مشاغل کوچکی در گلستان که کارهای بزرگ انجام می‌دهند+عکس

 به گزارش گلستان24، بوی سرکه و ترشی، سبدهای پراز کلم‌های خردشده، چادررنگی گل دار، لبخندی مهربان، نگاه عمیق آغشته به تفکر، تصاویر ثبت شده ذهن من از دیدار با بانویی است که با تولید ترشیجات اقتصاد زندگی خود را شیرین کرده است.

کارگاه تولید ترشیجات بانوی گنبدی یکی از طرح‌های اقتصاد مقاومتی در بحث صنایع تبدیلی کوچک است که با حمایت بسیج سازندگی از طریق در اختیار گذاشتن تسهیلات بانکی، توسعه یافت. پس از مطرح‌شدن موضوع اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری در سال ۸۹ بسیج سازندگی استان گلستان در راستای منویات رهبری پیرامون اقتصاد مقاومتی در سال ۹۴ و از محل تسهیلات طرح اقتصاد مقاومتی تعداد یک هزار و ۴۰۰ طرح را با هزینه ۲۵۰میلیارد ریال به بهره‌برداری رسانده است.

تلاش های بسیج سازندگی در استان گلستان بهانه‌ای شد تا همراه سایر خبرنگاران استان برای بازدید در صبح یک روز بارانی گرگان را به مقصد شهرستان گنبدکاووس ترک کنیم.

سفری یک‌روزه که با بازدید از کارگاه پرورش شترمرغ و زنبور تریکوگراما، کارگاه تولید ترشیجات خانگی، کارگاه تولیدی پوشاک، پرورش گل و گیاه در پشت‌بام و پرورش عسل همراه بود.

بازدید از کارگاه پرورش شترمرغ و زنبور تریکوگراما

ساعت ۱۰ صبح، اولین مکان بازدید در دو کیلومتری شهرستان گنبدکاووس، جاده مال بازار واقع‌شده است. کارگاهی با متراژ نیم هکتار در منطقه‌ای خشک و محروم که توسط جوانی به نام دانیال سروری تأسیس‌شده و اداره می‌شود. ربان قرمزرنگی جلوی در ورودی این کارگاه بسته‌شده که گویای مراسم افتتاحیه است، در هوایی که بس ناجوانمردانه سرد است ربان قرمز توسط سرهنگ رمضان علی بادلی فرمانده سپاه شهرستان گنبدکاووس بریده می‌شود و کارگاه رسماً افتتاح می‌شود.

وارد محوطه کارگاه که می‌شویم اولین چیزی که نظرم را جلب می‌کند شترمرغ‌هایی هستند که در محاصره پرچین‌ها به این‌سو آن‌سو می‌روند. تعدادی از آن‌ها هم نزدیک پرچین می‌شوند و با گردن‌های کشیده و نگاه‌های کنجکاو به عدسی دوربین عکاسان خیره می‌شوند تا عکاسان با خیال راحت ژست‌های آن‌ها را در قاب دوربین خود ثبت کنند.

دانیال سروری که تا مقطع فوق‌لیسانس کشاورزی رشته زراعت تحصیلات خود را ادامه داده است، با کمک‌های بسیج سازندگی چه ازنظر اطلاعات فنی کار و چه ازنظر بحث مالی توانسته برای خود و ۲۰ الی ۳۰ نفر دیگر اشتغال‌زایی کند.

کاری که او در این کارگاه انجام می‌دهد تکثیر و پرورش زنبور تریکوگراما و پرورش شترمرغ است. زنبور تریکوگراما به‌واسطه نقشی که برای مبارزه بیولوژیک در مزارع دارد حائز اهمیت است به‌طوری‌که به‌واسطه این زنبور و فعالیتی که در مزارع انجام می‌دهد محصولی کاملاً ارگانیک از مزرعه خارج می‌شود.

زنبور تریکو هنگامی‌که در مزرعه‌ای رهاسازی می‌شود تخم‌های آفت را پیدا می‌کند و بعد از پاره کردن آن‌ها را پارازیت می‌کند که تبدیل به کرم نشوند و بیشتر در مزارع پنبه ذرت سویا گوجه‌فرنگی و انار مورداستفاده قرار می‌گیرد.

سروری می‌گوید پنج سال پیش که شروع به پرورش این زنبور کرد تعداد زیادی از کشاورزان اجازه نمی‌دادند که این زنبور وارد مزارعشان شود اما حالا بعد از گذشت پنج سال فواید این زنبور برای کشاورزان جاافتاده است.

فعالیت دیگر دانیال وی پرورش شترمرغ است. شترمرغ محصولی است که تمام اجزای آن قابل درآمدزایی است از قرنیه چشم و گوشت و پر گرفته تا چرم پای این پرنده، که جزو بهترین چرم‌ها به‌حساب می‌آید اما صنایع تبدیلی آن در شهر گنبد وجود ندارد.

سروری کار پرورش شترمرغ را با تعداد ۲۵ شترمرغ آغاز کرد و در حال حاضر ۵۰ رأس شترمرغ در اختیار دارد. جوجه‌های یک‌ماهه خریداری‌شده در مدت ۱۰ ماه وزنی معادل ۱۲۰ کیلو پیدا می‌کنند و بعد از کشتار در اختیار فروشگاه‌های بزرگ برای فروش گذاشته می‌شوند.

این جوان گلستانی از فواید گوشت شترمرغ به روغن آن و سالم بودن گوشت آن به دلیل به کارنبردن هورمون و مکمل در پرورش شترمرغ اشاره می‌کند و می‌گوید چون مصرف گوشت شترمرغ در سبد غذایی خانواده‌ها جاافتاده نیست فروش آن کمی با مشکل روبه‌روست اما بافرهنگ سازی می‌شود این گوشت سالم را به سبد خانواده‌ها راه داد.

بازدید از کارگاه تهیه ترشیجات خانگی

سوار بر مینی‌بوس عازم مکان دوم واقع در میدان ۱۷ شهریور گنبد می‌شویم، نمایشگر موبایلم ساعت ۱۱ و بیست دقیقه را نشان می‌دهد. مقابل یک‌خانه ویلایی دوطبقه توقف می‌کنیم در خانه باز و صاحب‌خانه بارویی گشاده پذیرای ما می‌شود.

در گوشه و کنار حیاط کوچک خانه سبدهای مملو از گل‌کلم‌های خردشده به چشم می‌آید بوی سرکه و ترشی و شیشه‌های مملو از ترشیجات رنگارنگ آب از دهان جمع ۲۵ نفر ما راه انداخته است.

فاطمه مسلمی بانوی گنبدی که چند سالی است همسرش را ازدست‌داده، سرپرستی خانواده‌اش را برعهده‌گرفته و برای خودش کسب‌وکار شور و شیرینی در کارگاه کوچک منزلش راه‌اندازی کرده است.

مسلمی با کمک اعضای خانواده اقدام به تهیه ترشیجات، شیرینی‌ها، مربا، سبزی خورد شده و … می‌کند. او این محصولات را دریکی از اتاق‌های طبقه همکف منزلش که به‌عنوان کارگاه از آن استفاده می‌کند تهیه می‌کند. اتاقی که متراژ آن شاید به‌زور به ۴۰ متر برسد.

فاطمه مسلمی با دریافت وام ۱۵ میلیونی از بسیج سازندگی و به پیشنهاد دامادش مغازه‌ای اجاره کرده و محصولاتش را می‌فروشد. مغازه را دامادش اداره می‌کند جوانی که وقتی در احاطه خبرنگاران قرار می‌گیرد سردرد دلش باز می‌شود.

ملک زاده از اداره بهداشت گله می‌کند و می‌گوید: بااینکه محصولات ما تولید خانگی بوده و در مکانی پاکیزه تولید می‌شود اما کارشناسان بهداشت از مکان ایراد می‌گیرند و می‌گویند محصولات تولیدی حتماً باید دارای برند و مجوز بهداشت باشند.

داماد خانم مسلمی توضیح می‌دهد که روز اول کارش را باذوق و شوق بی‌نهایتی آغاز کرده اما الآن که با مشکلات بسیاری روبه‌رو شده و دلسرد است. دستانش که در اثر مجاورت زیاد با سرکه زبر و زمخت شده‌اند را بالا می‌آورد و به خبرنگاران نشان می‌دهد. زبری و کرختی دستانش حتی با چشم هم قابل‌لمس است.

فاطمه مسلمی با تمام سختی‌ها و مشکلات به وجود آمده از اینکه شرایطی محیا شده که می‌تواند همراه دو دخترش درآمدی کسب کند ابراز رضایت می‌کند. این مادر فداکار که بار زندگی خود را به دوش می‌کشد با تکیه‌بر توانایی‌های خود و استفاده از تسهیلات اقتصاد مقاومتی به‌جایی رسیده است که به‌غیراز شهر گنبد از شهرهای دیگر هم سفارش کار دریافت می‌کند.

این بانوی گنبدی می‌تواند الگوی دیگر زنان هم‌کیش خود باشد باکمی اراده و اعتمادبه‌نفس و با کمک تسهیلاتی که به‌راحتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد هر بانویی می‌تواند برای هر حرفه و هنری که در آن توانمند است برای خود و نزدیکانش اشتغال‌زایی کند.

بازدید از کارگاه تولید پوشاک

میدان ۱۷ شهریور را به مقصد کمربندی گنبد ترک می‌کنیم کارآفرین بعدی که به سراغش می‌رویم جوانی به نام حسن عرب است، ۱۵ سال است که در صنعت تولید پوشاک فعالیت می‌کند کارگاهش در طبقه همکف منزلش واقع‌شده، هنوز وارد کارگاه نشده صدای چرخ‌خیاطی‌های برقی به گوش می‌رسد. صدایی که وقتی وارد کارگاه می‌شویم بلندتر می‌شود و ما مجبوریم تُن صدای خود را بالا ببریم تا صدا به صدا برسد.

عرب می‌گوید اولین سرمایه‌اش برای شروع کار یک چرخ‌خیاطی ۲۵۰ هزارتومانی بوده است و طی تلاش‌های مستمر  به‌جایی رسیده که چندین کارگاه تولیدی را اداره می‌کند و برای حدود ۳۰ الی ۴۰ نفر شغل مستقیم ایجاد کرده است. اولین وام خود را از بسیج سازندگی به مبلغ ۳۰ میلیون تومان دریافت کرده تا کارش را گسترش دهد.

پیراهن و شلوارهایی که در کارگاه حسن عرب تولید می‌شود اکثراً با برند دیگر کشورها به بازار عرضه می‌شود دلیلش را که می‌پرسیم می‌گوید از نمونه های ایرانی استقبالی نمی‌شود و جنس تولیدشده روی دستشان می‌ماند.

این جوان گنبدی با ابراز نارضایتی از این اوضاع، واردات بی‌رویه از چین را عامل ناکامی تولیدکنندگان داخلی می‌داند و می‌گوید که متأسفانه ذهنیت مردم ما به‌گونه‌ای است که لباس‌های خارجی را بیشتر می‌پسندند و تولیدات داخلی را قبول ندارند و این باعث نابودی و ورشکستگی تولیدات داخلی می‌شود.

عرب می‌گوید: جنس بسیاری از تولیدات ما حتی از تولیدات برند کشورهای دیگر بهتر است.

حتی طی دو سال گذشته این جوان گنبدی توانسته چندین بار از طریق یک واسطه اجناس کارگاهش را با مارک ترک به ترکیه صادر کند و مَثَل زیره به کرمان بردن را تجلی ببخشد.

شاید در اینکه مردم ما اجناس خارجی را به اجناس داخلی ترجیح می‌دهند فروشندگان نیز به سهم خود مقصر باشند. عرب می‌گوید که بارها به فروشندگان پوشاک پیشنهاد داده که اجناسش را باقیمتی مناسب از او خریداری کنند و دیگر هزینه ایاب و ذهاب را برای آوردن جنس از تهران نپردازند اما این فروشندگان ترجیح می‌دهند همین اجناس را از تهران با مارک ترک و قیمت‌هایی بالاتر خریداری کنند.

بعد از استراحتی یک‌ساعته راهی شهرستان مینودشت می‌شویم، ساعت یک و ۲۰ دقیقه است و ما جلوی یک ساختمان سه‌طبقه نیمه‌کاره هستیم. موضوع بازدید کارگاه پرورش گل و گیاه است. با راهنمایی وحید پسرک‌لو صاحب کارگاه به پشت‌بام ساختمان نیمه‌کاره می‌رویم، درست وسط پشت‌بام سازه گلخانه‌ای قرار دارد که با پلاستیکی به رنگ سبز فسفری عایق شده است.

وحید پسرک لو، کارشناس رشته اقتصاد کشاورزی هفت سال است که مشغول پرورش گل و گیاه است. او کار پرورش گل‌های آپارتمانی را با یک حیات خلوت سه متری شروع کرده تا به امروز که روی پشت‌بام یک آپارتمان کارش را گسترش داده است.

​​

این جوان مینودشتی با دریافت تسهیلات چهار میلیون تومانی بر پشت‌بام این آپارتمان فضای گلخانه‌ای با مساحت ۲۰ مترمربع راه‌اندازی و به همراه همسرش اقدام به تولید ۷۰ الی۸۰ نوع گل و گیاهان آپارتمانی می‌کند.

اکثر گل‌هایی که پسرک لو پرورش می‌دهد از خانواده ساکولنت ها هستند، این گیاهان نیاز آبی کمی دارند و به‌راحتی تکثیر می‌شوند کافی است چند برگ از این گیاهان روی خاک قرار داده شود تا بعد از چند روز ریشه زده و آماده کاشت در گلدان شوند.

خیلی از ما در خانه‌هایی زندگی می‌کنیم که از پشت‌بام آن هیچ استفاده‌ای جز برای فرش شستن یا نگه‌داری کبوتر نمی‌کنیم اما این جوان مینودشتی به ما یاد داد که می‌شود در یک فضای سه متری هم گل پرورش داد و کسب درآمد کرد.

کارگاه پرورش زنبورعسل

مکان بعدی که برای بازدید می‌رویم مربوط به حرفه زنبورداری است، سید علیرضا اکبری که شغل زنبورداری در خانواده او پیشینه ۱۰۰ ساله دارد بالباس‌های مخصوص کار زنبورداری ما را به سمت کندوها راهنمایی می‌کند.

اکبری مدت دو سال است که تصمیم گرفته این حرفه خانوادگی را به شکل مدرن اداره کند ازاین‌رو از جهاد سازندگی وام ۱۵ میلیون تومانی دریافت کرده است.

مساحت مکانی که او زنبورهایش را نگه‌داری می‌کند زمینی به متراژ ۴۷۰ مترمربع است، اکبری توضیح می‌دهد که چون فصل زمستان است و زنبورها در خواب زمستانی هستند برای زنبورها غذایی به‌عنوان خمیر شیرین درون کندوها قرار می‌دهند تا جایگزین شهد گل‌ها شود.

به اصرار چند خبرنگار برای دیدن زنبورهایی که در خواب زمستانی هستند اکبری برای چند ثانیه دریکی از کندوها را باز می‌کند و همین چند ثانیه کافی است تا زنبورها عصبانی شوند و چند خبرنگار را از نیش پرمحتوای خود بهره‌مند سازند.

اکبری می‌گوید که برای قوی کردن زنبورها سالی سه بار کوچ انجام می‌دهند و کوچ اصلی را زمانی انجام می‌دهند که ملکه به اوج تخم‌گذاری خود رسیده است و معمولاً جمعیت آماده بهره‌برداری آخر اردیبهشت و خرداد است.

او در حال کار بر روی نژاد ملکه‌ای است که ذخیره عسل را تا چند برابر افزایش دهد و از کار خود بسیار راضی است و می‌گوید: حتی اگر بارها در این کار شکست بخورم بازهم آن را از اول شروع می‌کنم.

پایان‌بخش این سفر یک روزه، دیدار با خانواده شهید تولی اولین شهید مدافع حرم گلستان بود. منزل شهید تولی واقع در منازل سازمانی تیپ ۶۰ سپاه شهر گنبد است. پسر بزرگ خانواده پذیرای ورود ما می‌شود به‌محض ورود به خانه چشم‌هایم به‌عکس بزرگی از شهید که روی دیوار نصب است و با لبخندی عمیق نظاره‌گر ماست خیره می‌شود. گویا ورودمان را به خانه‌اش خوشامد می‌گوید.

فضای روحانی خاصی بر خانه شهید حکم فرم است، به هر گوشه و کنار خانه که نگاه می‌کنی عکسی از شهید تولی به چشم می‌خورد.

بعد از ذکر فاتحه‌ای از همسر شهید می‌خواهیم تا نحوه شهادت همسرش را برایمان بازگو کند. همسر شهید تولی می‌گوید همسرش در تاریخ ۲۳ اردیبهشت سال ۹۲ برای مبارزه با تکفیری‌های داعشی راهی سوریه می‌شود. به گفته هم‌رزمان شهید چهار روز بعد از استقرار شهید تولی در سوریه به همراه چند تن از هم‌رزمان خود برای شناسایی منطقه اعزام می‌شوند.

برخی از هم‌رزمان شهید گفته‌اند روزی که شهید تولی به شهادت رسید اصلاً قرار نبود برای شناسایی همراه هم‌رزمان خود برود اما به‌یک‌باره تصمیم می‌گیرد و از هم‌رزمان خود می‌خواهد کمی صبر کنند تا بتواند قبل از حرکت وضو بگیرد.

ساعتی بعد با تعداد زیادی از تکفیری‌ها روبه‌رو می‌شوند درگیری آغاز می‌شود و غلامعلی تولی به شهادت می‌رسد اما شرایط به‌گونه‌ای می‌شود که هم‌رزمان وی نمی‌توانند پیکر شهید را از چنگال تکفیری‌ها نجات دهند و تکفیری‌ها پیکر شهید غلامعلی تولی را با خود می‌برند البته اقداماتی برای بازپس‌گیری پیکر شهید انجام می‌شود اما به علت تعدد تکفیری‌ها در منطقه عملی نمی‌شود.

همسر شهید تولی در رابطه با خصوصیات اخلاقی همسرش می‌گوید: غلامعی تولی فردی باروحیه‌ای شاد و سرزنده بود و ابداً مسائل و ناراحتی‌های کاری را به خانه نمی‌آورد؛ نفس عمیقی می‌کشد و در ادامه می‌گوید من هنوز شهادت همسرم را باور نکرده‌ام احساس می‌کنم دو سال است که در حال نقش بازی کردن هستم و هیچ‌کدام از این اتفاقات واقعیت ندارد هنوز چشم‌به‌راه هستم تا پیکر شهید را برایم بیاورم و تا زمانی که پیکرش را نبینم شهادتش را باور نمی‌کنم.

همسر شهید تولی راست می‌گوید قابل باور نیست تکیه‌گاه زندگی را به این راحتی از دست دادن شاید درک حالش برای ما سخت باشد اما کم نیستند همسران و مادرانی که عزیزانشان برای دفاع از جان و ناموس اسلام در این راه به شهادت رسیده‌اند و حال همسر شهید تولی را به‌خوبی درک می‌کنند.

به پایان رسید این دفتر اما حکایت طرح‌های اقتصاد مقاومتی همچنان باقی است. برگزاری تور خبری از سوی سازمان بسیج رسانه گلستان برای بازدید خبرنگاران از طرح‌های اقتصاد مقاومتی این استان گامی مؤثر در آشنایی جامعه رسانه‌ای با این طرح‌ها و معرفی آن به جامعه است.

وظیفه ما اهالی رسانه است که با معرفی این‌چنین افرادی راه را برای اشتغال افرادی که دغدغه نداشتن سرمایه برای شروع کسب‌وکار رادارند هموار کنیم و تفکر ضعیف بودن و موفق نشدن را از آن‌ها دور کنیم و به‌جای آن نهال خودباوری را در ذهنشان بکاریم.

مونا محمدقاسمی از مهر