هاشمی رفسنجانی و همه تردیدهایش؛ از ریاست‌جمهوری هفتم تا خبرگان پنجم/ مجری انتخاباتی که نگران تقلب بود!

  به گزارش گلستان24، اولین باری که هاشمی رفسنجانی در انتخابات دچار تردید! شد٬ به هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ۷۶ بازمی‌گردد. در حالی که در فضای سیاسی کشور عده‌ای با ساختن شعارهای معناداری همچون «بنویسیم خاتمی و بخوانند ناطق نوری» به دنبال تشکیک در سلامت انتخابات بودند٬ او به نماز جمعه رفت و در آستانه انتخابات خطبه عجیبی خواند.  در خطبه های جمعه آن روز آقای هاشمی رفسنجانی در تریبونی علنی پس از پرهیز دادن از تخریب خاتمی در رقابتهای انتخاباتی، مجریان و ناظران انتخابات را بدون بکار بردن کلمه تقلب به پرهیز از آن سفارش کرد: «این گونه آدمی که سال ها برای کشور خدمت کرده، امروز هم پست و مسئولیت دارد و آینده هم می خواهد خدمت کند و شورای نگهبان هم او را به عنوان صالح پست ریاست جمهوری قبول کرده است، بدنام کردن چنین کسی چه معنی دارد و چه جوابی آدم پیش خدا می تواند بدهد؟

بقیه و همه مسئولان اجرایی و ناظران باید واقعا این کار را بکنند که همان چیزی که رای مردم است بیاید توی صندوق و همان هم خوانده شود و همان هم اعلام شود. ممکن است کسی فکر کند که حالا اگر ما تغییراتی بدهیم و شخص مقبولی که خودمان به آن ایمان داریم می‎‎آید سر کار، این یک نفعی است برای جامعه. ولی این کار ضرر بنیانی دارد. اعتماد مردم را ضعیف کردن، بزرگترین جنایت است به ملت و نظامی که میخواهد به اتکای مردم این همه مشکلات را حل کند.»

مطرح شدن احتمال تقلب در انتخابات، آن هم از زبان رئیس دولتی که مجری انتخابات است، ادعای درشتی بود. این صحبت‌های رئیس جمهور در کنار کاریکاتوری که مجله گل آقا درباره تقلب در انتخابات با محوریت شعار «بنویسیم خاتمی، بخوانیم ناطق» منتشر کرده بود، تردیدی جدی درباره سلامت انتخابات ایجاد کرد.

رهبر انقلاب در ۳۱ اردیبهشت ۷۶ در جمع خانواده های ایثارگران، به این ماجرا این طور واکنش نشان داد: «دشمن به همان اندازه‌اى که از اجتماع آرا در روز انتخابات ناراحت است، به همان اندازه هم درصدد است که اگر این تجربه به وسیله ملت ایران با موفقیّت انجام شد، شیرینى انتخابات را به دهان مردم تلخ کند. از مدّتى پیش نشسته‌اند و براى این قضیه برنامه‌ریزى مى‌کنند. شایعه تقلّب در انتخابات و صورى بودن آن را مطرح کردند، لطیفه و متل درست کردند و در دهان مردم انداختند؛ بعضى هم البته ناآگاهانه آنها را تکرار مى‌کنند. من باید عرض کنم، شایعه این که در انتخابات تقلّب خواهد شد، از طرف دشمن است.

رادیوهاى بیگانه، حرفهاى دلسوزانه رئیس‌جمهور محترم را حمل بر چیزهاى نامناسب و ناشایسته کردند. حتّى بعضى از تحلیلگران و خودیها هم از روى غفلت برداشتند آن مسأله را حمل بر این کردند که آیا چه چیزى قرار است اتّفاق بیفتد! این حرفها چیست؟ مگر ممکن است در انتخابات جمهورى اسلامى، کسى به خود حق بدهد یا جرأت بدهد که در آراءِ مردم دستکارى کند؟ اوّلاً شوراى محترم نگهبان، یک مجموعه عادل و مواظب و ناظر بر انتخاباتند و هیچ راهى را براى تقلّب باقى نمى‌گذارند. ثانیاً وزیر محترم کشور پیش من آمد و گفت شما مطمئن باشید که ما نمى‌گذاریم یک رأى جا به جا شود. اینها مسلمان و انقلابى و متدیّن و مورد اعتمادند و از مجلس شوراى اسلامى رأى اعتماد گرفته‌اند.

بر فرض در گوشه‌اى یک تخلّف کوچک هم انجام گیرد؛ این در نتیجه انتخابات هیچ تأثیرى نخواهد داشت. خود من هم مواظبم و اجازه نخواهم داد که کسى به خود حق بدهد، تقلّب در انتخابات را که یک عملِ هم خلاف شرع و هم خلاف اخلاق سیاسى و اجتماعى است، انجام دهد. چنین کارى هرگز نخواهد شد. بعضى خیال کرده‌اند که حالا چه اتّفاق مى‌افتد. من بخصوص از رئیس‌جمهور محترم استفسار کردم و گفتم شاید ایشان خبرى دارند؛ اما ایشان گفتند که نه؛ من در همه انتخاباتها، به مسؤولان و دست‌اندرکاران سفارش مى‌کنم که تخلّف نکنند. مسأله خاصى وجود ندارد. عدّه‌اى جنجال کردند و رادیوهاى بیگانه هم هاى‌وهوى راه انداختند. نخیر؛ انتخابات ان‌شاءاللَّه با اتقان کامل انجام خواهد گرفت. هم مسؤولانى که هستند، مورد اطمینانند، هم خود من نخواهم گذاشت که مسأله انتخابات، خداى نکرده اندکى مخدوش شود.»

دو روز بعد، انتخابات برگزار شد و خاتمی رئیس جمهور شد. 

*هاشمی و شکایت به دادگاه عدل الهی

دومین دوره‌ای که هاشمی با تحلیل خود دچار تردید در انتخابات شد٬ به نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بازمی‌گردد که خود یکی از کاندیداهای آن بود. در مرحله  اول نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که وزارت کشور خاتمی مجری آن بود، اکبر هاشمی رفسنجانی اول شد و محمود احمدی نژاد دوم. مهدی کروبی هم سوم شد. هاشمی رفسنجانی که اول شده بود، نتایج انتخابات را در بیانیه ای که صادر کرد عملا پذیرفت. او البته در این بیانیه دو بار از عبارت «دخالت های سازمان یافته» استفاده کرد: «در این میان البته آنچه ضرورت داشت که همپای این مشارکت همگانی در نظر گرفته شود، رعایت حسن سلوک انتخاباتی و ادب تبلیغاتی بود که متأسفانه به دلیل پاره‌‌‏ای اقدامات و البته دخالتهای سازمان یافته، منظره باشکوه و امیدبخش انتخابات را آلوده کرد.

حضور شکوهمند ملت این ‌‏بار از ناحیه کج ‌‏سلیقگی ها و بددلی های برنامه ‌‏ریزی شده به رنج افتاد و طی رقابتهای انتخاباتی از طریق تخریب نامزدها و زیر سؤال بردن غیرمنصفانه عملکردهای انقلاب اسلامی و مدیران کشور آغاز شد و در متن برگزاری انتخابات به برخی دخالتهای سازمان ‌‏یافته در هدایت آرا انجامید و معلوم نیست این رویه ناصواب اگر نهادینه شود، رو به کجا خواهد برد؟»

در این بیانیه هاشمی رفسنجانی لزوم رسیدگی به شکایت مهدی کروبی درباره سوم شدنش را هم یادآوری کرد. اما لحن این بیانیه نشان می داد که هاشمی رفسنجانی «دخالت های سازمان یافته» را چندان موثر ندانسته و نتیجه انتخابات را دستکم تا آن جا که او را نفر اول انتخابات اعلام کرده اند، پذیرفته است. بزرگترین نشانه پذیرش نتایج هم اعلام نکاتی درباره مرحله دوم انتخابات ذیل همین بیانیه و دعوت از مردم برای شرکت در انتخابات در مرحله دوم در جمعه هفته بعد بود: «از شما یاری می‌‏جویم تا با تداوم حضور مؤثر خویش در مرحله دوم انتخابات، مشارکتی گسترده را رقم زنید تا از گسترش افراط و تفریط جلوگیری شود.»

در مرحله دوم نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی دوم شد و احمدی نژاد رئیس جمهور. هاشمی این بار هم بیانیه داد و بعد از  تشکر از حضور مردم در انتخابات و آرزوی موفقیت برای رئیس جمهور منتخب، باز هم از «دخالت های سازمان یافته» یاد کرد: « بنا ندارم که در مورد انتخابات، شکایت به داورانی که نشان دادند نمی‌خواهند یا نمی‌توانند کاری بکنند ببرم و شکایت خود را فقط همانند مورد قبل در دادگاه عدل الهی مطرح می‌کنم، خدایی که با توکل بر او و برای جلب رضایتش به صحنه آمدم و با او معامله کردم و می‌دانم در انتقام الهی اگر کسی معاقب شود قطعا مردم، انقلاب اسلامی و ایران نخواهند بود و فقط مجرمان واقعی مجازات می‌شوند.

آنها که برای تضعیف رقیب از راه تضعیف انقلاب وارد شدند چون می دانستند او در هر حالت از انقلاب اسلامی دفاع می‌کند و ابایی از بعهده گرفتن مسولیت‌ها ندارد و آنها که بگونه‌ای بی‌سابقه با هزینه‌های دهها میلیاردی از بیت المال، اینجانب و بستگانم را ظالمانه تخریب کردند و آنها که با استفاده زیاد از امکانات نظام به صورت سازماندهی شده و نامشروع در انتخابات دخالت کردند. تردیدی ندارم که جزای چنین ظلمی به کشور و مردم و من ، جز خسران دنیا و آخرت نخواهد بود.»

*هاشمی و صیانت از آرا

سومین دوره‌ای که هاشمی از تردیدهایش گفت٬ انتخابات ریاست‌جمهوری دهم بود. او این بار علاوه بر تردید٬ از احتمال تقلب نیز سخن گفت. در پاییز سال 1387 و در زمانی که چندین ماه تا گرم شدن تنور تبلیغات انتخاباتی مانده بود، رئیس مجمع تشخیص مصلحت دست به‌کار شد و در سخنانی که مناسبتی برای آن وجود نداشت، از لزوم «صیانت از آرای» مردم و اهمیت آن سخن گفت.  هرچند این سخنان با بی‌توجهی بخشی از سیاسیون همراه شد اما اصرار آقای ‌هاشمی‌رفسنجانی بر طرح این موضوع از تریبون‌های مهم، بسیاری را به تأمل واداشت. وی در همایش جنجالی 30 سال قانونگذاری که با دعوت علی لاریجانی، رئیس مجلس و با حضور برخی چهره‌های مطرح اپوزیسیون برگزار شد، دیگر بار کوشید تا توجه افکار عمومی را به سوی ایده تقلب هدایت کند.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخشی از سخنانش در این‌باره گفت: اگر مردم احساس کنند رأی‌شان در سرنوشت آنان بی‌اثر است و متولیانی پیدا شوند که رأی آنها را هر جوری که می‌خواهند، بخوانند آنگاه دلسرد می‌شوند؛ چون مردم مسلمان‌اند و هیچ‌وقت به کشور خیانت نمی‌کنند. این سخنان در شرایطی از تریبون مجلس بیان می‌شد که درست 6 ماه و 10روز تا انتخابات 22 خرداد، فاصله بود. پس از این سخنان ستادهای انتخاباتی نزدیک به هاشمی رفسنجانی کمیته صیانت از آراء را تأسیس کردند و در حجم وسیعی در سلامت انتخابات دهم ریاست‌جمهوری شبهه‌افکنی می‌کردند.

اما اولین هشدار درباره‌ی شبهه‌افکنی در سلامت انتخابات را رهبر معظم انقلاب در نخستین روز سال 88 و در جمع پرشکوه زائران امام رضا(ع) دادند. ایشان با انتقاد از برخی که بیهوده تلاش می‌کنند از هم اکنون انتخابات 22 خرداد ریاست‌جمهوری را در ذهن مردم خدشه‌دار کنند، فرمودند: تاکنون حدود 30 انتخابات در کشور برگزار شده و مسئولان وقت رسماً سلامت و صحت انتخابات را تضمین کرده‌اند و به‌همین علت مردم تحت تأثیر حرف‌هایی که تلاش می‌کنند انتخابات ریاست‌جمهوری را از هم‌اکنون متزلزل و خدشه‌دار جلوه دهند، قرار نمی‌گیرند.  هفت روز پس از سخنان مهم رهبر معظم انقلاب، تریبون نماز جمعه‌ی تهران، بار دیگر در اختیار رئیس مجمع تشخیص قرار گرفت. گرچه انتظار می‌رفت که هاشمی‌رفسنجانی در همراهی با بیانات رهبر معظم انقلاب، بر صحت انتخابات و اطمینان‌دهی به مردم سخن بگوید اما وی حتی تأکیدات رهبر انقلاب را در جهت رویکرد سابق خود تفسیر کرد: «مردم باید اطمینان داشته‌باشند که همان رأیی که می‌دهند اثر خود را می‌گذارد». این سخنان با مانور ویژه جریان اصلاحات و رسانه‌های خارجی حامی آنان هم همراه بود. شاید به‌همین دلیل بود که دو روز بعد یعنی نهم اردیبهشت، این موضوع در محورهای سخنرانی رهبر معظم انقلاب در جمع پرستاران، معلمان و کارگران قرار گرفت. البته این‌بار آدرس‌هایی که ایشان دادند به مراتب دقیق‌تر از گذشته بود.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مخاطبِ سخنانشان را «برخی دوستان بی‌انصاف» نام گذاشتند و فرمودند: «با حضور پرانگیزه‌ی مردم همواره انتخاباتی سالم، متقن و خوبی در ایران برگزار شده اما متأسفانه برخی دوستان بی‌انصاف و کسانی که جزو ملت هستند و توقع دارند مردم به آنها توجه کنند با ناسپاسی علیه ملت حرف می‌زنند و با تکرار حرف دروغ دشمن، سلامت انتخابات را زیر سؤال می‌برند.»

هاشمی‌رفسنجانی روز چهارم اردیبهشت ماه، باز هم تریبون نماز جمعه را به‌عنوان محل اصرار بر ایده تقلب قرار داد. سخنان رئیس مجمع تشخیص این بار از مرز شبهه و تردیدافکنی گذشت و بدون توجه به گفته‌های وزیر کشور، به عرصه‌ی «تضمین‌خواهی» از مجریان انتخابات رسید. وی انتخابات دهم ریاست‌جمهوری را مهم‌ترین مسئله‌ی پیش روی کشور دانست و گفت:‌

«مسئولان باید سلامت انتخابات را برای جامعه تضمین کنند تا مردم با خیال راحت پای صندوق‌های رأی حضور داشته‌باشند و این اطمینان دادن یک ضرورت است».

گرچه علت طرح و هدف این سخنان که حدود 50 روز پیش از برگزاری انتخابات مطرح می‌شد، مسئولان و تحلیلگران را نسبت به حرکت‌های بعدی آقای هاشمی و طراحان کمیته‌ی صیانت از آرا نگران کرده‌ بود، اما همچنان جهت کلی تلاش‌ها به‌ حضور حداکثری مردم در انتخابات معطوف بود. با این حال آقای هاشمی خوب می‌دانست که پخش خطبه‌هایش از شبکه‌ی اول رسانه‌ی ملی، همه‌ی مردم را مخاطب او خواهد ساخت و به‌سرعت فضا را به‌سمت و سوی دلخواه پیش خواهد برد.

نظرسنجی‌هایی هم که در جریان همین روزها از سوی مراکز معتبر منتشر می‌شد، جریان رقیب محمود احمدی‌نژاد را در ادامه‌ی این تردیدافکنی‌ها و پیگیری امور مربوط به کمیته‌ی صیانت از آرا مصمم‌‌تر می‌کرد، چرا که نتیجه‌ی این نظرسنجی‌ها با اعداد و ارقام مطلوب آنان، فاصله‌ی زیادی داشت. این کمیته در اوایل بهار 88 با حضور یاران هاشمی‌رفسنجانی مانند مرتضی الویری در ستادهای میرحسین موسوی و مهدی کروبی شکل گرفته‌بود.

این موضوع به‌همراه چندین جلسه‌ی پنهانی، منجر به اعلام خبری شد که روز هفتم اردیبهشت با تیتر «تشکیل کمیته‌ی‌ هماهنگی شوراهای راهبری انتخاباتی مهدی کروبی و میرحسین موسوی» بر پیشانی روزنامه‌ی اعتماد ملی نشست. هدف این کمیته «صیانت از آرا»ی مردم خوانده شد اما تردیدآفرینی آن درباره‌ی صحت انتخابات بسیاری از سیاسیون را به این نتیجه رساند که هدف اصلی «پرورش ایده‌ی تقلب» برای زمان ضرورت است.

در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری٬ هاشمی نه مجری انتخابات بود، نه نامزد. آن طور که خودش در نامه ای که سه روز مانده به انتخابات سرگشاده به رهبر انقلاب نوشت صرفا مخالف وضع موجود بود: «... من ادامه وضع موجود را به صلاح نظام و کشور نمی‌دانم و خود جناب‌عالی هم از این نظر من مطلعید و دلایل آن را هم می‌دانید...»

موضوع اصلی آن نامه و اکثر قریب به اتفاق پاراگراف های آن، ادعاهای مطرح شده از طرف محمود احمدی نژاد درباره خانواده هاشمی در مناظره تلویزیونی با میرحسین موسوی بود. این که آیا خانواده هاشمی نخواست یا نتوانست علیه این ادعاها در دادگاه طرح شکایت و شکایت را پیگری کند، موضوعی علی حده است. آنچه مهمتر  است، ربط نامربوطی است که در پاراگراف آخر نامه بطور تلویحی بین این ادعاها و سلامت انتخابات برقرار شده بود: «در فرصت باقی‌مانده ضروری به نظر می‌رسد خواسته حق حضرت‌عالی و مردم در خصوص انجام انتخاباتی سالم و پرابهت و حداکثری تحقق یابد. کاری که می‌تواند عامل نجات کشور از خطر و باعث تحکیم وحدت ملی و اعتماد عمومی باشد و فتنه‌گران نتوانند با حدس و گمان نصّ پیامتان در مشهد و در مرقد امام راحل را با هوس خود تحریف کنند و با نادیده گرفتن قانون، بنزین بر آتش ‌افروخته بریزند.»

اکبر هاشمی رفسنجانی در این نامه البته صحت انتخابات مجلس خبرگان رهبری را با عبارت «آراء افتخارآمیز مردم به اینجانب در آخرین انتخابات مجلس خبرگان رهبری» تایید کرد؛ انتخاباتی که با نظارت همان شورای نگهبانی برگزار شده بود که هاشمی در بیانیه پذیرش ریاست جمهوری احمدی نژاد در سال ۸۴ آنها را «داورانی که نشان دادند نمی‌خواهند یا نمی‌توانند کاری بکنند» لقب داده بود.

هاشمی در هفت ماه منتهی به انتخابات هم دستکم سه بار بر برگزاری انتخابات سالم تاکید کرده بود. یک بار در آذر ۸۷ در همایش ۳۰ سال قانون‌گذاری با این تعبیر: «اگر مردم احساس کنند رأی‌شان در سرنوشت‌شان بی‌اثر است و متولیانی پیدا شوند که رأی آن‌ها را هر جوری که می‌خواهند بخوانند، آنگاه دل‎سرد می‌شود.» بار دیگر در خطبه های جمعه هفتم فروردین ۸۸ با این عبارت: «مردم باید اطمینان داشته باشند که همان رأیی که می‌دهند اثر خود را می‌گذارد. برگزاری انتخابات سالم خواسته همه مردم ایران است و رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تاکید بسیار دارند.» و در ۴ اردیبهشت ۸۸ هم به این ترتیب: «مسئولان باید سلامت انتخابات را برای جامعه تضمین کنند تا مردم با خیال راحت پای صندوق‌های رای حضور داشته باشند و این اطمینان دادن یک ضرورت است.»

انتخابات ۲۲ خرداد برگزار شد و شد آنچه شد. معنی سلامت انتخابات از نگاه خانواده هاشمی را هم عفت مرعشی، همسر اکبر هاشمی رفسنجانی صبح روز انتخابات در تناسب با رای آوردن یا نیاوردن کاندیدای مورد حمایت این خانواده تبیین کرد. هنگامی که از او پرسیده شد اگر موسوی رای نیاورد مردم چه بکنند، گفت: «بریزند توی خیابانها.»

*هاشمی و انتخابات ریاست جمهوری یازدهم

در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره یازدهم صلاحیت هاشمی رفسنجانی از سوی شورای نگهبان تائید نشد. این مساله بهانه‌ای بود تا هاشمی این بار نیز علیه شورای نگهبان سخن بگوید. او دو روز قبل از انتخابات در دیدار با «جمعی از جوانان فعال دانشجویی از تهران، قم و دیگر استان‌ها» در مورد عدم احراز صلاحیتش گفت:  یک مقام ارشد امنیتی، برخلاف عرف و قانون، شخصاً در جلسه بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان حضور یافت که ابتدا مورد اعتراض برخی از اعضای شورای نگهبان نیز قرار گرفت و نهایتاً به اعضای شورای نگهبان گفت: که حضور هاشمی در انتخابات می‌تواند موجب پیروزی قاطع و با رای بالای مردم شود که با راه و رسم آنها سازگار نیست و لذا این شورا را متقاعد کرد که به بهانه شرایط جسمی رای به عدم احراز صلاحیت بنده دهند.

*هاشمی و ماجرای سیدحسن خمینی

 هاشمی رفنسجانی که از سال 76 همواره در ایام نزدیک به انتخابات دچار تردید و شبهه تقلب در انتخابات می‌شود٬ از چند ماه پیش تا به امروز همواره بر تردیدهای خود درباره سلامت انتخابات افزوده به نحوی که اکنون درباره روند تائید صلاحیت‌ها نیز اظهار نگرانی می‌کند.

هاشمی در 13 خردادماه امسال طی سخنانی در همایش جهان عاری از خشونت با سواستفاده از بیان رهبر انقلاب مبنی بر حق الناس بودن رای مردم٬ چنین می گوید: «دوستانی هستند که در برخی کارها دخالت و حق‌الناس را ضایع می کنند. این افراد تصور می کنند فکر و باند آنها حق دارند آرا و نظر مردم را نادیده بگیرند. این افراد خارج از محیط اسلامی و افکار امام (ره) و حکم اسلامی هستند و این تعدی به حقوق مردم و حق الناس است. حق الناس را حتی خود خداوند هم نمی تواند ببخشد و باید رضایت مردم را جلب کرد...این افراد باید بروند و فرد به فرد کشور را راضی کنند تا خدا نیز آنان را ببخشد.»

به تازگی اما با اعلام اسامی تائیدصلاحیت شدگان مجلس خبرگان رهبری و عدم احراز صلاحیت سیدحسن خمینی به جهت عدم شرکت در آزمون اجتهاد٬ هاشمی رفنسجانی موج انتقادات خود را به روند تائیدصلاحیت داوطلبان انتخابات افزوده است. او روز گذشته به مناسبت سالگرد بازگشت امام خمینی به ایران، در ترمینال شماره یک فرودگاه مهرآباد تهران سخنرانی کرده و با انتقاد از رد صلاحیت سیدحسن خمینی گفته "صلاحیت شخصیتی که اشبه به جدش امام خمینی است را قبول نمی‌کنید؛ شما صلاحیت خود را از کجا آورده‌اید؟ چه کسی به شما اجازه داده است که قضاوت کنید؟ چه کسی به شما اجازه داد که یکجا بنشینید و داوری کنید؟ برای مجلس و دولت و جاهای دیگر و اختیارات را در دست بگیرید؟"