نادیده گرفته شدن حمایت از زنان سرپرست خانوار

به گزارش گلستان24؛خانواده مرکب از پدر و مادر فرزند یا فرزندان، به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی، محل زندگی و رشد افراد و شکل گیری باور‌ها و هنجار‌های اجتماعی است.

هرگاه خانواده یکی از ارکان اصلی خود یعنی پدر یا مادر را از دست بدهد، تقارن آن به هم ریخته و مسائل و مشکلات گوناگونی، چون مسایل اقتصادی، آموزشی، فرهنگی، رفتاری و اجتماعی را برای دیگر افراد به وجود می‌آورد.

در کشور بر اساس سرشماری سال ۹۵، سرپرست بیش از ۳ میلیون خانوار خانم هستند که این آمار برای سال ۹۰، ۲ میلیون و ۵۴۸ هزار خانوار بوده است.

در استان ما گلستان، آمار‌ها نشان می‌دهد حدود ۶۰ هزار نفر زن سرپست خانوار وجود دارد.

اگرچه که همه‌ی آن‌ها نیازمند حمایت و یا کمک دستگاه‌های حمایتی نیستند.

اما از بین این‌ها ۳ هزار و ۵۰۸ خانوار مستمری مستقیم از بهزیستی دریافت می‌کنند.

از دلایل فاصله‌ی این عدد ۴ هزار و ۹۵۳ نفر خانوار، فوت همسر بوده است، اگرچه این آمار تغییر کرده و جابه جای در این دلایل رخ داده است.

پنج آسیب مهم اجتماعی در گلستان شناسایی شده که یکی از مهم‌ترین این آسیب‌ها موضوع زنان سرپرست خانوار است و طبیعتا راه کار آن توانمدسازی زنان سرپرست خانواراست.

مهم‌ترین مشکلاتیکه زنان سرپرست خانوار با آن‌ها روبه رو هستند، مشکلات اقتصادی، عدم آمادگی برای امور اقتصادی خانوادگی، نگرش‌های منفی اجتماعی نسبت به زن سرپرست خانواده است.

همچنین ضعف اعتماد به نفس و باور به توانمندی‌های خود، نداشتن مهارت‌های لازم برای خودکفایی اقتصادی، الویت ندادن به سلامت جسمانی وبهداشت روانی خود، نگرانی نسبت به آینده فرزندان و تعدد و تعارض نقش‌ها از دیگر مشکلات زنان سرپرست خانوار است.

 

 

از مهم‌ترین چالش‌ها در ارتباط با حمایت و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار نبود بانک اطلاعاتی یکپارچه در خصوص زنان سرپرست خانوار، تعدد علل و تنوع زنان سرپرست خانوار و نیاز‌های آن‌ها تعدد طرح‌ها و نهاد‌های حمایتی و نبود هماهنگی بین آن‌ها در خدمات رسانی است.

همینطور مقطعی بودن طرح‌های حمایتی، تعدد و پراکندگی قوانین و آیین نامه‌ها و نبود پشتوانه قانونی مستقل برای حمایت از زنان، محدود بودن اعتبارات، پرداخت‌های ناچیز از سوی نهاد‌ها به این خانواده‌ها که پاسخگوی نیاز آن‌ها نیست و موازی کاری در زمینه زنان سرپرست خانوار است.

زنان سرپرست خانوار عهده دار هزینه‌های خود و خانوادشان هستند وتوانمند کردن آن‌ها علاوه در اوضاع اقتصادی جنبه‌های مختلف روانی، فرهنگی و اجتماعی هم مورد توجه باشد.

برای بررسی این موضوع گفتگویی داشتیم با مدیر کل بهزیستی گلستان و از وی درباره آمار‌های دقیق تعداد زنان سرپرست خانوار در استان پرسیدیم.

غفاری مدیر کل بهزیستی گلستان در این رابطه در گفتگو با خبرنگارباشگاه خبرنگاران گفت: در سرشماری سال ۹۵ رشد قابل توجهی در حوزه زنان سرپرست خانوار داشتیم.

 

 

وی افزود: از سال ۴۵ تا ۸۵ شاهد رشد ۳ درصدی در حوزه زنان سرپرست خانوار بودیم و تنها از سال ۸۵ تا ۹۵، ۳ درصد رشد داشته است.

غفاری اضافه کرد: از تعداد ۶۰ هزار زن سرپرست خانوار ۵ هزار نفر تحت پوشش و از این تعداد نزدیک به یک هزار و ۹۰۰ نفر تحت پوشش بهزیستی و باقی تحت پوشش کمیته امداد هستند.

وی گفت: خیلی از این افراد خودشان تمایل به تحت پوشش دستگاه‌های حمایتی بودن ندارند.

غفاری افزود: بعضی هم شاغل یا از بیمه تامین اجتماعی برخوردار هستند و مستمری آن جا را دریافت می‌کنند.

چراغعلی مدیر کل امور اجتماعی و استانداری گلستان نیز در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران ؛ گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر بحث نا به هنجاری‌های اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی در سطح جامعه رشد بسیار چشمگیری داشته و یکی از این پدیده‌ها بحث زنان سرپرست خانوار بوده است.

 

 

وی افزود: مطابق آمار رسمی که در سال ۹۵ از سرشماری در کشور اعلام شد حدود ۳ میلیون نفر زن سرپرست خانوار را اعلام کردند.

چراغعلی اضافه کرد: آماری را که ما در سطح استان به آن دست پیدا کردیم در حوزه‌ی اجتماعی غریب به ۶۰ هزار نفر است که البته این اعداد در بعضی دستگاه‌ها کمتر یا بیشتر است.

وی گفت: بسیاری از زنان سرپرست خانوار، سرپرست بودنشان را پنهان کرده اند و ممکن است این عدد چند درصد هم بیشتر باشد که باید توجه ویژه‌ای را به این مسئله داشته باشیم.

بعد از این گفتگو به سراق مدیر کل بهزیستی گلستان رفتیم تا موضوع را دقیق‌تر بررسی کنیم.

غفاری مدیر کل بهزیستی گلستان گفت: براساس قانون حمایت از زنان و کودکان بی سرپرست، زنانی می‌توانند تحت پوشش دستگاه‌های حمایتی قرار بگیرند که درآمد آن خانوار ۴۰ درصد کم‌تر از حداقل دستمزد باشد و همان جا هم مستمری این‌ها را تعریف می‌کند و می‌گوید از ۳۰ درصد تا ۵۰ درصد حداقل حقوق را بایستی آن‌ها دریافت کنند.

غفاری براساس ماده‌ی ۲۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، سال قانون حمایت از زنان و کودکان بی سرپرست که در سال ۷۱ تنظیم شد گفت: حمایت از زنان سرپرست خانوار مد نظر بوده و ما هم اکنون این تعداد زنان سرپرست خانوار را تحت پوشش داریم که البته آن‌هایی که شاغل بوده و درآمد دارند نمی‌توانند تحت پوشش دستگاه‌های حمایتی قرار گیرند.

 

حالا، اما این سوال پیش می‌آید که فاصله بین ۵ هزار تا ۶۰ هزار، آیا احتیاج به حمایت ندارند؟

آیا درآمدشان از ۴۰ درصد بیش‌تر است که مورد حمایت قرار نمیگیرند؟

و پاسخ غفاری مدیر کل بهزیستی گلستان این بود: من چنین چیزی نگفتم!

وی در ادامه می‌گوید: ۵ هزار خانوار تحت پوشش ما هستند و خیریه‌های بسیاری هستند که ممکن است به این‌ها کمک کنند، اما بسیاری از آن‌ها تمایل به تحت پوشش قرار گرفتن ندارند وحتی مراجعه هم نمی‌کنند.

وی اضافه کرد: آمار‌ها نشان می‌دهد فقط ۱۸ درصد زنان سرپرست خانوار شاغل هستند و شاید درآمدشان آن قدر هست که نخواهند تحت پوشش قرار بگیرند.

 

 

چراغعلی مدیر کل امور اجتماعی و استانداری گلستان، مهم‌ترین موضوع برای زنان سرپرست خانوار را مسئله اقتصاد گفت که باید توجه ویژه‌ای به آن شود.

وی افزود: با توجه به سیاست ها، استانداری و مدیریت حوزه سیاسی و امنیتی و دستوراتی که مقام عالی اجرایی استان متعدد داده است توجه کلیه دستگاه‌ها و سازمان‌ها به زنان سرپرست خانوار است.

وی ادامه داد: سازمان‌ها مکلف هستند حداقل در شرایط برابر اگر مناقصه‌ای برگزار می‌شود یا جذب نیرویی است، زنان سرپرست خانوار باید در الویت قرار گیرند.

چراغعلی گفت: اتفاق خوبی که در سال‌های گذشته افتاده است سرویس مدارس بچه‌ها است که خیلی‌ها به خانم‌ها واگذار شده و به دلیل نظم و انضباطی که این خانم‌ها دارند، خانواده‌ها و مدارس بسیار رضایت دارند.

به سراق مدیر کل دفتر امور زنان و خانواده استانداری گلستان رفتیم و از وی در مورد نیازمندی‌های زنان سرپرست خانوار در این حوزه پرسیدیم.

کلثوم غفاری مدیر کل دفتر امور زنان و خانواده استانداری گلستان گفت: بیشتر این نیاز‌ها بحث آموزش خانواده و بانوان است، چون بخش زیادی از این زنان خانوار سرپرست کودکانی هستند که سرپرست دیگری ندارند.

وی افزود: این افراد نیاز به آموزش‌های ویژه دارند به ویژه دربحث آموزش‌های تاب آوری اجتماعی که فعالیت‌هایی را در دفتر بانوان با کمک دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های مردم نهاد در این خصوص داشتیم.

غفاری اضافه کرد: موضوع دیگر موضوع سلامت است که باید به آن توجه شود و بانوان باید به سلامت روانی خود اهمیت بدهند.

وی گفت: در دولت دوازدهم پرداخت تسهیلات به بانوان کارآفرین به ویژه زنان سرپرست خانوار داده شد که البته امسال برداشته شده است، اما هنوز هم اولویت با زنان سرپرست خانوار است و باید زنانی که توانمند هستند توان افزایی شوند و آن‌هایی که نیاز به توانمند سازی دارند بحث توانمند سازی را برای این عزیزان داشته باشیم.

 

 

از غفاری مدیر کل دفتر امور زنان و خانواده استانداری گلستان در مورد مشکلات سر راه در راستای توانمند سازی زنان سرپرست خانوار پرسیدیم.

وی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران؛ گفت: یکی از مشکلاتی که به چشم می‌خورد این است که ما به ناچار از سازمان‌های مردم نهاد کمک می‌گیریم و گاهی اوقات پراکندگی این عزیزان و کم بودن امکان خدمات دادن است.

 

 

کلثوم غفاری اضافه کرد: در سال گذشته شورای عالی اشتغال کشور یک مصوبه‌ای داشتیم که کار رسیدگی به توانمند سازی زنان سرپرست خانوار متولی اصلی اش را سازمان بهزیستی تایین کرده است. 

در گفتگو با غفاری مدیرکل بهزیستی گلستان درباره اقدامات انجام شده در این رابطه پرسیدیم.

وی میگوید: سازمان بهزیستی هیچ محدودیتی برای تحت پوشش قرار دادن زنان واجد شرایط ندارد و فقط ممکن است برای پرداخت مستمری قانونی محدودیت داشته باشیم.

وی افزود: اجازه پرداخت مستمری را باید هم دولت و هم مجلس بدهد.

غفاری گفت: ما هم اکنون از ۵ هزار نفر ۳ هزار و ۵۰۰ مستمری بگیر داریم و مابقی در نوبت هستند که می‌توانند از خدمات غیر مستمر استفاده کنند.

وی اضافه کرد: در حال حاضر ۳۱۳ زن سرپرست خانوار با فرزندان تحت پوشش ما هستند که شهریه دانشگاه فرزندانشان با نامه‌ی سازمان بهزیستی به دانشگاه پرداخت می‌شود.

 

 

چراغعلی مدیر کل امور اجتماعی و استانداری گلستان گفت: اکثر این طرح‌های مربوط، منوط به تامین اعتبارات لازم بوده است که کافی نیست که البته واگزار شده، ولی عدد در مقایسه با تقاضای آن‌ها ناچیز بوده است.

وی در این رابطه گفت: در سال ۷۵ از هر ۱۹ ازدواج یک مورد طلاق، در سال ۸۵ از هر ۹ ازدواج یک مورد و در سال ۹۵ از هر ¾ ازدواج یک طلاق داشته ایم.

چراغعلی افزود: این عدد نشان می‌دهد پدیده طلاق و بالا رفتن سن ازدواج از دیگر دلایل بالا رفتن آمار زنان سرپرست خانوار بوده است.

وی در پایان اضافه کرد: از حدود ۲۲ میلیون خانوار در کشور ۸۸ درصد مرد و ۱۲ درصد بانوان سرپرست خانوار هستند و ما به اندازه این ۱۲ درصد برای بانوان سهم قائل نشدیم.

زنان سرزمین ما از نبوغ بالایی برخوردارند و هرجا به کار گرفته شده اند ما شاهد راندمان بالایی بوده ایم.