خزان صنعت سبز در گلستان/ بی‎مهری مسوولان نسبت به صنعت زنبورداری

به گزارش گلستان24؛گلستان با دارا بودن جنگل‎ها، مراتع وسیع و سرسبز، باغ‎های فراوان و شرایط مناسب برای رشد انواع گیاهان مرتعی و زراعی به عنوان یکی از مراکز پرورش زنبور عسل در کشور محسوب می‎شود، با این وجود در حالیکه توجه به توسعه صنعت زنبورداری در استان می‎تواند زمینه اشتغال فراوانی برای جوانان گلستانی را فراهم کند اما مشکلاتی از جمله فضای کسب و کار سنتی، بی‎توجهی به محصولات جانبی زنبور عسل، عدم بسته‎بندی مناسب عسل، واردات فراورده‎های تقلبی و بی کیفیت از کشورهای چین و روسیه و مشکلات مربوط به بازرگانی و فروش موجب شده تا صنعت زنبورداری در گلستان فرسنگ‎ها از استانداردهای لازم فاصله داشته باشد تا آنجایی که این صنعت به معنای واقعی نتوانسته نقش مهمی در اشتغال، اقتصاد و توسعه گلستان ایفا کند.

با وجود پتانسیل‎های فراوان برای تولید عسل در گلستان اما تولید استان جوابگوی نیاز استان نیست و یکی از مهمترین دلایل این امر عدم مهارت و معلومات علمی بهره‎برداران زنبور عسل می‎باشد.

*نگاه سنتی بهره‎برداران به پرورش زنبور عسل

در همین رابطه یک کارشناس پرورش زنبور عسل در استان معتقد است توسعه زنبورداری در گلستان می‎تواند موجب دستیابی به اهدافی از جمله افزایش راندمان تولید محصولات کشاورزی، کمک کردن به امر تلقیح گیاهان توسط زنبور عسل، ایجاد اشتغال در زمینه‎های تولیدات سایر فرآورده‎های زنبور عسل، کمک به تأمین نیازهای غذایی و دارویی در جامعه شود.

اسماعیل حسینی در گفتگو با خبرنگار فارس از گرگان افزود: با وجود شرایط مناسب در استان برای پرورش زنبورداری اما این استان جایگاه قابل قبولی در توسعه این صنعت را ندارد یکی از مهمترین دلایل این امر آن است که اکثر بهره‎‌برداران از معلومات علمی کافی برخوردار نیستند و به این حرفه به چشم یک تفنن می‎نگرند.

وی ادامه داد: اکثر زنبورداران استان از ملکه‎های خوب و اصلاح شده استفاده نمی‎کنند بنابراین اگر شرایط مساعد پرورش نیز وجود داشته باشد نمی‎توان انتظار افزایش تولید را داشت، در سال‎های گذشته به طور میانگین تولید عسل در هر کندو 9 کیلوگرم بوده در حالیکه با استفاده از ملکه اصلاح شده این میزان تا 14 کیلوگرم و بیشتر افزایش خواهد یافت.

کارشناس پرورش زنبورداری خاطرنشان کرد: زنبور عسل در گرده افشانی گیاهان و ثبات اکوسیستم‎ها نقش مهمی دارد علاوه بر تولید محصولاتی چون عسل، موم، ژله رویال و... که دارای ارزش بالایی می‎باشد در صنایع دارویی و غذایی نیز نقش مهمی ایفا می‎کند.

حسینی خواستار فراهم شدن امکانات لازم و مورد نیاز زنبورداران شد و افزود: برای رونق بیشتر زنبورداری که در کشاورزی نیز بسیار سودمند است باید تمام امکانات مورد نیاز زنبورداران توسط شرکت‎های تعاونی زنبورداران و اداره‎های مربوط فراهم شود هم چنین در زمینه فروش نیز از طریق تشکل‎های بازاریابی اقدامات لازم انجام شود.

*مغفول ماندن اهمیت صنعت زنبورداری در منظر مسوولان

وی بیان کرد: معرفی اهمیت زنبور عسل و تولیدات آن می‎تواند این فعالیت را از تک محصولی صرفأ عسل نجات داده و منابع درآمد جدیدی را برای تولیدکنندگان این بخش ایجاد کند.

حسینی ابراز کرد: زنبورداری یک چرخه پاک و یک صنعت سبز محسوب می‎شود که هیچ‌گونه آلودگی برای منابع آب و خاک و محیط زیست ندارد، در واقع حرفه‎ای است که با حداقل سرمایه‎گذاری می‎تواند زمینه ساز اشتغال برای تعداد زیادی از افراد جامعه باشد.

وی گفت: متأسفانه عدم تفکر توسعه در عموم بهره‎‌برداران زنبور عسل موجب شده تا تشکل‎های فعال در این عرصه از فعالیت پویا و اقتصادی دور باشند از 250 تشکل زنبورداری در کشور تنها 100 تشکل دارای فعالیت پویا و اقتصادی هستند شاید بخشی از این مشکل به این مسأله باز می‌گردد که هنوز اهمیت صنعت زنبورداری به طور مناسب و کامل برای مسوولان آشکار نشده است.

* سیستم بانکی تمایلی برای ارائه تسهیلات به زنبورداران ندارد

از سویی دیگر مدیر امور طیور جهاد کشاورزی گلستان یکی از چالش‎های مهم در مسیر توسعه صنعت زنبورداری در استان را فقدان مهارت، تخصص و علم بهره‎‌برداران عنوان کرد و در گفتگو با خبرنگار فارس از گرگان گفت: در صورت عدم بهره‎مندی زنبورداران از علم این صنعت، بدون تردید قادر به نگهداری زنبور نخواهند بود در نتیجه تولید کم و کاهش فروش رقم خواهد خورد.

غلامعلی هلاکو افزود: از طرفی اکثر بهره‎برداران زنبور عسل تنها به یک محصول، آن هم عسل اکتفا می‎کنند در حالیکه سایر محصولات جانبی زنبور عسل درآمد بیشتری دارد البته تحقق این امر مستلزم ورود سرمایه به صنعت زنبورداری است، با این وجود نگاه تک محصولی موجب شده درآمد چندانی از این صنعت نصیب استان نشود در واقع امروزه با تولید تنها یک محصول نمی‎توان با دنیا رقابت کرد.

وی عدم بسته‌بندی و برندینگ عسل را از دیگر مشکلات موجود در صنعت زنبورداری استان برشمرد و گفت: در حال حاضر تنها پنج مکان را به صنایع بسته‌بندی عسل اختصاص داده‎ایم، در این اماکن عسل خریداری و بسته‎بندی می‎شود اما معتقد هستیم این تعداد مکان برای بسته‌بندی عسل محدود است.

هلاکو در خصوص ارائه تسهیلات به زنبورداران گفت: زنبورداری تحت تأثیر اقلیم است از این‌رو در بعضی مواقع با تغییرات آب و هوایی زنبورداران قادر به پرداخت تعهدات خود به بانک‎ها نخواهند بود این امر موجب شده تا سیستم بانکی برای ارائه تسهیلات به زنبورداران چندان علاقه‎مند نباشد و دو سالی می‎شود تسهیلات بانکی به زنبورداران بسیار محدود شده است.

وی خاطرنشان کرد: حدود 70 درصد از محصولات تغذیه‎ای به گرده افشانی زنبورها بستگی دارد بنابراین می‎توان گفت زنبورها نقش مهمی در چرخه تولید محصولات را عهده‎دار هستند در صورت نبود زنبورها شاهد نابودی بسیاری از گونه‎های گیاهی خواهیم بود بنابراین ضرورت ارتقای این صنعت باید بیش از پیش در منظر مسوولان آشکار شود.

بر اساس این گزارش، اشتغالزایی در صنعت زنبورداری به واسطه تولید محصولات جانبی بی‌شمار و کاربرد آن در صنایع مختلف بسیار قابل توجه است بنابراین لازم است توجه به این امر همواره در برنامه‎ریزیمسوولان مورد توجه قرار گیرد با این وجود صنعت زنبورداری از اعتبارات کافی برخوردار نیست و تا زمانی که این صنعت مورد بی‎مهری مسوولان قرار داشته باشد مشکلات زنبورداران رفع نخواهد شد و آنها نمی توانند تولیدات خود را از نظر کیفی و کمی ارتقا دهند.

/فارس