عملیات مرمت بام مخروطی برج قابوس بن وشمگیر در گنبدکاووس آغاز شد

به گزارش گلستان24، جاوید ایمانیان مدیر پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس، انجام عملیات حفاظت اضطراری محدوده بام این بنای تاریخی که بیش از هزار سال قدمت دارد، شامل پاکسازی پارازیت های گیاهی، پاکسازی گلسنگ ها، سمپاشی، بندکشی و استحکام بخشی شکاف ها و استحکام بخشی و پوشش نهایی آجرهای ناپایدار بام مخروطی گنبد است.

وی گفت: به دلیل باقی ماندن دانه های گیاهان در بین درزها و شکاف ها یا انتقال آنها توسط حشراتی مانند مورچه به پشت آجرها و لابه لای بندهای آجرها، این دانه ها با کمترین بارندگی در محیطی مناسب شروع به رشد می کند.

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس افزود: این فرآیند سبب شده به غیر از پوشش گیاهی، بخشی از بام برج قابوس از گل سنگ پوشانده شود و بخشی از پاکسازی در این مرحله، شامل برداشتن و زدودن لایه گل سنگ زنده ای است که با فشار دست و ابزار مکانیکی به راحتی از سطح جدا می شوند.

وی افزود: با توجه به رشد ریشه گیاهان و علف های هرز در بین آجرهای بام که جزو خطرات جدی برای آجرها به شمار می رود، بعد از پاکسازی و علف زدایی سطح گنبد و برداشتن گل سنگ های زنده، برای جلوگیری از پیشرفت علف ها و رشد مجدد آن ها، لابه لای شکاف ها و بندها و سطح آجرها با استفاده از سم رانداب، سمپاشی می شود.

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس تخریب بندهای آجرها به دلیل رشد گیاهان و تاثیرات عوامل محیطی در طول زمان را از مهمترین مشکلات دیگر بام مخروطی گنبدقابوس برشمرد و گفت: این شکاف ها محل مناسب نفوذ رطوبت و دانه های گیاهان و نیز حشرات به پشت آجرها می باشد.

وی افزود: بعد از پاکسازی این شکاف ها، با تزریق پریمال 10 درصد به پشت شکاف ها، عملیات استحکام بخشی انجام می شود و بعد از این مرحله با ملات مرمتی مناسب که از ترکیب گچ بتا یا نیم پخت، گچ مولدانو یا گچ دندانپزشکی، پودر رنگ و پریمال آماده می شود، بین بند آجرها کاملا بندکشی و استحکام بخشی می شوند.

ایمانیان خاطرنشان کرد: این ملات مرمتی از استحکام مکانیکی بالایی برخوردار است و به راحتی خراش و ترک نمی خورد.

وی با بیان اینکه بر اساس مستندات موجود تاکنون سه بار گنبد مخروطی برج قابوس موردمرمت قرارگرفته است، گفت: اولین بار در دهه 20 و با بستن داربست چوبی، مرمت گنبد مخروطی، تعمیرکتیبه، صفه قاعده و اصلاحات درونی انجام گرفت و مجددا داربستی در دهه 40 به منظور مرمت بام گنبد در قسمت داخلی و خارجی بنا زده شد.

به گفته ایمانیان، آخرین بار در سال 1385 مرمت گنبد بام مخروطی برج قابوس انجام گرفت و اکنون برای چهارمین بار پس از گذشت یازده سال از آخرین عملیات مرمت، با همکاری و حمایت بسیار خوب معاونت میراث فرهنگی کشور، دفتر امور پایگاه های سازمان و مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان و با اعتبارات ملی پایگاه میراث جهانی گنبدقابوس، تعداد 1700 شاخه داربست مختص بنای جهانی گنبد قابوس خریداری و نصب و عملیات مرمت بام و رفع خطر اضطراری از آن انجام می شود.

برج قابوس بن وشمگیر، بلندترین برج آجری دنیا و یکی از آثار ارزشمند معماری در دوره اسلامی است؛ این بنای تاریخی سده چهارم هجری قمری که هم اکنون در مرکز شهر گنبدکاووس و بر فراز تپه ای بزرگ قرار دارد به دستور شمس المعالی قابوس بن وشمگیر از پادشاهان آل زیار در سال 397 هجری قمری (1007- 1006 میلادی) ساخته شده است.

این برج که بلندترین بنای آجری جهان محسوب می شود، افزون بر یک هزار سال قدمت دارد و در تیرماه 1391 در فهرست آثار سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ثبت جهانی شد.

شهرستان گنبدکاووس با 350 هزار نفر جمعیت در شرق استان گلستان واقع است.

انتهای پیام/ ایرنا