اقتصاد مقاومتی؛ عرصه‌ای مناسب برای حضور بانوان

کشور ایران به واسطه نوع تفکرات بنیادی و مکتبیش که برگرفته از دین مبین اسلام است همواره از سوی دشمنان خود تحت فشار و تحریم‌های گوناگون بوده است و به واسطه حضور و هوشیاری آحاد مردم این سرزمین همواره نقشه شوم دشمنان نتیجه نداده است.

عرصه اقتصاد نیز از ابزارهایی است که دشمنان با تمسک به آن در پی تضعیف انقلاب و استقلال کشور بوده است اما تدابیر هوشمندانه مقام معظم رهبری در این عرصه نیز برای حفظ استقلال و قدرت کشور به مردم و دولتمردان ابلاغ شده است.

در واقع مسئله اقتصاد مقاومتی تدبیری هوشمندانه است که از سوی مقام معظم رهبری مطرح گردید و مفهومی است که برای مقاوم سازی، بحران زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود در اقتصاد مطرح شد.

ایشان در شهریور 89 برای اولین بار واژه اقتصاد مقاومتی را وارد ادبیات سیاسی و اقتصادی ما کردند و روز به روز نکات جدید و تازه ای را برای ما آشکار میسازند. از کنار هم گذاشتن نام چند سال اخیر می توان به اهمیت آن پی برد و چگونگی عمل به آنها روش پیاده سازی اقتصادمقاومتی را به ما نشان می دهد.

اقتصاد مقاومتی شکل خاصی از نظام اقتصادی اسلام است که در وضعیت حمله همه جانبه اقتصادی دشمن که کیان نظام اسلامی را به خطر می اندازد، پدید می آید.

اقتصاد مقاومتی ابعاد گسترده‌ای دارد که هر کسی وظیفه ای را در قبال آن دارد از کوکترین عضو خانواده تا بزرگترین دستگاه اجرایی کشور برای اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی مسئولیت‌هایی بر عهده دارند.

اما متاسفانه پس از گذشت چندین سال از مطرح شدن اقتصاد مقاومتی و جهاد اقتصادی اما هنوز اقدام موثر و عملی از سوی مسئولین و دولتمردان برای اجرایی شدن این مهم صورت نگرفته است و هر کس به سهم خود به واسطه حضور در هر نقش و مسئولیتی از واژه اقتصاد مقاومتی در حد شعار بهره برده است اما جز چند حرکت و جنبش از سوی چند سازمان و ارگان شاهد اقدامات انقلابی و بزرگی از دیگر سازمان‌ها نبوده‌ایم.

مردم کمر همت ببندند و وظایف خود را انجام دهند

گفتنی است آحاد مردم نیز علاوه بر این که وظایف خاص خود را در این زمینه بر عهده دارند لازم است نتایج و عملکرد دولت در این زمینه را نیز مطالبه کنند. همه آحاد ملت باید بدانند که اجرای منویات و اوامر ولی فقیه که واجب شرعی است مستلزم فهم صحیح اوامر و نواهی و درک مبانی و چهرچوب‌های اندیشه‌ای رهبری انقلاب اسلامی است.

علی رغم تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری متاسفانه هنوز دولت برنامه ای برای اجرای اقتصاد مقاومتی نداشته و ندارد. اما لازم است مردم ولایتمدار برخلاف مسئولین گوش به فرمان ولی خود بوده و منویات ایشان را جامه عمل بپوشانند و وظایف خود را به درستی انجام دهند.

برای اجرا و عملیاتی شدن این مهم لازم است از خانواده به عنوان مهمترین نهاد در جامعه کار آغاز شود و همان طور که بر همگان روشن است در این نهاد بسیار مهم زنان نقش بسیار تاثیرگذاری بر عهده دارند. در نتیجه لازم است زنان نیز به عنوان پیشقراولان این عرصه نقش و وظایف خود را بشناسند؛ تا برای این واجب شرعی گام بردارند.

زن و همسر خانواده یکی از ارکان اصلی خانواده محسوب می‌شود و به واسطه وظایفی که در خانه و خانواده بر عهده دارد می‌تواند نقش آفرینی داشته باشد. به طور کلی زنان در دو حوزه تولید و مصرف می‌توانند به اقتصاد مقاومتی کمک کنند.

زن و مدیریت مصرف

مسئله‌ى مدیریت مصرف، یکى از ارکان اقتصاد مقاومتى است؛ منظور از مدیریت مصرف پرهیز اسراف و تبذیر و مصرف متعال است. در زندگی‌های تجملاتی امروز بسیاری از کالاها هستند که بود و نبودشان تأثیر چندانی در زندگی ندارند اما تبلیغات و چشم و هم چشمی ها باعث می شوند تا نیاز کاذب در مصرف کننده به وجود آید و زنان می توانند با جلوگیری از تجمل گرایی و اسراف، جامعه را از افتادن در این ورطه نجات دهند.

خصلت‌های قناعت و صرفه جویی از مواردی هستند که روزی زینت بسیاری از زنان و مردان بوده اما امروز برای پیدا کردن این دو فریضه باید به سراغ کتاب‌ها و شعارها رفت این در حالی است که این دو، نقش بسزایی در تحقق اقتصاد مقاومتی دارند و زنان می‌توانند نه تنها خود بلکه همه اعضای خانواده خود را مزین به این زینت ها کنند.

از دیگر وظایفی که زنان در بحث مصرف بر عهده دارند حمایت از کالاهای داخلی از طریق تحریم کالاهای خارجی و استفاده از تولیدات داخلی است. خانواده‌ها باید به این امر واقف باشند که مصرف کالای وطنی و حمایت از تولیدات داخل، آخر الامر به پویایی اقتصاد و به فعال شدن چرخه‌ی تولید خواهد انجامید که از پرتو آن، اشتغال ایجاد شده و در نتیجه بیکاری از جامعه رخت برخواهد بست.

دید عمیق زنان به مسائل کشور بویژه مسائل اقتصادی باعث می‌شود زنان ایرانی بدانند که استفاده از کالاهای خارجی بیکاری همسران، پدران و برادارن خودشان را به دنبال دارد؛ در نتیجه با حمایت تمام قد از تولیدات داخلی زمینه بسیاری از مشکلات اقتصادی و بویژه اجتماعی را از بین ببرند.

با فعال شدن بخش صنعت، سایر بخش‌ها نیز از رکود و کم تحرکی نجات خواهند یافت ولی اگر رویکرد جامعه معطوف به استفاده از کالای خارجی حتی در سطح ناچیزی باشد، تولید داخل از عرصه‌ی رقابت باز داشته شده و در نهایت به تعطیلی مراکز تولیدی و افزوده شدن بیکاران و بالا رفتن قیمت ها، بروز ناهنجاری‌ها و از هم گسستن بنیادهای جامعه منجر خواهد شد.

مادران مولد و تولیدکننده

در گذشته های نه چندان دور زنان در خانه در کنار ایفای نقش مادری و همسری جدا از مدیریت هزینه ها و درآمدها از راه های مختلفی به خانواده کمک مالی می کردند. تولیدات خانگی از دامداری و کشاورزی تا صنایع دستی همه توسط زنان در خانه‌های پر از عشق و محبت انجام می شد و خبری از افسردگی و جنجال‌ها و دلسردی‌های امروزی نبود و کانون با اهمیت خانواده پایه‌های قوی‌تری داشت.

از نظر اسلام برای حضور زنان در عرصه‌های اقتصادی مانعی وجود ندارد مادامی که به نقش اصلی او یعنی مادری و همسری و حفظ بنیان خانواده لطمه‌ای وارد نشود اما ان چه امروز در جامعه با آن مواجه هستیم چیزی به جز این است و شاهد آنیم زنان به هر دلیلی خود را در محیط‌های کاری که هیچ سنخیتی با جسم و روح زن ندارد قرار می‌دهند که باعث بروز بسیاری از آسیب‌ها و مشکلات برای خود وخانواده خود می‌شوند؛ به عبارتی از وظیفه و نقش اصلی خود دور می‌شوند.

از سویی دیگر یک کشور نمی‌تواند از نیروی کار بانوان خود بی‌نیاز باشد زیرا زنان نیمی از جمعیت هر کشوری را تشکیل می‌دهند و حضور آنان در عرصه‌های مختلف باعث پیشرفت ورشد کشور می‌شود. به عبارت دیگر اشتغال زنان در جریان توسعه، امری گریزناپذیر و در مواردی با شدت یافتن نیازهای فرد و جامعه ضروری است. در پی ضرورت وجود برخی مشاغل خدماتی ویژه بانوان و همچنین گسترش مشاغل خانگی و مسئله کارآفرینی زنان در سال‌های اخیر زمینه ورود جدی آنان در فعالیت های اقتصادی در جامعه فراهم شده است که این امر به نوبه خود باعث اشتغال زایی و افزایش درآمد ملی می شود.

یکی از الزامات اقتصاد مقاومتی توانمند کردن آحاد مردم است تا زمینه برای حضور مؤثر همه افراد در فعالیت های مولد اقتصاد فراهم شود. یعنی مردم در اقتصاد سرمایه هایشان را به کار اندازند و تولید را رونق دهند.

از جمله مزیت‌های طرح‌های اقتصاد مقاومتی مناسب بودن آن‌ها برای بانوان است. بانوان می‌توانند در اوقات فراغت در خانه به سمت ترویج و راه اندازی برخی مشاغل خانگی که متناسب با علاقه و توانایی اوست گام بردارند و همچنین فرزندان را نیز در اوقات فراغتشان به جای استفاده طولانی مدت از تلویزیون یا رایانه و یا تلفن همراه به سمت یادگیری و استفاده از مشاغل خانگی مورد علاقه شان سوق دهند.

مزیت های مشاغل خانگی بر هیچ کس پوشیده نیست اما در چند سال اخیر بواسطه دور شدن از فرهنگ کار و تلاش و تغییرات فرهنگی متاسفانه از این پتانسیل عظیم دور شده ایم. این در حالی است که بسیاری از زنانی که در بیرون از خانه مشغول هستند اگر یک حساب سرانگشتی کنند متوجه خواهند شد که شروع یک کار در منزل برایشان بسیار بهتر خواهد بود.

دور شدن زنان از خانه تبعات خاص خود را دارد اما مشاغل خانگی این مزیت را دارند که زنان در کنار ایفای نقش همسری و مادری که از وظایف اصلی او است به اقتصاد خانواده خود نیز کمک کنند.

نویسنده: حسین اکبری