توانمندسازی کودک نیازمند همگرایی دستگاه ها/حساسیت فرهنگی لازم است

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از مهر، برای داشتن جامعه پویا، بانشاط و رو به پیشرفت به پارامترها و مؤلفه‌های گوناگونی نیاز است که از آن جمله می‌توان به منابع مالی، زیرساخت‌های مناسب و البته نیروی انسانی سالم و بانشاط اشاره کرد.

برای بهره‌مندی از نیروی انسانی توانمند علاوه بر توجه به نیروی فعال فعلی جامعه باید به پرورش نسل آینده کشور یعنی همان کودکان و نوجوانان توجه ویژه شود.

آموزش، مهارت آموزی، توانمندسازی و نگاه ویژه به سلامت کودکان به عنوان اصلی ترین عنصر مؤثر در توسعه و پیشرفت آینده کشور امری بدیهی و مبرهن بوده و لازم است علاوه بر خانواده‌ها، سازمان‌های مردم نهاد و مراکز دولتی مانند بهزیستی، آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و غیره توجه جدی تری به این موضوع داشته باشند.

پرورش کودکان توانمند و ماهر برای مواجهه با بحران‌های جسمی و ذهنی و دغدغه‌های فراروی یک شهروند موضوعی است که نباید از آن غفلت کرد.

اجرای طرح‌های آموزشی و تربیتی با هدف پرورش نیروهای انسانی ماهر در برخی از دستگاه‌های اجرایی و حاکمیتی انجام شده اما این اقدامات جزیره‌ای و پراکنده دردی را داوا نکرده و باید با احصاء و جمع بندی دغدغه‌ها و مشکلات قشر کودک و نوجوان طرح جامع و مدونی برای بهره مندی از نسل پویا، سالم و توانمند برای کشور ترسیم کرد.

با توجه به الگوبرداری و حساسیت‌های قشر کودک و اینکه خمیرمایه یک فرد در کودکی شکل می‌گیرد اگر جامعه نتواند زمینه بروز و ظهور استعدادها و خلاقیت و پویایی آنها را فراهم کند، اجتماع از نسل خلاق بی بهره خواهد ماند و باید به تعداد کودکانی که ذاتی و ژنتیکی با قریحه فردی و کمک خانواده رشد می‌کنند، دل خوش کرد.

دستگاه‌های مختلف فرهنگی و غیرفرهنگی باید در برنامه‌های خود توجه جدی به کودکان کرده و صرف هزینه در این بخش مطمئناً سرمایه گذاری خواهد بود. همچنین مراکز نگهداری کودکان و مهدهای کودک هم باید پایه و بنای مهارت خوب زیستن و کشف راه حل های جدید برای مشکلات را به کودکان آموزش داده و برنامه‌های پرورشی مدارس هم رونق بیشتری گیرد.

مشکلات کودکان گلستان

تا سن زیر ۱۲ سال به عنوان دوران کودکی تلقی شده و با توجه به اینکه بیش از ۳۷۰ هزار دانش آموز در گلستان وجود دارد و با در نظر جمعیت ۳۰ هزار نفری کودکان بازمانده از تحصیل، این قشر عدد بزرگی را تشکیل می‌دهند که برنامه ریزی برای آنها ضروری است.

از جمله مشکلات و دغدغه‌های فراگیر کودکان گلستان می‌توان به مسائلی همچون کمبود مراکز آموزشی، کافی نبودن مراکز کانون‌های پرورش فکری و مراکز تربیتی و پژوهشی و علمی، آمار بالای کودکان بازمانده از تحصیل به سبب برخی چالش‌های فرهنگی، قومیتی و اقتصادی، کودکان کار و کودک همسری، چاقی کودکان و آمار بالای معلولیت، تکدی گری، کودک آزاری در مدرسه و خانه اشاره کرد که هر یک به فراخور شرایط فرهنگی و اقتصادی گلستان نسبت به میانگین متوسط آن در سطح کشور اختلاف اندکی دارد.

خمیرمایه اصلی هر فرد در کودکی شکل می‌گیرد

استاندار گلستان در آئین افتتاح سه مرکز علمی با عناوین پارک شگفتی‌ها، مرکز نجوم، مرکز تخصصی فیلم و انیمیشن گرگان به مناسبت هفته کودک، اظهارکرد: آموزش‌هایی که در سن کودکی انجام می‌شود به دلیل گیرایی بالای ذهن کودکان و دانش‌آموزان قابل ملاحظه با سنین بعدی نیست زیرا در این دوران قدرت یادگیری و فراگیری مناسب بوده و با توجه به شکل‌گیری خمیرمایه رفتار روحی و روانی و جسمی، کودک آماده پذیرش هر نوع آموزشی است.

هادی حق شناس افزود: بنابراین هر ابزاری از قبیل کتاب، انیمیشن، مجسمه سازی، یادگیری مسائل و قواعد فیزیک، شیمی و غیره از طریق مراکز علمی، ستاره شناسی و غیره می‌تواند در رشد و پرورش کودکان تأثیر بگذارد.

وی ادامه داد: افتتاح مراکز علمی و تخصصی که کودک مسائل را لمس کرده و آموزش‌های جدید و به روزی را تجربه کند، می‌تواند در یادگیری کودکان و نوجوانان اثرگذار باشد.

ارائه خدمات در مراکز بهزیستی

مدیرکل بهزیستی گلستان به خبرنگار مهر گفت: دو مرکز شبانه روزی و روزانه برای ارائه خدمات به کودکان و نوجوانان داریم که در مرکز شبانه روزی خدماتی همچون مددکاری، پزشکی، روان شناسی و حقوقی به کودکان ارائه می‌شود.

سید مهدی حسینی افزود: تلاش می‌کنیم با خانواده‌ها ارتباط برقرار کرده و در صورت داشتن شرایط، کودکان را به خانواده تحویل دهیم، در غیر این صورت کودک به شبه خانواده تحویل داده می‌شود.

وی بیان کرد: مرکز روزانه برای کودکان کار و خیابانی بوده که در این مراکز آموزش مهارت‌های زندگی، مهارت‌های حرفه‌ای و شغلی، مهارت‌های خودمراقبتی، کلاس تقویتی دروس مدرسه، کلاس زبان، آموزش خانواده‌ها، کلاس ورزشی و غیره انجام می‌شود.

حسینی گفت: در سال گذشته هشت نفر در مرکز بازپروری زنان و دختران آسیب دیده اجتماعی، هشت نفر در مرکز سلامت دختران در معرض آسیب، ۳۳ نفر در مراکز شبانه روزی و ۱۶۸ در مرکز روزانه خدمات دریافت کردند.

وی اضافه کرد: همچنین امسال تاکنون، پنج نفر در مرکز بازپروری، پنج نفر در مرکز سلامت خدمات دریافت کرده و ۵۲ کودک جدید هم در مرکز روزانه شناسایی شده‌اند.

۶۲ کارگاه مهارتی کانون پرورش فکری

مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گلستان در خصوص برنامه این نهاد در تربیت نسل خلاق، اظهار کرد: اساس برنامه‌های کانون بر کتاب و کتابخوانی استوار است و اعتقاد داریم بچه‌هایی می‌توانند خلاق باشند که دانایی آنها هم بالا برود بنابراین باید با مطالعه سطح اطلاعات و دانایی افراد را افزایش دهیم.

محبوبه رجب نسب افزود: همچنین بچه‌هایی خلاق هستند که مهارت‌های زیادی همچون مهارت خوب زندگی کردن، مهارت ارتباط اجتماعی، فن بیان، ایده پردازی و غیره را آموخته باشند و همه این عوامل کمک می‌کند که کودک توانمند شده و به خودباوری و اعتماد به نفس برسد.

رجب نسب گفت: برای تحقق این امر ۶۲ کارگاه‌ها مهارتی فرهنگی، هنری و علمی تعریف شده که در قالب قصه گویی، تئاتر، سرود، انیمیشن، فیلمسازی و غیره است.

وی بیان کرد: کودکان و نوجوانان در این کارگاه‌ها رشد کرده و خلاقیت آنها بروز می‌کند اما برخی از این کارگاه‌ها در گلستان به دلیل نداشتن امکانات سخت افزاری و کمبودها مربی غیرفعال هستند.

دستگاه‌های غیرفرهنگی وارد شوند

طبق گفته رجب نسب ۱۸ مرکز ثابت، ۹ مرکز سیار (در آزادشهر، گنبدکاووس، گمیشان، آق‌قلا، گالیکش، علی آباد و سه مرکز در گرگان)، سه مرکز فراگیر در گرگان، آق قلا و گنبدکاووس برای کودکان با نیازهای ویژه (نابینا و ناشنوا) و دو مرکز پستی در گرگان و گنبد به افراد چهار تا ۲۶ سال خدمات می‌دهند.

وی تاکید کرد: بنده نمی‌گویم که دستگاه‌های فرهنگی به ما کمک کنند زیرا ذات آنها فرهنگی است بلکه ما از از دستگاه‌هایی غیرفرهنگی توقع داریم.

رجب نسب بیان کرد: دستگاه‌های اقتصادی وجود دارد که تمرکز آنها بر اقدامات عمرانی است و در کارهای فرهنگی وارد نمی‌شوند در حالی که نیاز امروز جامعه و کودکان اقدامات فرهنگی است و باید بسترهای فرهنگی برای آنها فراهم شود. چه ایرادی دارد دستگاه‌های غیرفرهنگی کتاب تهیه کرده و در مجموعه خود توزیع کنند؟ ما حساسیت فرهنگی نداریم.

وی همچنین از خیران و برخی از دستگاه‌های به ویژه شهرداری‌ها خواست در زمینه تعمیر و توسعه مراکز کانونی کمک کنند.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که بی توجهی به چالش‌ها و دغدغه‌های فراروی کودکان تأثیرات منفی در بخش‌های مختلف از جمله در حوزه و مسائل روانی و اجتماعی کودکان بر جای می‌گذارد که این تأثیرات می‌تواند تا بزرگسالی همراه کودکان باقی بماند لذا توجه به کودکان و مطالعه و واشکافی مشکلات این قشر می‌تواند در تربیت نسل خلاق، پویا اثرگذار باشد.