وابستگی به فضای مجازی

به گزارش گلستان 24،  امروزه بحث داغی در بین روانشناسان درگرفته و شور و شوق بسیار برای اینترنت، برخی افراد را کمی هیجان زده کرده است، برخی افراد زمان زیادی را با آن می گذرانند. آیا این شکل دیگری از اعتیاد است که روح انسان را مورد تاخت و تاز قرار داده است؟ روانشناسان هنوز مطمئن نیستند که این پدیده را چگونه نامگذاری کنند؟ برخی به آن برچسب «اختلال اعتیاد به اینترنت» می زنند.

اعتیاد به اینترنت، اختلاف ناشی از استفاده بیش از حد از فضای مجازی یا استفاده نامعقول و بیمارگونه از اینترنت، همگی عبارت هایی هستند که برای توصیف یکی از بیماری های نوین ناشی از اینترنت به کار می روند.

دنیای مجازی در مواردی مانع حضور فیزیکی انسانها در محیط های مختلف می شود و به نوعی در وقت و هزینه صرفه جویی می کند، اما متاسفانه در کنار فواید و مزیت های زیاد این فناوری که مهمترین آن دسترسی سریع و آسان به داده ها است ، تخریب ونابودی آهسته و بدون سر و صدای فضای اینترنت اثرات جبران ناپذیری را به همراه می آورد که تا سالها جامعه و خانواده را تحت الشعاع خود قرار می دهد.

اعتیاد و وابستگی افراد به این فضاها باعث شده است تا از فضای حقیقی پیرامونشان جدا شوند و حتی نیازها و سلایقشان هم تغییر کند. با کمی چرخ زدن در کانال های مختلف شبکه های اجتماعی یا دیدن حجم بالا از تصاویر در موضوعات مختلف متوجه این موضوع خواهیم شد.

بعنوان مثال عکس هایی که افراد از جهیزیه و چیدمان منزل و دکوراسیون خانه شان در این شبکه ها منتشر می کنند به گونه ای فخر فروشی و ارائه تبلیغی در راستای شرکت های تجاری دنیاست. عکس جهیزیه های گران و با ظاهری کاملاً غربی که با نورپردازی های خوب گرفته شده است، در نظر مخاطب چشم نواز به نظر می آید و او هم درصدد تهیه همان کالاها بر می آید. و کم کم همین یک مورد کوچک در شبکه های جتماعی باعث می شود تا سبک زندگی ها غربی شوند و از حالت اسلامی و ایرانی خود خارج بشوند.

فرهنگ اسلامی و ایرانی که همیشه خواهان نمایانگر بودن هر چه بیشتر فضای منزل از معنویات و توجه به خالق بوده است امروزه مورد حمله حجم بالایی از اطلاعات برای تخریب این باورها و عقاید است که همه شان بر مبنای درست پی ریزی شده اند. تربیت فرزند، سعادت و رشد و تکامل اعضای خانواده، پیشرفت کشور، نزدیک شدن به خدا و... همه و همه اهدافی هستند که تحت تاثیر این فرهنگ های نادرست وارداتی دست خوش تغییرات در محیط خانواده ها می شوند.

علاوه بر آن، سرگرمی های مجازی، موجب کاهش علاقه جوانان به مشارکت های اجتماعی و فعالیت های مدنی شده است و ممکن است بر مهارت های اجتماعی آنان تاثیر منفی بگذارد. همچنین حضور طولانی در فضای مجازی می تواند به فرهنگ پذیری اشتباه، جامعه پذیری ناقص و تاثیرپذیری افراطی از هنجارها و ارزشهای حاشیه ای در عرصه های مختلف ارتباطی و اجتماعی منجر شود.

از طرفی با کاهش حضور جوان و نوجوان در بستر خانواده، میزان اعتماد آنها به این نهاد مهم اجتماعی کم می شود. این اتفاق می تواند در نهایت منجر به از بین رفتن یکی از مهمترین کارکرد خانواده یعنی رفع سوالات، شبهات و مشکلات فرزندان شود. این موضوع زنگ خطری جدی برای ارتباطات انسانی است.

عده ای برای جلوگیری از آسیب هایی که فضای مجازی بر جوانان و نوجوانان دارد، منع استفاده از اینترنت را توصیه می کنند؛ اما به عقیده روانشناسان این روش اشتباه ترین گزینه در این خصوص است که می تواند به عاملی تحریک کننده در گرایش بیشتر فرزندان به استفاده از اینترنت شود.

ایجاد محدودیت باعث حساسیت بیشتر جوان و نوجوان می شود. برای کاهش آثار مخرب فضای مجازی باید طریقه استفاده درست از این ابزار را به آنان نشان داد. بنابراین رفتار صحیح والدین و ارائه راهکارهایی که بهترین گزینه جهت تصحیح رفتار کودکان، نوجوانان و جوانان است و بیشتر از آنکه لجبازی فرزند را تحریک کند، موجب راهنمایی و همراهی آگاهانه آنها می شود.