پدیده کوچ ساکنان بافت تاریخی شهر گرگان/خطرات خانه‌های خالی و افزایش آسیب‌های اجتماعی

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از فارس، شهر گرگان کنونی «استرآباد سابق» به سه محله اصلی و بزرگ «نعلبندان، میدان و سبزه‌مشهد» تقسیم می‌شد و سایر محلات، گذرگاه یا محله فرعی بودند. نزدیک بودن به مرکز شهر، حمل و نقل آسان، داشتن اماکن مذهبی و تاریخی، فروشگاه‌های ارزان و ... از مزایای سکونت در محلات قدیمی است. اما امروزه پدیده کوچ ساکنان آن را می‌بینیم. برای بررسی دلایل کوچ ساکنان بافت تاریخی گرگان به سراغ «محمد انصار» نویسنده کتاب «محله سبزه مشهد گرگان» رفتیم.

*دلایل مادی و معنوی در کوچ ساکنان بافت تاریخی

محمد انصار با اشاره به اینکه مهمترین دلایل کوچ ساکنان بافت تاریخی گرگان به دو دسته مادی و معنوی تقسیم می‌شود، گفت: از دلایل معنوی این است که این مناطق به خاطر وجود مساجد، هیئت‌ها، امامزاده‌ها، تکایا و مصلای شهر، در روزهای جمعه، ماه محرم و رمضان، شلوغ و پر سرو صدا است و در آن جا ترافیک سنگین به وجود می‌آید، به همین دلیل، افراد غیرمذهبی، به راحتی نمی‌توانند در آن جا زندگی کنند.

وی افزود: برخی افراد، با مفهوم تاریخی یا قدیمی، مشکل دارند آن را به معنای منفی می‌دانند، تمایلی هم به دیدن آثار تاریخی ندارند برخی هم به خاطر فعالیت قهوه‌خانه‌ها و رفتارهای زننده، از سکونت در آنجا بیزار شدند.

*مدیریت خانه‌های بافت تاریخی دشوار است

نویسنده کتاب گلهای محراب، دلایل مادی آن را چنین عنوان کرد: خانه‌های آن جا حداقل بیش از 50 سال قدمت دارند و کلنگی هستند. برخی می‌خواهند در خانه‌های نوسازی که براساس مصالح ساختمانی و قواعد مهندسی امروزی ساخته می‌شوند، زندگی کنند.

انصار با بیان اینکه خانه‌های بافت تاریخی، ویلایی هستند، گفت: متراژ منازل مسکونی در بافت تاریخی زیاد و مدیریت آن دشوار است، غالباً به مالکان آن‌ها، تا دو طبقه اجازه ساخت آپارتمان داده می‌شود، پس امکان سرمایه‌گذاری و ساخت منزل برای نسل‌های بعدی نیست، برخی کوچه‌های آنجا کم عرض و خانه‌های آن بدون پارکینگ است، در حالی که امروزه برخلاف گذشته، نیمی از خانواده‌ها، خودرو دارند.

*خانه‌های خالی و خطر تجمع معتادان، بی‌خانمان‌ها، سرقت و آتش‌سوزی

پژوهشگر استان شناسی تأکید کرد: همه عوامل فوق باعث می‌شود که ساکنان این محلات در صورت تمکن مالی به جنوب شهر و در صورت فقر، به نقاط دیگر بروند، از این رو ما با کاهش نسل جوان در محلات قدیمی و خانه‌های خالی روبه رو هستیم.

انصار با اشاره به اینکه خانه‌های خالی باعث تجمع معتادان، بی‌خانمان‌ها و ایجاد خطرهای دیگری مانند سرقت و آتش‌سوزی می‌شود، تاکید کرد: امروزه، کسی به خرید این خانه‌ها تمایلی ندارد، لذا ملک در این مناطق، افزایش قیمت نداشت و این محلات خلوت و فقیرنشین شده است.

*در گذشته، همه نقاط شهر از نظر قیمت مسکن، تقریباً یکسان بودند

وی افزود: البته برخی از خانه‌های مسکونی، تغییر کاربری داده‌اند و از آنها به عنوان یک مکان تجاری یا اداری استفاده می‌شود.

پژوهشگر استان‌شناسی گلستان بیان کرد: در گذشته، همه نقاط شهر از نظر قیمت مسکن، تقریباً یکسان بودند. اکنون قسمت جنوبی شهر به دلیل داشتن هوای بهتر و دسترسی به جنگل، گران‌ترین نقطه شهر شده است. اما از نظر امنیت اجتماعی یا عدم ارتکاب افراد به جرائم مختلف و سطح سواد، تفاوتی میان نقاط شمالی و جنوبی شهر نیست.