شباهت آفرینش حضرت آدم(ع) و حضرت عیسی(ع)

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از تقریب، کیفیت آفرینش حضرت عیسی و حضرت آدم/ خارق‌العاده بودن یک مرحله از خلقت حضرت عیسی در علوم زیستی نظام خلقت بر پایه رابطه علت و معلولی شکل گرفته و نظم موجود در جهان هستی سبب اکتشافات بشر و پیشرفت علوم شده است. در این بین کشف رمز و رازهای آفرینش انسان همواره در افکار و اندیشه‌های بشر بوده و نظریه‌های مختلفی در این خصوص بروز و ظهور کرده که بر خی از نظریه‌ها در گذر زمان تکامل یافته و برخی و دیگر رد شده است. اما قرآن کریم در داستان حضرت آدم(ع) و حضرت عیسی(ع) با زبان علمی و ایجاز به این سؤال پاسخ داده است و در آیه ۵۹ سوره آل‌عمران می‌خوانیم: «إِنَّ مَثَلَ عِیسَىٰ عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ ۖ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ».

نبی‌الله پاک‌منش، پژوهشگر و نویسنده کتاب «رویکردی علمی ـ تاریخی به کارکرد زبان در داستان‌های قرآن کریم»، در گفت‌وگو با ایکنا از زنجان، اظهار کرد: حضرت عیسی(ع) یگانه پیامبری است که کیفیت آفرینش او به طور مفصل در قرآن ذکر شده و نشان می‌دهد دین اسلام به سؤالات متعددی که در ذهن بشر متبادر می‌شود، بی‌تفاوت نبوده و در آیات مختلف با شیوه‌های متفاوت با زبان علمی به این سؤالات پاسخ داده است. البته تاکنون به این موضوع به عنوان یک مطلب مستقل در محافل علمی پرداخته نشده است ولی برای تحقق این هدف باید با جمع‌آوری آیات، تحلیل دیدگاه مفسران و با کمک گرفتن از یافته‌های جدید علوم زیستی این پدیده که یک مرحله از آن خارق‌العاده و بقیه مراحل طبیعی بوده، بیان شود.

وی به شباهت‌های خلقت حضرت عیسی(ع) با حضرت آدم(ع) بر اساس آیه «إِنَّ مَثَلَ عِیسَىٰ عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ ۖ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ» اشاره کرد و گفت: این آیه در عین سادگی به نکات علمی مهمی اشاره دارد. در آیات متعدد دیگری به جزئیات بیشتر این خلقت اشاره شده است و با قرار دادن آیات در کنار یکدیگر می‌توان به وجوه مشترک و کیفیت آفرینش این دو پی برد. بارزترین وجه شبه که در ادامه آیه هم به آن اشاره شده آفرینش بدون واسطه و مستقیم آن دو از خاک است. البته در خلقت آدم علاوه بر نطفه پدر، نطفه مادر نیز موجود نیست و این همان نکته‌ای است که وجه شبه در مشبه‌به قوی‌تر است.

مدرس دانشگاه پیام نور با اشاره به اینکه قرآن کریم به ادعای برخی در مورد اینکه مسیح را پسر خدا می‌دانند پاسخ قطعی داده و بارها عبارت عیسی بن مریم را به کار برده است، تصریح کرد: بر اساس علوم زیستی، سلول انسانی از ترکیب دو نطفه نر(اسپرماتوزوئید) و ماده (اوول) ایجاد می‌شود. قرآن کریم برای اثبات فرزندی حضرت عیسی(ع) به حضرت مریم(س)، در آیات متعددی از عبارت «ابن مریم» استفاده کرده و این نسبت زمانی صحیح است که در خلقت ایشان نطفه ماده از حضرت مریم باشد و در غیر این صورت تنها رحم اجاره‌ای از یک شخص دیگر برای پرورش جنین در آن، برای وی فرزند محسوب نمی‌شود.

وی ادامه داد: با توجه به وجود نطفه مادری و همچنین طی دوره جنینی در خلقت حضرت عیسی(ع) یقیناً تنها مرحله‌ای که نیاز به آفرینش مستقیم از خاک دارد و با کلمه «کُن» وجودی خداوند ایجاد شده، همان نطفه پدری است و با توجه به نظریه‌های علم فیزیک مرحله ایجاد سلول زنده از غیرزنده به طور طبیعی امکان‌پذیر نیست و اینجا قدرت لایزال خداوند متعال را به اثبات می‌رساند.

پاک‌منش یادآور شد: در قرآن کریم آغاز خلقت انسان به چیزهای متفاوتی نسبت داده شده است. مثلا «مِنْ تُرَابٍ»، «مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِین»، «طِینٍ لازِبٍ»، «مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَإٍ مَسْنُونٍ»، «مِن صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ»، «خَلَقَ مِنَ الْماءِ بَشَراً»، «مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ» و «مِنْ عَلَقٍ». به نظر می‌رسد آفرینش سلول نطفه از خاک نیز به صورت آنی نبوده و در مراحلی که این کلمات متفاوت حکایت از آن‌ها دارد، به وجود آمده است.

وی بیان کرد: از تشبیه خلقت حضرت عیسی(ع) به حضرت آدم(ع) می‌توان نکته‌های دیگری نیز استنباط کرد. اولاً همچنان که علامه طباطبایی گفته است حضرت آدم نیز بدون نطفه پدری مستقیماً از خاک آفریده شده و ثانیاً او نیز دوره جنینی را پیموده است. منظور از «خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ» در این آیه فقط خلقت نطفه از خاک است و همه بدن را دربرنمی‌گیرد.

پژوهشگر قرآن با اشاره به اینکه کیفیت آفرینش حضرت عیسی(ع) و حضرت آدم(ع) به شکل داستان در قرآن بیان شده است، ابراز کرد: در تحلیل و بررسی داستان‌های قرآن باید به این نکته توجه کرد که گاهی خداوند متعال جزئیات حادثه‌ای را قبل از اینکه اتفاق بیفتند، به طریقی به شخص مورد نظر اعلام فرموده است. از جمله همین آیات در مورد بشارت فرزند دار شدن حضرت مریم(س) است و گروهی از ملائکه بچه‌دار شدن وی و چند ویژگی این فرزند از جمله در گهواره سخن گفتن را از طرف خداوند به او بشارت می‌دهند و او را برای وقوع حادثه‌ای عجیب مهیا می‌کنند.

وی ادامه داد: سرانجام خداوند متعال در روزی که وعده داده بود، جبرئیل امین را به سوی حضرت مریم(س) فرستاد تا با القای کلمه الهی در وی او را فرزندی پاک باردار سازد. با توجه به اینکه شیوه پاسخگویی قرآن از طریق داستان، شیوه‌ای منحصر به فرد است، نشان می‌دهد خداوند متعال با انتخاب و گزینش قسمت‌هایی از یک واقعه تاریخی و به‌کارگیری کلمات خاص در بیان این حقایق، قصد داستان‌سرایی نداشته است بلکه برای اهداف خاصی از آن استفاده می‌کند و حقایق علمی را به انسان متذکر می‌شود.

پاک‌منش به آیه ۱۹ سوره مریم «قَالَ إِنَّمَا أَنَا رَسُولُ رَبِّکِ لِأَهَبَ لَکِ غُلَامًا زَکِیًّا» گفت: در این آیه ملک مقرب خداوند که برای انجام ماموریت مهمی به صورت یک انسانی زیبا برای حضرت مریم(س) ظاهر شده است، می‌گوید: من فرستاده پروردگارت هستم که پسری پاک به تو بخشم. در این بخشش موردی که بخشیده می‌شود یک کالا یا یک کنیز نیست که در عالم خارج موجود باشد و از طرف دیگر حضرت مریم(س) هم همسری ندارد که مانند زن زکریا بنا به دلایلی قادر به بچه‌دار شدن نباشد و جنینی در رحم او گذاشته شود، بنابراین مورد بخشش همان چیزی است که به اعتبار (مایکون) در آینده پسری برای مریم خواهد شد.

وی به آیه ۱۷۱ سوره نساء «یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَا تَغْلُوا فِی دِینِکُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَکَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَىٰ مَرْیَمَ وَرُوحٌ مِنْهُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ۖ وَلَا تَقُولُوا ثَلَاثَةٌ ۚ انْتَهُوا خَیْرًا لَکُمْ ۚ إِنَّمَا اللَّهُ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ سُبْحَانَهُ أَنْ یَکُونَ لَهُ وَلَدٌ ۘ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۗ وَکَفَىٰ بِاللَّهِ وَکِیلًا» اشاره کرد و افزود: علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می‌گوید: «کلمه» در اینجا همان کلمه «کن» یعنی کلمه خلقت و ایجاد است و وقتی بر حضرت مریم بتول القاء شده، به حضرت عیسی(ع) باردار شده است و چون در خلقت و ولادت او اسباب عادی وجود نداشته از اسم «کلمه» استفاده شده است.

این پژوهشگر قرآن در پایان اظهار کرد: نکته معجزه‌آسای دیگر در داستان حضرت عیسی(ع) این است که عبارت «ابن مریم» که برای اثبات مادری مریم به کار رفته است، در قرآن کریم به تعداد ۲۳ بار تکرار شده که برابر با تعداد کروموزوم‌های یک سلول جنسی است.  این موضوع همچنین اشاره به این دارد که این مورد گونه‌ای مستقل بوده و تکامل یافته گونه‌های دیگر نیست.