لایروبی خلیج گرگان برای ادامه حیات آبزیان این خلیج ضروری است

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از شیلات گلستان، مهندس سیدجواد قدس علوی اظهار کرد: گونه های مختلف ماهی تمامی یا بخشی از زندگی خود را در خلیج گرگان بسر می برند که بعضی از آنها از نظر شیلاتی واجد ارزش و اهمیت فراوانی هستند.

وی افزود: از جمله مهمترین ماهیان این خلیج می توان به ماهی کلمه، کفال، کپور، ماهیان خاویاری و ... اشاره کرد. در واقع این خلیج محل چرا و زمستانگذرانی بسیاری از ماهیان دریای خزر است.

قدس علوی با اشاره به عوامل تهدید خلیج گرگان، خاطرنشان کرد: از جمله عوامل مهمی که ماهیت وجودی خلیج گرگان را تهدید می کنند، کاهش حجم آب در خلیج به واسطه کاهش تراز سطح آب در دریای خزر و همچنین وجود میزان بالای رسوب گذاری در آن است که این عوامل موجب می شود کرانه های کم عمق ساحلی این خلیج تبدیل به مرداب شده و سپس با پرشدن مرداب از رسوبات آلی و معدنی، به باتلاق مبدل شده و رفته رفته باتلاق ها خشک می شوند. این مناطق خشک سپس پوشیده از پوشش گیاهی شده و برای موجودات آبزی غیرقابل استفاده می شوند.

وی بیان کرد: خلیج گرگان حوضه آبی نیمه بسته ای است که در حال حاضر تنها از طریق دهانه آشوراده ـ بندرترکمن با دریای خزر در ارتباط دائمی هستند. روند رو به کاهش تراز سطح آب دریای خزر در طی سنوات گذشته، کاهش آبدهی رودخانه های منتهی به خلیج گرگان، افزایش تبخیر سطحی، افزایش رسوبات در دهانه خلیج گرگان موجب کاهش مساحت خلیج گرگان و بسته شدن تدریجی دهانه خلیج شده است و بیم آن می رود تا در سالهای نه چندان دور ارتباط محدود خلیج با دریای خزر به طور کلی قطع شود.

مدیر کل شیلات گلستان در پایان یادآور شد: به گفته کارشناسان در سال 1395 مساحت خلیج گرگان تقریبا 400 کیلومتر مربع بوده و ادامه روند موجود (کاهش حجم آب در خلیج به واسطه کاهش تراز سطح آب دریای خزر و همچنین وجود میزان بالای رسوب گذاری در آن) باعث می شود که مساحت خلیج گرگان تا سال 1403 به 290 کیلومتر مربع برسد و در این سال کانال ارتباطی خلیج به دریا کاملا مسدود خواهد شد.

خلیج گرگان تنها خلیج ایران در آبهای سواحل جنوبی دریای خزر است. در سال 1355 بخش غربی خلیج گرگان موسوم به تالاب میانکاله به عنوان ذخائر زیست کره به ثبت رسیده و نگاه بین المللی به حفاظت از آن وجود دارد. خلیج گرگان با طول تقریبی 60 کیلومتر و حداکثر عرض 12 کیلومتر در بخش جنوبی خود با استان های مازندران و گلستان و در بخش شمالی نیز توسط زبانه های ماسه ای شبه جزیره میانکاله احاطه شده است.

در سالهای نه چندان دور خلیج گرگان از طریق دهانه آشوراده ـ بندرترکمن و کانال خزینی با دریای خزر در ارتباط بوده است. اما در حال حاضر تنها از طریق دهانه آشوراده ـ بندرترکمن به عرض تقریبی 2/2 کیلومتر با دریای خزر در ارتباط دائمی است. 

کانال خزینی در سال های اخیر با کاهش سطح آب دریا و افزایش رژیم رسوب گذاری مسدود شده است. دهانه آشوراده ـ بندرترکمن نیز از طریق ناحیه کم عمقی موسوم به چاپاقلی واقع در منتهی الیه جنوب شرقی دریای خزر با دریای مادری در ارتباط است.