بازیهای محلی ترکمن و لزوم حفظ آن

به گزارش گلستان 24، مردم هر منطقه ای با توجه به شرایط جغرافیایی و عقاید ارزشی خود؛دارای سنت هایی هستند؛سنت هایی که فرهنگ مردم در معنای عام را نمایان می کند؛بازی های هر قومی را می توان از سنت های آن قوم محسوب نمود؛ترکمنها به عنوان قومی نحیب و متمدن مورد ستایش روشنفکران حقیقی تمامی اقوام و ملل هستند؛ترکمنها نیز چون سایر اقوام بازیهای محلی خاص و زیبای خود را دارند؛بازیهایی که در آن می توان همدلی و تعاون؛نشاط؛امید؛روح کمک به هم نوع؛دوستی و الفت را مشاهده نمود؛اگر به گذشته های نه چندان دور ترکمن صحرا نظری بیاندازیم بازیهای زیبای این قوم نجیب را در روستاها می توانیم ببینیم؛بازیهایی چون آی ترگ گون ترگ و…که همواره در میان ترکمنها بازی می شده است؛این بازیهای محلی به دلیل وقت طولانی که صرف آنها می شده است به نوعی ورزش نیز محسوب می شده است؛مثلا در بازی محلی چورگ شرکت کنندگان باید از نظر بدنی قوی و آماده ی فرار باشند که این بازی را می توان از بازیهای ریشه دار و محبوب ترکمنها دانست؛یا در بازی آی ترگ گون ترگ می توان همدلی را مشاهده نمود؛این بازیها به دلیل طولانی بودن آن باعث می شده است تا کودکان ترکمن دچار خستگی ناشی از آنها شوند و کمتر با تفکرات منفی خود را سرگرم سازند؛در عصر حاضر بازیهای کامپوتری باعث انواع بیماری های جسمی و روحی شده است؛باعث شکل گیری افرادی تنها در جتماع شده است؛این بازیها علاوه بر اینکه وقت گیر هستند هیچ سودی نیز ندارند؛باعث رواج خشونت در جامعه شده و تفکرات رویایی را به کودکان ما تلقین می کند البته باید بازی های فکری را از این قاعده مستثنی نمود؛اگر از ریش سفیدان ترکمن سوالی از بازیهای دوران کودکی آنها بپرسیم؛بغض گلوی آنها را هم دید چرا که اجتماع بی ریا و همدل کودکان ترکمن یک طرف و از سویی تماشای والدین آنها از سوی دیگر زیبایی خاصی هر عصر و شام به روستاهای ترکمن نشین می داده است؛همان چیزی که هم اکنون از آن دور هستیم؛شاید اگر بخواهیم آخرین باری که با دوستان یا خانواده ی خود بودیم را به یاد بیاوریم کمی سخت باشد ولی به یاد آوردن آخرین باری که پای کامپیوتر یا ورقه های بازی پاسور بودیم چنان کار سختی نیست؛بازیهای محلی ترکمن باعث می شد تا کودکان این قوم از کودکی فعالیت های گروهی را بیاموزند؛اگر در حین بازی کسی اشتباهی می کرد مورد سرزنش قرار نمی گرفت و اشتباه خود را می پذیرفت؛این نکته یعنی آموزش گذشتن از اشتباهات دیگران و پذیرش اشتباهات خود؛وقتی در بازی آی ترگ گون ترگ دست دوست خود را می گرفتند با وی نوعی ارتباط قلبی نیز پیدا می کردند و نکات جالب دیگر که از حوصله ی متن خارج است؛یا در بازی های دیگر که به نوعی راه و رسم زندگی را به کودکان ترکمن آموزش داده و آنها را برای زندگی آماده می ساخته است.

بازی های محلی ترکمن از میراث ارزشمند ترکمنهاست که حفظ آن چون حفظ زبان مادری مهم است چرا که در بسیاری از این بازیها می توان سنت های گذشتگان ترکمن صحرا را مشاهده نمود؛پیشنهاد صاحب قلم در این رابطه این نکته است که می توان با برگزاری یک دوره بازیهای محلی ترکمن به صورت نمادین و تدوین کتاب بازیهای محلی ترکمن با تصاویر آنها این بازیهای زیبا را که امانتی دست ماست به هم قومان خویش در آینده ها برسانیم.

با گذشت زمان بسیاری از چیزها به دست فراموشی سپرده می شوند که امری بدیهی و مورد تایید است ولیکن هر چیزی که در ارتباط با زندگی هر قومی باشد از میراث بشری تلقی می شود و جمع آوری و بایگانی آن ضروری است شاید آیندگان از آن بهره ای نبرند یا به آن به چشم تمسخر نگاه کنند ولیکن باید با جمع آوری آنها ادای دین خویش به قومیت و فرهنگ خویش را انجام دهیم..

عبدالمناف آق ارکاکلی