صنعت هواپیمایی؛ بخشی جدایی ناپذیر از اقتصاد جهانی/ آموزش هوانوردی در ایران چگونه است؟

به گزارش گلستان 24 ؛ بشر، همواره در آرزوی پرواز بوده است. در داستان های اساطیری و افسانه ای هر ملتی می توان شخصیتی را پیدا کرد که با پرواز، آسمان را تسخیر کرده است. 

  کیکاووس در شاهنامه فردوسی با کمک تختی که چهار گوشه اش را به عقابی بسته بود در آسمان پرواز کرد، به انتهای آن رسید تا آن که از آن جای بلند بر زمین سقوط کرد. کیکاووس به عنوان یکی از پادشاهان بزرگ کیانی، نماد کسی است که با همه قدرت و شکوهش در برابر عظمت خداوند و جهان او، حقیر و ناچیز است.

در افسانه یونانی ایکاروس هم به پرواز پرداخته شده است. پدر ایکاروس به پسرش توصیه می کند که برای فرار از زندان بال هایی به کمک موم و پر بسازد.

داوینچی را اولین طراح هواپیما می دانند. آثار داوینچی در زمینه پرواز بیش از آنچه یک اثر هنری باشد، یک طراحی ویژه برای ساخت یک ماشین پرواز است. پس از داوینچی، دو  فرانسوی به نام های بینه و بین ونو در قرن های هفده و هجده میلادی با تعقیب فکر داوینچی، تلاش هایی برای طراحی و ساخت یک هواپیما انجام دادند که گرچه هیچ گاه به موفقیت نرسید اما در تکامل تمدنی جدید موثر بود.

گرچه عموم مردم برادران رایت را اولین افرادی می دانند که موفق به پرواز شده اند؛ اما جان استرینگ فلو، در سال 1848 به کمک یک هواپیمای یک باله که با نیروی بخار کار می کرد، به پرواز درآمد.  همچنین گفته می شود الکساندر موژائیسکی، محقق و دانشمند روسی در سال 1882 اولین کسی بوده که با یک هواپیمای بخار، پرواز کرده است.

برادران رایت  در 17 دسامبر 1903 میلادی با یک هواپیمای یک‌موتوره، موفق به پرواز شده اند. این موفقیت اولین پرواز با کمک یک هواپیمای موتوری بود، پنج سال بعد، کورتیس، دانشمند و مخترع آمریکایی با قراردادن چند چرخ کوچک، اختراع برادران رایت را تکمیل کرد.

7 دسامبر، روز جهانی هواپیمایی کشوری

7 دسامبر مصادف با 16 آذر روز جهانی هواپیمایی کشوری است. زیرا کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی در سال 1944 در این روز به تصویب رسید.

کشورهای جهان هر ساله به منظور تأکید بر اهمیت صنعت هواپیمایی برنامه های مختلفی را در این روز اجرا می کنند. در ایران سازمان هواپیمایی کشوری که به عنوان متولی اصلی صنعت هواپیمایی، علاوه بر سیاستگذاری در صنعت حمل و نقل هوایی، بر شرکت های دولتی و خصوصی هم نظارت دارد، برنامه روز هواپیمایی را در روز 16 آذر ماه برگزار می‌کند.

صنعت هواپیمایی به عنوان یکی از نیروهای عمده اقتصادی کشورها، بخشی جدایی ناپذیر از اقتصاد جهانی است. صنعت هواپیمایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع نقش اساسی داشته و در بهبود تجارت خارجی و صنعت گردشگری تاثیر زیادی دارد.

تا قبل از دهه 70 میلادی، صنعت هواپیمایی در بسیاری از کشور های جهان  در اختیار دولت ها بود اما فشار رقابتی شرکت های کم هزینه، از دست دادن مشتریان به دلیل ناتوانی در جلب اعتماد و اطمینان آنها از سیستم حمل و نقل هوایی، افزایش هزینه سوخت هواپیما، افزایش هزینه های کارکنان و هزینه های عملیاتی پرواز ناشی از اقدامات امنیتی موجب شد تا صنعت هواپیمایی در جهان به سمت شرکت های خصوصی برود.

 همچنین رشد اقتصادی کشورهای جهان سوم و افزایش مبادلات اقتصادی در کشورهای در حال توسعه سبب شد تا صنعت هواپیمایی با رشد چشمگیری در دهه های  اخیر مواجه باشد. پیش بینی می شود در هر پانزده سال به دلیل سفر های کاری، جهانگردی و گردشگری سلامت، درخواست برای رفت و آمد از طریق خطوط هوایی به دو برابر افزایش پیدا کند.

تاریخچه صنعت هواپیمایی در ایران

در ایران اداره کل هواپیمایی کشوری در مرداد ماه 1325 تاسیس شد. این اداره در طبقه پایین ساختمان شمس العماره با یک رئیس و یک کارمند شروع به کار کرده و در یک سال بعد به فرودگاه مهرآباد منتقل شد.

در تاریخ 28 تیر ماه 1328 و در دوران پهلوی دوم، مجلس شورای ملی قانون هواپیمایی را تصویب و اداره کل هواپیمایی کشوری با وظایفی جدید شروع به کار کرد. از همان زمان نظارت بر این سازمان به عهده وزارت راه بود تا  در سال 1353 اداره مذکور تحت عنوان سازمان هواپیمایی کشوری زیر پوشش وزارت جنگ قرار گرفت. با پیروزی  انقلاب اسلامی و با تصویب شورای انقلاب، در اسفند 1357 مدیریت این سازمان مجددا به وزارت راه و ترابری محول شد.

وظایف سازمان هواپیمایی کشوری

سیاستگذاری و برنامه ریزی و تعیین خط مشی های حمل و نقل هوایی کشور، سیاستگذاری در مورد نوع و تعدد جایگاه دستگاه های ناوبری، نظارت بر عملکرد فرودگاه ها، سیاستگذاری و برنامه ریزی در زمینه آموزش و تربیت پرسنل متخصص هواپیمایی، تدوین استاندارد پرواز، نظارت بر شرکت های هواپیمایی از نظر تایید صلاحیت و رعایت نکات و استانداردهای ایمنی، تهیه طرح موافقتنامه ها و قراردادهای بین المللی، بررسی سوانح و حوادث هواپیمایی و اعمال مجازات های لازمه طبق مقررات از جمله وظایف سازمان هواپیمایی کشوری است که به مثابه نماینده دولت در جهت اعمال حاکمیت در صنعت حمل و نقل هوایی کشور اقدام می کند.

در افق 1404 سازمان هواپیمایی کشوری سازمانی پاسخگو و مقتدر است که با نیروهای متخصص و کارآمد صنعت هواپیمایی ایمن، مطمئن و بهره ور ایجاد می کند.

برنامه عملیاتی این سازمان در خصوص ارتقای ایمنی و امنیت در حمل و نقل هوایی عبارتند از : جایگزینی و کاهش سن متوسط ناوگان ، توسعه سیستم گزارش دهی عیوب وسایل، تامین یک فروند هواپیمای فلایت چک مجهز به پانل بازرسی پرواز ، استقرار و گسترش سیستم مدیریت ایمنی (SMS) و برنامه جامع ایمنی هوانوردی(SSP)، تدوین برنامه ملی کنترل کیفیت امنیت هوانورد، ایجاد سیستم SEMA    

همچنین در خصوص ارتقاء بهره وری و توسعه متوازن حمل و نقل هوایی کشور، این سازمان وظیف زیر را بر عهده دارد:

ایجاد تسهیلات فرودگاهی مدرن و به روز و کاهش نقاط ایستایی فرودگاه، برنامه ریزی و نظارت بر فرآیند قیمت گذاری و آزادسازی نرخ خدمات به منظور ایجاد رقابت سالم و افزایش سطح خدمات، اجرای طرح ناوبری ماهواره ای(GNSS) و طرح ناوبری کارایی محور (PBN) و برنامه ریزی و نظارت بر کاهش تاخیرات پروازی است.

 صنعت هواپیمایی و آموزش عالی

دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری با عنوان مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور ، قدیمی ترین مرکز آموزشی صنعت هوانوردی ایران بوده که از سال 1328 فعالیت خود را آغاز کرده است .

این مرکز که از سال 1385 از سازمان هواپیمایی کشوری جدا و به شرکت مادر تخصصی فرودگاه های کشور (سهامی خاص) ملحق شده است،  به منظور تامین نیروی انسانی متخصص و متعهد مورد نیاز در شرکت فرودگاه های کشوری، فعالیت می کند.  

این دانشکده با هماهنگی وزارت علوم، تحقیقات وفناوری و با توجه به نیازمندیهای صنعت هوانوردی برنامه های آموزشی خود را اجرا می کند. در حال حاضر این دانشکده در 4 رشته اصلی تعمیر و نگهداری هواپیما، مراقبت پرواز، مهندسی الکترونیک و مخابرات و در مقاطع کاردانی و کارشناسی دانشجو می پذیرد.

پذیرش نهایی در رشته مراقبت پرواز منوط به قبولی در مصاحبه و تایید سلامت جسمی، حرکتی و روحی و روانی توسط پزشک معتمد می باشد.

همچنین با توجه به نیاز روز افزون صنعت هوانوردی دوره های کوتاه مدت تخصصی و ضمن خدمت مورد تایید سازمان هواپیمائی کشوری و سایر مراجع بین المللی (ایکائو و یاتا و...) در این مرکز ارائه می شود.

علاوه بر مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور، دانشگاه علمی- کاربردی با همکاری سازمان هواپیمایی کشوری اقدام به راه اندازی چندین واحد آموزشی با هدف آموزش علوم و فنون هوایی کرده است که از آن جمله می توان به مرکز آموزش علمی- کاربردی صنعت هوانوردی تهران اشاره کرد. 

انتهای پیام /

منبع : باشگاه خبر نگاران