توافق امروز امضا و فردا اعلام می‌شود

به گزارش گلستان24، اکنون نزدیک به یک هفته است که دکتر ظریف و تیم مذاکره کننده ایرانی با صراحت و قاطعیت بر منطق ایران برای دستیابی به توافق تاکید می کنند. جان کری، وزیر خارجه آمریکا که مستمرا با رئیس جمهور، فرمانده ارتش و وزیر دفاع آمریکا در تماس است، موضع غیر قابل تغییر ایران را به واشنگتن منتقل کرده است. راه حل خروج از بن بست، درک این واقعیت است که ایران امنیت ملی اش را فدای رابطه واشنگتن-ریاض یا واشنگتن-تل آویو نمی کند. در صورت شکست مذاکرات هم، واقعیت های بسیاری وجود دارد که می توان با مردم جهان در میان گذاشت. یک پژوهشگر آمریکایی حاضر در محل مذاکرات معتقد است: «جواد ظریف تجربیات اش از مذاکرات ١٠ سال پیش با تروئیکای اروپایی را کاملا به خاطر دارد و تفاوت ادعا های سیاسی با تضمین های حقوقی را می داند.» به نظر او در صورت شکست مذاکرات، ایران جزئیات گفت و گوها را فاش می کند و این دولت اوباماست که مقصر این شکست شناخته می شود. در روزهای گذشته جزئیاتی که توسط رسانه های روسی و ایتالیایی منتشر شده اند، نشان می دهند که چه کسی و برای چه دلیلی به توافق با ایران نیاز دارد. دیروز هاموند، وزیر خارجه انگلیس به وین بازگشت بلکه بتواند آمریکا را برای بازگشت به مسیر تعامل راضی کند. اما هنوز از سرگئی لاوروف خبری نیست. لحظات پیش رو، لحظاتی دشوار خواهد بود. پیام من به شما ٢ جمله است: «جواد ظریف هر وقت لازم باشد، سخن می گوید. هیچ شایعه ای را باور نکنید.»

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «پارس» از وین، با وجود فشارهایی که آمریکاییها به تیم هسته ای از ابتدای دور جدید مذاکرات در وین داشته اند تا روز پنجشنبه آمریکاییها بر موضوعات مختلفی اصرار داشتند که تیم ظریف در مقابل زیاده خواهی ها ایستاد اما گفته می شود با اصرار تیم آمریکایی که حداقل دو موضوع را دوباره با تهران هماهنگ کنید این کار انجام می شود و تهران نیز بر ادامه مسیری که ظریف در مذاکرات طی کرده تاکید می شود.

***

توافق امروز امضا می‌شود؛ فردا اعلام می‌شود. توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ امشب امضا می‌شود و فردا به صورت عمومی اعلام خواهد شد. امروز ایران و ٥+١ به توافق کلی می رسند و بعد متن توافق شده به پایتخت ها می رود تا مجالس قانون گذاری در تهران و واشنگتن اعلام نظر کنند و روز دوشنبه توافق نهایی رسما اعلام می شود.

***

گفته می شود ظریف صراحتا به طرف مقابل اعلام کرده، توافق بد را هیچکدام از اعضای تیم قبول نمی کنند در عین حال که «توافق حتی در صورت اعلام، نهایی نیست و باید در مجلس ایران و شورای عالی امنیت ملی کشورم تصویب شود.» برخی این جمله ظریف را کلیدی ترین جمله برای فشار به طرف مقابل جهت پایبندی به تعهدات، می دانند.

***

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا برای دعا به همان کلیسایی در وین اتریش رفت که جان اف کندی رئیس جمهور اسبق آمریکا پیش از دیدار تاریخی با نیکیتا خروشچف رهبر شوروی سابق به آنجا رفته بود.

***

منابع دیپلماتیک نزدیک به مذاکرات هسته ای بین ایران و 1+5 به خبرنگار «پارس» در وین گفتند: هم اکنون نگارش بندهای توافق نهایی جامع درباره برنامه هسته ای ایران در حال انجام شدن است. از صبح امروز یکشنبه با مشارکت عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیدت معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وندی شرمن معاون وزیر امور خارجه آمریکا آغاز شده است. در پایان کار معاونان وزیران امور خارجه، نشستی با حضور وزیران امور خارجه آمریکا و ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای بررسی آنچه به دست آمده است برگزار شود. 

***

شب گذشته جلسه مذاکرات فشرده ای در سطح وزیران امور خارجه با حضور کری و ظریف و موگرینی با حضور معاونانشان برگزار شد و تا دیروقت ادامه یافت. هدف از این نشست، حل کردن آخرین موارد اختلاف و دستیابی به توافق نهایی مورد نظر درباره برنامه هسته ای ایران بود لیکن جلسه نیمه تمام رها شد.

***

«گزاره برگ» یا «فکت شیت ایرانی» نیز آماده شده تا در صورتی که توافق اعلام شد در جهت پیشدستی ایران در جریان رسانه ای، منتشر شود.

***

در مورد محدودیت های زمانی که برای فعالیت های هسته ای ایران در نظر گرفته شده، بین 8 تا 10 سال این زمان مورد توافق قرار گرفته است. در عین حال که احتمالا تحریم های تسلیحاتی هم به محدودیت های تسلیحاتی تبدیل می شود.

***

همزمان با این نشست، معاونان وزیرامور خارجه با وندی شرمن همتای امریکایی خود تشکیل جلسه داده اند و ممکن است پس از این جلسه، با هلگا اشمید معاون هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا وارد مذاکره شوند. علاوه بر جلساتی که در دو سوی کوبورگ در جریان است، رفت و امدها به این هتل هم رو به فزونی گذاشته ؛ یوکیا امانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی دقایقی پیش وارد هتل کوبورگ شد و قرار است با لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه دیدار و گفت و گو کند. سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه هم در راه است تا به مذاکره کنندگان در کوبورگ بپیوندد. ساعتی پیش فابیوس به کوبورگ امده بود.

***

دو طرف ایران و غرب در مذاکرات وین تفسیرهای متفاوتی را از توافقنامه چارچوب که در لوزان به دست آمد ارائه می کنند و به همین علت بحث ها بر سر توافق قبلی در لوزان به منظور رسیدن به تفسیر مشترک در مورد آنها ادامه دارد. ایران خواهان استفاده از دستگاه های سانتریفوژ پیشرفته «آی آر 2» و حتی «آی آر 4» پیش از پایان مهلت ده ساله ای است که در توافق (بیانیه) لوزان مطرح شد. بر اساس توافق لوزان سایت فوردو باید به یک مرکز تحقیقات فیزیک هسته ای برای مدت پانزده سال تبدیل شود، اما ایران اکنون خواهان محدود شدن این مدت به حداکثر 8 تا 10 سال است. 

***

همچنان مسائل باقی مانده در حال حل شدن است و باید تا یک روز آینده منتظر اعلام توافق نهایی باشیم. که فرایند بعدی آن در تهران در مجلس و شورای عالی امنیت ملی، طی شود.

***

علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر شرایط جاری مذاکرات گفت: خبرهای خوبی از مذاکرات شنیده می شود، بهتر از این نمی شود!

***

برخی منابع خبری نزدیک به دولت، معتقدند موارد ذیل امتیازاتی است که ایران در توافق نهایی به دست می آورد: 

- براساس توافق "برجام" (توافق موقت ژنو)، همه تحریم ها علیه ایران لغو می شود و ایران از این پس یک کشور تحت تحریم شناخته نمی شود. بر اساس برجام صرفا یک سری محدودیت های موقت پیش بینی شده اند که آن ها هم مطابق فرمایشات مقام معظم رهبری پس از مدتی معقول و محدود رفع خواهند شد.

- کلیه تحریم های اقتصادی، بانکی ومالی مطابق تأکیدات مقام معظم رهبری در روز اجرای برجام، بطور قطعی لغو خواهند شد.

- ایران از این پس تحت تحریم های تسلیحاتی نخواهد بود و طبق قطعنامه شورای قطعنامه که قرار است بعد از حصول به توافق صادرگردد، این تحریم ها لغو و بر اساس ضمیمه آن صرفا برخی محدودیت های موقت برای زمانی محدود اعمال می شود.

- این برجام در واقع مجموعه ای از چندین توافق است که همگی آنها در چارچوب خطوط قرمز تعریف شده ایران و مقام معظم رهبری  بوده و برخی اقدامات موقت و محدود با دوره های زمانی متفاوت در آن پیش بینی شده است.

- قطعنامه شورای امنیت آخرین قطعنامه شورای امنیت در مورد برنامه هسته ای ایران خواهد بود و پرونده هسته ای ایران را از ذیل فصل هفت منشور ملل متحد خارج خواهد کرد. مدت زمان اجرای قطعنامه محدود بوده و در پایان این مدت ملغی خواهد شد.

- خاطر نشان می شود موارد مطرح شده برخی نکات قابل تاکید از دستاوردهای توافق احتمالی و نه تمام برجام یا محورهای آن است.

***

البته یک مقام نزدیک به تیم مذاکره کننده گفت: محورهایی که سایت‌های خبری از برخی مفاد برجام منتشر کرده‌اند درست نیست. مذاکره در مورد چند موضوع اختلافی هنوز ادامه دارد  و تا قبل از پایان  مذاکرات و نهایی شدن نگارش بندهای مرتبط در متن برجام٬  مطالبی از این دست صرفا گمانه زنی رسانه ای ارزیابی می گردد.

***

وزیر خارجه چین تا ساعاتی دیگر به وین می‌رسد و لاوروف هم احتمالا تا شب به مذاکرات‌ هسته‌ای می‌پیوندد

***

ادعای العربیه: هیچ پیشرفتی در مذاکرات نیست. پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ در هتل کوبورگ، ادعایی بیش نیست

 ادامه موضع متناقض طرف های شرکت کننده در مذاکرات هسته ای وین و سه بار تمدید مهلت مذاکرات نشان می دهد سخنان مقامات آمریکایی و ایرانی درباره پیشرفت در این مذاکرات دروغ بوده و آنطور که رخدادها نشان می دهد این مذاکرات با مانع روبروست. 

 بازرسی از مراکز نظامی ایران، مدت توافقنامه و لغو ممنوعیت فروش سلاح به این کشور از جمله مسایل مورد اختلاف بین دو طرف است. دخالت نظامی ایران و نقش مخرب آن در چهار کشور عربی مانع از آن می شود که غرب با لغو فروش سلاح به تهران موافقت کند. 

***

خبرگزاری فرانسه: طی ساعات آینده مذاکرات تعیین کننده‌ای در وین میان ایران و ۵+۱ پشت درهای بسته برگزار می‌شود که این نشان دهنده فرارسیدن لحظه تصمیم گیری نهایی است. میان ایران و آمریکا نبرد مقصر سازی برای بن بست در گرفته است. این دور از مذاکرات دور نهایی از این مذاکرات تاریخی 13 ساله است که با سرعت حلزونی پیش می‌رود.

***

علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران: پارامترهای اصلی رآکتور اراک را به گونه ای مشخص کردیم که نظر طرفین در آن لحاظ شده است. با اینکه در بازطراحی، تولید پلوتونیوم کاهش یافته است اما این رآکتور به یک رآکتور چندوجهی با قابلیت بالا تبدیل می شود که پیش از این در طراحی سابق نبوده است.

دستاورد بزرگ دیگری که در این مذاکرات به دست آمد این است که برای بازطراحی، یک گروه کاری تشکیل می شود که صاحب اصلی و مدیر پروژه جمهوری اسلامی ایران است ولی این کمیته کاری بین المللی نیز تشکیل خواهد شد که مدیریت اصلی آن با چین است ولی کشورهای 1+5 از جمله ایالات متحده آمریکا می تواند در آن مشارکت نماید حتی کشورهایی غیر از اعضای 1+5 نیز می توانند در صورت تایید ایران، درون این کمیته فنی وارد شوند.

جمهوری اسلامی ایران با این کمیته قرارداد الزام آور برای بازطراحی منعقد می کند. به دلیل اینکه پس از ژنو3 فعالیت های ما در نیروگاه اراک کمتر شد، برای جبران این عقب ماندگی همکاری با کشورهای دارای فن آوری هسته ای را سرعت می بخشیم.

رئیس فنی تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان دستاور مهم دیگر مذاکرات هسته ای در وین را موضوع آزمایشات پسا تشعشعات (PIE)  دانست و افزود:«آزمایشات پسا تشعشعات اقدام بسیار مهمی است.»

زمانی که سوخت رآکتور را می سازیم به دلیل حساسیت ویژه، اگر برخی مسائل پیش بینی نشود ممکن است سوخت نشتی بدهد و باعث حوادث ناگواری شود لذا سوخت باید با حساسیت های زیادی تولید شود و امکان انواع آزمایشات وجود داشته باشد که آزمایشات پسا تشعشعات یکی از این آزمایش های مهم است.

هنگامی که امکان ساخت سوخت از طریق کمیته فنی برای ما فراهم بشود در تولید سوخت رآکتور اراک بسیار جلو می افتیم و با اطمینان خاطر سوختی را تولید می کنیم که همه جنبه های ایمنی اش رعایت شود. تقریبا در مسائل فنی متن توافق و ضمائم، موضوع خاصی باقی نمانده است و صرفا در حال مرور نوشته ها و انطباق آن با مذاکرات شفاهی هستیم.

***

"فواد ایزدی کارشناس امور بین الملل، در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری میزان گفت: نه دموکرات‌ها، نه جمهوری‌خواهان و نه هیچ کس دیگری در آمریکا مخالف شکل گیری توافق هسته‌ای با ایران نیستند بلکه تمامی جریانات این کشور از یک توافق مدیریت شده با ایران استقبال می کنند. نگرانی موجود در تمام طیف های سیاسی جامعه آمریکا این است که در صورت توافق مدیریت شده با ایران، امتیازاتی به کشورمان داده شود. حتی تعدادی از سناتورهای حاضر در جلسه روز سه شنبه، در مصاحبه با رسانه ها به طور علنی گفتند که اوباما تحت فشار سناتورها تعهد داده که به تمامی نکات مطرح شده از سوی سناتورها توجه کند؛ نکاتی که بحث اصلی در آن ها مسئله باقی ماندن تحریم ها است.

حوادث رخ داده در روز سه شنبه و پس از آن کنفرانس کوتاه خبری جان کری در روز پنجشنبه، دو نکته جدی را به ما آموخت؛ اول اینکه مجموعه دموکرات‌ها و جمهوری خواهان با لغو تحریم های ایران مشکل دارند و این مسئله صرفا منحصر به جناحی خاص در این کشور نیست.

بنابراین باید توافق به گونه ای باشد که اجرای تعهدات طرف مقابل صرفا منوط به شخص اوباما و یا جان کری نباشد چرا که این افراد تا کمتر از 20 ماه دیگر اختیارات خود را از دست خواهند داد.

مذاکرات ایران و آمریکا از زمان آقای احمدی نژاد، در عمان و با مدیریت آقای صالحی وزیر خارجه وقت آغاز شد.بنابراین مذاکرات قبل از انتخابات سال 92 و حتی پیش از آنکه کسی بداند آقای روحانی قرار است برای انتخابات کاندید شود آغاز شده است.متقاضی آغاز مذاکرات نیز طرف مقابل ما بود چرا که فهمیده بودند با فشار و روش های تحریمی به هدف خود که کنترل و توقف برنامه هسته ای کشورمان بود نمی رسند. آن ها دریافته بودند برخی سایت های هسته ای ایران نه با تحریم و نه حتی با حمله نظامی از بین نخواهند رفت.

***

اگرچه همواره جامعه ایرانی خیانت‌ها و خباثت‌های نظام سلطه را در نظر داشته و هیچ‌گاه آن را فراموش نکرده اما پس از روی کارآمدن دولت اصلاحات در سال 76 همواره جریان تجدیدنظرطلب تلاش کرد تا در شعارهای انتخاباتی و تبلیغاتی خود این موضوع را مطرح کند که تعامل با غرب و کوتاه آمدن در برابر امریکا می‌تواند پایانی باشد بر دشمنی‌ها و کدورت‌های فی‌مابین دو کشور و از سوی دیگر به‌وجود آمدن چنین شرایطی را حلال بسیاری از مشکلات اقتصادی داخلی عنوان می‌کردند. 

آنچنان‌که رسانه‌های متعدد وابسته به این جناح طی 20 ماه اخیر بیش از هزار مطلب و مقاله در حمایت و ضرورت سازش با غرب به میان آورده و تلاش می‌کردند بدعهدی‌ها و کارشکنی‌های طرف غربی را سانسور و حداقل کمرنگ جلوه دهند. 

به عبارت بهتر تعامل و سازش با امریکا را باید یکی از برگ‌هایی دانست که جریان تجدیدنظرطلب همواره تلاش داشته تا با آن آرای عمومی را جلب کرده و از سوی دیگر تغییر ماهیت جمهوری اسلامی ایران را کلید بزند، برگی که با دبه کردن امریکایی‌ها در دقیقه 90 مذاکرات هسته‌ای تتمه اعتبار خود را از دست داد و روزنامه‌های زنجیره‌ای را وادار کرد برای نخستین بار به صورت کمرنگ به غیرقابل اعتماد بودن امریکایی‌ها بپردازند. بنابراین فارغ از امتیازات رد و بدل شده بین ایران و 5+1 طی 20 ماه مذاکرات هسته‌ای و فراز و فرود صورت گرفته در این میان باید بزرگ‌ترین دستاورد اجتماعی این مذاکرات را اثبات بیش از پیش «غیرقابل اعتماد بودن امریکایی»‌ها برای افکار عمومی داخلی دانست، موضوعی که می‌تواند برای جماعت تجدیدنظرطلب بسیار گران و هزینه‌زا به حساب‌ آید و برای افکار عمومی این را به اثبات رساند که امریکایی‌ها در هیچ شرایطی قابل اعتماد نبوده‌اند. 

/پارس