حیات خلیج گرگان وابسته به تراز آب دریای خزر است

گزارش گلستان ۲۴؛ حیات خلیج گرگان وابسته به تراز آب دریای خزر است و تفاوت ورودی و تبخیر آب از مهمترین دلیل تغییرات بلندمدت تراز آب دریای خزر به شمار می‌رود.

از جمله دلایل کاهش تراز آب، تداوم خشکسالی سال‌های قبل در حوضه آبریز خزر، کاهش بارش و کاهش آبدهی رودخانه‌های منتهی به دریای خزر است که مهمترین آنها رودخانه «ولگا» است.

رودخانه «ولگا» در روسیه بزرگترین منبع آبی دریای خزر است که پسروی و پیشروی آب دریای خزر مستقیما به عوامل طبیعی محیط زیست برمی‌گردد که مهمترین عوامل محیطی، میزان بارندگی است.

در این زمینه گفت و گویی صمیمی با حمید علیزاده‌لاهیجانی «معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم‌جوی» و «عضو هیأت‌علمی پژوهشکده علوم‌دریایی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم‌جوی» صورت گرفت که در ادامه با هم می‌خوانیم.

معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم‌جوی در گفت و گو با خبرنگار فارس در گرگان گفت: مهمترین عامل پسروی آب دریای خزر، ورودی «ولگا» برای ورود آب و مهمترین عامل برای خروج آب، تبخیر از سطح دریای خزر است.

* دلیل پسروی آب دریای خزر طبیعی است/ تراز آب دریای خزر نسبت به سال 1376 حدود 1.3 متر کاهش پیدا کرده است

علیزاده‌لاهیجانی تصریح کرد: مصرف آب استان گلستان به دلیل فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی در سال‌های اخیر بیشتر شده است ولی در حوزه «ولگا» مصرف آب کاهش پیدا کرده است بنابراین اگر تراز آب در حال کاهش یافتن است دلیل مصرف آب در «ولگا» نیست مطالعات نشان داده است که از سال 1991 میلادی تا سال 2018 مصرف آب از حدود 55 میلیارد متر مکعب به 43 میلیارد متر مکعب رسیده است.

وی ابراز کرد: در حوزه دریای خزر طی سال‌های 1991 الی 2018 میلادی شاهد پسروی آب بودیم و عمدتا دلیل پسروی آب دریای خزر طبیعی است زیرا کاهش بارندگی در حوزه «ولگا» است.

معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم‌جوی اظهار کرد: تراز آب دریای خزر نسبت به سال 1376 حدود 1.3 متر کاهش پیدا کرده است ولی یادمان باشد که در سال 1356 هنوز نسبت به آن تراز آب دریای خزر به اندازه یک متر بالاتر است یعنی در سال 1376 حدود 2.3 متر تزار آب افزایش پیدا کرده بود و اکنون تراز آب 2.3 متر کاهش یافته است و تراز آب هنوز یک متر بالاتر از سال 1356 است.

*برای نجات خلیج گرگان و جلوگیری از پسروی آب نیاز به اندازه‌گیری‌های کافی، مدل‌سازی و در نهایت رسیدن به یک تصمیم علمی و مهندسی داریم

علیزاده‌لاهیجانی درخصوص پسروی سطح آب خلیج‌گرگان گفت: اگر باز کردن مسیر جدیدی در هنگام کاهش تراز آب مانند مسیر «خوزینی» خلیج گرگان در چرخه آب کمک کند و اندازه‌گیری و مدل‌سازی به چرخه آب کمک کند و باعث شود که چرخه آب، اکسیژن بیشتری را محلول کند و بار مغذی را خارج کند و خلیج گرگان حالت تغذیه‌گرایی و یوتروف پیدا نکند این کار را انجام دهیم.

وی ادامه داد: برای این کار نیاز به حضور در دریای خلیج گرگان و انجام دادن اندازه‌گیری‌های کافی و مدل‌سازی و در نهایت رسیدن به یک تصمیم علمی و مهندسی در این زمینه است.  

به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، دریای خزر دارای مساحت 380 هزار کیلومتر مربع است که در همسایگی پنج کشور ایران، روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان است.

/فارس