طرح جامع مدیریت سیلاب راهکار رهایی گلستان از سیل/۲۷۰۰ کیلومتر رودخانه نیازمند لایروبی
استان‌های شمالی پرباران‌ترین نقطه جغرافیایی کشور هستند لذا جاری شدن سیلاب، طغیان رودخانه‌ها و آب‌گرفتگی شهرها برای آن‌ها تقریباً عادی و قابل پیش‌بینی است، اما اینکه چرا دریکی، ۲ دهه اخیر سیل‌ها خسارت‌بارتر شده‌اند، دلایل فراوانی دارد که به باور کارشناسان مهم‌ترین علت آن دخل و تصرف در طبیعت است.
به گزارش گلستان ۲۴؛ تصرف در مناطق جنگلی و مرتعی، ساخت‌وسازهای بی‌رویه در حاشیه رودخانه‌ها، برداشت غیراصولی از بستر رودخانه‌ها، لایروبی نکردن رودخانه‌ها و آب‌بندان‌ها و روند کند آبخیزداری هم در این رابطه نقش اساسی دارند.
با توجه به وقایع پارسال و امسال، بهسازی و لایروبی بستر رودخانه‌ها هرچند موردتوجه و تأکید دولتمردان قرار گرفت اما بارندگی‌های هفته گذشته و خسارت‌های برجای‌مانده در گلوگاه و نوکنده و سایر نقاط استان نشان می‌دهد که یا اقدام قابل‌توجهی انجام‌نشده و یا اقدامات صورت گرفته کافی نیست!
سه رود مهم اترک، گرگان رود و قره‌سو ازجمله رودهای دائمی گلستان هستند که با یک هزار و ۷۰۰ کیلومتر طول به‌صورت مستقیم بر حیات جمعیت یک‌میلیون و نهصد هزارنفری استان نقش‌آفرینی دارند.
هرچند بر اساس اعلام مدیران آب منطقه‌ای گلستان قبل از سیل در بخش‌هایی از رودخانه‌های استان عملیات لایروبی رودخانه‌ها اجرا شد اما تلفات و خسارت سیل در همین مناطق نشان می‌دهد که یا نظارت کافی بر روند اجرای این لایروبی‌های انجام‌نشده و یا صحت آمار قابل‌تردید است.
نظارت اندک
امام‌جمعه شهرستان سیل‌زده گمیشان در خصوص روند اجرای لایروبی قبل از سیل اظهار می‌کند: مدیران در آن زمان اعلام کردند که حدود ۲۰ کیلومتر از رودخانه گرگان رود در حوزه این شهرستان لایروبی شده اما بازدیدهای میدانی و شواهد نشان می‌دهد که این عملیات اجرانشده و لایروبی صورت گرفته بسیار کمتر است.
حاج آخوند امان گلدی ادامه داد: این لایروبی‌ها با عمق و عرض اندک انجام شد و پس‌ازآن درختچه‌های بستر رودخانه همچنان پابرجا بوده که اگر بر روند لایروبی‌های نظارت می‌شد خسارت ناشی از سیل کاهش می‌یافت.
طرح جامعه مدیریت سیلاب چه شد؟
سیل امسال موجب شد تا طرح جامع مدیریت سیلاب در گلستان بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد؛ طرحی به‌جامانده از سال‌های گذشته که پس از سیل بزرگ شرق استان که به سیل جنگل گلستان موسوم شد، موردتوجه قرار گرفت.
هرچند که این طرح در سال ۸۱ هم به تصویب رسید تا اجرایی شود، اما هرگز از مرحله مطالعات بیرون نرفت و دارای ردیف اعتباری نشد.
معاون آب منطقه‌ای استان گلستان در همین رابطه توضیح می‌دهد: راهکار مبارزه باسیل، تصویب و اجرای طرح جامع مدیریت سیل در استان است.
حسین دهقان با بیان اینکه در این طرح از مدیریت حوضه‌های آبریزی و آبخیزی تا افزایش پوشش گیاهی و همه جزییات مؤثر برای کنترل سیلاب در آن دیده‌شده است یادآور می‌شود: با این تفاسیر اما این طرح دارای ردیف اعتباری نیست و بخش‌های دیگر نیز نیازمند بازنگری هستند.
وی با اشاره به این موضوع که باید در اجرای طرح‌های زهکشی استان بازنگری شود و ابعاد و طول زهکش‌ها در استان توسعه یابد تا از آن‌ها هنگام سیلاب بتوانیم کمک بگیریم تاکید می کند: ضروری است اعتبار ملی و استانی مناسب برای لایروبی ۲۷۰۰ کیلومتر رودخانه در گلستان تخصیص یابد تا لایروبی‌ها مستمر انجام شود.
وی اذعان می کند: درمجموع نیاز داریم طرح جامع مدیریت سیل در گلستان که قبلاً مصوب شده ردیف اجرایی دریافت کند و عملیاتی شود؛ چراکه در این طرح همه جزییات حتی موضوعات نرم‌افزاری دیده‌شده است.
لایروبی ادامه دارد
البته معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گلستان تأکید می‌کند هرچند طرح جامع مدیریت سیل دارای ردیف اعتباری نیست اما این بدین معنا نیست که کاری انجام نمی‌شود.
وی به اقدامات صورت گرفته در رابطه با لایروبی رودخانه‌های استان اشاره‌کرده و ابراز می‌کند: تاکنون و پس از سیلاب امسال حدود ۱۵۳ کیلومتر از رودخانه‌ها و مجاری آبی استان لایروبی شد ه است.
حسین دهقان اظهار می‌کند: با توجه به‌ضرورت بهبود ظرفیت آبگذری رودخانه‌ها، به دلیل انباشت و رسوب در رودخانه‌ها پس از سیل سال جاری، دولت ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار با تخصیص ۱۰۰ درصد به شرکت آب منطقه‌ای گلستان ابلاغ کرد.
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گلستان می‌افزاید: با توجه به اهمیت لایروبی رودخانه‌ها، حدود ۱۰۵ کیلومتر از رودخانه‌ها و مجاری آبی استان در حین سیلاب لایروبی شد و پس از پایان سیل نیز این اقدام ادامه دارد.
وی یادآور می شود: لایروبی رودخانه‌ها موضوعی منحصر به دشت‌های گلستان نیست بلکه خطر آن مناطق بالادستی و جنگلی استان را نیز تهدید می‌کند که نباید مورد غفلت مسئولان قرار گیرد.
/قدس آنلاین
ارسال نظر