احیای جاده ابریشم با راه اندازی منطقه آزاد اینچه برون / گلستان شاهراه اقتصادی توافق راهبردی ایران و چین

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از گلستان ما ؛ قطار کانتینری کشور چین با طی مسافت دو هزار و ۷۰۰ کلیومتری از کشورهای قزاقستان و ترکمنستان در مرز اینچه برون به خاک ایران وارد و سپس به جنوب کشور یا ترکیه ادامه مسیر خواهد داد ، اکنون بخش زیادی از محصولات کشور چین با قطار از گمرک سرخس واقع در خراسان رضوی یا با استفاده از کشتی در جنوب ایران وارد کشورمان می شود.

راه آهن شمال شرق ۲ در استان گلستان یکی از خطوط مهم شبکه ریلی کشور محسوب می شود و این مسیر برای انتقال بارهای کشورهای CIS (کشورهای مستقل مشترک المنافع) از لحاظ مسافت نسبت به دیگر کریدورهای موجود کشور کوتاه ترین و ارزان ترین مسیر به حوزه آب های آزاد و کشورهای اروپایی محسوب می شود.

در آذر ماه سال ۱۳۹۳ راه آهن ترانزیتی اینچه برون – ترکمنستان – قزاقستان با حضور روسای جمهوری سه کشور مورد بهره برداری قرار گرفت ، گمرک اینچه برون در بخش مرزی داشلی برون شهرستان گنبدکاووس و در فاصله ۸۰ کیلومتری شمال استان گلستان واقع می باشد .

جاده  ابریشم یا راه ابریشم شبکه راه‌های به‌هم‌پیوسته‌ای با هدف بازرگانی در آسیا بود که شرق و غرب و جنوب آسیا را به هم و به شمال آفریقا و خاور اروپا پیوند می‌داد ، این مسیر که بخشی از آن از ایران و استان گلستان می گذشت، تا سدهٔ پانزدهم میلادی به‌ مدت ۱۷۰۰ سال بزرگ‌ترین شبکه بازرگانی دنیا بود.

احیای جاده ابریشم راه توسعه پایدار

استاندار  گلستان در نشست با سفیر اتریش در ایران گفت : اهتمام دولت جمهوری اسلامی ایران به راه اندازی منطقه آزاد اینچه برون در نزدیکی کشور ترکمنستان می‌تواند افزون بر رونق بهتر اقتصاد دو کشور، احیاگر بخشی از مسیر قدیمی جاده ابریشم باشد ، برخورداری گلستان از مرز دریایی و زمینی یکی از مزیت های استان در مسیر رسیدن به توسعه پایدار است و تلاش می کنیم از این فرصت برای رونق بیشتر اقتصاد منطقه استفاده کنیم.

هادی حق شناس افزود : مسوولان استان گلستان با هدف رونق بیشتر به اقتصاد و بهره بردن از همه ظرفیت‌های کشاورزی، تاریخی و طبیعی منطقه به دنبال احیای جاده تاریخی ابریشم هستند.

اما احیای جاده ابریشم در گروه اینست که منطقه آزاد ایچه بورن که چند سالی است بین مجلس و شورای نگهبان پاسکاری می شود و در حال حاضر روی میز مجمع تشخیص مصلحت نظام است ، هر چه زودتر تصویب و راه اندازی شود .

سفر کارشناسان مجمع تشخیص مصلحت نظام به گلستان

در همین رابطه دبیر مجمع نمایندگان استان گلستان در گفت و گو با خبرنگار گلستان ما اظهار کرد : گلستان بعد از 25 سال از استان شدن همچنان مظلوم واقع شده است ، من این دوره جدی پای کار آمده ام و قطعا مطالبه گری خواهم کرد و شما رسانه ها هم حتما کنار من باشید ، گلستان ظاهری سرسبز دارد اما باطنش محروم است ، من در دیدار با محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام ، رستم قاسمی ، اشتری فرمانده انتظامی و برخی مسئولان نظام وقتی از محرومیت گلستان می گویم تعجب می کنند ، استانی که این همه کوه ، دشت ، دریا ، کویر و ... دارد چرا باید اینقدر محروم باشد.

رحمت الله نوروزی اضافه کرد : منطقه آزاد تجاری اینچه برون در مجلس نهم و دهم مطرح شد اما این طرح به شورای نگهبان و بعد از آن به مجمع تشخیص مصلحت رفت ، اخیرا با نمایندگان مجلس یازدهم نزد محسن رضایی دبیر مجمع رفتیم و خواستیم که این طرح را دوباره بررسی کنند ، قرار شده تیمی از مجمع بزودی به استان گلستان سفر کند .

اما چرا منطقه آزاد اینچه برون به بن بست خورد؟

منطقه آزاد اینچه برون طرحی است که دومرتبه  در مجلس نهم مطرح شد و موفق به کسب رأی مثبت مجلس نشد ، بار نخست این طرح در مجلس مطرح شد و می‌بایست دوسوم آرا را به خود اختصاص می‌داد که نمایندگان این طرح را مغایر با برنامه پنجم توسعه ‌دانستند لذا رأی نیاورد.

البته یک‌بار دیگر نیز منطقه آزاد اینچِه برون در مجلس به رأی گذاشته شد و این بار باید نصف بعلاوه یک از آرای مجلس را به خود اختصاص می‌داد که این بار هم  نمایندگان به آن رأی ندادند ، اواخر سال ۹۲ بود که از دل جلسات کارشناسی استان گلستان زمزمه‌های ایجاد منطقه آزاد تجاری و صنعتی در شرق استان ( اینچه برون ) به گوش ‌رسید، زمزمه‌هایی که امید می‌رفت جایگزین طرح ناکام منطقه ویژه اقتصادی یعنی شهرک ۱۰۰۰ هکتاری اترک در منطقه محروم ترکمن‌صحرا بشود.

درنهایت آذرماه سال ۹۳ بود که ابتدا اکبر ترکان، مشاور رئیس‌جمهور و دبیر شورای هماهنگی منطقه آزاد، خبر ایجاد منطقه آزاد تجاری در نقطه صفر مرزی (اینچه برون) را رسانه‌ای کرد و چند روز بعد حسن روحانی رئیس‌جمهور در سفر به استان گلستان اظهار کرد: با ایجاد منطقه آزاد اینچه برون ، گلستان شاهراه توسعه کشور می‌شود.

با تصویب مجلس این طرح پس از بررسی مجدد، به شورای نگهبان ارسال شد و این شورا دو ایراد بر آن گرفت و نهایتا این طرح به مجمع تشخیص ارسال شد.

وسعت منطقه آزاد تجاری اینچه‌برون قبلاً ۱۸۰ هزار هکتار پیش‌بینی‌شده بود اما در بازنگری مجدد به حدود ۱۳ هزار هکتار کاهش‌یافته و حدود ۳۵ درصد آن در حوزه جغرافیایی گنبدکاووس قرار دارد که این منطقه با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی اجرایی می‌شود و ایجاد هشت هزار فرصت شغلی تنها بخشی از اثرات ایجاد این منطقه است.

دلایل مخالفت با منطقه آزاد اینچه برون

یکی از دلایل اصلی که مجلس با ایجاد مناطق آزاد جدید مخالفت می کند اینست که این مناطق به جای صادرات به واردات روی آورده اند که البته انتقاد درستی است ، در همین رابطه علی لاریجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی در سفری که اواخر آذرماه سال ۹۵ به استان گلستان داشت در جمع مردم گنبدکاووس اظهار کرد: مجلس در حال بررسی توپوگرافی منطقه‎ای این طرح است و یکی از دغدغه‎های مجلس رصد و بررسی اهداف مناطق آزاد است، که متأسفانه به‌جای صادرات تبدیل به مرکز واردات شده‌اند.

لاریجانی با تأکید بر این‌که گلستان باید قول دهد از ظرفیت منطقه آزاد برای صادرات استفاده کند، گفت: لازم است برای پرش صادرات مقرراتی تصویب شود، افرادی که به فکر واردات باشند در درازمدت معافیت مالیاتی برای آن‌ها نخواهیم داشت.

مزایای منطقه آزاد تجاری اینچه برون :

۱ ) رغبت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای استقرار صنایع در گلستان با توجه به معافیتهای مالیاتی در مناطق آزاد

۲ ) استقرار صنایع و رونق تولید و اشتغالزایی بالا

۳ ) توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی در استان و منطقه و کشور

۴) با توجه به اینکه در شرق کشور هیچ منطقه آزاد تجاری وجود ندارد ، گلستان همزمان در چهار پرت هوایی، زمینی، دریایی و ریلی می تواند خدمات دهد .

۵) قابلیت استفاده از مواد خام کشورهای همسایه و صادرات ثانویه و داشتن ترانزیت و ترانشیپ ارزان و امن

۶) مطرح شدن این منطقه آزاد به عنوان دروازه تعامل با کشورهای آسیای میانه و cis

۷) حرکت به سمت توسعه صنعتی و تجاری باوجود سه بندر گز ، ترکمن و خواجه نفس، ظرفیت هوایی و ریلی

۸ ) دسترسی کامل به سه کریدور ریلی، هوایی و دریایی، اتصال به بازارهای جهانی از طریق خط آهن ایران – ترکمنستان

۹ ) نزدیکی به زیرساختهای استانی نظیر بندر خواجه نفس، فرودگاه گرگان

۱۰ ) امکان استقرار صنایع سنگین نظیر شهرک پتروپالایش و متالوژی، پایانه غلات و بندر خشک

به نظر می رسد با توجه به نگاه راهبردی جمهوری اسلامی ایران به شرق و مباحثی که پیرامون توافق 25 ساله ایران و چین بوجود امده ، ایجاد منطقه آزاد تجاری اینچه برون با تکیه بر ظرفیت های دریایی و ریلی یکی از مسیرهای اصلی و شاهراه اقتصادی ایران و چین محسوب شود .

بایستی نمایندگان استان گلستان در مجلس شورای اسلامی و استاندار گلستان در سفر آتی که نمایندگان مجمع تشخیص مصلحت نظام به استان گلستان دارند قابلیتهای اساسی منطقه آزاد اینچه برون و نقش بی بدیل آن را در رونق و اشتغالزایی منطقه را به اطلاع این کارشناسان برسانند تا هر چه زودتر مراحل تصویب این طرح انجام شود .