فقدان سیستم یکپارچه آموزش و پیشگیری در تصادفات جاده‎ای گلستان

به گزارش گلستان 24، حوادث جاده‎ای در استان گلستان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر و معلولیت به شمار می‎رود؛ هر چند حوادث و تلفات جاده‎ای پدیده نوظهوری نیست و در همه استان‎های کشور مسبوق به سابقه است ولی میزان تصادفات در هر استان به عوامل خاصی بستگی دارد.

در استان گلستان بیشترین آمار تصادفات مربوط به موتورسواران است که عمدتاً فاقد گواهینامه، بیمه‎نامه معتبر و کلاه ایمنی هستند؛ البته این همه ماجرا نیست و دلایل دیگری نیز در بروز تصادفات جاده‎ای استان نقش دارند.

*دلایل بروز تصادفات در محورهای مواصلاتی استان گلستان

بدون شک عامل انسانی و عدم رعایت مقررات و قوانین راهنمایی و رانندگی بیشترین عامل حوادث جاده‎ای در کشور محسوب می‎شود و گلستان نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ اما در کنار موارد ذکر شده استاندارد نبودن جاده‎ها و معابر استان نیز در حال حاضر به عاملی برای مرگ و میر و معلولیت‎های شدید تبدیل شده ‎است.

استان گلستان دارای پنج هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی بوده و با وجود تلاش مسئولان در راهداری مناسب و به روز نگهداشتن این جاده‎ها شاهد هستیم که بسیاری از این مسیرها فاقد استانداردهای لازم هستند.

وجود تابلوهای نامناسب و عدم تطابق برخی تابلوها با شرایط جاده‎ای، نیمه‌کاره بودن برخی کمربندی‎ها ( به ویژه در شهرستان علی‎آبادکتول)، نداشتن کمربندی در برخی شهرهای استان، کمبود یا نبود سیستم روشنایی در بسیاری معابر و عدم نصب علائم هشداردهنده در برخی معابر از جمله عوامل بروز حوادث در جاده‎های استان هستند.

فقدان علائم هشدار دهنده و یا وجود تابلوهای نامناسب باعث می‎شود رانندگی در این مسیرها به سختی صورت گیرد؛ به خصوص در روزهای بارندگی و در زمان تاریکی هوا عملاً رانندگی در این مسیرها خطرناک و حادثه‎زا می‎شود. تا جایی که در برخی روزها که شرایط جوی مناسب نیست و شب هنگام رانندگی برای افرادی که بارها این مسیرها را طی کرده‎اند با سختی انجام می‎شود و قطعاً این دشواری برای مسافران و رانندگان عبوری دوچندان خواهد شد.

یکی از عمده مشکلات مردم در این زمینه افتتاح صوری، پیش افتتاح و بهره‎برداری موقت از پروژه‎های نیمه‌کاره و در حال ساخت است که شاید نمونه آن را فقط در کشور خودمان شاهد باشیم.

در طول این سال‎ها برخی مسئولان برای ارائه بیلان کاری و گزارش خدمات انجام شده اقدام به افتتاح طرح‎های نیمه‌کاره می‎کنند که عواقب خطرناک آن تنها متوجه مردم خواهد بود.

افتتاح پروژه نیمه‌کاره کمربندی علی‎آبادکتول از جمله این طرح‎ها است که تاکنون چند کشته بر جای گذاشته است و علاوه بر خطرات جانی و مالی گرفتاری‎های زیادی برای رانندگان اتوبوس و مردمی به وجود آورده است که مجبور هستند برای رسیدن به شهرشان یا در فاضل‎آباد و خان‎ببین پیاده شوند و یا در تاریکی شب در جاده‎ای تاریک و فاقد هر گونه امکانات منتظر ماشین‎های عبوری یا خانواده‎شان بمانند.

مهسا زنگانه که دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه مشهد است در این باره به خبرنگار ما گفت: بیشتر مواقع من بین ساعت هفت و هشت به علی‎آبادکتول می‎رسم؛ از آنجایی که قبل از ساعت 10 شب اتوبوس وارد شهر نمی‎شود من به اجبار باید در کمربندی پیاده شوم. هر چند پدرم همواره دنبالم می‎آید ولی شده گاهی اوقات پدرم چند دقیقه تاخیر ناخواسته داشته است و من در این چند دقیقه 100 بار می‎میرم و زنده می‎شوم چرا که ماندن دختری تنها در جاده‎ای بدون روشنایی و امکانات واقعاً ترسناک است.

*موتورسواری با طعم مرگ

فاصله نزدیک شهرها و روستا در استان، کشاورزی بودن منطقه، ارزانی موتورسیکلت و گرانی خودرو، یادگیری آسان راندن موتورسیکلت، امکان تردد با موتورسیکلت برای افراد با سنین مختلف و نبود نظارت بر این موضوع باعث شده است تا استفاده از موتورسیکلت در استان روند رو به رشدی داشته باشد.

با وجود اینکه موتور می‎تواند به دلایل مختلف اقتصادی و ترافیکی وسیله‎ای تاثیرگذار در ترافیک و حمل و نقل محسوب شود، ولی در حال حاضر این وسیله بلای جان مردم شده است.

استفاده از موتور بدون کلاه ایمنی، راندن موتور در پیاده‎رو‎ها و یا حرکت در جهت خلاف و راندن در روزهای بارانی که طبق مقررات ممنوع است، راندن در شب بدون چراغ و البسه شبرنگ، انجام حرکات نمایشی خطرناک و سبقت گرفتن خطرناک از جمله ناهنجاری‌های ترافیکی موتورسیکلت‎سواران در سطح جاده‎های استان هستند.

حمل بار و احشام توسط موتورسیکلت، سوار کردن کودک در جلو و یا دو نفر در ترک موتور، حرکت با فاصله کم پشت سر کامیون، اتوبوس و یا مینی‎بوس برای در امان ماندن از باد و سرما نیز در بسیاری از مواقع موجب وقوع تصادف دلخراش و خونین در سطح جاده‎های استان می‌شود.

رئیس پلیس‌راه استان گلستان در خصوص تصادفات رانندگی موتور‌سواران معتقد است: 70 درصد از تصادفات محورهای برون‎شهری استان گلستان در سال گذشته و سال جاری مربوط به موتورسیکلت‎سواران است.

علیرضا قدمی در جمع خبرنگاران استان گلستان اظهار کرد: آمار سوانح رانندگی در جاده‎های استان که موتورسیکلت‎سواران در آن نقش داشته‎اند بالا است، به طوری که 44 درصد از کشته‎شدگان تصادفات سال گذشته موتورسیکلت‎سواران بوده‎اند.

وی با بیان اینکه تصادفات موتورسیکلت یکی از چالش‎های ترافیکی استان است، اضافه کرد: بیش از 50 درصد از مجروحان تصادفات موتورسیکلت گاهی جراحت‎های سنگین دیده‎اند.

قدمی با اشاره به عدم رعایت مقررات توسط بسیاری از موتورسیکلت‌سواران افزود: در استان گلستان مهم‌ترین مشکل در بحث فرهنگ‎سازی استفاده از کلاه ایمنی بوده؛ زیرا بیشتر آمار تصادفات و تلفات ناشی از آن به دلیل عدم استفاده از کلاه ایمنی است.

رئیس پلیس‌راه استان گلستان تصریح کرد: حدود 200 هزار موتورسیکلت در استان وجود دارد و برابر آمارها شاید بیش از 90 درصد راکبان آنها بدون گواهینامه موتورسیکلت اقدام به استفاده از موتور می‎کنند.

قدمی اضافه کرد: مهم‌ترین راهکار برای رفع این مشکل فرهنگ استفاده مناسب از موتورسیکلت است و جامعه‎شناسان نیز به این نتیجه رسیدند که بحث فرهنگ‎سازی در بحث ترافیک از دوران خردسالی باید آغاز شود تا تأثیرگذار باشد.

وی ادامه داد: برای دستگاه‎های زیادی وظیفه فرهنگ‎سازی در جامعه تعریف شده است و پلیس نیز در این راستا با برگزاری همایش یک روزه آموزشی ویژه موتورسواران و اهدای کلاه ایمنی با همکاری اداره‌کل حمل و نقل و پایانه‎های استان در این امر فعال است.

با وجود اینکه تعداد موتورسیکلت‎های استان 200 هزار دستگاه ذکر شده است؛ ولی به نظر می‎رسد این تعداد بیشتر باشد چرا که بسیاری از این موتورسیکلت‎ها فاقد پلاک، مدارک شناسایی و بیمه هستند و در جایی ثبت نشده‎اند.

*مرگ تنها ثمره تصادفات جاده‎ای نیست

کارشناسان معتقدند: همواره پیشگیری بهتر از درمان است و در وهله اول رعایت قانون به همه رانندگان توصیه می‎شود؛ ولی در مواقعی نیز بروز تصادف اجتناب‎ناپذیر است و کمک‌رسانی علمی و استاندارد به مصدومان حادثه باعث جلوگیری از بروز حوادث ناگوارتر می‎شود.
به گفته رئیس چهارمین کنگره ایمنی راه‎ها سالانه 300 هزار ایرانی در تصادفات مجروح می‎شوند که از این تعداد 30 تا 50 هزار نفر دچار معلولیت ذهنی یا جسمی دائمی می‎شوند که تا پایان عمر با آنها همراه است.

همچنین 90 درصد علت قطع نخاع در ایران تصادفات است. محمد. ک دانش‌آموز کلاس هفتم پایه اول متوسطه یکی از قربانیان است که پدر و مادرش را در یک حادثه رانندگی از دست داده است و خود نیز از ناحیه مخچه به شدت آسیب‎دیده و در تلکم، راه رفتن و نوشتن با مشکلات اساسی روبه‌رو است.

او که در حال حاضر به همراه برادر و خواهر خود نزد خانواده دایی‎اش زندگی می‎کند، نگران آینده خود است. محمد که دلش برای والدین مرحومش تنگ شده از بی‌قانونی و سرعت غیرمجاز متنفر است و می‎گوید: ای کاش پدرم قانون را رعایت کرده بود و الان در کنارم زندگی می‎کرد.

هر چند در سال‌های اخیر با آموزش‎های داده شده به مردم در خصوص عدم دخالت در امر امداد و نجات، هماهنگی بین نیروی‎های امدادی 115 و آتش‌نشانی، حتی کمک گرفتن از انجمن اتومبیل‎رانی در برخی حوادث جاده‎ای و بحث امداد و نجات، تجهیز وسایل مراکز امدادی و احداث واحد تروما در دو بیمارستان استان، تبعات بعدی حوادث جاده‎ای کاهش پیدا کرده است ولی هنوز تا رسیدن به استانداردهای جهانی فاصله معناداری در پیش داریم.

امید است مسئولان نیز در راستای جلوگیری از بروز حوادث جاده‎ای با اتخاذ راهکارهای عملی در مرحله اول و اعمال قوانین پیشگیرانه و کنترلی، رفع نواقص جاده‎ای، مرمت و ترمیم نقاط حادثه‎ساز استان، برخورد جدی با رانندگان متخلف و در گام بعدی تجهیز مراکز امدادی به وسایل روز دنیا در کاهش تلفات و حوادث جاده‎ای گام‎های اساسی و موثر بردارند.

جا دارد مردم نیز در رعایت قانون، رانندگی با سرعت مطمئنه و عدم اعتماد به ترمز یا قدرت خودرویشان در جلوگیری از رقم خوردن حوادث تلخ برای خود و سایر خانواده‎ها علی‎الخصوص در ایام نوروز پیشقدم باشند.

وحید حاج سعیدی