تفسیر | فرشتگان چگونه مؤمنان را یاری می‌کنند؟

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از باشگاه خبرنگاران پویا، ملائک از مخلوقات پاکی هستند که خداوند آنها برای مأموریت‌هایی در عالم آفریده است. قدمت این موجودات برزخی به پیش از خلقت انسان‌ها بازمی‌گردد. بر اساس آموزه‌هایی قرآنی و روایی، ملائک، از گناه و نافرمانی مبرّا هستند و در انجام وظیفه خود کوتاهی نمی‌کنند. عبادت، تسبیح خدا، نزول امر، نوشتن نامه اعمال، آوردن وحی، حفاظت از انسان‌ها، یاری رساندن به مؤمنان، رساندن روزی مادی و معنوی، گرفتن جان‌ها، هدایت قلب‌ها و مأموران عذاب از وظایف آنان به شمار می‌رود.

اما همان‌طور که اشاره شد، یکی از وظایفی که خداوند بر عهدۀ ملائک قرار داده، حفاظت و یاری مؤمنان است. به عنوان نمونه، در آیۀ 43 سورۀ احزاب نتیجۀ صلوات ملائک بر مؤمنان را خروج‌شان از ظلمات به‌سوی نور معرفی کرده، می‌فرماید «هُوَ الَّذی یُصَلِّی‌ عَلَیْکُمْ وَ مَلائِکَتُهُ لِیُخْرِجَکُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ کانَ بِالْمُؤْمِنینَ رَحیماً» یعنی اوست که با ملائک خود بر شما صلوات مى‌‌فرستد تا شما را از تاریکى‌‌ها به سوى نور بیرون آورد و او نسبت به مؤمنان مهربان است.»

این نوع از نصرت خداوند از عالی‌ترین درجات یاری‌رسانی به مؤمنان است که به واسطۀ صلوات خود خداوند و ملائک شکل می‌گیرد و سبب می‌شود آن دسته از مؤمنانی که در ظلمات گناه و خطاها غوطه‌ورند، به سوی نور الهی خارج شوند و مسیر هدایت را بیابند؛ کم ندیدیم افرادی که ناگهان متحول می‌شوند و به گونه‌ای وجودشان مورد استحاله قرار می‌گیرد که همگان را به تعجب وا می‌دارند؛ نمونه گستردۀ آن را در نبرد هشت ساله و بین رزمندگان اسلام به وفور می‌بینیم. در انتهای آیه نیز این رفتار را به رحیمیت خود نسبت داده، می‌فرماید این رفتار از آن جهت است که خداوند نسبت به مؤمنان با رحیمیت خویش رفتار می‌کند، رحیمیتی که ریشه در رحمت خداوند دارد و رحمت، یعنی عطای بدون استحقاق.

در آیۀ 257 سورۀ بقره که جزئی از آیةالکرسی محسوب می‌شود، مشابه این نوع رفتار خداوند با مؤمنان را اینگونه می‌خوانیم: «اللَّهُ وَلِیُّ الَّذینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّور...» یعنی خداوند ولیّ و راهبر کسانی است که ایمان آوردند؛ آنان را از تاریکی به سوی نور خارج می‌کند.»

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت خداوند به واسطۀ دعای ملائک و به تعبیر قرآن، صلوات ملائک، مؤمنان را از فضای ظلمت خارج می‌کند و به سوی نور فطرت هدایت می‌کند.

گاهی نوع امداد ملائک شکل جدی به خود می‌گیرد، تا جایی که خداوند با حکمت خویش آنها را برای یاری مؤمنان در برابر دشمن به سوی دنیا گسیل می‌دهد که از آن با عنوان لشکرهای غیبی یاد می‌شود، همانند آنچه در آیۀ 26 سورۀ توبه مطرح شده است. خداوند می‌فرماید ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَکینَتَهُ عَلى‌ رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنینَ وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها وَ عَذَّبَ الَّذینَ کَفَرُوا وَ ذلِکَ جَزاءُ الْکافِرین‌؛ آن‌گاه خدا آرامش خود را [ که حالت طمأنینه قلبى است ] بر پیامبرش و مؤمنان نازل کرد، و لشکریانى که آنان را نمى‌‌دیدید [ براى یارى مؤمنان ] فرود آورد، و کسانى را که کفر مى‌‌ورزیدند، به عذاب سختى مجازات کرد؛ و این است کیفر کفرپیشگان‌» و جالب است که طبق روایات مشهور، در عصر ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه اولین نفری که با امام بیعت می‌کند، جبرئیل (ع) است که زره‌پوش، در صف اول سپاهیان امام قرار می‌گیرد.