نظیر استفاده نکردن از مسافربر شخصی و تشویق مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی اقدام نموده است. متأسفانه مردم فکر می‌کنند که مسافربرهای شخصی که به صورت غیر مجاز در سطح شهر مشغول به فعالیت هستند کرایه کمتر از تاکسی‌ها دریافت می‌کنند در حالی که چنین چیزی وجود ندارد و با چنین فکری شهروندان فقط امنیت خود را به خطر می‌اندازند. 

یعقوب زاده در خصوص جانمایی ایستگاه‌های تاکسی بیان کرد: ایستگاه تاکسی معمولاً به وسیلهٔ خط کشی، علائم کف خیابان، نصب تابلو و طراحی مناسب معبر مشخص  می‌شوند. وجود ایستگاه تاکسی در نزدیکی مرکز تجاری و مناطق پر تردد باعث کنترل و مدیریت بهتر تاکسی‌ها شده و از پراکندگی و توقف مشکل ساز تاکسی‌ها در خیابان‌های شلوغ جلوگیری می‌کند. جانمایی ایستگاه تاکسی در گرگان در ابتدا توسط کارگروه متشکل از متخصصان سازمان تاکسیرانی، مرکز کنترل ترافیک شهرداری و پلیس راهور مورد بررسی قرار می‌گیرد سپس توسط مرکز کنترل ترافیک شهرداری اجرا می‌شود.

پاسخ‌های تاکسیرانی گرگان قانع کننده و نبود این سازمان نتوانست درباره ترافیک سنگین کنار ایستگاه‌های تاکسی و همچنین بی نظمی‌های رانندگان تاکسی اظهار نظری داشته باشد. مشکلی که تا حدودی در حوزه اتوبوس رانی هم وجود دارد.

گرگان حداقل 40 اتوبوس فرسوده دارد

مدیر عامل سازمان اتوبوس رانی شهرداری گرگان در خصوص تعداد دستگاه‌های اتوبوس موجود در شهر گرگان گفت: شهر گرگان دارای ۹۹ دستگاه اتوبوس و ۴ دستگاه میدل بأس و ۱۴ دستگاه مینی بوس که ۱۲ دستگاه آن به بخش خصوصی واگذار شده و میانگین عمر ناوگان ۸ سال و نه ماه است.

رمضان عباسی در پاسخ به اینکه طی دو سال گذشته چند دستگاه اتوبوس به ناوگان شهر اضافه شده است بیان کرد: از سال ۱۳۹۲ تاکنون اتوبوسی به ناوگان تزریق نشده و فقط ۴ دستگاه میدل بأس اضافه شده است.

عباسی تصریح کرد: در سازمان حداقل ۴۰ دستگاه اتوبوس فرسوده وجود دازد که نیاز به بازسازی برای خدمات رسانی مطلوب تر به شهروندان دارند.

وی در خصوص معیار فعالیت اتوبوس‌ها در شهر گفت: با انجام کار کارشناسی در خصوص تقاضای سفر و میزان جا به جایی میزان فعالیت تعیین می‌شود.

وی درباره جانمایی ایستگاه‌ها در سطح شهر بیان کرد: جانمایی ایستگاه‌ها براساس تجمیع مسافر در آن مکان و به فاصله هر ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر اجرا می‌شود.

عباسی همچنین درباره میانگین تعداد افراد در جابه جایی روزانه اظهار کرد: هر دستگاه اتوبوس به طور میانگین بین ۶۵۰ تا ۷۰۰ نفر جا به جا می شود.

همانطور که عنوان شد، توسعه حمل و نقل عمومی و تشویق برای استفاده کمتر از خودروهای شخصی از اصول مهم مدیریت و کنترل ترافیک در شهرها است. اما آنچه عنوان شد، نه تنها در گرگان برنامه ای برای مدیریت ترافیک و توسعه حمل و نقل عمومی وجود ندارد، بلکه شاهد فرسودگی سرویس هایی همچون اتوبوس هستیم.

از سوی دیگر هر روز بر تعداد خودروهای شخصی در گرگان افزوده می شود و به جای بازگشایی معابر جدید درمناطق پر تردد شهر، شاهدیم که شهرداری اقدام به احداث تقاطع های غیر همسطح در مناطقی که ترافیک کمتری نسبت به مرکز شهر دارند می کند. تقاطع های پر هزینه ای که به عقیده کارشناسان می توانست جایگزینی همچون توسعه ناوگان اتوبوسرانی و معابر جدید داشته باشند./مهر