گرمای بی‎سابقه و مرگ تدریجی ذخایر آبی در گلستان

بسیاری از درختان سیاه ریشه این دیار شمالی، گویی بوی بهار را استشمام کرده‎اند و در آستانه شکوفه‎دهی قرار گرفته‎اند و حتی شکوفه‎های درختانی چون گوجه سبز به جای ماه فروردین در میانه زمستان به بار نشسته‎اند.

این است داستان غم‎انگیز این روزهای گلستان و طبیعتی که به تدریج می‌میرد و قصه تلخ دهقانان دل نگران این سرزمین که بیم تابستانی گرم و خشکسالی افسار گسیخته ذهنشان را در حصار خود گرفته است.

این روزهای گرم برای مردمانی که بر اساس برخی گمانه‎زنی‎های رسانه‎ای و اظهارات مسئولان کشور، سرمای سختی را انتظار می‎کشیدند، غیرمنتظره است، اما به نظر می‎رسد اوضاع جوی در این استان شمالی از این غیرمنتظره‎ها همچنان در آستین خود داشته باشد.

 به گزارش گلستان24، حال علاوه بر کشاورزان دل‎نگران این سرزمین، هر روز آستانه تحریک‎پذیری جنگل‎های سر به فلک کشیده گلستان نیز در برابر  گرمای بی‎سابقه در میانه فصل زمستان  کاهش می‎یابد و هرم لهیب ‎بی‎رحم آتش هر لحظه ممکن است این گستره سبز را خاکستر کند.

با افزایش دما بیش از هر چیز باید نگران منابع آبی گلستان شد، موضوعی که حتی نماینده ولی فقیه در گلستان هم نتوانست نگرانی خود را بایت آن پنهان کند و گفت: در حال حاضر استان گلستان از نظر منابع آبی در وضعیت بحرانی قرار دارد و وضعیت فعلی استفاده از آب توسط کشاورزان مناسب نیست و باید در الگوی مصرف آب تغییراتی ایجاد شود.

 آیت‎الله سیدکاظم نورمفیدی در آئین سی‎امین دوره انتخاب و معرفی نمونه‎های بخش کشاورزی استان گلستان اظهار کرد: دلیل حضورم در این مراسم این است که به توسعه استان گلستان در تمام زمینه‎ها به ویژه در بخش کشاورزی حساس هستم.

* وضعیت بحرانی منابع آبی در گلستان

وی تصریح کرد: در حال حاضر استان گلستان از نظر منابع آبی در وضعیت بحرانی قرار دارد و وضعیت فعلی استفاده از آب توسط کشاورزان مناسب نیست و باید در الگوی مصرف آب تغییراتی ایجاد شود.

نورمفیدی بیان کرد: استفاده از آب باید به‌صورت قطره قطره استفاده شود زیرا مشخص نیست منابع آب زیرزمینی به ما اجازه می‎دهد به این میزان از آب را مصرف کنیم یا خیر.

 وی اضافه کرد: زمانی می‎توان به آینده امیدوار بود که همه کشاورزان در استان گلستان با استفاده از علم و دانش روز و بهره‎گیری صحیح از آب‌ و خاک گام برمی‎دارند.

شاید این اخطار برای بار اول نیست که از بیان مسئولی از گلستان بیان می‎شود و بارها موضوع خشکسالی و کمبود آب در همین رسانه به اشکال گوناگونی بیان شده در حالی که هنوز مسیری روشن و راهکاری اساسی برای آن تدبیر نشده است.

 آسیب به کشت سویا در سال گذشته، ریزش شدید میوه اولیه مرکبات، آتش‎سوزی مزارع گندم و جنگل‎‎های گلستان، خشک شدن خلیج گرگان، ریزگردها و کاهش ذخیره آبی دیگر تنها تهدید نیست، بلکه گلستان اکنون به این معضلات مبتلا شده و با توجه به عنایت و لطف خدا باید چاره اساسی در این زمینه انجام داد.

افزایش دما، موضوعی است، که مدیر کل مدیریت بحران گلستان نیز نمی‎تواند نسبت به آن بی‎تفاوت باشد و اظهار کرد: شرایط موجود تصویر روشنی برای آینده منابع آبی و حتی اقتصادی گلستان ترسیم نمی‎کند.

صادق‎علی مقدم در گفت‎وگوی اختصاصی با خبرنگار فارس اظهار کرد: این شرایط نه چندان مناسب نه تنها منابع آبی استان بلکه منابع طبیعی استان را به شدت تهدید می‎کند و دامنه بروز ریزگردها و دیگر مخاطرات طبیعی را در گلستان افزایش می‎دهد.

*موضوع کم آبی گلستان نیازمند اقدام عاجل است

وی خاطرنشان کرد: این موضوع نیازمند اقدام کوتاه مدت و بلند مدت است و باید برای مواجهه با شرایط  نه چندان خوش‎آیند آینده دست به کار شد و چاره‎ای عاجل اندیشید.

مقدم یادآور شد: بارها این موضوع در کارگروه خشکسالی مدیریت بحران استان مطرح شده و از صاحب‎نظران و نخبگان دانشگاهی در این جلسات دعوت به عمل آمده و حتی طرح جامع مقابله با خشکسالی در استان نیز تدوین شده است.

وی تصریح کرد: اکنون نگرانی با این‎ چنین اوضاع جوی تنها به منابع آبی محدود نمی‎شود، بلکه علاوه بر ذخیره‎های آبی، مرکبات و منابع طبیعی استان در معرض تنش، عقیم شدن و حریق قرار دارند.

دبیر شورای هماهنگی مدیریت بحران گلستان از آمادگی دستگاه‎های عملیاتی استان برای مقابله با حریق‎های احتمالی خبر داد و متذکر شد: انتظار می‎رود با تغییر اوضاع جوی روزهای آینده، شرایط دمایی بهتری در استان حکم‎فرما شود.

مقدم اضافه کرد: باید برای تجهیز و افزایش آمادگی استان در برابر حوادث احتمالی در عرصه منابع طبیعی، دستگاه‎های عملیاتی استان از دستگاه‎های کشوری متبوع خود پیگیر امکانات بیشتر باشند و البته مدیریت بحران استان نیز مصوبات قبلی دولت را در این زمینه همچنان پیگیری می‎کند.

همچنین مدیرکل هواشناسی گلستان نیز با اشاره به نقشه‎های پیش‎یابی جوی گلستان با اشاره به گرمای چند روزه در گلستان، بیان کرد: افزایش دما طی چند روز اخیر همچنان بر نگرانی کم‎آبی استان افزوده است و فکر می‎کنم این شرایط جوی در طول زمستان بازهم تکرار شود.

*دمای بالای 30 درجه‌ای در گلستان و شوک دمایی که گیاهان را عقیم می‌کند

سید محمد رضا رضوی در گفت‎وگو با خبرنگار فارس در گرگان تصریح کرد: روز شنبه دمای استان در مناطق مختلف بین 17 تا 30 درجه  سانتی‎گراد جریان داشت که شهر‎های «اینچه‎برون»، و«علی آباد کتول» با بالای 30 درجه سیلیوس بیشترین گرمای استان را به خود اختصاص دادند.

وی ادامه داد: طی این روز، دمای هوای شهرهای، «مراوه‎تپه»، «گرگان» و «کلاله»، 23 درجه، «مینودشت» و «گنبد کاووس»، 26 درجه، «رامیان»، 29 درجه، «نازلی آجی ‎سو»، 24 درجه، «قازان‎قایه» و «گلیداغ»، 21 درجه، «پارک ملی گلستان» و «بندرترکمن»، 18 درجه  و «بندرگز» 17 درجه بوده است.

رضوی خاطرنشان کرد: این وضعیت تا صبح امروز یکشنبه‎ ادامه داشت و سپس آسمان به تدریج ابری توام با وزش شدید باد را تجربه کرده است.

وی با اشاره به اختلاف درجه دمایی امروز نسبت به روز گذشته افزود: به این شرایط دیگر نمی‌توان گفت افزایش یا کاهش دما، بلکه باید گفت، شوک دمایی، زمانی که اختلاف دما تا 27 درجه است، یعنی فاجعه برای گیاهانی که بیدار می‌شوند و سپس شکوفه می‌دهند و پس از سرمای سخت بارشان را از دست می‌دهند و عقیم می‌شوند.

*گلستان روز یکشنبه گرم‌ترین استان کشور بود

این مسئول گلستانی با اشاره به افزایش دمای سال جاری تاکید کرد: امسال سه بار در کشور از نظر افزایش دما رکورد زدیم، که دیروز یکی از همین روزها بود که با دمای 30.2 گرم‌ترین استان کشور بودیم.

رضوی ادامه داد: متاسفانه گرما توام باد گرم، ذخایر برفی استان را در ارتفاعات شدیدا تحت تاثیر قرار داده و ذوب برف‌ها را در ارتفاعات تسریع کرده است.

با تمامی این اوصاف، شرایط جوی گلستان نگران‎کننده است و به نظر می‎رسد از هم‎اکنون صدای قدم‎های خشکسالی را برای تابستان پیش‎رو می‎توان احساس کرد، صدایی که برای یک استان شمالی به معنای پایان خلیج گرگان و حریم سبزی است که چون حریری سبز این استان شمالی را در بر گرفته است، در این بین باید به مسئولان گلستان گفت که باید بیش از این بجنبند، چرا که فردا دیر است.