زنان در خط مقدم آسیب‌پذیری حوادث طبیعی گلستان

 به گزارش گلستان24، در گستره کشور بزرگ ایران اسلامی، استان گلستان به دلیل مواجه بودن با برخی حوادث طبیعی و تلفات انسانی بابت آن‎ها، بیش از پیش با موضوع آُسیب‌پذیری زنان در بحران‌های طبیعی دست و پنجه نرم می‎کند و لزوم توجه به این جامعه انسانی را بیش از پیش احساس می‎کند.

در این بین نباید از یاد برد که اکثر حوادث طبیعی در مناطق محروم‎تری نسبت به‎ دیگر مناطق استان روی می‎دهد و با توجه به بافت سنتی، ناآگاهی، فقدان آموزش کافی و فرهنگ خاص منطقه، زنان و دختران این نقاط  بیش از پیش در معرض آسیب قرار دارند.

البته این وضعیت بغرنج تنها معطوف به زنان استان و کشور نیست، بلکه حتی اکثر کشورهای در حال توسعه نیز از چنین اوضاعی رنج می‎برند و زنان و کودکان به عنوان بخش مهمی از پیکره جامعه‎انسانی به طور دائم در معرض تهدید بلایای طبیعی هستند.

در بسیاری از پژوهش‎های انجام شده، تفاوت‎های ساختاری اعم از جسمی و روحی، روانی بین زنان و مردان به عنوان یکی از مهم‎ترین دلایل آسیب‌پذیری این قشر بیان شده و برخی نیز اعتقاد دارند زنان از عواقب بهداشتی و فرهنگی متفاوتی در پی بلایا رنج برده و عوامل اجتماعی نیز در این روند موثر است.

بدون شک ساختار عاطفی زنان از دیگر عواملی است که آسیب‎پذیری زنان را افزایش می‎دهد و این حس مسئولیتی که در آنان به نسبت دیگر اعضای خانواده به ویژه فرزندان وجود دارد، موجب می‎شود لطمه‎پذیری آنان در مواقع حادثه افزایش یابد.

یک مدرس مدیریت بحران در گلستان اعتقاد دارد، با وجود آسیب‎پذیری زنان در حوادث، به این مقوله آن طور که شایسته است توجه نشده در حالی که بیشترین تلفات انسانی متعلق به زنان است.

*بیشترین تلفات انسانی در حوادث متعلق به زنان است

سید علیرضا حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در گرگان اظهار کرد: آمار بالای تلفات انسانی زنان نسبت به مردان در حوادث مختلف گویای خطراتی است که این بخش از جامعه به شکل جدی با آن روبه‌رو است و باید این معضل به شکل جدی نه تنها در سیاستگذاری‌های استان بلکه کشور مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: مهم‌ترین مشکل در این حوزه، غفلت از آموزش و برنامه‌های توانمندسازی بانوان است که طی این سال‌ها کمتر به آن توجه شده و همین موضوع دامنه آسیب‌پذیری آنان را افزایش داده است.

حسینی تصریح کرد: در گلستان نیز مشکلات فرهنگی بر شدت مشکلات این بخش افزوده است، چنانچه برخی باورهای نادرست، نگاه جنسیتی و کم‌توجهی به جنس زن آن هم در مناطق محروم، آسیب‌پذیری این قشر را در این استان شمالی مضاعف ساخته است.

عضو ناظر کارگروه آموزش همگانی و امداد و نجات مدیریت بحران استان گلستان با اشاره به مشکلات روحی بسیاری از زنان در حوادث طبیعی افزود: اختلالات رایجی همچون اضطراب و افسردگی زنان در حوادث بیشتر است و این اختلالات منجر به تاثیرات جدی در سلامت آنان می‌شود که تقریباً از هر سه زن یک نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. 

حسینی تصریح کرد: با توجه به شناخت این مشکلات، نخستین گام پیرامون مدیریت این معضل، شناخت درست آسیب‌های موجود است که باید برای کاهش و مدیریت آن برنامه‌ریزی کرد.

*پیشنهاد ایجاد معاونت زنان در سازمان مدیریت بحران کشور

وی با اشاره به قانون مدیریت بحران به عنوان یکی از بهترین ظرفیت‌های این مجموعه افزود: بهتر است در چارت اصلاحی مدیریت بحران کشور، پیشنهاد می‌شود، معاونت زنان به عنوان یکی از بخش‌های مهم در ساختار مدیریت این سازمان مورد توجه قرار گیرد.

حسینی خاطرنشان کرد: با ایجاد این معاونت می‌توان گام‌ ارزشمندی در توجه بیشتر به موضوع زنان در حوادث برداشت و این بخش نیز می‌تواند برنامه‌های مناسبی را در این حوزه برنامه‌ریزی کند.

وی با اشاره به نبود مستندات کاملی از تلفات در حوادث بر مبنای تفکیک جنسیتی در کشور ادامه داد: متاسفانه در بزرگترین حوادثی همچون زلزله بم و منجیل و رودبار هنوز آماری از تلفات به تفکیک زن و مرد در دسترس نیست، اما آنچه مشخص است متاسفانه اکثر تلفات متعلق به جامعه زنان و کودکان است.

همچنین مدیرکل مدیریت بحران استان گلستان با اشاره به اهمیت جایگاه زنان در چرخه مدیریت بحران اذعان کرد: بدون نقش‌آفرینی موثر این پیکره انسانی، فرآیند مدیریت بحران با مشکل مواجه خواهند شد و به نوعی می‌توان گفت چرخه آن ناقص است و تکمیل نخواهد شد.

صادق‎علی مقدم در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار فارس در گرگان خاطرنشان کرد: بدون شک این موضوع با توجه به اهمیتی که دارد، همیشه دغدغه ما بوده و سعی کرد‌ه‌ام، برنامه‌هایی برای توانمندسازی این قشر به کارگیریم.

*برون‌رفت توانمندسازی زنان کاهش تلفات انسانی است

وی ادامه داد: فعال کردن کارشناس بانوی مجموعه مدیریت بحران استان برای پیگیری برنامه‌ توانمندسازی بانوان در مجموعه استانداری و دستگاه‌های اجرایی از جمله اقداماتی بوده که طی چند سال اخیر شروع شده و همچنان ادامه خواهد یافت.

مقدم یادآور شد: اعتقاد دارم باید آموزش‌ به عنوان مهم‌ترین گام برای افزایش تاب‌آوری زنان به سطح جامعه گسترش یابد و البته همه دستگاه‎های اجرایی و رسانه‎ای هم با این سیاست همراه باشند.

وی تصریح کرد: بی‌تردید به‌کارگیری اولویت توانمندسازی زنان در برنامه‌ریزی و پاسخگویی در شرایط اضطراری از الزاماتی است که می‌تواند آمار مرگ و میر زنان و درصد آسیب‌پذیری آنان را در بلایای طبیعی به صورت جدی کاهش دهد.

مقدم با اشاره به برگزاری دوره آموزشی اخیر برای بانوان دستگاه‌های اجرایی استان خاطرنشان کرد: در این دوره آموزشی افزایش مهارت و توان بانوان دستگاه‌های اجرایی در مواجهه با بلایای طبیعی و حوادث انسان‌ساخت بزرگ مد نظر بوده است.

وی ادامه داد: انتظار می‌رود نه تنها این مجموعه بلکه تمامی دستگاه‌های اجرایی استان موضوع توانمندسازی بانوان در حوادث را جدی گرفته و سالانه به دنبال برگزاری دوره‌های آموزشی باشند.

*سیاست جدید آموزشی مدیریت بحران گلستان بر مبنای راهبرد کشور

دبیر شورای هماهنگی مدیریت بحران استان گلستان متذکر شد: در این مسیر کارگروه امداد و نجات و آموزش همگانی منتظر درخواست دستگاه‌های اجرایی است و برای برگزاری این دوره‌ها نیز مشکلی نخواهند داشت.

مقدم اضافه کرد: مهم‎ترین مسیر برای توانمندسازی بانوان، آموزش هدفمند است و اکنون نیز با توجه به راهبرد جدید سازمان مدیریت بحران کشور و اعلام مجوز‌های جدید آموزشی، سرفصل‌ جدیدی از آموزش مدیریت بحران بلایای طبیعی در استان آغاز می‌شود.

با وجود سیاست‌های جدید مدیریت بحران گلستان، زنان همچنان در معرض بیشترین آسیب‌های ناشی از حوادث طبیعی و انسان‌‌ساخت بزرگ هستند و باید بیشتر از گذشته این موضوع را جدی گرفت تا بیش از این شاهد لطمه‌های جبران‎ناپذیر به این قشر در حوادث نباشیم.

منبع: فارس