معاون اولی تحول‌گرا برای دولتی قوی

به گزارش گلستان ۲۴؛ به نقل از فارس، جعفر فرجی طی یادداشتی نوشت:‌ در روزهای اخیر اخبار و گمانه زنی های بسیاری در مورد اعضای کابینه به گوش می رسد.

 بازار گمانه زنی ها به روزهای پایانی خود نزدیک می شود و طبیعی است که اخبار مرتبط با کابینه با حساسیت بالایی از سوی دوستان و دشمنان پیگیری شود.

این یادداشت در قبال دلنگرانی برخی دوستان مشفق و دلسوز و بدلیل انتشار حجم بالای شایعات بعد از احتمال انتخاب جناب آقای مخبر به سمت معاونت اولی دولت، نوشته شده است. 

فارغ از اینکه جناب آقای مخبر در این سمت قرار بگیرند یا نه، لازم دیدم در این خصوص چند نکته را با شما مخاطبان عزیز در میان بگذارم. 

۱. حال و احوال این روزهای دولت و همچنین مدیران دولتی در این ۴۰ سال کاملا برای همگان مشخص شده است.

دولت پرهزینه و کم فایده با مدیران هزینه محور ...

در ساختار موجود اداری کشور هر کس بیشتر هزینه کند موفق تر است، هر کس بیشتر استخدام کند بیشتر بودجه از ساختار بکند ، موفق تر است.

در مصاحبه ای که با ۲۱ استاندار داشتم، هیچ کدام شان برای افزایش درآمدهای استان خود برنامه ای نداشتند، جلسه ای شکل نداده بودند و اصلا دغدغه ای نداشتند.  

هیچ استانداری بر اساس میزان افزایش ثروت عمومی مردم ارزیابی یا تشویق یا برکنار نمی شود.

ساختار اداری و اجرایی کشور بر اساس درآمد نفتی شکل گرفته و مدیران ناکارآمد بدون هیچ دغدغه ای نسبت به درآمد مردم و کشور تصمیمات هزینه ساز می گیرند. شیر فلکه نفت باز است و هر کس بیشتر بمکد او برنده است.

عرصه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ما از وجود چنین مدیرانی رنج می برد.

مدیرانی که نمی توانند یک حرکت خودکفای فرهنگی اقتصادی شکل دهند، یک انیمیشن جهانی بسازند، یک محصول و برند درآمدزا خلق کنند یا .... 

در چنین ساختار فشلی نسخه شفابخش، مدیران درآمد و مدیران اثربخش هستند. 

 مهمترین ویژگی جناب آقای دکتر مخبر این است که توانسته یک مجموعه چند صد میلیارد تومانی را به یک مجموعه چندین میلیارد دلاری تبدیل کند.

من در میان مدیران جمهوری اسلامی نفر دومی که به جای خرج های میلیارد دلاری، درآمدهای میلیارد دلاری را بر پایه درست اقتصادی در یک ساختار درست و منسجم شکل داده باشد، نمی¬شناسم. 

برای ساختار اجرایی کشور خبر خوبی است که کسی معاون اول دولت مردمی خواهد شد که برایش درآمدهای استانی و منطقه ای و تولید و افزایش ثروت مردم مهم است و بر این اساس مدیران را ارزیابی ، انتخاب کرده و به این راهبرد توجه جدی دارد. 

۲. دولت مردمی باید یک دولت کارآفرین باشد. دولت کارآفرین دولتی است که نگرش کارافرینی و ساخت این زیست بوم را از خود شروع کرده است.

حذف بروکراسی های زائد و خروج دولت از رقابت با مردم و ایجاد محیطی برای رشد و پیشرفت کسب و کارها،  لازمه نیاز امروز ماست.

در این میان مدیران در گام اول انقلاب با توجه صرف به ابرپروژه ها و تلاش برای توسعه پیشران های بزرگ حوزه های اقتصادی سعی بر ایجاد اشتغال و تولید ثروت داشته اند.

غفلت از توجه به زنجیره ارزش کسب و کارها و همچنین توجه به صنایع پایین دستی و غفلت از توسعه همزمان کسب و کارهای متوسط و خرد همواره ما را به بزرگترین مجموعه های تولیدی و صدور مواد خام در فولاد، نفت، پتروشیمی و ... تبدیل کرده است.

تکمیل زنجیره ارزش پیشران های کشور ( نظیر نفت، فولاد، پتروشیمی، گاز و ...) و تمرکز بر گسترش بنگاه‌های نوآورانه متوسط و کوچک مهمترین راهبرد دولت بعد باید باشد که هم ثروت آفرینی حداکثری کند و هم اشتغال آفرینی گسترده را ایجاد کند.

باید بعد از ۴۰ سال از دعوای «کوچک زیباست» یا «بزرگ زیباست»، گذر کرد و به سمت راهبرد جدید حرکت کرد.

جناب آقای مخبر در ستاد اجرایی در یک ساختار چابک و بدون بروکراسی، ضمن سرمایه گذاری در صنایع بزرگ، دامنه بسترسازی برای کارآفرینی را تا سطح کسب و کارهای کارگاهی متوسط و خرد و محلی ادامه داده است.

علاوه بر راه اندازی بنگاههای بزرگ و متوسط موفق، امروز بنیاد برکت با سیستم جدید تسهیل گری خود توان ایجاد کارآفرینی برای پانصد هزار نفر در یازده هزار روستا را تنها با ۴۰ کارمند داشته است.

مخبر به معنای حقیقی کلمه توان ساخت زیست بوم و اکوسیستم کارآفرینی را در محیط تحت مدیریت خود دارد.

این بهترین خبر برای دولت مردمی است که ان شالله دولت آتی با مدل های جدید تجربه شده یک دولت کارآفرین خواهد بود.

۳. حدود ۹۰ درصد از تولید ثروت ۵ کشور اول اقتصادی دنیا بر اساس منابع نامشهود است.

یعنی نه منابع طبیعی (نفت و گاز و ...) و نه منابع فیزیکی ( راه و ساختمان و ...)، هیچ کدام بار تولید ثروت را در این کشورها برعهده ندارند.

منبع نامشهود یعنی از هیچ، تولید ثروت کرده اند.

اگر بخواهیم اصلی ترین عناصر این منبع غیرقابل شهود را به زبان ساده نام ببریم، بهره وری، علم و نوآوری را می توان گفت.

رهبری انقلاب به درستی بر خلق شرکت های دانش بنیان و توجه به نوآوری در طول این بیست سال گذشته تاکید نموده اند.

جناب آقای مخبر با راه اندازی موسسه دانش بنیان ستاد اجرایی و همکاری ویژه با نهادهای علمی کشور و همچنین راه اندازی صندوق های خطرپذیر و نوآور، گام های ویژه ای را در این خصوص برداشته است.

به نظر شما چرا باید با وجود این همه نهادهای علمی با بودجه های میلیارد دلاری، مجموعه ستاد اجرایی با هزینه های خود زیر بار تحقیق برای تولید واکسن برود؟ 

این خطرپذیری و توجه به نوآوری و علم، هر چند ممکن است مورد هجوم قرار گیرد، اما تنها راه ما برای ابرقدرت شدن است.

مخبر تلاش کرده علاوه بر سرمایه گذاری در حوزه های دارو ، سلامت، نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی و مرزهای دانش، تمام تجهیزات مورد نیاز شرکت‌های ستاد را از طریق قرارداد با شرکت‌های دانش بنیان تامین نماید.

این خبر خوبی است که معاون اول دولت مردمی، اهل ریسک و میدان دادن به جوانان نوآور و پذیرش شکست های و فعالیت های استارتاپی آنان است.

۴. یکی از مهمترین مولفه های دولت مردمی، توجه ویژه به عرصه های اجتماعی زیست مردم است.

مدیرانی که تنها با عینک اقتصادی، جهان پیرامون خود را تحلیل می کنند، بزرگترین ضربه ها را به بافت اجتماعی و نهادهای تاریخی بومی کشور زده اند.

مخبر در طول چهار سال گذشته یک جمله راهبردی را سرفصل تحول ستاد اجرایی قرار داده : "تحول از یک ساختار اقتصادی به یک نهاد اجتماعی"

درک این جمله برای بسیاری از مدیران کنونی سخت بوده و تلاش برای تحقق و برداشتن موانع فراوان پیش روی آن بسیار غیرممکن می نماید.

مخبر این نگرش راهبردی را داشته تا مسائل مردم را در فهرست مسائل ستاد اجرایی بیاورد و این ستاد را به یک نهادی مردمی اجتماعی تبدیل نماید و نسبت به مردم و مسائل آنان بی تفاوت نباشد و ستاد را به یک پایگاه بزرگ برای حل علمی مسائل آنان بدل کند.

پیوست نگاری اجتماعی پروژه های بزرگ( نظیر پیوست اجتماعی ساخت پروژه های بزرگ نظیر پتروشیمی و پالایشگاه با محیط منطقه) ، راه اندازی بنیاد برکت با ماموریت حمایت از کسب و کارهای متوسط و کوچک و همچنین بنیاد احسان با هدف فعال سازی ظرفیت های مردمی برای کمک به محرومین و همچنین ستاد پیشرفت و نوآوری با هدف شتابدهی به ایده های نوآورانه حل مسائل اجتماعی و تقویت پلتفرم های نوآورانه حکمرانی و همچنین راه اندازی موسسه دانش بنیان با رویکرد حل مسائل مناطق با رویکرد علمی مجموعه گسترده ای از اقدامات در طول سال‌های گذشته بوده است.

امروز مردم در کرونا ، سیل ، اشتغال، جمعیت، آموزش و ... کم کم ستاد را در کنار خود می‌بینند.

امتداد این نگاه در دولت مردمی گره گشایی اساسی را برای محرومان و حل مسائل کشور خواهد نمود.

۵. در نهایت ایمان و اعتقاد به جوانان در گام دوم، جزء اصول پایه دولت مردمی می بایست باشد.

مخبر در حوزه اجتماعی بطور صد در صد تمام ساختارهایی که راه اندازی کرده ، با جوانان تاسیس کرده و ریسک چنین اقدامی را به جان خریده است.

برخلاف سایر دستگاه‌ها، در حوزه اقتصادی نیز تا سطح هیات مدیره های شرکت ها، تحول مدیریتی بر مبنای نقش آفرینی جوانان را شکل داده است. در ستاد اجرایی امروز بالغ بر ۲۵۰ نفر با مدرک دکتری و ۱۷۰۰ نفر با مدرک کارشناسی ارشد از جوانان تحصیلکرده (جمعا ۱۹۵۰ نفر دکتری و کارشناسی ارشد) مشغول به کار هستند.

یک جمله ای ایشان دارند که هر جوانی که ادعا کند من رستم هستم، همان جا گرز و سپر و شمشیر را بدستش می دهم ...

در نهایت این روزها اخبار و شایعات زیادی را برای زدن مخبر خواهیم شنید اما بنده یقین دارم این انتخاب اقای رئیسی در بزنگاه¬های بسیاری به کمک کشور خواهد آمد کما اینکه تلاش و توانمندی یکماه گذشته مخبر برای تامین برق و کالاهای اساسی، این نکته را برای دشمنان بیشتر از دوستان مسجل نموده است.

بیایید تجربه دولت نهم و دهم را پیش روی خود قرار دهیم و با اندک هجوم رسانه ای، افراد کارآمد و پاک جبهه انقلاب را وسط معرکه تنها نگذاریم ...

آنان که امروز انتخاب های جسورانه و تحول آفرین دولت آقای رئیسی را مورد هجمه قرار می دهند، خواسته یا ناخواسته، می کوشند تا او را به وادی محافظه کاری و ناکارآمدی بکشانند تا تحول خواهی و شجاعت بر هم زدن قواعد متصلبانه حکمرانی کنونی را ، عنان زنند. میدان دادن به جوانان را با هجمه های گوناگون و موج های رسانه ای، از دستور خارج کنند. نوآوری در تحول ساختار ها و روند ها و فرآیند ها را به تحجر های گذشته برگردانند و علم را به گوشه حکمرانی برده و آن را از زیست مردم و تحول زیر ساخت ها دور کنند.

باید جسارت به خرج داد و آقای رئیسی را به خاطر جسارت بهره گیری از مدیران تحول گرا، ستود و او را از موج های رسانه ای غیر همدلانه و غیر دلسوزانه و تحجر گرا در امان داشت.