دوباره دیو آتش خواب جنگل های هیرکانی را پریشان کرد

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از شبستان، روزهای پایانی پاییز بود که اتفاق تلخی رقم خورد، شباهنگام که در خواب بودم صدای فریاد و ضجه حیوانات مرا از خواب بیدار کرد.

وحشت زده از خواب بیدار شدم.

اطرافم را دیدم آتش بود که زبانه می کشید،سرخ و داغ داغ داغ.

حیوانات هراسان و وحشت زده به هر سو فرار می کردند. صدای ناله درختان جوان هم به گوش می رسید که جانشان مورد دستبرد شعله سرکش آتش قرار گرفته بود.

تکاپوی حیوانات برای فرار از این مهلکه تا طلوع خورشید ادامه داشت. آرام و آرام صدای انسان ها هم به گوش رسید. آمده بودند تا شاید راهی برای پایان دادن به عفریت سرخ پیدا کنند.

گاهی با تبرهایشان بر پیکر درختان نیم سوخته تیر خلاص می زدند و گاهی با پاشیدن قطراتی آب، تلاش برای زمینگیر کردن شعله های آتش داشتند.

غرق در رفتار انسان ها بودم که صدای مهیبی را بر فراز آسمان شنیدم و ناگهان حجم زیادی آب همه وجودم را خیس کرد، آری بالگردهای آب پاش به مدد پیاده نظام های جنگل آمدند تا شاید اندکی از خسارت های این اهریمن داغ بکاهند.

هر چند لحظه ای از خنکای آب بهره مند شدم ولی تنها پس از چند لحظه دوباره این شعله های آتش بود که بی مهابا می تاختند و تلاش آسمانی بشر را نیز ناکام گذاشتند.

تنها امیدم به سخاوت آسمان بود و بس.

تجربیات قبلی از آتش به من آموخته بود که تنها باران و رحمت الهی است که می تواند مرهمی باشد بر داغ  درختان جنگل های هیرکانی.

بلوط کهنسال در ذهن خود خاطرات آتش سالهای قبل را مرور می کرد که ابرهای سیاه آسمان را تیره و تار کردند و مه تمام جنگل را پوشاند و لحظاتی بعد باران سرشاخه های بلوط را شست و چند دانه بلوطی را هنوز بر شاخه ها مانده بودند را بر سفره پربرکت خاک جنگل انداخت و بلوط امیدوارشد که شاید این آخرین دانه هایش در بهار امسال نهالی شود که نغمه حیات و پویایی جنگل را بسرایند.

بلوط کهنسال تردید دارد که خواب زمستانه امسالش به بهارانه طبیعت خواهد رسید یا دوباره دیو آتش، خوابش را پریشان می کند.

جنگلهای هیرکانی گلستان به گفته کارشناسان امر از غنی ترین اکوسیستم های جهان محسوب می شود بطوری‌که بیش از ۲۹۶ گونه پرنده و در حدود ۶۰۰ گونه پستاندار، ۶۷ گونه ماهی، ۲۹ گونه خزنده و ۱۵۰ گونه درختی و بوته ای بومی مانند درختان انجیلی و شمشاد در این جنگل ها وجود داشته و زندگی می کنند.

پراکنش آتش سوزی‌ها  در جنگل های گلستان در سال‌های اخیر بخصوص در همین دهه اخیر هم از نظر تعداد و هم از نظر مساحت نسبت به گذشته افزایش قابل توجه پیدا کرده است. موضوعی که باید  فکر اساسی و چاره ای عاجل برای آن اندیشیده شود.

ثبت بخش هایی از جنگل های گلستان در زمره جنگل های هیرکانی ضرورت پاسداری از این میراث طبیعی جهانی را دو چندان کرده است و باید با تزریق اعتبارات و نیروی کافی برای مدیریت بهینه این جنگل ها و کاهش حریق تلاش کنیم.

این حریق های روز افزون که آخرین نمونه آن در چند روز گذشته بخش هایی از جنگل های پارک ملی گلستان را گرفتار کرده است رویشگاه های ارزشمندی را به خاکستر تبدیل می کند.

در این آتش سوزی هزاران اصله درخت و درختچه  دچار حریق شد که با حضور بومیان و نیروهای امدادی آتش سوزی در حال مهار شدن است.

آنچه محرز است این است که  این حریق آخرین نمونه از این دست نبوده و در آینده دور یا نزدیک شاهد تکرار چنین رخدادهایی خواهیم بود اما آنچه مهم است عکس العمل نهادهای متولی و جلوگیری از گسترش آتش سوزی است تا میراث چندین میلیون ساله به آیندگان برسد.

اراضی جنگلی و مرتعی و محیطی زیست کشور به اعتقاد برخی از کارشناسان امر همچنان با تهدید و تخریب، تصرف، آتش سوزی مواجه است که باید برای برون رفت این مشکلات فراگیر قوای کشور با همراهی و مشارکت مردم تدابیر ویژه ای اتخاذ شود تا دیگر صدای خبر آتش سوزی و تهدیدهای دیگر مربوط از آن در جامعه شنیده نشود.

کارشناس جنگلداری در گفت و گو با خبرنگار شبستان در خصوص تاثیر خشکسالی بر وقوع حریق در جنگل های شمال کشور گفت:‌ تغییرات اقلیم و خشکسالی که امسال همه نقاط کشور با آن دست به گریبان است، اکوسیستم‌ها را بسیار شکننده‌ کرده است و باید برای حفاظت از رویشگاه های شمال تلاش و اهتمام دو چندانی در پیش بگیریم.

قاسم آذریان افزود: در حال گذر از یکی از کم بارش‌ترین سال‌ها در ۴۰ سال اخیر هستیم  به نحوی که در استان گلستان تاکنون میزان بارش‌ها ۴۰ درصد از متوسط درازمدت کمتر شده است و این شرایط رطوبت کف جنگل را به حداقل ممکن رسانده و موجب خشکی مطلق سرشاخه‌ها یا برگ‌های کف جنگل و زمینه ساز بروز و افزایش آتش سوزی شده است.

آذریان همچنین از مردم خواست هنگام گردش در طبیعت از انداختن ته سیگار یا کبریت روشن روی زمین و یا روشن کردن آتش به منظور تفریح خودداری کنند چرا که این عمل آنها موجب آتش سوزی، از بین رفتن بوته ها، حساسیت زمین به فرسایش، وقوع سیل و آلودگی محیط زیست می شود.

وی ادامه داد: در چند سال گذشته حجم زیادی از علوفه و شاخ و برگ درختان در ارتفاعات و مناطق جنگلی استان انباشت شده که برای مقابله با حریق لازم است این مواد که قابلیت خوبی برای شعله ور شدن دارد، جمع آوری شود.

آذریان افزود: راه اندازی و استقرار ایستگاه آتش نشانی، مستقر شدن خودروهای سبک برای انتقال تجهیزات، استقرار ایستگاه دیدبانی و گشت زنی شبانه روزی می تواند از میزان آتش سوزی در گلستان بکاهد.

مدیرکل منابع طبیعی گلستان هم به خبرنگار شبستان گفت: زمین‌های زیرپوشش این اداره کل  افزون بر یک میلیون و ۳۹۷ هزار و ۲۴۴ هکتار است که ۴۵۲ هزار و ۱۸۵ هکتار آن جنگل است.

وی گفت: در بخش لجستیکی مانند انواع دمنده، فلاش بک، ماشین‌های آتش نشانی کوچک و بزرگ و تجهیزات فردی مانند آتش کوب و سایر ادوات  کمبود مشهودی نداریم.

لطفی اظهارداشت: در زمان حاضر ۶ دوربین نظارتی در گلستان فعال است و تصاویر دوربین ها در اتاق مانیتورینگ به صورت شبانه روز رصد می‌کنیم وبرای احداث ۲۵ دوربین دیگر مطالعات ابتدایی و جانمایی انجام شده است تا مناطق تحت پوشش افزایش یابد.