کم‌آبی منطقه گنبدکاووس از مرز تهدید گذشت!!
هر چند در سال جاری هوای این دیار تاکنون باب میل کشاورزان بوده و انتظار میرود با ادامه این روند برداشت گندم شرایط خوبی داشته باشد، اما با این وجود نمیتوان حقیقت خشکسالی را در پس پرده بارشهای بهاری پنهان کرد.
به گزارش گلستان 24، اگر چه بهترین منطقه کشاورزی در گلستان به زعم مسئولان کشاورزی این استان شمالی به دلیل سفرههای مناسب آبی، بندرگز است، اما یقیناً شرایط ویژه این شهرستان نیز طی این سالها با حفر چاه‌های غیرمجاز چندان خوشایند نیست.
اما شاید مهم‌ترین نقطهای که زودتر از دیگر نقاط استان طعم خشکسالی را چشیده باشد، جنوب این استان شمالی و منطقه گنبدکاووس است که کم‌آبی در آن از مرز تهدید گذشته و زنگ خطر خشکسالی در این منطقه خشک و بیابانی به صدا درآمده است.
حالا تصور کنید در همین نقطه دچار بحران خشکسالی، عدهای شالیکاری میکنند، آن هم در حالی که مردم این منطقه از کمبود آب شرب در مضیقه هستند.
هر چند بارها به موضوع خشکسالی اشاره شد و از سوی مسئولان این استان شمالی نگرانیها بیان شد، اما نماینده ولی‌فقیه در استان واکنشی شدید به موضوع خشکسالی در استان نشان داد و با اشاره به کم‌آبی در گلستان از کاشت برخی محصولات آبی همچون شالی در این استان شمالی شدیداً انتقاد کرد.
آیت‌الله سیدکاظم نورمفیدی، شالیکاری را یکی از دلایل کم‌آبی استان گلستان برشمرد و گفت: شالیکاری نیاز به حفر چاه‌های عمیق و برداشت بی‌رویه آب دارد؛ لذا به هیچ وجه به مصلحت استان گلستان نیست.
وی اظهار کرد: در گذشته ۱۲ هزار هکتار شالی در استان گلستان کشت می‌شد، اما الان به ۷۰ هزار هکتار رسیده که فاجعه است.
نورمفیدی با طرح این سؤال که آب شالیکاری از کجا تامین می‌شود، افزود: کشاورز برای تامین آب مورد نیاز خود چاه حفر کرده و آب موجود در حفره‌های زیرزمینی را برای کشت شالی استفاده می‌کند، غافل از اینکه چه ضرری به دیگران و نسل‌های آینده وارد می‌شود.
امام جمعه گرگان با بیان اینکه برای هر هکتار شالیکاری ۱۵ هزار مترمکعب آب استفاده می‌شود، خاطرنشان کرد: اگر این میزان آب به صورت آب معدنی در بطری‌های کوچک به قیمت هر بطری یک‌هزار تومان فروخته شود، ۱۵ میلیارد تومان درآمد کسب می‌شود.
نورمفیدی با بیان اینکه شالیکاری برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد، ادامه داد: کشاورزان بی‌توجه به این مسئله مهم، ۱۵ میلیارد تومان را برای کسب ۱۰ میلیون تومان هدر می‌دهند.
به گفته وی، مصرف آب خانگی و کشاورزی در کشور و استان گلستان بی‌رویه است، وقتی هم که با مشکل آب مواجه می‌شویم، فریاد همه بلند می‌شود.
این صحبت‌ها مبین عمق مشکل کم‌آبی در استان و تکمیل کننده این پازل نگران کننده، اظهارات مدیرکل هواشناسی گلستان است که از افزایش دما و حتی احتمال کاهش بارندگی طی روزهای آینده خبر می‌دهد.
مدیرکل هواشناسی استان گلستان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به افزایش ۱٫۵ درجهای دمای هوا در سال جاری نسبت به سال گذشته گفت: با توجه به وضعیت نامناسب کمبود آب و خطر خشکسالی در استان، بارشهای ماه‌های فروردین و اردیبهشت امسال نقش مثبتی در کاهش تنش آبی استان ایفا کرده، اما این نقشآفرینی مقطعی است.
سیدجواد رضوی یادآور شد: براساس آمار موجود علاوه بر کاهش منابع زیرزمینی، آلوده شدن آبها چه سطحی و چه زیرزمینی در حال افزایش است و با توجه به مصرف بی‌رویه آب و کاهش بارش سالانه و خشکسالی در نتیجه پایین آمدن میزان ذخایر زیرزمینی و سطحی آب، اصولاً آب اضافی برای توسعه گلستان وجود ندارد.
وی با تاکید بر شیوههای مقابله با بحران کم‌آبی و مشکلات ناشی از آن اضافه کرد: اصلاح الگوی کشت استان با توجه به نیاز آبی محصولات، فقدان اقدام به عمیق کردن چاه‌های موجود، اعطای وام بلاعوض در ازای عدم بهرهبرداری از چاه‌های موجود و ترویج فرهنگ صرفهجویی در مصرف آب در صدا و سیما و آموزش روشهای صرفهجویی از جمله کارهای صورت گرفته است.
گلستان طی چند سال اخیر کم و بیش خشکسالی را تجربه کرده است، اما شاید موضوع زمانی قابل تامل می‌شود که این وضعیت در چند سال اخیر تنها متعلق به فصل تابستان نیست، بلکه این تهدید طبیعی در فصل پاییز و زمستان نیز تداوم دارد.
پیامد این وضعیت خشکسالی، کمبود آب شرب و تشدید حساسیتپذیری برای وقوع حریق در عرصههای منابع طبیعی و حاوی پدیده ریزگرد است، اتفاقات ناخوشایندی که امسال بیش از هر سال دیگری گلستان را تحت تاثیر خود قرار داده است.
برخی از صاحبنظران این پدیده را متاثر از تغییر اقلیم میدانند و اعتقاد دارند این تغییرات نه تنها در ایران بلکه در تمامی کشورهای دنیا به اشکال گوناگون روی داده است.
همچنین مدیرکل مدیریت بحران استان گلستان گفت: خشکسالی به عنوان یکی از بلایای طبیعی همواره این استان شمالی را تهدید می‌کند.
صادقعلی مقدم اظهار کرد: اگر چه به نظر می‌رسد بارندگی‌های امسال در کاهش اثرات خشکسالی موثر باشد اما در واقع به دلیل پراکندگی بارش، اقلیم چندگانه و فقر منابع زیرزمینی استان این مشکل همچنان به قوت خود باقی است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به تغییرات جوی طی سالهای اخیر و فقدان مدیریت مناسب منابع آبی، آینده این منابع حیاتی در گلستان نگران کننده است.
به گفته مقدم، کاهش این نگرانی مستلزم برنامهریزی و سیاست کاری مبتنی بر علم، پژوهش کاربردی و برنامه دانش بنیان است.
وی با اشاره به خشکسالی به عنوان مشکل جدی برای کشور افزود: وضعیت پیشرو به واسطه کمبود بارندگی و پراکنش نامناسب بارش، بخشهای مختلف استان از جمله کشاورزی و آب شرب مردم را دچار مشکل کرده است.
دبیر شورای هماهنگی مدیریت بحران استان گلستان ادامه داد: در این شرایط به نظر می‌رسد سیاست کلی باید سازگاری باشد تا براساس آن برنامه راهبردی برای رویارویی با این تهدید طبیعی ترسیم کرد.
مقدم با تاکید بر توجه جدی به موضوع خشکسالی در استان ادامه داد: در کارگروه تخصصی خشکسالی در استان نیز به نتیجه رسیدیم که برنامههای دانشبنیان در دستور کار قرار گرفته و برنامههایی علمی نیز در حال تدوین است.
با همه این اوصاف بهتر است موضوع خشکسالی که از مرز تهدید گذشته و اکنون استان به آن مبتلا شده به عنوان یک واقعیت مورد توجه مسئولان این استان شمالی قرار گیرد تا بتوان با اتخاذ تدابیری مناسب شرایطی بهتر برای این منطقه شمالی مهیا کرد./سلام گنبد
ارسال نظر