پایه چهارم ابتدایی بهترین زمان برای اموزش زبان انگلیسی است / استمرار و تمرین رمز موفقیت در یادگیری این زبان بین المللی

«فرزانه شکی»کارشناس ارشد زبان انگلیسی، در مصاحبه اختصاصی با گلستان24، گفت:

لزوم آموزش زبان انگلیسی از سنین کودکی

امروزه لزوم یادگیری زبان انگلیسی از ساختار نمایشی و خودنمایی و یا کاربرد تفریح خارج شده و به یک نیاز اساسی برای مشتاقان واقعی علم تبدیل شده است. به عبارت صحیح تر در عصر کنونی ادامه تحصیل و کسب مدارج علمی بدون آشنایی با دانش زبان انگلیسی کاری بس دشوار است و افرادی که به این زبان آشنایی ندارند، در این مسیر با چالش های جدی فراوانی مواجه می شوند.( البته منظور از ادامه تحصیل، طی مدارج تحصیلی به صورت رسمی و استاندارد است نه دریافت مدرک تحصیلی از خرید و فروش مقاله و پایان نامه و ...)

بر اساس همین رویکرد، آموزش زبان انگلیسی در اکثر کشور های دنیا، با شیوه ها و روش های نوین در حال پیگیری است. در کشور ما نیز مسئولین نظام آموزشی با بهره گیری از تجارب سایر کشور ها در حال تغییر ساختار آموزش زبان انگلیسی – به ویژه در مدارس- هستند. اما پراکندگی و تشتت آرا، داشتن نگاه منفی به دانش زبان انگلیسی و بیگانه خواندن آن، اظهار نظر های غیر کارشناسانه برخی متولیان نظام آموزش کشور، تغییر مداوم سیستم آموزشی، کم و زیاد کردن ساعات درس انگلیسی و دیگر عوامل اجتماعی و فرهنگی دیگر باعث شده تا فرآیند آموزش زبان انگلیسی از روند مطلوبی برخوردار نباشد تا جایی که حتی رویکرد « باری به هر جهت» یا « خالی نبودن عریضه» را در اذهان متبادر می سازد! بسیاری خانواده ها نیز بر این باورند که در مدارس آن طور که باید و شاید به بچه ها انگلیسی آموزش داده نمی شود و فرزندان آنها بعد از چند سال آموختن زبان انگلیسی در مدارس حتی نمی توانند خود را به زبان انگلیسی معرفی کنند! در حقیقت روند آموزش زبان انگلیسی در کشور ما، چندان منطقی به نظر نمی رسد چرا آموزش زبان انگلیسی آن هم به مدت دو ساعت در هفته، بیشتر به یک شوخی شبیه است تا یک رویکرد آموزشی!  

در بسیاری از کشور های پیشرفته دنیا آموزش زبان از سنین خردسالی یعنی 5 تا 6 سالگی حتی پائین تر آغاز می شود. در این سنین پائین «دغدغه یادگیری» در قاموس کودک معنایی ندارد و کودک زبان را در کنار سایر مفاهیم و علوم ، همراه با بازی و فارغ از نظام ارزشیابی،  آزمون و امتحان، نمره و قبولی و ... می آموزد که به این روش «های اسکوپ» یا همان «یادگیری پویا» می گویند.  

در این رابطه گفتگوی کوتاهی را با خانم «فرزانه شکی» کارشناس ارشد زبان انگلیسی، از اساتید دانشگاه استان گلستان انجام داده ایم که حاوی نکات علمی و قابل تاملی است.

بهترین سن برای یاد گیری زبان انگلیسی چه سنی است؟

همانطورکه همه ما می دانیم یادگیری زبان اول از همان اوان کودکی شروع می شود. اما یادگیری زبان دوم ممکن است دیرتر و حتی در دوران بزرگسالی اتفاق بیفتد. زبان شناسان و اساتید حوزه زبان نظرات زیادی را درمورد رابطه ی یادگیری زبان اول و دوم مورد بررسی قرار داده اند و به نتایج بسیاری دست یافته اند. برطبق این نظرات یادگیری زبان فرآیندی تقلیدی است. کودک گوش فرا می دهد و با تکرار یا تقلید اصوات شنیده شده حرف می زند بدون آنکه هیچکس رویای خواندن یا نوشتن او را داشته باشد. نوشتن و خواندن مراحل پیشرفته توسعه زبان است و ترتیب طبیعی آن شنیدن، گفتن، خواندن و نوشتن است. بنابراین یک کودک به سادگی از زبان استفاده می کند، او گرامر و قواعد زبان را یاد نمی گیرد و ما به او در ارتباط با فعل ها واسم ها توضیح نمی دهیم.

یادگیری زبان دوم درسنین کودکی اگر اصولی و بر اساس توانایی های کودک کودکی فواید بسیاری دارد، چرا که درگیری های ذهنی کودکان در این دوران کمتر است. اما این تصور که لزوماً آموزش زبان باید از سنین کودکی صورت پذیرد و یا هر چه سن هر چه پائین تر باشد، یادگیری بهتر صورت می گیرد، افسانه ای بیش نیست.  چرا که در دوران بزرگسالی عوامل دیگری نظیر احساس نیاز، اراده افراد و ... یادگیری زبان به افراد کمک می کند که در دوران کودکی کمتر به آنها پرداخته می شود.

اگر آموزش از ابتدایی شروع شود در مدارس تاثیر دارد؟

به عقیده بنده اگر آموزش زبان در مدارس به مثابه یک درس اختیاری باشد و نمره ای برای آن در نظر گرفته نشود، خوب است ولی اگر قرار باشد این درس نیز در کنار سایر دروس حجیم دوران ابتدایی، باری بر وزن تکالیف و دغدغه های آنها بیافزاید و سخن از آزمون و نمره و ...باشد، توفیقی حاصل نخواهد شد.

چه اتفاقی در آموزشگاه های زبان می افتد؟

ساختار آموزش زبان انگلیسی در آموزشگاه های زبان با مدارس تفاوت دارد و انتخاب سرفصل و محتوی آموزشی معمولاً بر عهده خود آموزشگاه است. معمولاً اساس کار در آموزشگاه های آموزش مکالمه به زبان انگلیسی است که ظاهراً در آموزش و پرورش هم این رویکرد در حال پیگیری است و کتب جدید را نیز بر همین اساس طراحی نموده اند. به عقیده بنده رفتن به آموزشگاه های زبان از کلاس چهارم یا پنجم می تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد چرا که یادگیری زبان اول کودکان تقریبآ به مرحله ای از کمال رسیده است و در درک مفاهیم موفق است. اما می توان قبل ازآن هم در منزل با سی دی، وسایل کمک  آموزشی و کتابهای متنوع ذهن کودکان را کم و بیش درگیر فرآیند زبانی کنیم، خصوصآ به منظور تقویت مهارت شنیداری، گوش دادن به شعرهای کودکانه وکلمات و جملات کوتاه توصیه میشود.

کلام آخر

ذکر این نکته ضروری است که یادگیری یک زبان فرآیندی پیچیده و دارای ابعاد و مهارت های فراوانی است و آموختن آن از طریق خواندن 6 کتاب در دوره اول و دوم متوسطه( نظام آموزشی جدید) و یا ثبت نام در یک آموزشگاه زبان امکان پذیر نمی باشد. چرا که شناسایی و یاد گیری هر کدام از این مهارت ها نیاز به آموزش جدا گانه ای دارد. بدون شک یادگیری مهارت های زبانی یا همان شنیدن، خواندن، صحبت کردن و نوشتن که از اصلی ترین مهارت های زبان انگلیسی محسوب می شوند، نیاز به تمرین و ممارست فراوان دارد. در ضمن هیچ وقت برای یادگیری دیر نیست و به افرادی که قصد یادگیری این زبان را دارند توصیه می کنم قبل از ورود به عرصه یادگیری زبان انگلیسی تصمیم جدی بگیرند چرا استمرار و تمرین رمز موفقیت در یادگیری این زبان بین المللی است.

گزارش و مصاحبه: وحید حاج سعیدی