جاذبه‌های شهرستان مینودشت، دریای بیکران فرهنگ و قدمت است

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از گلستان ما، بوی بهار می رسد و درختان با لبخند شکوفایی بهار را جشن  گرفتند و ایام نوروز، با حاجی فیروز این جشن  را تکمیل می کند . دوسالی هست که با وجود کرونا  از سفرو مسافرت دور شده ایم اما می شود بارعایت شیوهای بهداشتی از زیبایی بهار لدت برد و در طبیعت  با خانواده ،طراوت وزیبایی بهار را تجربه کنیم .

استان گلستان طبیعت های بکر و زیبایی دارد شاید خیلی از ما که در این استان زندگی می کنیم تاکنون موفق به رفتن و دیدن از این مناطق زیبا نشده باشم یک از شهر های استان گلستان که مناطق زیبایی برای بازدید دارد شهرستان مینودشت هست.

مینودشت با آب و هوایی بسیار معتدل ، که شغل عمده مردم آن کشاورزی در مقیاس کوچک و کم درآمد و مشاغل جنبی آن بازرگانی و تجاری می باشد .قومیت اصلی مردم منطقه قزلباش بوده و به زبان ترکی تکلم می کنند . قومیت های تات نیز در مناطق کوهستانی زندگی می کنند .

اقوام و مهاجرانی از شهرهای اطراف در این شهر سکونت دارند که همزیستی و همگرایی خوبی بین آنان وجود دارد .

شهر مینودشت از سه محله پسرک، خوردیماق و قره محمودلوها تشکیل شده است .

آثار تاریخی مینودشت

از آثار تاریخی مینودشت می توان به قلعه سلیمان بوقو که در 3/سه کیلومتری روستای ترسه مربوط به عصر سلجوقی ، شهر باستانی دشت حلقه یا دشت قلعه مربوط به عصر اشکانیان و ( کهنه حمام ) که در شهر مینودشت واقع شده و به روایت سازمان میراث فرهنگی عمری 400 ساله دارد که از معماری زیبایی برخوردار بوده و نشان از سابقه فرهنگی و قدمت منطقه دارد .

آثار تاریخی تپه بازگیر

از دیگر آثار تاریخی تپه بازگیر است. این اثر تاریخی در روستای بازگیر از توابع دهستان چهل چای ، بخش مرکزی ودر 4 کیلو متری غرب

مینودشت با آب و هوایی بسیار معتدل ، که شغل عمده مردم آن کشاورزی در مقیاس کوچک و کم درآمد و مشاغل جنبی آن بازرگانی و تجاری می باشد .قومیت اصلی مردم منطقه قزلباش بوده و به زبان ترکی تکلم می کنند . قومیت های تات نیز در مناطق کوهستانی زندگی می کنند .

اقوام و مهاجرانی از شهرهای اطراف در این شهر سکونت دارند که همزیستی و همگرایی خوبی بین آنان وجود دارد .

شهر مینودشت از سه محله پسرک ، خوردیماق و قره محمودلوها تشکیل شده است .

آثار تاریخی مینودشت

از آثار تاریخی مینودشت می توان به قلعه سلیمان بوقو که در 3/سه کیلومتری روستای ترسه مربوط به عصر سلجوقی ، شهر باستانی دشت حلقه یا دشت قلعه مربوط به عصر اشکانیان و ( کهنه حمام ) که در شهر مینودشت واقع شده و به روایت سازمان میراث فرهنگی عمری 400 ساله دارد که از معماری زیبایی برخوردار بوده و نشان از سابقه فرهنگی و قدمت منطقه دارد .

آثار تاریخی تپه بازگیر

از دیگر آثار تاریخی تپه بازگیر است. این اثر تاریخی در روستای بازگیر از توابع دهستان چهل چای ، بخش مرکزی ودر 4 کیلو متری غرب مینودشت واقع است .تپه بازگیر مهمترین وارزشمند ترین اثر تاریخی _فرهنگی منطقه است .  در اسفند ماه سال 1379 بر اثر حفر چاه فاضلاب ودر عمق 10 متری تپه و بصورت اتفاقی 271 قلم اشیاء تاریخی - فرهنگی از جنس مفرغ و مربوط به هزاره اول پ.م کشف گردید. مجددا محوطه توسط باستان شناسان  در سال 89 کاوش شد که تقریبا 600 قلم شی کشف گردید . 

محوطه تاریخی - فرهنگی بازگیر به شماره 3547 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .

شهرتاریخی دشت حلقه

محوطه تاریخی - فرهنگی دشت حلقه در واقع شهری مربوط به دوره اشکانیان است که در دوره ساسانی و اسلامی باز سازی گردیده است .این شهر تاریخی در 12 کیلو متری غرب شهر مینودشت و در حاشیه روستایی به همین نام قرار گرفته است .این شهر تاریخی به شمار 1017  در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .

مین تپه

مین تپه در 700 متری جنوب غربی روستای قلمی از توابع دهستا ن چهل چای و بخش مرکزی قرار گرفته است . تپه مرتفع ترین تپه شهرستان  مینودشت می باشد ،که قدمت مین تپه به دوره های هزاره اول پیش از میلاد و تاریخی می رسد.

با توجه به موقعیت جغرافیائی مینودشت و مواهب الهی آن و برخورداری از مناظر و جاذبه های زیبای طبیعی ، تاریخی و قرار گرفتن این شهر در محدودۀ مرکزی و میانی مسیر تهران-مشهد هم از لحاظ مسافت و هم از جنبۀ آب و هوائی برای آسایش حین سفر و بهره برداری از مواهب طبیعی منطقه برای مسافرین گزینه ای مناسب است.

8 آبشار روستای «ساسنگ» مینودشت پذیرای مسافران نوروزی

این آبشارها در روستای ساسنگ شهرستان مینودشت قرار دارند و از مناطق دیدنی این روستا است این دهکده در 21 کیلومتری جنوب مینودشت قرار دارد کوه نشادر در یک کیلومتری جنوب آن واقع شده است ودر مسیر جاده آزادشهر مینودشت قرار دارد.

به سمت روستای ساسنگ که  حرکت می کنید اول روستا، تابلوی  «مدرسه شهید قدوسی» دیده می شود.در مسیرآبشارها سنگ‌های بزرگ به چشم می‌خورد باید از روی آنها گذشت لابلای سنگ‌ها آب است و بعد رودخانه نمایان می‌شود هر چه جلوتربروید سنگ‌ها بزرگ‌ترمی شود صدای پرندگان را که در جنگل پیچیده است را خواهید شنید و درختان هر کدام آبشار را احاطه کرده‌اند.

سنگ‌های بزرگ در پای آبشار به بیننده کمک می‌کند تا نظاره‌گر زیبایی طبیعت باشد. آبشار بسیار زیباست سنگ‌های اطراف آن گویی سال‌هاست نگهبان این زیبایی وصف‌نشدنی هستند جایی که آمده‌ایم یکی از آبشارهای روستای «ساسنگ» از توابع شهرستان مینودشت است.صدای آبشار به ما اعلام می‌کند به بالا دقت کنید دنیایی از زیبایی چشم را خیره می‌کند، خستگی از یادمی رود .

روستای چمانی مینودشت و آبشارهای بکر دیدنی آن

روستای «چمانی‎پایین» چشمه و آبشارهای ریبایی دارد باید از مسیر جنگل تنگه و آق‎چشمه شهرستان مینودشت گذر کرد، جلوه‎های طبیعی و زیبای این جنگل‎ها باعث شده که مسافران زیادی از این تفرجگاه دیدن کنند.

در مسیر تابلوی روستای طول آرام  دیده می شود که در قسمت بالای کوه قرار دارد و روستای زنگلاب هم در مسیر روستای طول آرام قرار دارد اما مسیر را باید در جاده جنگل مستقبم ادامه داد. کمی جلوترجاده به دو مسیر تقسیم می‎شود سمت راست جاده به روستاهای کفش محله قلعه‎قافه، تیغ زمین و … می‎رسد و اگر مسیر را مستقیم ادامه دهیم به چمانی‎پایین و و چمانی‎وسط و چمانی‎بالا و … خواهیم رسید.800 متر به دهکده مانده است تابلوی پرورش ماهی در سمت راست جاده نمایان می‎شود پرورش ماهی قزل‎آلا که اکثر مردم از این محل ماهی قزل‎آلا خریداری می‎کنند گفته شده برای پرورش ماهی‎ها از آب چشمه و آبشار روستای چمانی‎پایین که دارای املاح زیادی است استفاده می‎کنند از مسیر گذر کردید تابلوی روستای چمانی‎پایین دیده شد.

همین مسیر حرکت به سمت آبشارها و چشمه را نشان می‎داد باید از داخل مزارع عبور کرد مسیر خاکی است از لب جاده تا آبشار باید یک‎هزار و 800 متر پیاده حرکت کنیم .در مسیر دیدنی های زیادی به چشم می خورد نیلوفرهای وحشی با زنگ نیلی و سفید به دور بوته‎ها پیچیده‎اند درختان آلوچه پر از آلوچه‎های سبز هستند از مزارع دور می‎شویم صدای پرندگان خیلی شنیدنی و زیبا است.

صدای آب به گوش می‎رسد به چشمه چمانی رسیده‎اید. برای رسیدن به آبشار باید از چند سنگ بزرگ بالا بروید.سنگی که از درونش آب زلال به طبیعت هدیه می دهد خواهید دید ، حتی در بالای این کوه‎های سنگی درختان بلند به چشم می‎خورد که از دل سنگ بیرون آمداند خواهید دید ،

باید به ارتفاع بالاتر بروید به آبشار سوم  خواهید رسید با نگاه به آبشاربه عظمت خالق هستی پی می برید .

آق چشمه

بالاتر از تنگه چهل چای 2چشمه کنارهم ، به نام «آق چشمه» با آبدهی دائمی مناظری بدیع و زیبا آفریده و موجب عزیمت خانواده های متعدد و گردشگران به این منطقه  می شود .

ماهی پران

بالاتر از آق چشمه ، رودخانه خود را به پای کوه چسبانیده و در فاصله ای حدود «100متر» ، آب از داخل مجموعه ای سنگی عبور می کند که دورنمای آن به آبشارهای زیبایی می ماند . زیباترین وجه آن ، تلاش های ماهی های کوچکی است که سعی می کنند خود را با پرتاپ کردن به بالا برسانند که این امر باعث شده تا آنجا را « ماهی پران » بنامند .

آبشار حسینا

« حسینا » نام روستای کوچکی است که در مجاورت این روستا چشمه ای وجود دارد که در مسیر خود با ایجاد آبشارهایی کوتاه و بلند تا ارتفاع 20متر و غارهای آهکی ، مناظری بسیار جذاب و دیدنی خلق کرده که زیبایی های آن قابل توصیف نیست .

ماران کوه

ماران کوه منطقه ای وسیع و مسطح در بالاترین نقطه ارتفاعی دهستان « قلعه قافه » که در طول پاییز و زمستان پوشیده از برف و در بهار و تابستان از سرسبزی و طراوت ویژه ای برخوردار است ، این منطقه با چشمه های پرآب و جاری و یخچال های طبیعی ، به عنوان ییلاق دامداران و مکانی مناسب برای گردش و اتراق گروه های فراوانی است که در فصل گرما ، از هوای مطبوع و سرسبزی یکدست آن ، حظّ وافری می برند .

باقرآباد

باقرآباد منطقه ای است جنگلی و مرتعی که بخشی از آن بصورت اردوگاه ، در اختیار آموزش و پروش مینودشت قرار دارد و سالانه هزاران دانش آموز و اهالی منطقه و شهرهای مجاور به تفرّج در آن می پردازند .

تنگه چهل چای

پدیده های طبیعی چهل چای با جنگلهای انبوه و بهم فشرده ای که در دامنه کوه و بستر درّه وجود دارد و جریان رودخانه و همچنین چشمه های دائمی و فصلی فراوان مناظری زیبا از جلوه های آفرینش را در پیش روی مشتاقان طبیعت قرار داده است . با توجه به دسترسی آسان وجود جاده آسفالته و محوطه سازی انجام شده ، نمازخانه و سرویس های بهداشتی ، موقعیت مناسبی برای تفرّج و تفریح مسافران ، اهالی منطقه و شهرهای مجاوراست. باتوجه به حضور فراوان مردم در این منطقه احداث واحدهای پذیرایی و اقامتی ضروریست.

روستای ترسه، سایت پاراگلایدر زیبای خاور میانه

روستای ترسه از توابع بخش کوهسارات به مرکزیت دوزین شهرستان مینودشت این روستا تا مرکز شهرستان مینودشت ۳۰ کیلومتر فاصله دارد، روستای ترسه از سمت جنوب شرقی با روستاهای استان سمنان همجوار است.برای رفتن به این مکان بایداز مینودشت، جاده تنگه چهل چای را ادامه داد و از روستای قلعه قافه نیز گذشت تا به این منطقه سر سبز و مرتفع رسید.

سایت تی چارتر

سایت بین المللی پاراگرایدر از جاذبه های مهم این روستا به شمار می آید که سالانه چندین مسابقه در غالب فستیوال های بهاره و تابستانه، مسابقات کشوری، انتخابی تیم ملی و هدف زنی و ارتفاع در ایتن سایت برگزار می شود.

از دیگر جاهای دیدنی می توان به آبشار لولوم ،چشمه آبگرم دوزین ،چراغ تپه  وووو           

موزه باستان شناسی و مردم شناسی

این موزه در سال 90 با همکاری شهرداری به صورت امانی واگذار و در همان سال افتتاح شد در این موزه آثار باستانی که ازکشفیات شهرستان مینودشت و بخش اعظم آن کاوش روستای بازگیرقرار دارد. بخش مردم شناسی آن مربوط به آداب و رسوم قوم قزالباش که این قوم قوم قالب شهرستان محسوب می شود. و صنایع دستی از مرحله اولیه نوغان تا تولیدات به نمایش گذاشته شده است.

جاذبه های دینی  زیارتگاهها و امامزاده ها

شهرستان مینودشت افزون بر آن که یک شهرستان تاریخی و کهن می باشد ، یک سرزمین مذهبی با مردمانی بسیار متدین و مومن است ، که دارای امامزاده ها و زیارتگاههای بسیاری می باشد ، که همگی آنها مورد احترام و تکریم عموم مردم منطقه و محل رجوع و زیارت شیفتگان اهل بیت است.

از جمله زیارتگاه های این شهرستان می توان به

زیارتگاه امامزاده جعفر،این زیارتگاه در داخل شهر مینودشت و در محله پسرک قرار دارد.

زیارتگاه امام عبداله روستای ده عبداله،این زیارتگاه در 5 کیلومتری شمال غربی مینودشت و در روستای ده عبداله از توابع بخش مرکزی قرار دارد.

امامزاده اسحاق روستای قلمی، این زیارتگاه در 7 کیلومتری شهر مینودشت و در روستای قلمی از توابع بخش مرکزی قرار دارد.

امامزاده موسی روستای بازگیر، این زیارتگاه امامزاده موسی در جنوب غربی روستای بازگیر و در 3 کیلومتری شمال غربی مینودشت واقع است .بقعه متبرکه قزل امام روستای قره چشمه ،روستای قره چشمه در کمربندی شهرستان آزادشهر به مینودشت قرار دارد ، که با شهر مینودشت 15 کیلومتر فاصله دارد.

بقعه مبارکه سکینه خاتون ،این زیارتگاه در روستای قلعه قافه از توابع بخش مرکزی مینودشت قرار گرفته است ، و با شهر مینودشت 35 کیلومتر فاصله دارد.

بقعه مبارکه حضرت پیر (ع)،این بقعه در روستای سرخو از توابع بخش مرکزی واقع شده است ، و با مینودشت 12 کیلومتر فاصله دارد.

زیارتگاه حضرت بی بی حلیله و بی بی سکینه ،زیارتگاه بی بی حلیله و بی بی سکینه در بدنه شرقی روستای گوگل و در فاصله 2 کیلومتری شرقی از پلیس راه مینودشت واقع شده است. این زیارتگاه در واقع محل تدفین دو تن از امامزادگان خانم بنام های بی بی حلیله و بی بی سکینه است ، که در گذشته های دور به خاک سپرده شده اند ، لیکن کسی از محل دقیق قبر آنان مطلع نیست.

فهرست آثارتاریخی – فرهنگی شهرستان مینودشت( ثبت آثار ملی )

آثار ثبت شده طبیعی ،  درخت چنار روستای سایر- درخت چنار کهنسال روستای دوجوزاست.

آثار معنوی ثبت شده ، نمد مالی قوم قزلباش - مراسم حنابندان قوم قزلباش - فن و مهارت ساخت عروسک قلعه قافه-  فن ومهارت دوخت لباس قوم  قزلباش- ابریشم بافی استان –  چادرشب بافی استان – قیطان بافی -   چلنگری استان

بنای ثبت شده ، کوشک باغ پهلوی مینودشت که در حال حاظر موزه شهرستان در آن قرار دارد.

ظرفیت های صنایع دستی شهرستان مینودشت

باتوجه به شرایط زیستی مناسب، شهرستان مینودشت از گذشته مهاجرپذیر بوده است. ازاین رو قومیت های مختلفی دراین شهرستان زندگی می کنند، که مهمترین آنها قوم فارس یا تات ها که قوم محلی شهرستان می باشند، سپس ترکان قزلباش که از دوره صفویه به این منطقه مهاجرت نموده اند و در سال های اخیر نیز اقوام سیستانی و بلوچ به قومیت های شهرستان اضافه شده اند.

هر کدام از این اقوام صنایع دستی مخصوص به خود را دارند، مهمترین صنایع دستی در شهرستان مینودشت عبارتند از : نوغانداری وابریشم بافی ، نمد مالی ، سوزن دوزی ، حصیر بافی، چلنگری ، گلیم بافی و بافت قالی و قالیچه.

ابریشم بافی:

در بین صنایع دستی، ابریشم بافی بیشترین هنرمند را در منطقه مینودشت به خود اختصاص داده است.

ابریشم بافی در شهرستان مینودشت به همان سبک وشیوه قدیم واز وسایل ابتدایی استفاده می کنند. وزنان بیش از مردان به کار نوغانداری وابریشم بافی می پردازند. تاچند دهه اخیر پارچه های ابریشمی بیشترین پوشاک والبسه مردم مینودشت بویژه زنان را تشکیل می داد،ولی اکنون برخی زنان در مراسم وجشن ها به استفاده از لباس های محلی می پردازند، و مهمترین کاربردهای تولیدات ابریشمی در مراسم تولد، ازدواج،ختنه سوران و مرگ است.

انواع دست بافته های سنتی ابریشمی عبارتند از : انواع شال وروسری – انواع چادرشب – انواع دستمال – انواع روسری – انواع نوار یا قیطان – انواع قالی و...است.

لباس ابریشمی ترکان قزالباش

مهم ترین تولیدات ابریشمی در میان ترکان قزلباش حوزه جغرافیایی شهرستان مینودشت عبارتند از :

سر پوش که شامل:

کلاه مردانه ، پیشانی بند زنانه ، روسری ، پیشانی بند دخترانه" شاری سِه "  که اطراف آن را با منجوق و سکه تزیین می کردند، چادر شب ، شال ابریشمی و...است.

تن پوش که شامل: نیم تنه ای آستین بلند یراق دوزی شده زنانه،  دامن شلواری ، جلیقه زنانه ،  پیراهن زنانه و مردانه ، پارچه سیاه و سفید یا آلاق بالاغ است.

و تولیدات دیگر :    

شامل دستمال ابریشمی  ، کیف پول که بر روی آن سوزن دوزی انجام می شد ، سفره غذا ، سفره قند ، جا مهری ،  بُقچه ،آویز ،  قیطان و.....عمده ترین کاربرد پوشاک محلی همزمان با جشن صَله بران و حنابندان است

انواع هنرهای صنایع دستی دیگر

رودوزیهای سنتی  - نمد مالی - چوغا بافی – حصیر بافی – نوار بافی – ریسمان بافی – بافتنی های سنتی- گلیم بافی – سفال گری – دوخت البسه محلی و......

هر آنچه گفته شد قطره ای از دریا ست، زیرا استان گلستان و شهرستان مینودشت ،دارای جاذبه های فرهنگی و تفریحی ست که مجال گفتن نیست .بهتر از بگوییم شنیدن کی بود مانند دیدن، در ایام تعطیلات اگر فرصت داشتید حتما از این شهر و جاذبه هایی که فرصت گفتن آنرا داشتیم و چه بسیار جاذبه هایی که گفته نشد ازنزدیک دیدن کنید و لذت ببرید.