بررسی فضای داخلی آمریکا در مورد توافق هسته ای

به گزارش گلستان 24، بعد از جمع بندی نهایی مذاکرات هسته ای وین روز سه شنبه (14 جولای/ 23 تیرماه) متن جمع بندی توسط نمایندگان برای بررسی و تصویب طبق قوانین هر کشوری به داخل برده شد. کنگره آمریکا هم که اکنون کمتر از 60 روز فرصت دارد نظر نهایی خود را نسبت به این جمع بندی اعلام کند. در این یادداشت به بررسی فضای داخلی آمریکا در مورد توافق احتمالی هسته ای وین می پردازدیم:

سناتور و نمایندگان آمریکا

نیویورک تایمز می گوید، مقامات دولت آمریکا با نمایندگان دموکرات و مستقل برای جلب حمایت آنها از توافق هسته ای وارد رایزنی شده اند. همچنین کاخ سفید با دعوت از سناتورهای دموکرات جلسه توجیهی برگزار کرد که در آن بنیامین رودز، مشاور امنیت ملی سخنرانی کرد.

نانسی پلوسی

نانسی پلوسی رهبر دموکرات های مجلس نمایندگان آمریکا در سخنانی تصریح کرد که توافق هسته ای با ایران حمایت وی را در پی خواهد داشت و وی با سایر نمایندگان نیز برای حمایت از این توافق لابی خواهد کرد. وی در ادامه افزود که نسبت به شانس تصویب این توافق در کنگره خوش بین است. توافق هسته ای با ایران بهترین گزینه احتمالی بوده است. بن کاردین دیگر سناتور دمکرات ایالت مریلند آمریکا هم در اظهاراتی در جلسه کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا گفت: من به چارچوب توافقنامه ای که در ماه آوریل مورد توافق واقع شده بود، نگاه کردم. وقتی که به توافقنامه نهایی که ما امروز بدست آوردیم نگاه می کنید می بینید که مذاکره کنندگان ما چیزهای زیادی بدست آوردند که به طور خاص مربوط به عرصه هسته ای می شود و فراتر از تخصص من است. ما به چیزهایی دست یافتیم درحالیکه در این چند ماه آخر شایعات زیادی وجود داشت مبنی بر اینکه توافقنامه چگونه خواهد بود و این توافقنامه چگونه در مقایسه با چارچوب بدست آمده در ماه آوریل، تضعیف خواهد شد! واقعیت این است که این توافقنامه در مقایسه با چارچوب توافقنامه در ماه آوریل تقویت شده است. من می خواهم مذاکره کنندگان مان را مورد تمجید قرار دهم که چارچوب ماه آوریل را تقویت کردند و به نتایج در وین دست یافتند.

اما در آن طرف کنگره، رویترز اعلام کرد جمهوری خواهان کنگره حمله به توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی را آغاز کرده و ادامه می دهند و بخشی از این توافقنامه را که در نهایت موجب عقب نشینی سازمان ملل در برابر تحریم های تسلیحاتی تهران خواهد شد، مورد انتقاد قرار داده اند. در همین ارتباط جان بینر، رئیس جمهوری خواهان مجلس نمایندگان گفت: توافقی که اینجا داریم از نظر من و تا جایی که من متوجه شده ام غیرقابل قبول است. این توافق میلیاردها دلار ناشی از لغو تحریم ها را در اختیار رژیمی خطرناک قرار داده درحالیکه که راه را برای هسته ای شدن ایران فراهم خواهد ساخت. از آنجا که این توافق را بد می دانم هر کار لازم برای متوقف ساختن آن را انجام خواهم داد. تام کاتن دیگر سناتور آمریکایی هم ادعا کرد که این توافق یک اشتباه خطرناک است و مسیر هسته ای شدن ایران را هموار خواهد کرد.

نتایج نظرسنجی صورت گرفته توسط رویترز حاکی از آن است که مخالفت جمهوری خواهان آمریکایی با توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی در مقایسه با 3 ماه گذشته افزایش یافته است. این مسئله بیانگر چالشی جدی برای باراک اوباما است که برای تأیید توافق به حمایت کنگره نیاز دارد. طبق این نظرسنجی که پس از توافق هسته ای صورت گرفته است 44 درصد از جمهوری خواهان  با این توافق مخالف بوده و خواستار اعمال محدودیت های بیشتر بر برنامه هسته ای ایران به‌ ازای بازگشت تحریم ها هستند. این درحالی است که مخالفت جمهوری خواهان در ماه آوریل حدود 30 درصد بود. حمایت 50 درصدی دموکرات ها از این توافق تغییری نیافته درحالی که مخالفت میان دموکرات ها 16 درصد رشد داشته است. مخالفت دموکرات ها در ماه آوریل از این توافق حدود 10 درصد بود. حمایت جمهوری خواهان نیز از 31 درصد در ماه آوریل به 27 درصد در حال حاضر کاهش یافته است.

مارکو روبیو نامزد جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا

کاندیداهای آینده ریاست جمهوری آمریکا

کاندیداهای جمهوری خواه آمریکایی همگی اعلام کرده اند که اگر در سال 2016 به عنوان رئیس جمهور آمریکا انتخاب شوند، توافق هسته ای دولت اوباما با ایران را لغو خواهند کرد. همچنین باراک اوباما رئیس جمهور فعلی آمریکا هم اذعان داشته « اگر ایران توافق را نقض کنند، همه گزینه هایی که امروز در برابر من وجود دارد، برای هر رئیس جمهوری در آینده فراهم خواهد بود.»

"اسپاتنیک" می گوید، مارکو روبیو نامزد جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با انتشار بیانیه ای در واکنش به توافق هسته ای ایران، اعلام کرد: دموکرات های سنا پیش از رای گیری کنگره در ماه سپتامبر، برای رای دادن به توافق هسته ای ایران با انتخاب سخت و حساسی روبرو خواهند شد. آنها یا می توانند در کنار باراک اوباما رئیس جمهور بایستند و اجازه دهند تا این توافق ناقص اجرا شود یا می توانند در کنار اکثر مردم آمریکا و دوست ما اسرائیل و متحدان میانه روی عرب ما در منطقه بایستند. روبیو تاکید کرد: این مساله برای رئیس جمهور بعدی باقی خواهد ماند تا تحریم های هسته ای را بار دیگر علیه تهران اعمال کند و تحریم های بیشتری را علیه رهبران ایران اعمال کند، به خاطر ادامه حمایت آنها از تروریسم و نقض حقوق بشر. به ایران یک انتخاب روشن می دهیم: شما می توانید یک اقتصاد داشته باشید یا می توانید برنامه های تسلیحاتی داشته باشید، ولی شما قادر نخواهید بود تا هر دو را داشته باشید. رئیس جمهور بعدی باید ما را به موقعیت مستحکم آمریکا در جهان بازگرداند و تحریم ها را بار دیگر علیه ایران اعمال کند تا این کشور واقعاً بلندپروازی های اتمی خود را متوقف کرده و دیگر به دنبال تهدید امنیت بین المللی نباشد.

"هیل" وب سایت کنگره آمریکا گفته است، میچ مک کانل رهبر اکثریت سنا دیگر نامزد انتخابات 2016 در واکنش به توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی، تصریح کرد: به نظر می رسد آخرین شانس برای از کار انداختن برنامه اتمی ایران را از دست داده ایم و این مسئله به چالشی برای رئیس جمهور بعدی آمریکا تبدیل خواهد شد که فارغ از اینکه از کدام حزب باشد، با این مسئله مقابله کند.

"بلومبرگ" مدعی شده است، لیندسی گراهام سناتور آمریکایی و نامزد انتخابات ریاست جمهوری قول داده است در صورت انتخاب به عنوان رئیس جمهور آمریکا، از توافق هسته ای ایران حمایت نخواهد کرد، تصریح کرده: توافق هسته ای که به تازگی بین ایران و قدرت های جهانی، حاصل شده شبیه اعلان جنگ به اسرائیل و کشورهای عربی است. ارزیابی اولیه من این است که این توافقنامه بسیار بدتر از آن چیزی است که انتظار آن را داشتم و یک کابوس برای منطقه، امنیت ملی ما و در نهایت جهان خواهد بود. اگر گزارش های اولیه در خصوص این توافق درست باشد، هیچ راهی وجود ندارد که من به عنوان رئیس جمهور آمریکا به این توافقنامه پایبند باشم. این توافق فوق العاده برای امنیت ملی ما خطرناک است و شبیه اعلان جنگ به اسرائیل و کشورهای عربی سنی است.

لابی های صهیونیستی در آمریکا

طی روزهای اخیر گزارش های زیادی مبنی بر فعال شدن لابی های صهیونیستی در آمریکا علیه توافق هسته ای منتشر شده است که علاوه بر رایزنی با نمایندگان کنگره آمریکا اقدام به تبلیغات گسترده تلویزیونی در سطح آمریکا کرده اند. کمیته امور عمومی اسرائیل و آمریکا موسوم به «آیپک» که از لابی های حامی تل آویو در کنگره آمریکاست کمپینی چندین میلیون دلاری تلویزیونی و دیجیتالی را در سراسر آمریکا علیه توافق آغاز کرده است. به گونه ای که بودجه جمع آوری شده از سوی 8 گروه اصلی مخالف توافق هسته ای ایران تا پایان سال 2013 میلادی به بیش از 145 میلیون دلار رسیده بود که این بودجه در مقایسه با سایر گروه های لابی سیاسی، رقم قابل توجهی به شمار می رود.

با اینکه رئیس سابق موساد جروزالم پست، افرایم هالوی، که زمانی مغز متفکر سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی به شمار می رفت اعلام کرد که توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی به سود رژیم صهیونیستی خواهد بود و در گفتگو با کانال 2 اسرائیل اذعان داشت: « این توافقی نیست که کاملا بد تلقی شود و موارد مثبتی نیز در آن وجود دارد.»؛ اما بنیامین نتانیاهو همواره مخالف این توافق بوده و گویا خواستار نابودی تمام تاسیسات هسته ای ایران می باشد؛ به نقل از اسپاتنیک، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با رئیس جمهور کرواسی در بیت المقدس، گفت: تل آویو خواستار از بین رفتن بخشی از تاسیسات هسته ای مشکل ساز ایران در چارچوب توافق است. همچنین کاخ سفید با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: گفتگوی تلفنی اوباما با نتانیاهو در شرایطی است که نخست وزیر رژیم صهیونیستی توافق هسته ای با ایران را یک اشتباه تاریخی ارزیابی کرده است. موضع گیری های نتانیاهو چنان بی اساس می باشد که لیبرمن رهبر حزب "اسرائیل بیتنا" (اسرائیل خانه ماست) به شدت از عملکرد نخست وزیر رژیم صهیونیستی در قبال توافق هسته ای ایران انتقاد کرد و در مصاحبه با روزنامه یدیعوت آحارونوت گفت: آنها (جامعه بین‌المللی) به راحتی به ما می خندند زمانی که شروع به صحبت کردن درباره ایران می کنیم. ما باید شخص دیگری را جایگزین نخست وزیر کنیم.

به نقل از آسوشیتدپرس، ران درمر سفیر رژیم صهیونیستی در آمریکا در دیدار با 40 نماینده جمهوری خواه مجلس نمایندگان خواستار مخالفت آنها با توافق هسته ای صورت گرفته میان ایران و شش قدرت جهانی شد. مارک کرک یکی از سناتور جمهوری خواه ایالت ایلینوی که جز معماران کلیدی تحریم ها علیه ایران بوده، گفت که دولت اوباما با توافق هسته ای با ایران، اسرائیل را فروخته است. وی که با رادیو فایننشال اکسچنج مصاحبه می کرد، گفت: این توافق نسل بعدی را محکوم به مواجه شدن با یک جنگ هسته ای در خلیج فارس خواهد کرد. این توافق اسرائیل را محکوم به درگیری بیشتر با ایران خواهد کرد. اسرائیل هیچ گزینه ای به جز آمادگی برای اقدام نظامی علیه ایران نخواهد داشت و ده ها هزار نفر از مردم خاورمیانه به دلیل این تصمیم اوباما زندگی های خود را از دست خواهند داد.

مردم ایالات متحده آمریکا

کاخ سفید با هدف ارائه واقعیت ها درباره توافق هسته ای با ایران اقدام به ایجاد حساب توئیتری «توافق ایران» کرده است. نظرسنجی مشترک موسسه "کاتو" و "یوگاو" حاکی است که 58 درصد آمریکایی ها از توافق هسته ای که بر اساس آن برنامه اتمی ایران طی 10 تا 15 سال محدود خواهد شد و در ازای آن تحریم های نفتی و اقتصادی لغو خواهد شد، حمایت می کنند. 40 درصد مردم آمریکا نیز مخالفت خود را با این توافق اعلام کرده اند. بیش از 53 درصد آمریکایی ها نیز اعلام کرده اند که ترجیح می دهند کنگره اجازه اجرای این توافقنامه را بدهد و 46 درصد آمریکایی ها نیز خواستار مخالفت کنگره با توافقنامه شده اند. این نظرسنجی مدعی است: آمریکایی ها علی رغم حمایت از توافق هسته ای با ایران، نسبت به این مساله شک و تردید دارند که توافق بتواند موجب متوقف کردن برنامه هسته ای ایران شود. 52 درصد آمریکایی ها بر این باورند که توافق نمی تواند ایران را از تولید سلاح اتمی بازدارد. البته 51 درصد آمریکایی ها اعلام کرده اند که این توافق موجب به تاخیر افتادن توسعه برنامه اتمی ایران خواهد شد و 47 درصد نیز با این مساله مخالفت کرده اند. در نهایت 63 درصد آمریکایی ها نیز اعلام کرده اند که اگر ایران به قابلیت های اتمی پیشرفته دست یابد این مساله فاجعه بار خواهد بود. 32 درصد آمریکایی ها نیز این مساله را قابل مدیریت دانسته اند.

همچنین گاردین اعلام داشت که بعدازظهر چهارشنبه (1 مرداد) حدود 10 هزار نفر از طرفداران رژیم صهیونیستی در میدان تایمز شهر نیویورک علیه توافق هسته ای با ایران تجمع کردند و خواستار رای منفی کنگره به توافق شدند.

جمع بندی

شکل گیری سیاست خارجی یک کشور بدون توجه به فضای داخلی کشور مقابل جامع و مانع نخواهد بود و بیش از آنکه به فضای واقعی نزدیک باشد در فضای تصوری و تهی خواهد بود که قادر به تامین منافع حیاتی و مهم یک کشور نبوده و با تهدیدات جدی مواجه می کند. به نظر دیدبان ترسیم چشم انداز تعامل ایران با آمریکا در موضوع هسته ای، جز با شناخت دقیق فضای داخلی آمریکا حاصل نخواهد شد و قطعا نظرات مقامات رسمی، احزاب، سمن ها(گروه های مردم نهاد) و خود مردم آمریکا در مورد توافق هسته ای وین یکی از مواردی است که پایش آن، در جهت دهی سیاست خارجی ایران در عرصه دیپلماسی عمومی و رسمی نسبت به آمریکا بی تاثیر نخواهد بود.