آیا «اتیوپی» طلسم قطعی روابط تهران – قاهره را می‌شکند
سفر هیئت‌های عالی‌رتبه سعودی و قطری، مصری‌ها را بیش از پیش در موضع خود مبنی بر نزدیکی به ایران مصمم کرده، حال باید دید کلید «اتیوپی» می‌تواند راهگشای ازسرگیری روابط تهران – قاهره باشد.
به گزارش گلستان24، بحران در روابط مصر و عربستان که آوریل گذشته با اعتراض مصری‌ها به انتقال حاکمیت دو جزیره مصری «تیران» و «صنافیر» به عربستان شروع و با اختلاف موضع در قبال بحران سوریه تشدید شده بود، هفته گذشته با سفر هیئتی عالی‌رتبه از عربستان به اتیوپی و بازدید از سد جنجالی «النهضه» وارد مرحله جدید و خطرناکی شد.
این سفر نشان داد، تنش بین قاهره و ریاض پا را از تبادل اتهامات و موضع‌گیری رسانه‌ای و سیاسی فراتر نهاده، وارد مرحله ائتلاف‌های اقتصادی و سیاسی با دشمنان منطقه‌ای منتقل شده است.
عربستان که به خوبی از اختلافات قاهره – آدیس آبابا آگاه است و می‌داند، نزدیکی به اتیوپی تا چه اندازه می‌تواند، مصری‌ها را خشمگین کند، پس از بروز بحران در روابط دو کشور، سیاست نزدیکی به اتیوپی را پیش گرفت.
پس از سفر پر بار ماه گذشته «هیلی مریام دیسالین»، نخست وزیر اتیوپی به ریاض که با استقبال گرم ملک سلمان، پادشاه و «محمد بن سلمان» جانشین ولیعهد عربستان از وی و دستیابی به توافقاتی در زمینه همکاری دفاعی و اقتصادی بین طرفین همراه بود، «احمد الخطیب»، مشاور پادشاه عربستان هفته گذشته در رأس هیئتی عالی‌رتبه وارد آدیس آبابا شد.
الخطیب در این سفر که چند روز پس از سفر وزیر کشاورزی عربستان به آدیس آبابا صورت می‌گرفت، ضمن دیدار با رئیس جمهور اتیوپی در اقدامی تحریک‌آمیز از سد «النهضه» نیز بازدید کرد و از تمایل کشورش جهت گسترش همکاری اقتصادی بویژه افزایش سرمایه‌گذاری عربستان در طرح احداث این سد خبر داد.
اقدامات ریاض تا همین‌جا کافی بود تا خشم مصری‌ها را برانگیخته و به خیابان‌ها و شعار دادن علیه‌اش بکشاند، چه رسد به اینکه قطر را هم با خود در رویکرد جدیدش به اتیوپی همراه کند، قطری که مناسباتش در این اواخر بدلیل افشای دست داشتن در انفجارهای تروریستی کلیسای قبطی‌های مصر در منطقه «العباسیه» قاهره با مصر رو به وخامت گذاشته و تا اخراج سفیر قطر از قاهره پیش رفته بود.
به موازات راهپیمایی‌های اعتراضی مصری‌ها علیه عربستان، اصحاب رسانه مصر نیز جنگ روانی – رسانه‌ای خود علیه سعودی‌ها و قطری‌ها را تشدید کرده و از قاهره خواستند، تحرکات جدید ریاض و دوحه قاطع و کوبنده پاسخ دهد.
«فیتو»: مصر در معرض توطئه سعودی – قطری
در این ارتباط نشریه «فیتو» سفر هیئت‌های سعودی و قطری به آدیس آبابا را توطئه سعودی - قطری علیه مصر توصیف کرد که هدف آن تضعیف مصر و غرق کردن آن در بحران‌های مستمر داخلی و ادامه و تحت فشار قرار دادن قاهره با به خطر انداختن امنیت آبی مصر است.
«الفجر»: پاسخ سعودی‌ها نزدیکی به ایران است
نشریه «الفجر» نیز ضمن محکوم کردن اقدامات تحریک‌آمیز اخیر عربستان سعودی و همراه کردن قطر با خود، از دولت مصر می‌خواهد پاسخی جدی به تحرکات سعودی‌ها و قطری‌ها بدهد.
الفجر در این زمینه به 3 گزینه اشاره و تاکید می‌کند، قاطع‌ترین و کوبنده‌ترین گزینه »ایران» است، لذا از دولت مصر می‌خواهد، در سیاست منطقه‌ای خود رویکرد نزدیکی به تهران را پیش گیرد.
این روزنامه مصری در ادامه با بیان اینکه انتقادات وارده به عربستان سعودی بحاطر سیاستی که در قبال مصر پیش گرفت، بسیار است و آخرین آن نزدیکی به اتیوپی است، به نقل از «هانی الجمل»، کارشناس مصری جهان عرب می‌نویسد: ادامه رویکرد نزدیکی ریاض به آدیس آبابا، قاهره را وادار به اتخاذ سیاست نزدیکی به یمن خواهد کرد.
الفجر «سوریه» را دومین گزینه برای پاسخ به فتنه انگیزی‌های عربستان عنوان و تاکید می‌کند: قاهره به خوبی از میزان حساسیت ریاض به پرونده سوریه آگاه است و با نزدیکی به دمشق به راحتی می‌تواند، پاسخ حضور عربستان در اتیوپی را بدهد.
اما تاکید می‌کند: هم اکنون خطرناک‌ترین برگه در دست قاهره «ایران»، مهمترین رقیب عربستان در منطقه است و کوبنده‌ترین پاسخ به ریاض، از سرگیری مناسبات بین تهران – قاهره و شروع همکاری در حوزه‌های مختلف بین ایران و مصر است.
«المصور»: عربستان اعلام جنگ می‌کند
نشریه «المصور» نیز در مقاله‌ای اقدام عربستان در ابراز تمایل به سرمایه‌گذاری در سد النهضه اتیوپی را در درجه اول رقابت با اسرائیل در این کشور توصیف کرده و دومین پیام تحرکات جدید سعودی‌ها در اتیوپی را «اعلام جنگ عربستان علیه مردم مصر» عنوان می‌کند.
«الانباء»: اعلی حضرت خائن
اما روزنامه مصری «الانباء» در شماره روز سه‌شنبه خود، ضمن حمله شدید اللحن و بی‌سابقه به پادشاه عربستان، با تیتر بزرگ وی را با عنوان «جلالة الخائن» (اعلی حضرت خائن) توصیف و به سه اقدام عربستان سعودی علیه مصر آن هم در زیر تیتر اصلی این روزنامه اشاره کرد و دلایل خائن بودن سلمان را اینگونه برشمرد:
- عمل نکردن به وصیت برادرش با قطع صدور نفت به مصر
- عدم ذکر دست داشتن قطر در انفجار العباسیه و بجای آن محکوم کردن مصر در بیانیه نشست اخیر شورای همکاری خلیج فارس
- اعزام مشاور خود به اتیوپی و بازدید از سد النهضه
«المصریون»: سفر وزیر مصری به تهران
اما روزنامه «المصریون» طی یادداشتی بر تحرکات اخیر عربستان می‌نویسد که قاهره در قبال ریاض دست بسته نخواهد بود و پاسخ سعودی‌ها را با چهار اقدام بجا و اثرگذار خواهد داد.
المصریون در این خصوص به اقدام مصر در حمایت از یمن و سوریه اشاره و گام سوم را سپردن پرونده جزایر تیران و صنافیر به دادستانی مصر عنوان و تاکید می‌کند، در صورت ادامه سیاست‌های تحریک‌آمیز ریاض، روابط خود را با تهران از سر خواهد گرفت.
این درحالی است که پایگاه خبری «عربی 21» در گزارشی تحت عنوان «نزدیکی تهران – قاهره روابط راهبردی یا مانور سیاسی» به نقل از روزنامه المصریون نوشت، در واکنش به سفرهای مقامات بلند پایه قطری و سعودی به اتیوپی، یک وزیر مصری به ایران سفر خواهد کرد.
عربی 21 با بیان اینکه منابع آگاه مصری بر این باورند، این وزیر، «سامح شکری»، وزیر خارجه این کشور باشد، به نقل از المصریون افزود: پیش از این دخالت امارات باعث شد، سفر طارق الملا وزیر نفت مصر به ایران به عنوان بالاترین مقام مصری در آخرین لحظه لغو شود.
المصریون خاطر نشان کرده که محافل تصمیم گیری مصر درحال رایزنی هستند تا از میان وزیر خارجه و وزیر اقتصاد، یکی را بعنوان نماینده قاهره جهت سفر به تهران اعزام کنند.
کلام آخر
بی‌تردید، تحرکات آتی سعودی‌ها در عرصه منطقه و در تعامل با پرونده مصر بسیار حساس و تعیین کننده است و چه بسا سیاست سکوت و عدم واکنشی که ریاض در قبال مواضع غضبناک قاهره اتحاذ کرده، تاییدی بر این گفته باشد.
در هر صورت، سعودی‌ها باید بدانند، سیاست سکوت و عدم واکنش چندان کارساز نخواهد بود و تنها مطالعه آنها از شرایط و تحرکات آتی آنها در قبال مصر، سرنوشت و آینده مناسبات ریاض – قاهره را رقم خواهد زد و با رقم خوردن آن، بسیاری از معادلات و موازنه‌های قدرت در منطقه نیز دگرگون خواهد شد.
ارسال نظر