طبیعت گلستان زیر پای جویندگان ترافل| خوراک سنجاب‌ها در کیسه سودجویان

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از بازار، قارچ ترافل که در زبان محلی به نام دُنبَلان مشهور است، نوعی قارچ خوراکی گران‌ قیمت و کمیاب است که همین گرانی سبب شده تا مورد هجمه بسیاری از سودجویان وغارتگران قرار بگیرد. این قارچ به طور معمول در بهار و تابستان پای برخی از درختان جنگلی رشد می کند و جنگل های گلستان به ویژه در شرق از جمله رویشگاه های این گونه قارچ زیر خاکی است.

محدوده زیستگاهی اصلی ترافل در حوزه شرق به ویژه گالیکش است، هر چند در مناطقی از مینودشت، علی‌آبادکتول و گرگان هم رویش این قارچ گزارش شده است. از این قارچ در صنایع داروسازی، تولید روغن های معطر، صنایع غذایی و رستوران ها استفاده می شود و علاقه مندان و طرفداران بسیاری دارد.

درآمد نسبتاً قابل قبول
ترافل به دلیل داشتن خواص دارویی و ارزش غذایی منحصر به فرد در خارج از کشور دارای قیمت گزافی است و سودجویان با برداشت این قارچ از عرصه های جنگلی آن را به خارج از کشور صادر می کنند لذا این مسأله هم به چالش های رویشگاه های ارزشمند گلستان و به دغدغه های متولیان حوزه مدیریت جنگل ها اضافه شده است.

درآمد نسبتاً مناسب برداشت قارچ ترافل از جنگل ها، وضعیت نابسامان اقتصادی در روستاهای حاشیه جنگل، وجود بیکاری و مشکلات معیشتی در روستاهای حاشیه جنگل های گلستان به ویژه در مناطق شرقی، انگیزه و تمایل بومیان برای ورود به این کار غیرقانونی را دو چندان کرده است.

درآمد نسبتاً مناسب برداشت قارچ ترافل، وضعیت نابسامان اقتصادی در روستاهای حاشیه جنگل و وجود بیکاری سبب هجمه به طبیعت شده است

هرچند متولیان حوزه مدیریت جنگل تلاش می کنند تا با افزایش نیروهای قرقبان، تشدید اقدامات حفاظتی، به روز رسانی تجهیزات، حصارکشی و تشدید مجازات های قانونی جلوی افزایش این فعالیت غیرمجاز را بگیرند اما تاکنون توفیق چندانی به دست نیامده است.

تخریب خاک نتیجه برداشت بی رویه ترافل
یک کارشناس منابع طبیعی در این خصوص به خبرنگار بازار گفت: برداشت قارچ ترافل از خاک جنگل علاوه بر آنکه موجب تخریب بافت خاک، افزایش فرسایش و رواناب ها و آسیب دیدگی جدی به ریشه درختان و اختلال در زادآوری طبیعی اشجار می شود در حوزه محیط زیست و حیات وحش هم مشکلاتی را به همراه می آورد.

علی دیلم افزود: ترافل غذای گرازها و یا برخی از گونه های خانواده سنجاب است که به سبب برداشت غیرمجاز از دسترس این حیوانات خارج شده و این گونه های حیات وحش مجبور می شوند از زیستگاه اصلی خود مهاجرت کنند و این موضوع موجب دگرگونی بوم سازگان های طبیعی و زیستگاه های منطقه می‌شود لیکن برای مقابله با فعالیت های ویرانگر و مخرب برداشت کنندگان قارچ ترافل نخست باید وضعیت معیشتی نیروها روستانشینان را بهبود دهیم در غیر این صورت همه تلاش ها ابترخواهد ماند.

دستورالعملی برای جلوگیری از دست اندازی به طبیعت
در راستای حفظ خاک و جلوگیری از دست اندازی به طبیعت، جلسه شورای قضایی گلستان با حضور مدیران منابع طبیعی استان برگزار و دستورالعمل برخورد با سوءاستفاده کننده از برداشت ترافل به همه قضات ابلاغ شد. حیدر آسیابی رئیس کل دادگستری گلستان در این جلسه با اشاره به اهمیت اقدامات پیشگیرانه در حفاظت منابع طبیعی، گفت: برداشت قارچ ترافل در شهرستان‌های مثل گالیکش زیاد بوده و باید این شهرستان‌ها عزم جدی در برخورد با این متخلفان داشته باشند لیکن در مقابل باید با زمین خواران و متصرفان عرصه‌های منابع ملی هم باید به شدت برخورد شود.

ترافل غذای گرازها و یا برخی از گونه های خانواده سنجاب است که به سبب برداشت غیرمجاز از دسترس این حیوانات خارج شده و این گونه های حیات وحش مجبور می شوند از زیستگاه اصلی خود مهاجرت کنند

دادستان عمومی و انقلاب مرکز گلستان هم گفت: برداشت قارچ ترافل به صورت جدی به جنگل‌ها و مراتع صدمه می‌زند و در برخی موارد باعث آفات و بیماری‌ها خواهد شد؛ این نوع قارچ فقط در پای درختان رشد کرده که با بیل زدن و برداشت آن ریشه درختان آسیب می‌بیند و در نهایت سبب خشک شدن درخت می‌شود.

محمود اسپانلو با بیان اینکه قارچ ترافل بخشی از زنجیره غذایی جنگل به شمار می‌رود، تصریح کرد: غیر از تخریب خاک جنگل و خشکاندن درختان، برداشت غیراصولی این قارچ با چنگک و بیلچه که هم‌اکنون سودجویان انجام می‌دهند، سبب می‌شود تا به مرور زمان نسل این قارچ زیرخاکی از بین برود.

کشف ۲۰۷ کیلوگرم ترافل
یکی از مناطق پرریسک در زمینه برداشت غیرمجاز قارچ ترافل شهرستان گالیکش است؛ رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری این شهرستان در جمع خبرنگاران با بیان اینکه در سال جاری ۲۰۷ کیلوگرم قارچ ترافل از قاچاقچیان کشف شده و براساس دستور دادگستری ترافل‌های کشف شده باید به طبیعت بازگردانده شود، گفت: برای جلوگیری از بهره برداری دوباره افراد متخلف ابتدا این ترافل‌ها را خمیر کرده و بعد برای رشد دوباره در دل خاک می‌کارند.

صفر سیجانی با بیان اینکه براساس اعلام سازمان جنگل‌ها از نیمه دوم سال ۹۸ برداشت قارچ ترافل از جنگل‌ها ممنوع اعلام شد اما با مجرمان آن برخوردی انجام نمی شد، افزود: با پیگیری اداره حقوقی سازمان جنگل‌ها و قوه قضایه، راهکارهای قانونی به دادگستری استان‌ها ابلاغ شد که براساس آن از این پس دادگستری با نگاه جدید برای جمع‌آوری کنندگان آن قرار مجرمیت اعمال می‌کند.

کاشت ۳۰۰۰ نهال آغشته به ترافل
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان نیز در گفتگو با خبرنگار بازار، به این موضوع واکنش نشان داده با بیان اینکه منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برداشت این نوع قارچ را ممنوع کرده و با متخلفان براساس قانون برخورد می‌شود، گفت: ناطقی را از سال گذشته در شرق گلستان شناسایی کردیم و با فروشندگان ترافل برخورد قانونی شد و تلاش می کنیم با قطع زنجیره خرید، هجمه به زیستگاه های این قارچ را کاهش دهیم.

عبدالرحیم لطفی با بیان اینکه اوایل سال گذشته باند ترافل وابسته به خارج از کشور که در گلستان فعالیت می کرد کشف و همه تجهیزات و خط تولید آن ها ضبط شد، تاکید کرد: کلنگ زنی و تیشه زنی برای یافتن قارچ یکی از خسارت های وارده به خاک است که علاوه بر آسیب به ریشه درختان به اسپور قارچ هم صدمه جدی وارد می کند.

براساس اعلام سازمان جنگل‌ها از نیمه دوم سال ۹۸ برداشت قارچ ترافل از جنگل‌ها ممنوع اعلام شد

وی از کاشت نهال بلوط آغشته به قارچ ترافل به وسعت ۱۰ هکتار در شهرستان گالیکش خبر داد و گفت: در این سطح، سه هزار اصله نهال در حال کاشت است. این طرح از سوی یکی از علاقمندان و با همراهی کارشناسان اجرا می‌شود و بعد از هفت سال باردهی خواهد داشت البته برخی از حیوانات داخل جنگل مانند سنجاب‌ها و موش خرما از قارچ دنبلان تغذیه می‌کنند لذا قارچ‌خوارها هنگام گشتن به دنبال سوراخ‌هایی هستند که حیوانات پای درختان ایجاد کرده است.

به گزارش بازار، برداشت بی رویه و غیراصولی قارچ ترافل به دلیل قیمت بالای آن به معضلی برای مناطق جنگلی گلستان تبدیل شده که باید از این منابع به طور معمول استفاده شد هرگونه هجمه به طبیعت عواقب بدی را برای زیستگاه های استان و موجودات زنده در پی خواهد داشت لذا با توجه به این که برداشت قارچ دنبلان از اواسط اسفندماه شروع می‌شود و تا اواخر شهریور ادامه دارد باید سازوکارهای قانونی برخورد با متخلفان را افزایش داد.