نیاز محیط زیست گلستان به سمن‌های تخصصی

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از باشگاه خبرنگاران، زمین همچون مادری است مهربان که فرزندانش را در آغوش گرفته و تمام شیره جان خود را اعم از آب، هوا، طبیعت و ... در اختیار فرزندانش گذاشته تا نهایت بهره وری را از آن ببرند، اما انسان این فرزند نامهربان هر چه بیشتر رشد کرد و به سمت صنعتی شدن حرکت کرد به مادر خود کم لطف‌تر شد و تا جایی که دستش می‌رسد جان مادر را به خطر می‌اندازد، از همین رو سازمان ملل در راستای افزایش آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و یادآوری اهمیت و جایگاه آن برای بقای انسان و نسل‌های آینده ۵ ژوئن مصادف با ۱۶ خردادماه را روز جهانی محیط زیست نامگذاری کرده است.

 

متاسفانه انسان‌ها تأثیر عمیقی در جهت نابودی و تهدید محیط زیست از خود بر جای گذاشته اند به گونه‌ای که از انسان مهم‌ترین عامل تخریب محیط زیست نام برده می‌شود.

 

در این بین، اما هستند افرادی دوستدار محیط زیست که داوطلبانه در قالب تشکل‌های محیط زیستی برای آگاهی افراد جامعه کفش آهنین به پا کرده اند و تلاش می‌کنند تا جایی که می‌توانند زخم‌های مادر طبیعت را بهبود بخشند.

در استان گلستان ۱۸ سمن در حوزه محیط زیست فعالیت می‌کنند و برای بررسی فعالیت آنان به سراغ یکی از فعال‌ترین افرادی که در این حوزه فعالیت میکند رفتیم تا از چند و، چون فعالیت‌های این سمن‌ها آگاه شویم.

 

محمد رضا پاداش یکی از فعال‌ترین افراد در حوزه سمن‌های محیط زیستی استان گلستان است، او سمت‌های مختلفی دارد از جمله مسئول انجمن رفتگران طبیعت استان گلستان از سال ۹۰، مسئول کمپین جمع آوری درب بطری پلاستیکی گلستان از سال ۹۳، دبیر شبکه سمن‌های محیط زیستی و منابع طبیعی استان گلستان از سال ۹۳، عضو هیئت مدیره شبکه ملی سمن‌های محیط زیستی و منابع طبیعی کشور از سال ۹۵، عضو هیئت ریئسه شورای هماهنگی تشکل‌های غیر دولتی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور از سال ۹۸ و همچنین دبیر شبکه سمن‌های محیط زیستی و منابع طبیعی استان گلستان است.

 

 

او فعالیت‌های محیط زیستی خود را به عنوان عضو از سال ۷۹ آغاز کرده، اما فعالیت حرفه‌ای خود را بطور حرفه‌ای و با مسئولیت مستقیم از سال ۹۰ با تشکیل انجمن رفتگران طببعت استان گلستان آغاز کرده است.

پاداش در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در گرگان، عمده اهداف سمن‌های حوزه محیط زیست گلستان را در راستای اطلاع رسانی به جامعه هدف و آموزش به جهت بالا بردن سطح آگاهی جوامع محلی و بهره برداران از محیط زیست عنوان کرد و در این رابطه گفت: تشکل‌های محیط زیستی باید در اموزش و تغییر روش زندگی به مردم به جهت حفظ منابع طبیعی موجود کمک کنند و از تمامی زیستمندان یک زیست بوم حوزه فعالیت مشخص شده در اساسنامه تشکیل سمن حمایت و محافظت کنند.

او افزود: در حال حاضر تعداد سمن‌های فعال در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی که در شبکه سمن‌های استان عضو هستند ۱۸ تشکل بوده وعمده فعالیت آن‌ها پاکسازی طبیعت، درختکاری و کاشت نهال، آموزش کودکان و نوجوانان، اجرای برنامه‌های آموزشی در محلات، شهر‌ها و روستا ها، اجرای برنامه‌های مناسبتی محیط زیستی و منابع طبیعی، حفظ و حراست از محیط کوهستان، دیدبانی مناطق تحت حفاظت، کمک به جوامع محلی و ارگان‌های دولتی در اطفاع حریق و ... است.

پاداش در رابطه با اثرگذاری فعالیت این سمن‌ها در جامعه گفت: رها نکردن زباله‌ها در طبیعت تفرجگاه ها، حفظ و حراست از درختان در منابع ملی و طبیعی، تفکیک پسماند، تاثیر گذاری در مصرف بهینه منابع، استفاده کمتر از پلاستیک، جایگزینی ساک‌های پارچه‌ای خرید بجای نایلکس و ... برخی از این اثر گذاری هاست.

 

او در پاسخ به این سوال که چه تعداد از سمن‌های گلستان به صورت تخصصی در حوزه‌ای خاص از محیط زیست فعالیت می‌کنند، گفت: اینکه چه تعداد از سمن‌ها بطور تخصصی مشغول به فعالیت هستند قابل تفکیک نیست چرا که تمام مسائل و مشکلات محیط زیستی بین همه مردم حتی کسانی که عضو سمن‌ها نیستند مشترک است، اما فعالیت‌های تخصصی بسته به نوع هدف ارائه شده در اساسنامه هر سمن مشخص می‌شود.

پاداش با اشاره به چالش‌های موجود در مسیر ارتباط سازی با مردم گفت: متاسفانه عدم مسئولیت پذیری برخی از مسئولان، محقق نشدن وعده‌ها، منتشر شدن اخباری در رابطه با زمین خواری‌ها و واگذاری‌ها که رد پای تعدادی از مسئولان هم در آن‌ها دیده شده همه منجر به بی اعتمادی مردم به برخی مسئولان در حوزه محیط زیست شده است.

او ادامه داد: عدم پاسخگویی مسئولان بالادستی به مطالبه سمن‌ها هم از دیگر چالش‌های ماست، سال گذشته دو نامه در ماه‌های شهریور و آذرماه در رابطه با خلیج گرگان و برق رسانی جهان نما زده شد، اما هیچ کدام پاسخی را دربرنداشت.

 

پاداش گفت: ما از سال ۹۰ که به شکل حرفه‌ای فرهنگ سازی را در مدرسه بلال حبشی گرگان آغاز کردیم که دانش آموزان از ریختن زباله در سطح مدرسه خودداری کنند و تا امروز شاهد این هستیم این فرهنگ سازی به دانش آموزان ورودی سال‌های بعد هم منتقل شده است.

او ادامه داد: مردم ما در تمام اقشار مردمانی آموزش پذیر هستند و اگر این آموزش‌ها با گزینه‌های تشویقی همراه باشد نتیجه بهتری هم خواهد داشت.

محمدرضا کنعانی، مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در گرگان گفت: اتفاق خوبی که در بحث سمن‌ها در حوزه محیط زیست رخ داده بحث شبکه سازی سمن هاست، به این گونه که سمن‌های هر استان یک شبکه استانی دارند و نماینده شبکه استانی عضو شبکه ملی بوده.

 

او افزود: در سازمان محیط زیست ماهانه با شبکه ملی جلسه‌ای برگزار می‌شود و ما هم در استان هر ماه با این شبکه جلسه را برگزار می‌کنیم و آن‌ها را در جریان موضوعات محیط زیستی قرار می‌دهیم و آن‌ها هم مطالبات خود را مطرح می‌کنند.

کنعانی گفت: در واقع شبکه، هماهنگ کننده ما با بقیه تشکل هاست البته ما در سال گذشته به نشست با شبکه اکتفا نکرده ایم و در هر شهرستان با تشکل‌ها دیدار داشته ایم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با بیان اینکه فضای تعامل و فعالیت را برای سمن‌های حوزه محیط زیست باز گذاشته ایم، افزود: فضا برای فعالیت تشکل هادر محیط زیست باز است و ما در محیط زیست استان تمام قد آماده همکاری با این تشکل‌ها هستیم.

کنعانی گفت: اگر می‌خواهیم محیط زیست را حفظ کنیم باید چهار رکن را در کنار هم دیگر داشته باشیم؛ یک بدنه سازمان محیط زیست، دوم تشکل ها، سوم رسانه‌ها و چهارم جوامع محلی.

او افزود: تشکل‌ها و رسانه‌ها باید کمک کنند تا جوامع محلی ما به حفظ محیط زیست اهمیت دهند، به عنوان مثال فردی که در کنار یک محوطه حفاظت شده زندگی می‌کند شکار می‌کند یا محیط زیست را تخریب می‌کند ما باید او را به این سطح از آگاهی برسانیم که انتفاعش چیز دیگری باشد مثلا سراغ بومگردی و جذب گردشگر برود.

 

کنعانی ادامه داد: این سه رکن بدنه یعنی سازمان، تشکل‌ها و رسانه می‌تواند کمک کند به توسعه ظرفیت جوامع محلی که برای توسعه پایدار همگام با محیط زیست باشند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با اشاره به بحث ضرورت تخصصی شدن تشکل‌ها گفت: تشکل‌های ما باید به سمتی بروند که به شکل تخصصی با موضوعات برخورد کنند و ظرفیت‌های خود را گسترش دهند.

کنعانی افزود: خیلی از کار‌هایی که تشکل‌ها انجام می‌دهند کار‌های ارزشمندی است از جمله پاکسازی، فرهنگ سازی کردن و ...، اما باید به سمتی برویم که تشکل‌های ما به گونه‌ای توانمند شوند و ظرفیت‌های آنان توسعه پیدا کند که به شکل تخصصی در بحث تصدی گری ما را هم کمک کنند.

او ادامه داد: به عنوان مثال ما در آشوراده تشکلی داریم که به حمایت از فک‌های خزری می‌پردازد و ما هم همکاری‌های لازم را در این زمینه با آن‌ها داشته ایم.

پرواضح است که نقش سمن‌ها در آگاه سازی جوامع از خطراتی که محیط زیست را تهدید می‌کندنقش مهمی است، در کنار این آگاه سازی‌ها آموزش و فرهنگ سازی می‌تواند جامعه مخاطب را به سوی اهداف محیط زیستی نیل دهد.

ناگفته نماند سمن‌ها می‌توانند با دیده بانی و رصد مداوم چالش‌های محیط زیست نقشه راه را برای دستیابی به محیط زیست پایدار و سالم در اختیار دستگاه‌ها و مردم قرار دهند و در صورت لزوم نهاد‌ها و دستگاه‌ها را به وظایف خود در قبال محیط زیست آگاه سازند.