گلستان گرفتار مافیای زباله خشک/طرحی که شکست خورد

سال ۱۳۸۷ طرح تفکیک زباله از مبدأ در گلستان با انتخاب پیمانکار از سوی شهرداری گرگان آغاز شد اما در یک دوره کوتاه‌مدت یک‌ساله با شکست مواجه شد تا پرونده اجرای این طرح در استان در دهه ۸۰ برای همیشه بسته شود.

به گزارش گلستان24،​ سپس یک‌بار دیگر گلستان در سال ۱۳۹۲ برای اجرای این طرح کمر همت بست تا ۳۰ درصد از زباله‌های خشک استان را مدیریت کرده و در یک دوره پنج‌ساله تمام شهرها و روستاهای آن به این حوزه ورود کنند. ورودی که در فاصله نه چندان کوتاه از اجرای آن نشان داد دوباره بوی شکست می دهد و این در حالی است که شهروندان گلستانی که روزانه بین ۵۶۰ تا ۷۰۰ گرم زباله تولید می‌کنند در اجرای این طرح (تفکیک زباله از مبدأ) از مسئولان و متولیان پیشی گرفته‌اند.

وظایف شهرداری‌ها بر دوش دوره‌گردان

یکی از شهروندان گرگانی از اجرای ناموفق طرح تفکیک زباله از مبدأ در مرکز استان گلایه و اظهار کرد: مدت‌هاست که کاغذ و مواد بازیافتی را از زباله‌های تر جدا می‌کنیم تا این مواد بتوانند دوباره به چرخه استفاده بازگردند.

محمد اسماعیلی با گلایه از اینکه هیچ ارگان، مکان و یا دستگاهی برای تحویل زباله‌های خشک در استان وجود ندارد، افزود: هرچند یک یا دو مکان برای تحویل زباله‌های خشک در مرکز استان معرفی‌شده اما عملاً غیرفعال بوده و هر بار که به آن‌ها مراجعه کرده‌ایم کسی را نیافتیم که مواد تفکیکی را به آن‌ها تحویل دهیم.

وی ادامه داد: به‌واسطه ارتباط با سازمان پسماند شهرداری‌های استان اوایل سال، شماره‌ای از یک شرکت در اختیار من قرار گرفت و بالاخره توانستم باکس مخصوص کاغذ باطله را از آن‌ها دریافت کنم.

این شهروند گرگانی اضافه کرد: پس‌ازآن نه‌تنها زباله‌های تفکیک‌پذیر خودم بلکه اکثر بستگان را جمع‌آوری می‌کردم چون سایرین هم مثل من نمی‌دانستند زباله‌های خشک را کجا باید بگذارند.

وی بابیان اینکه نه سطل مخصوص زباله‌های خشک در خیابان‌های شهر وجود دارد و نه برنامه‌ای اعلام‌شده، تصریح کرد: در ۱۰ ماه گذشته شرکت برای جمع‌آوری کاغذ مراجعه نکرد و به‌رغم تماس چندین‌باره با شرکت هر بار به بهانه‌های مختلف از جمع‌آوری زباله‌ها خودداری کردند.

اسماعیلی با یادآوری اینکه این مشکل تنها برای من وجود ندارد بلکه معضل تمام شهروندان است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر مردم زباله‌ها را تفکیک می‌کنند اما با کوتاهی شهرداری وظایف آن‌ها بر دوش دوره گردان است.

وی بیان کرد: پس از ماه‌ها تلاش بی‌ثمر شرکتی که از سوی شهرداری مسئولیت جمع‌آوری کاغذ باطله به وی واگذارشده بود، زباله‌های خشک تحویل گرفته نشد و درنهایت کاغذ باطله‌ها به دوره‌گرد تحویل داده شد.

منازل را پوشش نمی‌دهیم

گلایه این شهروند در حالی بود که دفتر خبرگزاری مهر در گلستان هم با این چالش رو به رو شد و علی رغم بارها تماس و پیگیری مختلف شاهد سرریز شدن کاغذ باطله‌ها در باکس مخصوص در دفتر خبرگزاری بود. با شماره اعلام‌شده برای تحویل کاغذ باطله تماس گرفتیم تا حداقل علت حضور نیافتن را جویا شویم و درنهایت در پنجمین روز تلاش موفق به برقراری ارتباط با مسئول شرکت شدیم.

فرد مسئول در تماس تلفنی ما، خود را «کلاهی» معرفی کرد و در پاسخ به گلایه ای که پس از چندین بار تماس هنوز برای تحویل کاغذهای باطله دفتر حضور نیافته‌اید، گفت: حتماً تماس نگرفته‌اید و یا در شلوغی و ترافیک کار فراموش‌شده است.

وی افزود: ما سه سال است کارمان را در گرگان شروع کرده‌ایم و روزانه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلو کاغذ باطله از سطح شهر جمع‌آوری می‌کنیم.

وی تصریح کرد: پیمانکار جمع‌آوری کاغذ باطله از شرکت‌ها و ادارات دولتی هستیم و با مدیریت پسماند استان قرارداد بسته‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: ما منازل را پوشش نمی‌دهیم و قطعاً شهروندان از ما گلایه‌ای ندارند زیرا در حوزه کاری ما نیست.

پیمانکار به تعهداتش عمل نکرد

آذرماه سال گذشته محمدابراهیم جرجانی رئیس کمیسیون گروه خدمات شهری، فضای سبز و زیست شهری شورای اسلامی شهر گرگان بود و فراهم نبودن زیرساخت‌ها از سوی شهرداری، نبود فرهنگ‌سازی در این حوزه و نبود باکس‌های مخصوص تفکیک زباله خشک از سوی پیمانکار را دلیل اصلی شکست پیمانکار قبلی این طرح در گرگان می‌دانست و قول داده بود که اجرای طرح تفکیک از زباله مرکز استان با پیمانکار جدید با موفقیت انجام شود اما گلایه شهروندان از نبود مکانی و باکس‌های مخصوص برای تحویل زباله‌های خشک نشان می‌دهد شهروندان گلستانی از مسئولان و متولیان این حوزه پیشی گرفته‌اند.

حال پس از گذشت چند سال به سراغ رئیس فعلی کمیسیون خدمات شهری، فضای سبز و زیست شهری شورای اسلامی شهر گرگان رفتیم و او با انتقاد از عملکرد پیمانکار اجرای طرح تفکیک از زباله به خبرنگار مهر گفت: پیمانکار غیربومی این طرح در گرگان امتیاز ویژه و رایگانی از استان گرفته و به هیچ‌یک از تعهداتش عمل نمی‌کند و باید قرارداد وی از سوی شهرداری گرگان لغو شود.

صفرعلی پایین محلی افزود: اعضای شورا هم مانند شهروندان از اجرای ناموفق این طرح در گرگان شاکی هستند و بارها در خصوص عملکرد نامناسب پیمانکار با شهردار و معاونش صحبت کرده‌ایم اما تأثیر نداشته است.

سخنگوی شورای شهر گرگان بابیان اینکه این انتقاد را به‌طور کتبی هم به شهرداری اعلام کرده اما پاسخی دریافت نکرده‌ایم، ادامه داد: پیمانکار غیربومی طرح تفکیک زباله از مبدأ در گرگان امتیاز رایگانی را از گرگان و شهروندان گرفته است و با شروع کار وی حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر از افرادی که با شرکت‌های پیمانکاری استان کار می‌کردند بیکار شده‌اند.

وی یادآور شد: پیمانکار طرح طبق تعهد و دفترچه پیمان باید با خودروهای خاص و متحدالشکل در ساعت‌های مشخص در محله‌های مختلف شهر حضور یافته و با تحویل باکس مخصوص زباله خشک و پکیج تشویقی به شهروندان زباله‌های خشک را تحویل می‌گرفت.

قرارداد پیمانکار لغو شود

پایین محلی با تأکید بر اینکه عمل نکردن به مفاد پیمان می‌تواند باعث لغو قرارداد شود، اضافه کرد: به اعتقاد من شهرداری گرگان باید محکم می‌ایستاد و کوتاه نمی‌آمد و الآن هم باید قرارداد لغو شود.هنوز همان شیوه سنتی در شهر رایج است و شهروندان زباله‌های خشک را تفکیک می‌کنند و محلی برای تحویل آن وجود ندارد و پیمانکار هم پاسخگو نیست

وی بابیان اینکه هم‌اکنون طرح تفکیک از مبدأ در مرکز استان اجرا نمی‌شود، تصریح کرد: هنوز همان شیوه سنتی در شهر رایج است و شهروندان زباله‌های خشک را تفکیک می‌کنند و محلی برای تحویل آن وجود ندارد و پیمانکار هم پاسخگو نیست.

رئیس کمیسیون خدمات شهری، فضای سبز و زیست شهری شورای اسلامی شهر گرگان خاطرنشان کرد: این قرارداد شهرداری گرگان با پیمانکار غیربومی و تحویل طلای کثیف شهروندان به‌طور رایگان به آن درحالی‌که پیمانکاران استان حاضر به پرداخت مبلغ چند ده میلیون تومانی در ماه هستند بیشتر شبیه قرارداد ترکمانچای است.

مافیای زباله خشک عامل شکست طرح

درحالی‌که سخنگوی شورای شهر گرگان از قرارداد شهرداری با پیمانکار اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ به‌عنوان قرارداد ترکمانچای نام می‌برد اما جانشین معاون خدمات شهری شهرداری گرگان معتقد است مافیای زباله خشک در استان و جولان دوره گردان در سطل‌های زباله و شکایت دوره گردان از پیمانکار انگیزه را از مجری طرح سلب کرده است.

موسی‌الرضا صفری  گفت: اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ در سال گذشته دو بار به مناقصه گذاشته شد و بار اول شرکت‌کننده نداشت و بار دوم تنها یک شرکت در مناقصه شرکت و برنده مناقصه شد.

وی بابیان اینکه قرارداد با پیمانکار در مهرماه سال گذشته به امضاء رسیده است، افزود: جذب و انتخاب آموزشگر برای انجام آموزش چهره به چهره و تهیه محل کار و سوله برای انبارداری از تعهدات پیمانکار در سال اول اجرا بوده است.

جانشین معاون خدمات شهری شهرداری گرگان بیان کرد: حدود ۲۵ آموزشگر خانم و آقا از سوی پیمانکار جذب‌شده و چندین مرحله دوره آموزشی در حوزه محیط‌زیست، بهداشت، انتظامی و شهرداری در ساختمان شماره دو شهرداری گرگان برگزار شد.

۵۷ هزار خانوار آموزش دیدند

وی اضافه کرد: محل کار و سوله هم با همکاری شهرداری انجام‌شده و تاکنون توسط آموزشگران ۵۷ هزار و ۷۰۰ خانوار گرگانی آموزش تفکیک زباله را دیده و کد اشتراک، بروشور و کیسه پلاستیکی برای جمع‌آوری پسماند از پیمانکار دریافت کرده‌اند.

وی از فعالیت خودروهای با تیپ خاص در دو نوبت‌کاری و راه‌اندازی سه کانکس در شهرک امام، استرآبادی و بلوار الغدیر برای تحویل زباله خشک در گرگان توسط پیمانکار خبر داد و تصریح کرد: عملکرد پیمانکار در سال نخست قرارداد قابل‌قبول و رضایت‌بخش بود و شهروندان هم استقبال خوبی از اجرای طرح و همکاری با پیمانکار داشتند.

صفری که اظهاراتش خلاف گفته های شهروندان و اعضای شهر است، ادامه داد: شکایت افراد دوره‌گرد علیه پیمانکار در اواخر تابستان و سیر مراحل قضایی در یک مدت‌زمان کوتاه (حدود سه ماه) باعث کند شدن اجرای طرح در گرگان شد.

وی متذکر شد: به استناد قانون مدیریت پسماند فعالیت دوره گردان جرم مشهود، خلاف قانون و تهدید علیه بهداشت عمومی است اما جمع‌آوری این مستندات، مکاتبه با بهداشت و محیط‌زیست و تحویل آن به مراجع قضایی سه ماه طول کشید و باعث وقفه در اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ شد.

جانشین معاون خدمات شهری شهرداری گرگان خاطرنشان کرد: قرارداد پیمانکار پنج‌ساله است و هنوز فرصت برای انجام تعهدات برای پیمانکار وجود دارد.

وی از تأخیر پیش‌آمده از اجرای طرح تفکیک زباله در گرگان از شهروندان عذرخواهی کرد و گفت: شهروندان پس از آموزش‌ها با انجام تفکیک زباله‌های خشک نشان دادند یک‌قدم جلوتر بوده‌اند و ما هم اعتقادداریم اجرای موفق این طرح درگرو حمایت شهروندان است.

هرچند اجرای طرح تفکیک از مبدأ در گلستان از شهر گرگان آغاز شد اما گلایه شهروندان از اجرای ناموفق این طرح و رضایتمندی مسئولان و متولیان و به‌ویژه شهروندان از اجرای این طرح در شهرهای کوچک‌تر استان مانند آق‌قلا و انبار الوم نشان می‌دهد مردم ورود خوبی به این حوزه داشته‌اند و شکست و اجرای ناموفق در این حوزه به سستی و تعلل شهرداری‌ها بازمی‌گردد.

منبع: مهر