هشدار کارشناسان و انکار مسئولان نسبت به آلودگی هوا در گلستان

به گزارش گلستان24؛،با آغاز روزهای نسبتا سرد دی ماه در گلستان، پدیده جوی وارونگی دما در استان اتفاق افتاد، پدیده ای که گفته می شود در پاییز سال گذشته هم استان آن را تجربه کرده است.

هرچند وارونگی دما یا اینورژن برای پایتخت نشینان و ساکنان کلانشهرها واژه آشنایی است و هر سال با آمدن پاییز و زمستان و سرد شدن هوا، گاه و بیگاه از میان خبرهای مختلف، این واژه هم به گوش می رسد اما تکرار این پدیده جوی در گلستان خیلی عادی به نظر نمی رسد.

کارشناسان با تأکید بر اینکه وارونگی دما حالتی عادی و طبیعی در جو است، نسبت به ساکن ماندن آلودگی ها در استان هشدار می دهند و معتقدند آلودگی های محیط زیستی، استاندارد نبودن خودروها و سوخت و همچنین استفاده بدون ملاحظه از منابع گرمایشی در منزل از عمده دلایل تشدید این پدیده جوی است.

یک مدرس و عکاس نجوم که در روزهای دوم و سوم دیماه از این پدیده جوی در گرگان عکاسی کرده است به خبرنگار مهر اظهار کرد: وارونگی دما حالتی در جو است که جای هوای گرم و سرد تغییر می کند.

محمدحسن حاجی حسینی افزود: وارونگی دما یا هوا یک پدیده معمول در بعضی از نقاط دنیا به ویژه در هاوایی و جزیره آتشفشانی است و در برخی از شهرهای کشور هم با سردشدن هوا اتفاق می افتد.

وی با بیان اینکه وارونگی دما و برقراری شرایط پایدار جو مانع از انتشار آلودگی در هوا می شود، ادامه داد: تجمع آلودگی ها و ساکن ماندن آن شاخص کیفیت هوا را تغییر داده و حتی به مرزی می رسد که برای برخی از گروه ها به ویژه کودکان و میانسالان و همچنین گروه های حساس خطرناک است.

شرایط گرگان از پاک به سالم رسید

وی یادآور شد: پاییز سال گذشته پس از بارش برف در یکم آذرماه، در گرگان شاهد وارونگی دما بودیم و حتی بر اساس اعلام رسمی سازمان حفاظت محیط زیست در یکم اسفندماه همان سال (۱۳۹۵) شرایط گرگان از پاک به شرایط سالم رسید.

حاجی حسینی با بیان اینکه بر اساس اعلام مسئولان گلستان با پدیده ریزگردها مواجه است، تصریح کرد: امسال هم در دی‌ماه گرگان چندین مرحله وارونگی دما را تجربه کرده است و در این روزها به نظر می رسد شرایط تنفس حالت عادی و طبیعی ندارد.

وی تاکید کرد: هرچند وارونگی دما یک پدیده جوی طبیعی است اما باید دستگاه های سنجش و اندازه گیری آلودگی در شهری مانند گرگان که در سال های اخیر با مشکل ترافیک مواجه است، وجود داشته باشد و اگر شرایط ناسالم هوایی را تجربه می کنیم به ویژه به گروه های حساس هشدار دهیم.

در حالی که این مدرس و عکاس نجوم نگران آلودگی های محیط زیستی و ندادن هشدار به گروه های حساس است اما مدیرکل هواشناسی معتقد است شرایط گلستان حاد نبوده و وارونگی دما در شهرهای صنعتی و بزرگ شرایط را به حالت اضطرار می رساند.

در گرگان و گنبد وارونگی دما داشتیم

نوربخش داداشی با تایید اینکه در روزهای دوم و سوم و نهم دی‌ماه گلستان شاهد پدیده وارونگی دما بوده در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: وارونگی دما چیز خاصی نیست که در گلستان اتفاق نیفتد؛ در روزهایی که آسمان استان صاف است مه ضعیف در سطح بالا قرار می گیرد که امکان عکاسی و ... را فراهم می کند.

مدیرکل هواشناسی گفت: هوای استان در این روزها سرد است و هوای گرم جنوبی هم وارد استان می شود لذا وارونگی دما در استان اتفاق می افتد و هرچه به سمت دریا نزدیک تر می شویم امکان تشکیل مه و وارونگی دما کمتر می شود.

وی با بیان اینکه امکان چنین پدیده هایی در شرق گلستان بیشتر است، افزود: اگر چند روز هوا پایدار بماند و پدیده جوی خاصی را شاهد نباشیم آلودگی در حالت سکون باقی می ماند و وارونگی دما خودش را نشان می دهد.

داداشی ادامه داد: در در روزهای نخست هفته اول و دوم دیماه در گلستان شاهد جو پایدار در استان بودیم.

وی با بیان اینکه در آن زمان در ایستگاه هایی همچون هاشم آباد، فرودگاه گرگان و گنبدکاووس وارونگی دما داشتیم، اضافه کرد: در چنین شرایطی در ارتفاع حدود هزار متری ذرات محلق (آلودگی ها و یا بخار آب) سکون می شود.

مدیرکل هواشناسی استان گلستان تصریح کرد: در روز یکشنبه دو دیماه گلستان در شرایط haze و یا شرایط کد ۰۵ بین الملل قرار داشت و ما آن را گزارش کردیم.

آلودگی باعث وارونگی دما نیست

وی بدون اشاره به اینکه کد ۰۵ بین الملل شامل کدام نوع آلودگی است، تاکید کرد: آلودگی باعث وارونگی هوا در گلستان نبوده و این پدیده وارونگی است که باعث می شود آلودگی ها حالت سکون پیدا کنند.

داداشی با بیان اینکه در این شرایط فقط باید منتظر تغییر و تحولات جوی بمانیم، خاطرنشان کرد: شرایط گلستان در زمان وارونگی دما حاد نبود و فقط در شهرهای خیلی بزرگ و صنعتی شرایط به حالت اضطرار می رسد.

داداشی بیان کرد: درصد آلودگی ها توسط محیط زیست اعلام می شود و هواشناسی فقط آلودگی هایی که باعث کاهش دید (بالای پنج و زیر ۱۰ کیلومتر) می شود، را گزارش می کند.

با این حال، کارشناسان محیط زیست اعتقاد دارند در شرایط وارونگی دما (چه همراه با گرد و غبار باشد چه آلودگی) بیماران تنفسی و کسانی که مبتلا به آلرژی هستند در این وضعیت باید کمتر تردد داشته باشند چرا که ذرات معلق در هوا می تواند به آن ها آسیب برساند.

نیازمند بررسی و سنجش میزان آلودگی ها هستیم

یک کارشناس حوزه محیط زیست به خبرنگار مهر گفت: اینکه در گلستان و گرگان شاهد پدیده وارونگی بودیم شاید خیلی عجیب نباشد اما باید بررسی های لازم انجام شود آیا آلودگی ها در این روزها گزارش شده یا خیر؟

مهسا سادات میرحسینی با تاکید بر اینکه مه دودهای شیمیایی و اسیدی در شرایط وارونگی دما خطرناک هستند، افزود: به نظر می رسد هم اکنون دستگاه ها برای سنجش میزان آلودگی در گلستان وجود ندارد و تنها تعدادی از افراد اعلام می کنند در چنین روزهایی که شاهد وارونگی دما در استان هستیم شرایط طبیعی نیست و نفس کم می آورند.

این دانشجوی دکترای محیط زیست با بیان اینکه شاخص آلودگی بالای ۱۲۸ در وضعیت هشدار است و برای افراد حساس مناسب نیست، ادامه داد: در چنین شرایط افراد حساس (سالمندان و افرادی که آسم دارند) باید نکات ایمنی را رعایت کنند و از منزل بیرون نیایند.

وی با بیان اینکه به احتمال زیاد در روزهایی که گلستان وارونگی دما را تجربه کرده، شاخص آلودگی در استان بالا نبوده که به مرز هشدار برسد، اضافه کرد: شاید شاخص آلودگی ها در گلستان به وضعیت اضطرار نرسیده و خطرناک نیست اما لازم است کم کم بعضی از موضوعات در استان بررسی شده و مورد توجه قرار گیرد.

میرحسینی تصریح کرد: وضعیت خروجی کارخانه ها، رفت و آمد و حمل و نقل از موضوعاتی است که باید در گلستان و مرکز استان مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا با معضل آلوگی شهرهای بزرگ و صنعتی دچار نشویم.

در گلستان آلودگی هوا نداریم

هرچند این کارشناس حوزه محیط زیست بر سنجش شاخص آلودگی در استان تاکید دارد اما مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با تایید اینکه دستگاه های شاخص آلودگی در مرکز استان در حال حاضر غیرفعال است، تاکید دارد در استان آلودگی هوا نداریم.

امیر عبدوس در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ما در گلستان آلودگی هوا نداریم و از ابتدای سال تمام روزهای ما پاک بوده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان تاکید کرد: در گلستان شرایطی که هوای استان به سمت ناسالم میل کند نداشته ایم اما این بدان معنا نیست که وارونگی دما نداشته ایم.

وی ادامه داد: سرانه فضای سبز گرگان بالاست و خود پالایی طبیعت مانع از آن می شود که وارونگی دما باعث شود شرایط به سمت ناسالم میل کند.

عبدوس در پاسخ به این سوال که چرا آخرین گزارش ها راجع به سنجش شاخص آلودگی گلستان در پورتال محیط زیست کشور مربوط به اول تیرماه امسال است، گفت: در مقطعی دستگاه سنجش واقع در میدان ولیعصر (کاخ) خراب بوده و در مقطعی هم ارتباط ما با تهران قطع شده بود.

وی تصریح کرد: گزارشی که در خصوص وضعیت شاخص آلودگی در استان ارائه شد هم بر اساس شواهد و هم نتایج دستگاه هاست.

هرچند مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان تایید می کند دستگاه سنجش آلودگی استان غیرفعال است اما همچنان بر نداشتن آلودگی هوا در گلستان تاکید دارد و معتقد است گرگان از سرانه فضای سبز کافی برای خودپالایی برخوردار است. در شرایطی که در سال گذشته سیدمحمد قدس مفیدی، رییس وقت شورای اسلامی شهر اعلام کرده بود گرگان با کمبود یک میلیون متر مربع فضای سبز مواجه است.

به نظر می رسد با توجه به شرایط و قرائن موجود و افزایش وارونگی دما در استان و شرایط سکون، فعال شدن مجدد دستگاه سنجش آلودگی هوا در استان و توجه به هشدارهای کارشناسان در این حوزه ضروری به نظر می رسد.