پیچیدن نسخه «پیشگیری» با تصمیمات فوریتی/ میزان شدت ریزگرد گلستان به ۱۳۰ هزار هکتار رسید

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از فارس از گرگان، سوژه‌ای با عنوان «فرماندهی مقابله با ریزگردها در گلستان کیست؟» توسط مخاطبان این رسانه در بخش «فارس من» ثبت شد و شماری از مردم خواستار پیگیری این موضوع مهم شدند؛ تا دیر نشده و این معضل برای استان هزینه نتراشیده وارد کارزار عملیاتی شوند.

گرچه حل مشکلات به دست نیروهای کارآمد و کاردان با انگیزه جهادی بر می‌آید اما مسوولان استانی در نشست با دبیر مجمع نمایندگان گلستان و دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار همچنین جمعی از مسوولان متولی گرد هم آمدند تا با ترسیم افق کوتاه‌مدت و بلندمدت، نقشه راه مقابله با پدیده ریزگرد را تهیه کنند؛ در نهایت هم ۸۰ درصد راهکار به پیشگیری گره زده شد.

یکی از مخاطبان فارس در بخش فارس من به این نکته تاکید کرد؛ در پدیده ریزگردها طی سالیان اخیر به دلیل از بین بردن پوشش گیاهی و تخریب خاک گسترش بیشتری در کشور داشته و به‌ ویژه در استان‌های غرب و جنوب غربی ایران علاوه بر ایجاد مشکلات فراوان، زندگی را برای مردم سخت کرده است.

هجوم ریزگردها در روزهای اخیر در استان گلستان با وجود اینکه براساس نام استان تصویر نمی‌شود استان گلستان درگیر چنین پدید‌ه‌ها و چالش‌هایی مانند استان‌های خشک و بیابانی باشد هم اکنون در سیطره ریزگردهایی با منشاء داخلی و خارجی است.

اقداماتی که در برخی نقاط کشور و دنیا مانند شمال آفریقا، شمال چین، استرالیا، غرب آمریکا و خاورمیانه برای مقابله با ریزگرد شده و نتایج خوبی داشته باید به عنوان یک الگو موفق در استان گلستان با جدید دنبال شود اقداماتی همچون احیاء پوشش گیاهی و کاشت درختان بادشکن که باعث مهار ریزگرد شده در استان گلستان از سوی که دستگاه‌ عملیاتی می‌شود.

سوالی که ذهن مخاطبان این رسانه را به خود مشغول کرد این بود که چرا فرماندهی واحد و متمرکز برای مقابله با ریزگرد در استان نداریم؟ چرا جلسات مدیریت بحران برای برنامه‌ریزی و عملیاتی کردن این طرح موفق در استان شکل نگرفت؟

آیا حتما باید کار به جای باریک کشیده شود و تمام شود و تمام در‌ب‌های بسته شود تا فریاد مصیبتا سر داده شود؟ چرا موضوع به این مهمی رها شده؟ و آیا باید صبر کنیم که مدیران جدید در استان منصوب شوند تا موضوع به این مهمی پیگیری شود؟

نقش جهادکشاورزی در ایجاد بادشکن‌ها در اطراف زمین‌های کشاورزی چیست؟ چقدر اداره ترویج برای آگاهی کشاورزان منطقه قدم برداشته است؟

سازمان بازرسی استان، دادستان مرکز استان، محیط زیست استان، منابع طبیعی استان، شرکت آب منطقه‌ای استان از همه مهمتر معاون عمرانی استانداری و شورای هماهنگی مدیریت بحران استان به ریاست استاندار گلستان چه اقدامی در این مدت انجام داده‌اند و وظیفه‌مندی هر دستگاه چقدر مشخص شده است؟

کارگروه‌های مقابله با ریزگرد آیا در استان فعال است؟ چه کسی پاسخگوی این بحران است؟ از خبرگزاری فارس درخواست داریم تا در این موضوع با جدیت وارد شود.

این مطالبه‌گری مردمی در دولت سیزدهم؛ مسوولان استان گلستان را بر آن داشت تا برای مقابله با این پدیده، راهکارهای مدیریتی و فوریتی اتخاذ کنند تا آینده گلستان ترسیمی از خوزستان نشود.

* طهماسبی‌بیرگانی: گسیل گرد و غبار از ترکمنستان به گلستان

دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار با تشریح بررسی وضعیت کانون‌های گرد و غبار تاثیرگذار شمال و شمال شرق کشور بر لزوم تدوین برنامه جامع مقابله با گرد و غبار از سوی دستگاه‌های اجرایی تاکید کرد.

علی‌محمد طهماسبی ‌بیرگانی با اشاره به اینکه ایران در کمربند جهانی گرد و غبار قرار گرفته از طرحی نقشه‌ای برای شناخت کانون‌های گرد و غبار خارجی و داخلی خبر داد و افزود: کشورهای ترکمنستان و قزاقستان جزء منشأ تاثیرگذار گرد و غبار در استان گلستان است.

وی با اشاره به اینکه ترکمنستان یک کانون بزرگ پدیده ریزگرد است، تصریح کرد: گرد و غبار در فصول بهار و تابستان گسیل به گلستان می‌کند.

*وسعت ۲ کانون ریزگرد «ترکمنستان و قزاقستان» ۱۱۰ میلیون هکتار ‌است

دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار گذری به رابطه بین سرعت باد و برخواست گرد و غبار داشت و گفت: استان گلستان علاوه ‌بر کشورهای همسایه شمالی، از برخی استان‌ها تحت تاثیر گردوغبار است.

طهماسبی بیرگانی ادامه داد: این اطلاعات نشان می‌دهد که باید شدت و فعالیت کانون‌های گرد و غبار خارجی را مشخص کنیم، طبق برآوردها وسعت دو کانون ریزگرد ۱۱۰ میلیون هکتار ‌است.

وی گفت: دیداری وزیر امور خارجه دولت قبل با وزیر خارجه دو کشور ترکمنستان و قزاقستان داشت و پکیج عمل زیر منطقه‌ای تهیه‌ شده است و باید آنها را مجاب کنیم که برنامه طراحی شده را اجرا کنند تا کشور ما تحت تاثیر کمترین آسیب‌های ناشی از گرد و غبار باشد.

*مناطق غبارخیز گلستان به ایستگاه ۱۳۰ هزار هکتار رسید

دبیر ستاد ملی مقابله با گرد و غبار در خصوص وضعیت کانون‌های گرد و غبار داخلی تاثیرگذار بیان کرد: باید منشاءیابی داخلی گرد و غبار در استان مورد مطالعه قرار داده شود و با استفاده از ایستگاه‌های داخل کشور مشخص کنیم چه تعداد از ماه‌های سال با پدیده گرد و غبار مشکل داریم.

طهماسبی بیرگانی با اشاره به اینکه شدت گرد و غبار در استان گلستان به‌ ویژه در بهار و تابستان بیشتر است، گفت: میانگین برخواست گرد و غبار در داخل کشور و استان گلستان مشخص شده است، مناطق غبارخیز گلستان در شهرهای گنبدکاووس، گمیشان و آق‌قلا حدود ۱۳۰ هزار هکتار است و این عدد و شدت ریزگرد را نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه برنامه جامع مقابله با گرد و غبار تهیه شده و جزو تکالیف برنامه ششم بوده است، تاکید کرد: اسناد بالادستی را مطالعه کردیم و با تعیین اهداف، فرصت‌ها، چالش‌ها، برنامه‌ها، ساز و کارهای لازم در یک افق ده‌ساله مشخص شده ‌است شروع برنامه از سال ۱۴۰۰ است.

*تصمیم‌گیری اقدامات و اعتبارات مقابله با ریزگرد در گلستان

ستاد ملی مقابله با گرد و غبار با تاکید بر اینکه براساس قابلیت‌ها برنامه واحدهای کاری مشخص شده‌ است، گفت: مناطق غبارخیز به تفکیک باید مشخص شوند، عمده‌ترین منطقه غبارخیز شامل مراتع، اراضی دیم و برخی اراضی آبی هستند مناطق تالابی هم حدود ۴ هزار هکتار هستند.

طهماسبی‌بیرگانی افزود: اقدامات و اعتبارات مورد نیاز برای سازمان جهادکشاورزی استان گلستان، حفاظت محیط‌زیست، اداره کل منابع طبیعی و شرکت آب منطقه‌ای استان پیش‌بینی شده ‌است، این سند بالادستی مهمی برای استان است که با تصویب شورای برنامه‌ریزی استان گلستان ما آن را در سطح ملی پیگیری می‌کنیم.

به گفته وی؛ در سال ۱۳۹۶ الی ۱۳۹۹ اعتبار ۱۲ میلیارد و ۱۳۲ میلیون تومان طی چهار سال به استان از ناحیه ستاد ملی تخصیص داده شد که عمده اعتبار به منابع طبیعی اختصاص پیدا کرد با توجه به وظیفه ذاتی که برای مهار گرد و غبار دارند.

* ۸۰ درصد مشکل ریزگرد با پیگیری قابل‌ حل است

طهماسبی‌بیرگانی بیان کرد: در سال ۱۴۰۰ میزان منابع محدود شد و ۳ میلیارد و ۱۲۵ میلیون تومان برای مهار ریزگرد در استان گلستان پیش‌بینی کردیم که تخصیص آن کامل خواهد بود و استان برای کارهای مدیریتی و مقابله با پدیده ریزگرد باید وارد عمل شود.

وی با تاکید بر اینکه ۸۰ درصد مشکل با پیگیری قابل‌ حل است، گفت: هزینه‌های مدیریتی در کشور بسیار بالاست، معضل گرد و غبار استان گلستان در ابتدای راه است، باید دقت نظر بیشتری روی موضوع داشته‌ باشیم در خوزستان ۹۰ درصد اعتبارات را برای ۳۰ هزار هکتار نهال‌کاری انجام دادند.

طهماسبی بیرگانی با بیان اینکه هنوز موضوع گرد و غبار در استان گلستان به‌ جایی نرسیده که هزینه‌ای بتراشد، ابراز کرد: اگر مدیریت چرای دام مورد توجه باشد و منابع طبیعی و جهاد کشاورزی کنار هم قرار بگیرند کارهای پیشگیرانه انجام دهند اتفاقات بهتری خواهد افتاد.

* حق‌شناس: معرفی محیط‌زیست به عنوان متولی مقابله با ریزگرد

استاندار گلستان نیز در خصوص مقابله با پدیده ریزگرد در استان گفت: حجم غبار، غبارخیزی و یا غبارناکی در کشور ۳۶ میلیون هکتار است و استان گلستان ۰.۳ این عدد را به خود اختصاص داده است.

هادی حق‌شناس با اشاره به اینکه وظیفه دستگاه‌های استانی در راستای مقابله با پدیده ریزگرد مشخص شده ‌است، افزود: محیط‌زیست متولی این قضیه است.

وی تصریح کرد: یکی از کانون‌هایی که طی دو الی سه سال گذشته استان را متأثر پدیده گرد و غبار کرده خلیج گرگان است وسعت خلیج گرگان ۴۰۰ کیلومتر بوده و حدود ۲۵ الی ۳۰ درصد آن خشک‌ شده است.

*ترویج درختکاری برای عبور از پدیده بیابان‌زایی

استاندار گلستان بر لزوم پیگیری اقدامات کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای مقابله با ریزگرد تاکید و ابراز کرد: باید فرهنگ درخت‌کاری را در جامعه ترویج کنیم تا بیابان‌زدایی صورت بگیرد.

حق‌شناس گفت: در ستاد احیای تالاب‌های ایران که به ریاست معاون اول وقت ریاست جمهوری برگزار شد پنج دستگاه قرار شد که ۹۰۰ میلیارد تومان برای نجات خلیج گرگان اختصاص دهند تا خلیج احیا شود.

وی ادامه داد: کار کوتاه‌مدت در خلیج گرگان مدت‌ها طول کشید تا بقبولانیم اگر این‌جا لایروبی شود گرچه هزینه زیادی دارد و زمان‌بر است اما خلیج گرگان را نجات خواهد داد.

* خشکی خلیج گرگان جدی‌ترین تهدید گلستان

استاندار گلستان با اشاره به اینکه در مرحله نخست؛ جدی‌ترین تهدید استان خشکی خلیج گرگان است، گفت: دیروز این معضل را علاج نکردیم و امروز باید هزینه بیشتری بپردازیم و اگر امروز به آن توجه نشود فردا هزینه‌های هنگفت و خسارت‌بار باید متحمل شویم.

حق‌شناس بیان کرد: اگر خلیج گرگان احیاء شود، ریشه گرد و غبار حل خواهد شد و استان از این بحران نجات پیدا می‌کند اما اگر امسال ریزگردها ۱۰ ‌درصد بیشتر شود مطمئن باشید در سال بعد وضعیت بدتر خواهد شد.

وی لازمه حل مشکلات را کار جهادی دانست و گفت: مشکل اینجاست که کار جهادی انجام نمی‌شود، برای نجات استان نیاز به یک ردیف اعتباری است، هر آنچه اعتبار برای نجات خلیج گرگان در نظر گرفته شد به همان میزان اعتبار استانی تخصیص خواهد یافت.

*فرصت ۴ ماهه درختکاری در گلستان برای مقابله با ریزگرد

استاندار گلستان از مدیران جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست خواست تا ۳ هزار هکتار از مناطقی که مستعد گرد و غبار است درخت‌کاری کنند و افزود: این دستگاه‌ها به هر جمع‌بندی رسیدند در سایه هم‌افزایی و همکاری حرکت کنند.

حق‌شناس با تاکید بر اینکه در پیشگیری باید پیشرو باشیم، گفت: ظرف دو الی چهار ماه و حداکثر تا روز درخت‌کاری این کار باید صورت بگیرد، از کشورهای همسایه برای حل بحران ریزگرد هیچ انتظاری نباید داشته‌ باشیم بلکه باید به منشاء داخلی ریزگرد بیشتر توجه شود.

*داداشی: گرد و غبار در فصل بهار و تابستان شدت می‌یابد

مدیرکل هواشناسی استان گلستان نیز با اشاره به اینکه وضعیت تهدید گرد و غبار در این خطه شمالی حادتر از استان‌های دیگر است، گفت: این مسئله دلایل کارشناسی دارد، حدود چهار سال روی این ‌موضوع کار شده است، تعداد رخداد وزش باد در استان گلستان سه ‌برابر شده است.

نوربخش داداشی با بیان اینکه گرد و غبار به‌ویژه در فصل بهار و تابستان شدت پیدا می‌کند، افزود: از سال ۲۰۱۸ کانون گرد و غبار کشور ترکمنستان سال ‌به‌ سال به استان گلستان نزدیک می‌شود، وزش باد، خشک‌سالی کشور و کشورهای همسایه از دلایل بروز پدیده گرد و غبار است.

به گفته وی؛ امسال گسترش کانون گرد و غبار در استان نسبت‌ به قبل بیشتر شده و شاید از استان خوزستان هم پیشی بگیرد.

*کنعانی: تاکید بر فوریت احیای خلیج گرگان

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گلستان نیز با تاکید بر فوریت احیای خلیج گرگان بیان کرد: پروژه‌های اولویت‌دار در قالب بودجه باید دیده شود.

کنعانی از نمایندگان استان گلستان در مجلس شورای اسلامی خواست تا برای نجات خلیج گرگان عزم جدی‌تری داشته باشند تا مشکل گرد و غبار در استان به حداقل برسد.

وی بیان کرد: منشاء خارجی و داخلی گرد و غبار مشخص شده ‌است و برنامه‌های عملیاتی به فراخور دستگاه‌ها باید وارد فاز اجرایی شود.

*حسینی: احیای خلیج گرگان در گیرودار کمبود اعتبار

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان گلستان نیز با اشاره به اینکه خلیج گرگان یک بحث چند مؤلفه‌ای است، گفت: در حال حاضر مشکل اعتبارات وجود دارد.

سیدمحسن حسینی با بیان اینکه انسجام بین دستگاهی باید وجود داشته باشد، افزود: در یک جلسه ویژه پیرامون خلیج گرگان تبادل نظر صورت بگیرد و موضوعات آن بررسی دقیق شده تا مشکلات برطرف شود.

* منتظری: اگر تماشاگر مشکلات باشیم در سیلاب پیش‌رو غرق می‌شویم

دبیر مجمع نمایندگان استان گلستان در مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر اینکه وضعیت خلیج گرگان به یک پدیده بحرانی تبدیل شده است، گفت: ما نیازمند یک مدل عملیاتی هستیم، سهم و نقش هر دستگاه باید مشخص شود، براساس یک جدول زمانی منظم گزارش‌های محقق شده باید پیگیری شود در غیر این صورت در جلسات بعدی مجددا راجع ‌به اهمیت این موضوع بحث خواهد شد.

غلامرضا منتظری با تاکید بر اینکه منشاء داخلی و خارجی ریزگرد مشخص و موضوع پیچیده‌ای نیست، تصریح کرد: باید برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت را اولویت قرار دهیم، در لایحه بودجه ۱۴۰۰ این‌ موضوع پیگیری شد سهم و نقش استان در آن مشخص‌شده است.

وی خطاب به دستگاه‌های اجرایی استان گفت: شما باید این ‌موضوع را دائما از نمایندگان مطالبه کنید و از مجلس بخواهید پیگیر باشند، ما موظف هستیم موارد مبتلاءبه را تا زمان حل آن پیگیری کنیم، اگر تماشاگر این اتفاق باشیم در سیلاب پیش‌رو غرق خواهیم شد.

نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر نسبت به پدیده گرد و غبار با وضعیت عادی برخورد شود، مشکلات ناشی از آن گریبان استان را خواهد گرفت، پیشگیری به نفع ما است و ما در این زمینه آمادگی کامل داریم.