داعش به کمک چه کسی شمال عراق را تصرف کرد؟

اطلاعات موجود نشان می دهد عربستان سعودی تا حد زیادی در موفقیت های داعش در شمال عراق و افزایش درگیری ها میان شیعیان و سنی ها در جهان اسلام نقش داشته است.

مدتی پیش از حادثه 11 سپتامبر شاهزاده بندر بن سلطان که زمانی سفیر قدرتمند عربستان در آمریکا و تا چند ماه پیش هم رئیس سازمان اطلاعات این کشور بود، در گفتگویی افشاگرانه با رئیس سرویس اطلاعات محرمانه انگلیس، ام آی 6 پیش بینی کرده بود که در زمانی نه چندان دور اوضاع برای شیعیان در منطقه خاور میانه وخیم خواهد شد. این موضوع را منابع انگلیسی همان وقت فاش کردند.

آن لحظه مرگباری که شاهزاده بندر پیش بینی کرده بود اکنون فرارسیده است وعربستان سعودی با حمایت خود از تکفیری ها در عراق و سوریه نقش مهمی در وقوع آن داشته است.

از زمان تسخیر موصل به دست نیروهای داعش در دهم ژوئن زنان و کودکان شیعه و حتی سنی در بسیاری از مناطق شمال عراق به قتل می رسند.

در موصل حرم ها و مساجد شیعیان مورد حمله قرار گرفته و در شهر ترکمن نشین تل عفر در نزدیکی موصل 4 هزار خانه به تصرف شورشیان داعش در آمده اند.

درمورد صحت این نقل قول از شاهزاده بندر که از سال 2005 دبیرکل شورای امنیت ملی عربستان و بین سال های 2012 تا 2014 رئیس سرویس اطلاعات این کشور بود، تردیدی وجود ندارد.

سر ریچارد دیرلاو، که بین سال های 1999 تا 2004 رئیس ام آی 6 بود، هفته گذشته در سخنرانی خود در موسسه خدمات متحد سلطنتی انگلیس بر اهمیت این سخنان شاهزاده بندر تاکید کرد و گفت تردیدی وجود ندارد که اهدا کنندگان خصوصی در عربستان سعودی و قطر نقش مهمی در تصاحب بخش هایی از عراق به دست نیروهای داعش داشته اند، اقدامی که مقامات این دو کشور هم چشم خود را به روی آن بسته اند. وی گفت: چنین حوادثی بدون برنامه ریزی قبلی روی نمی دهند.

به نظر می رسد این مطالب واقعیت داشته باشد زیرا سران قبایل و طوایف در استان های سنی نشین بسیار مرهون الطاف اربابان خود در عربستان و دیگر کشورهای خلیج فارس هستند و بعید به نظر می رسد بدون رضایت آنها تن به همکاری با داعش داده باشند.

سوال این است که چرا سخنان دیرلاو درزمینه پیش بینی شاهزاده بندر درباره آینده شیعیان در منطقه و عقیده رئیس سابق ام آی 6 مبنی بر این که عربستان در شورش سنی های تحت رهبری داعش دست دارد، توجه زیادی را به خود معطوف نکرده است؟

در پوشش سخنان دیرلاو بیشتر توجه ها بر این مسئله متمرکز شده بود که در بزرگ جلوه دادن تهدید داعش برضد غرب زیاده روی شده است، زیرا برخلاف القاعده این گروه درگیر یک جنگ داخلی میان مسلمانان است.

البته متاسفانه مسیحیانی که در مناطق تحت کنترل داعش زندگی می کنند، معتقدند این نظریه صحت ندارد زیرا به کلیساهای آنان هتک حرمت شده و خودشان مجبور به فرار شده اند.

فرق بین القاعده و داعش این است که گروه دولت اسلامی عراق و شام از سازماندهی بهتری برخوردار است از این رو اگر تصمیم بگیرد به اهداف غربی حمله کند، نتیجه آن احتمالا ویران کننده تر خواهد بود.

پیش بینی بندر که برای بیش از سه دهه در قلب سیاست امنیتی عربستان سعودی فعالیت می کرده است، مبنی بر این که 100 میلیون شیعه منطقه خاور میانه از سوی اکثریت سنی منطقه با یک فاجعه رو به رو خواهند شد، بسیاری از شیعیان را متقاعد کرده است که آنها قربانی مبارزه ای تحت رهبری عربستان برای سرکوب شیعیان هستند.

به قدرت رسیدن دولت اسلامی عراق و شام برای شیعیان خبر ناخوشایندی است اما این خبر برای سنی هایی که سران آنها تسلیم این جنبش شده اند، دردناک تر است، جنبشی که به طور بیمارگونه تشنه به خون و متعصب است و گونه سنی خمرهای سرخ محسوب می شود که هدفی جز جنگیدن بدون پایان ندارد.

این خلیفه گری سنی بر مناطق گسترده، فقیر و منزوی حکومت می کند که مردم آن در حال فرار هستند. اما چند میلیون سنی ساکن بغداد و اطراف آن در معرض خطر حمله قرار دارند و 255 زندانی سنی تا کنون قتل عام شده اند. در بلند مدت داعش برنده نخواهد بود اما تلفیقی از تعصب و سازماندهی خوب سرنگونی آن را دشوار می سازد.