انتخابات شورای شهر و غوغای فضای مجازی

یکی از مؤلفه‌های مردم‌سالاری دینی که بسیار مورد اشاره و توجه مسئولین نظام جمهوری اسلامی قرار دارد را می‌توان برگزاریانتخابات‌های مکرر و سراسری در ایران دانست. انتخابات‌های مهم برای تعیین نهادها (مجلس شورای اسلامی- مجلس خبرگان رهبری- شوراهای شهر و روستا) و نقش‌های مهم مانند رئیس جمهور.

برگزاری انتخابات‌های متعدد که حتی آن را معادل جلوه‌ای از دموکراسی ایرانی نیز می‌دانند، طی حدود چهار دهه اخیر دچار تغییرات بسیاری شده است. تغییراتی در نحوه برگزاری، میزان مشارکت، نحوه تبلیغات و … که از یک فضای بسیار اجتماعی و حضوری همراه با احساس و شور انتخاباتی، به یک فضای مجازی تبلیغاتی و کم جنب و جوش تغییر نموده است.

ورود تکنولوژی و ابزارهای نوین تبلیغات به حوزه انتخابات را می‌‌توان یکی از علل کاهش احساس‌گرایی در انتخابات ایران و کاهش برخوردهای فیزیکی آن قلمداد نمود. تأثیرگذاری گستره‌ی وسیع شبکه‌های اجتماعی به خصوص تلگرام در فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و … ایران و به خصوص انتخابات را می‌توان طی دو سال اخیر به خوبی مشاهده نمود.

استفاده از فضای مجازی یا شبکه‌های اجتماعی چنان گسترده شده است که به نظر می‌آید داستان تسلط ربات‌ها بر انسان‌ها به واقعیت پیوسته و تکنولوژی برتر فضای مجازی و شبکه‌های ظاهراً اجتماعی بر شهروندان مسلط شده و هژمونی خود را تثبیت نموده‌اند.

اکنون در آستانه انتخابات‌های مهم سال ۱۳۹۶ نیز نقش پر رنگ و برجسته تکنولوژی‌های نوین و به‌خصوص تأثیرگذاری شبکه‌های مجازی بر انتخابات و به‌ویژه تبلیغات انتخابات شوراهای شهر و روستا را به خوبی مشاهده می‌کنیم.

تیلیغات انتخابات شورای شهر در فضای مجازی چنان گسترده شده است که حضور و فعالیت در فضای مجازی و شبکه‌های تبلیغاتی آن برای برخی شهروندان همشهری، حتی از خود انتخابات نیز مهم‌تر و اساسی‌تر شده است!

کثرت ثبت‌نام کنندگان مدعی کسب جایگاه عضویت در  پنجمین دوره شورای شهر موجب شده است تا برخی همشهریان که هرگز نام و نشانی در فضای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و … شهرستان، شهر و حتی محله خود نداشته‌اند، امروز به فعال سیاسی و اجتماعی مجازی در فضای مجازی تبدیل شوند.

• فعال سیاسی مجازی:

بسیاری از کاندیداهای شورای شهر را نمی‌توان در زمره فعالین سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قرار داد، زیرا تا قبل از ثبت‌نام در انتخابات شورای شهر، فعالیت و حضوری در صحنه سیاست، اجتماع، فرهنگ و …  نداشته و در میان شهروندان نیز ناشناخته بودند.

اکثریت ثبت‌نام کنندگان شورای شهر پنجم گچساران را می‌توان فعالین مجازی دانست که در فضا و صحنه واقعیت، کارایی چندانی ندارند اما در فضای مجازی توانمندی‌های مجازی بسیاری دارند!

برخی از این فعالین مجازی که در شبکه‌های اجتماعی نیز به شدت فعال هستند و بر اساس آمارهای نه چندان مطمئن همین فضای مجازی نیز دارای آرای زیادی می‌باشند، چنان در فضای واقعی و میان شهروندان، ناشناخته می‌باشند که تنها شناسه شناخت ایشان را فعالیت در فضای مجازی  ایشان قلمداد می‌کنند!

• تبلیغات مجازی:

فعالین انتخاباتی مجازی به تبعیت از مجازی بودن در جامعه، بیشتر فعالیت خود را به شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی معطوف نموده‌اند.

ایجاد گروه‌های متعدد و مختلف تلگرامی و … توسط کاندیداهای شورای شهر و پویش‌های دعوت به حمایت از این کاندیداها را می‌توان بخش عمده و اصلی تبلیغات طیف گسترده‌ای از ثبت‌نام کنندگان شورای شهر قلمداد نمود که خود جلوه‌ای از مجازی بودن شخصیت سیاسی و اجتماعی آنان است.

فعالیت تبلیغاتی و انتخاباتی در فضای مجازی دارای مزیت‌ها و محاسن اقتصادی و سیاسی بسیاری است که قابل چشم‌پوشی نیستند، اما فعالیت مجازی و حضور گسترده تبلیغات مجازی یک کاندیدا را هرگز نمی‌توان مؤلفه قابل اطمینان برای توانمندی و کارآیایی آن کاندیدا در شرایط واقعی و عینی محسوب نمود.

شهروندان نیاز به اعضای شورای شهری دارند که در فضای واقعی و پر تنش و بحران‌زای سیاسی، اقتصادی و … شهری به فعالیت پرداخته و توانایی‌های واقعی داشته باشد نه اینکه متخصص فعالیت فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی باشد.

• انتخابات مجازی:

فعال یا کاندیدای مجازی و تبلیغات مجازی در نهایت به انتخابات مجازی منجر خواهد شد. انتخابات مجازی که رأی دهندگان و حامیان آن مجازی خواهند بود و احتمالاً رأی آنان نیز مجازی خواهد بود.

فعالین مجازی هر چند دارای شور و احساس خاصی هستند اما بسیاری از آنها در واقعیات سیاسی و روزهای انتخابات نقشی نداشته و حتی برخی از فعالین پر احساس مجازی در روز رأی گیری، رأی نیز نخواهند داد!

بنابراین انتخابات این طیف کاندیداها به صورت مجازی بوده و آرای آنان نیز مجازی است و آرای واقعی آنان تابع فعالیت مجازی و شبکه‌های اجتماعی احساس‌گرای کنونی نخواهد بود.

صحنه انتخابات شورای شهر را می‌توان آشفته بازاری دانست که کالاهای عرضه شده در آن واقعی نیستند، بلکه مجازی بوده و دارای آرایش و بزک‌های فریبنده هستند که سعی در ترغیب یا فریب شهروندان برای کسب رأی دارند.

• وعده‌ها و ابزارهای مجازی

 در این فضای مشوش تبلیغات مجازی، بسیاری از وعده‌ها و ابزارهای تبلیغاتی کاندیداها نیز مجازی و غیر واقعی هستند که در واقع، نوعی سراب هستند.

یکم- چهره زیبا و آرایش:

داشتن چهره زیبا و تبلیغات گسترده با تصاویر آرایش شده و زیباسازی تصاویر را می‌توان یکی از ترفندهای تبلیغاتی در فضای مجازی و حتی در زمان تبلیغات رسمی انتخابات دانست که تا حدودی بر ذهن برخی جوانان تأثیرگذار است.

برخی کاندیداها به همین ترفند امید بسته‌اند تا از شیوه ارایه تصاویر زیبای خود به آرای بیشتری دست یابند!  

دوم- حمایت نماینده مجلس:

برخی کاندیداهای شورای شهر سعی دارند تا خود را از نزدیکان یا معتمدین خاص نماینده محترم در مجلس شورای اسلامی معرفی نموده و از این شیوه بای کسب رأی استفاده نمایند.

انتخابات پنجمین دوره شورای شهر را می‌توان فرآیندی دانست که خروجی یا برآیند آن عامل رشد، توسعه و پیشرفت خواهد بود و یا برعکس آن موجب سکون، عدم توسعه و عقب نگه‌داشتگی خواهد شد.

 بنابراین شهروندان باید در انتخاب اعضای شورای شهر خود ملاک های واقعی را مدنظر داشته و  فریب برخی قابلیت‌های مجازی کاندیداها مانند : چهره زیبا و یا حتی ادعای حمایت نماینده مجلس از آنان را نخورده و برای ثبت هر نام در برگ رأی خود، حساسیت خاصی داشته باشند تا موجبات آبادی و توسعه شهر را فراهم سازیم.