هر لحظه منتظر فاجعه در «زیارت» باشید!
کارشناسان معتقدند که روستای «زیارت» گرگان با توجه به دستکاریهایی که انسان در آن انجام داده، پتانسیل بسیار بالایی برای حرکات تودهای زمین از جمله زمین لغزش دارد و هر لحظه احتمال وقوع این پدیده و مدفون شدن خانههای آن وجود دارد.
به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از ایسنا، در طول سالهای مختلف بیش از ۱۰۰۰ مورد زمین لغزش از غرب تا شرق استان گلستان به ثبت رسیده است. منطقه «زیارت» نیز یکی از نقاطی است که در گذشته شاهد این پدیده بوده و امروز با توجه به خانههایی که بهصورت کاملاً غیراصولی در آن ساخته شده، پتانسیل زمین لغزش در آن به شدت افزایش یافته است.
در سالهای اخیر با ورود دستگاههای نظارتی و شکلگیری پلیس انفال، مقابله با ساختوسازهای غیرمجاز جدید در روستای زیارت با جدیت انجام میگیرد و فعالیتهای خوبی انجام شده است ولی تکلیف چند هزار ساختوسازی که در سالهای قبل در این روستای کوچک در دل کوه صورت گرفته چه میشود؟ ساختوسازهایی که آنقدر بیش از ظرفیت منطقه بوده که کارشناسان هر لحظه از احتمال وقوع فاجعه در آن خبر میدهند.
رئیس بخش منابع طبیعی و آبخیزداری مرکز تحقیقات گلستان در گفتوگو با ایسنا، ساختوسازهای غیراصولی و بیرویه، از بین رفتن پوشش گیاهی، بارندگیهای شدید و زلزله را از عوامل تشدیدکننده زمین لغزش دانست و گفت: در روستای زیارت گرگان علاوه بر وجود این پتانسیلها، فاضلابهای خانگی و نفوذ آن به دل زمین، شرایط برای وقوع این پدیده را تشدید کرده است. فاضلاب خانگی علاوه بر مشکلات زیست محیطی و بهداشتی، لغزندگی بین پوستههای زمین را تشدید کردهاند.
لطفالله پارسایی بیان کرد: به جای حفظ درختانی که ریشه آنها لایههای زمین را به یکدیگر پیوند میدهد، خانههای چند ده تنی در اراضی شیبدار روستای زیارت ساخته شد که این امر سبب تشدید احتمال وقوع زمین لغزش شده است.
وی با بیان اینکه زمین لغزش اغلب در شیبهای ۲۰ تا ۴۰ درصد رخ میدهند، گفت: در شیبهای کمتر به علت ثبات نسبی خاک و همچنین استقرار سریع پوشش گیاهی معمولاً لغزش بهندرت صورت میگیرد و در شیبهای بالاتر از ۴۰ درصد نیز به علت فرسایش خاک و عدم وجود عمق مناسب خاک نسبت به شیبهای گفته شده، احتمال وقوع زمین لغزش کمتر است مگر اینکه در شیبهای بالا، عمق خاک مناسب جهت این پدیده وجود داشته باشد.
پارسایی تأکید کرد: مطمئن باشید روزی در منطقه زیارت زمین لغزش و یا هر اتفاق زیست محیطی دیگر اتفاق خواهد افتاد که میتواند فاجعه ملی برای کشور باشد.
رئیس بخش منابع طبیعی و آبخیزداری مرکز تحقیقات گلستان خاطرنشان کرد: علاوه بر روستای زیارت، مناطق امام رضا و صداوسیما در شهر گرگان نیز دارای پتانسیل بسیار زیاد برای پدیده زمین لغزش هستند.
یک کارشناس آبخیزداری نیز در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه منطقه زیارت یک منطقه خاص از نظر تخریب و تغییر کاربری توسط انسان است، گفت: تقریباً طی ۲۰ سال گذشته حدود ۷ تا ۸ هزار واحد مسکونی جدید در اطراف روستای زیارت ساخته شد. این خانهها با تغییر کاربری در زمینهایی که سابقاً در آن کشاورزی صورت میگرفته، ساخته شده است.
محمدرضا پارسامهر، مشکلات زیست محیطی، افزایش ضریب روانابها، سیلخیزی منطقه و افزایش خطر لغزش زمین را از مشکلات این تغییر کاربریها دانست و گفت: با توجه به شرایط خاص زمینشناسی و سایر شرایط طبیعی حوزه آبخیز زیارت و ساختوسازهایی که اکثراً بهصورت غیراصولی و عمدتاً خارج از بافت روستای زیارت صورت گرفته، سبب شده پتانسیل این منطقه برای زمین لغزش افزایش یابد.
وی بیان کرد: از منطقه "سرخ چشمه" به سمت آبشار زیارت یعنی غرب رودخانه زیارت شامل بخشهایی از منطقه "کفتر خسه" و اطراف آن و همچنین بخشهایی از شرق رودخانه نظیر حوالی منطقه "گاو خسه" کاملاً آماده برای زمین لغزش هستند و هر لحظه احتمال وقوع آن وجود دارد. متأسفانه مردم از این موضوع بیاطلاع هستند و هم جان خانواده و هم سرمایهشان را در معرض خطر قرار دادهاند.
پارسامهر تأکید کرد: قانون باید به هر شکلی شده جلوی تغییر کاربریها و ساختوسازها در این منطقه را بگیرد و با آن برخورد کند. متأسفانه آنقدر منتظر میمانیم تا اتفاقی رخ دهد و بعد اقدامی انجام میدهیم. در منطقه زیارت تا پیش از اینکه اتفاق تلخی رخ دهد باید اقدامی انجام گیرد. از این نظر میتوان فاجعه طبیعی این منطقه را به مثابه یک بمب ساعتی تشبیه کرد که بهسرعت در حال رسیدن به زمان انفجار است.
این کارشناس آبخیزداری در ادامه گفت: روستای زیارت در محل تغذیه آبهای زیرزمینی قرار گرفته و متأسفانه فاضلاب خانههای این روستا وارد اعماق زمین و آبهای زیرزمینی میشود و آلودگیها را از طریق چشمه و چاهها به جوامع پاییندست منتقل میکند. هر چند تاکنون اطلاعات موثقی از این موضوع در دست نیست ولی آلودگی آن قطعی است.
وی با تأکید بر اهمیت مطالبه گری از سوی مردم، گفت: شهروند گرگانی حق دارد که از آب سالم و طبیعت زیبا استفاده کند. متأسفانه عدهای آگاهانه یا ناآگاهانه دستبهدست هم دادهاند و طبیعت منطقه را تخریب کردهاند.
پارسامهر بیان کرد: تخریب اکوسیستمهای طبیعی بهسرعت اتفاق میافتد ولی بازسازی و ترمیم آن سالها طول میکشد. اگر همین امروز تمام کسانی که در روستای زیارت ساختمان ساختند، حاضر به همکاری در جهت بازگشت طبیعت به حالت قبل باشند، این کار هزاران سال طول خواهد کشید.
این کارشناس آبخیزداری خاطرنشان کرد: متأسفانه خطرات یاد شده در روستای زیارت از چشمها پنهان مانده و بسیاری از مردم به خاطر عدم آگاهی و اطلاع از این اتفاقات، مبادرت به ساختوساز در این منطقه میکنند.
ارسال نظر