دولت یازدهم و عصبانیت از انتقادها نسبت به عدم شفافیت/ چرا روحانی «محرمانه» قرار داد می بندد؟
جدی ترین قراردادهای پسابرجام، قراردادهای محرمانه ای بود که نسخه اول آن در سفر روحانی به پاریس و رم مطرح شد و در ماجرای خرید ایرباس و خرید از شرکت پژو با انتقاداتی در داخل نیز همراه شد.
به گزارش گلستان24 ، پس از اینکه دوروز پیش کاردار ایران در انگلیس از درخواست بیش از 30 شرکت انگلیسی برای عضویت در اتاق بازرگانی ایران و انگلیس خبر داد، موضوع پرسش از قراردادهای محرمانه بیش تر مورد سوال قرار گرفت. کاردار ایران در لندن حتی درباره روابط اقتصادی در دوران پسابرجام گفته بود: دولت انگلیس به‌دلیل ایفای نقش به عنوان یکی از مذاکره کنندگان 1+5 با ایران در خصوص موضوع هسته‌ای از نهایی شدن روند تقنینی و فنی برجام و نیز اعلام اجرایی شدن آن ابراز خوشنودی کرده است. این کشور همچنین توافق هسته‌ای را فرصتی برای تجار و سرمایه‌گذاران انگلیسی برای بهره‌برداری از فرصت همکاری‌های اقتصادی و تجاری و نیز توسعه گفت‌وگو ها در زمینه مسایل منطقه‌یی با ایران می‌بیند. دولت انگلیس به شرکت‌ها و موسسات اقتصادی انگلیسی توصیه کرده که از موقعیت جدید که پس از توافق هسته‌ای ایجاد شده است بهره‌برداری کنند.
جدی ترین قراردادهای پسابرجام، قراردادهای محرمانه ای بود که نسخه اول آن در سفر روحانی به پاریس و رم مطرح شد و در ماجرای خرید ایرباس و خرید از شرکت پژو با انتقاداتی در داخل نیز همراه شد.
در نشست خبری الیاس نادران و احمدتوکلی دو تن از نمایندگان اقتصادی مجلس، موضوع قراردادهای محرمانه به شدت مورد نقد قرار گرفت.
الیاس نادران در نشست "ابعاد جدید قراردادهای پسابرجام و تحولات اقتصادی گفته بود:" این دولت همواره انتقاد به این موضوع داشت که مسئولان حکومتی دروغ می‌گویند و وعده داد که همه چیز را به‌صورت شفاف اعلام خواهد کرد. این توقع وجود دارد که در حوزه‌های مختلف به‌ویژه حوزه اقتصادی و معیشتی که مسئله جدی و اساسی مردم است با مردم روراست باشد. این دولت هر گونه اقدام اقتصادی را به رفع تحریم‌ها موکول کرده بود. تمام فرمایشات وزیر نفت و وزیر صنعت، معدن و تجارت مربوط به حل مشکلات به بعد از برجام است. در واقع برجام را مبدأ تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تعریف کردند، اما در عمل اتفاقی نیفتاده است. دولت در 2 سال و نیم گذشته وعده‌های گشایش مشکلات اقتصادی را دادند که تحریم‌ها برداشته می‌شود. اولین یکشنبه بعد از برجام دو اتفاق در حوزه اقتصادی در کشور رخ داد؛ یکی اینکه اعلام کردند 1000 ال‌سی باز شده که در مدت کوتاهی مشخص شد این خبر از اساس اشتباه و دروغ بوده است. با این اوصاف دولت راستگویان کجاست؟ شائبه ایجاد نمی‌شود که دولت به‌دنبال این است که آنچه را می‌خواهد از صندوق‌های رأی بیرون بکشد؟
نادران همچنین در مورد قرارداد پژو گفته بود: آیا افراد غیردولتی این قرارداد را دیده‌اند؟ همان‌طور که آنها اعلام می‌کنند 20 درصد این قرارداد محرمانه است، آیا همان بخشی که محرمانه نیست تاکنون روی سایت قرار گرفته است؟
همچنین یکی از تحلیلگران حوزه اقتصاد درباره قراردادهای نفتی نوشته بود: "استثمار بزرگ، به مذبح بردن منافع کلان کشور در جنگ نرم، بازگشت به شرایط پیش از ملی شدن صنعت نفت و استیلای 25 ساله شرکت های خارجی برمنابع نفت وگاز کشور، آن هم درست در آستانه 38 سالگی سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی." اینها واژگانی بس پرمعنا بوده که گویی با قرارگرفتن در کنار یکدیگر، قرار است پیامی به غایت مهم را از درون عمق شرایط لحاظ شده درقرارداد های جدید نفتی ایران مخابره کنند؛"منافع ملی با قراردادهای جدید وزارت نفت درخطر است." رونمایی از قراردادهای جدید نفتی، موجی از انتقادات جدی را رهسپار طبقات میانی و فوقانی ساختمان اصلی وزارت نفت ایران کرده، چرا که اتکای همه این انتقادات به مفاد این قراردادها بر پاشنه زیر سوال رفتن منافع ملی در بند بند این قرارداد ها، به گردش درآمده است... "به چالش کشیده شدن مالکیت ملی"،"نقض قانون اساسی وقوانینی بالادستی"،"رنگ باختن تولید صیانتی"،"زیرو شدن قاعده مهم فقهی نفی سبیل"، "وجود ابهامات حقوقی فراوان" و "ارایه امتیازهای ویژه به شرکت های خارجی"در واقع رئوس اشکالات 21 گانه ای بوده که در بررسی شرایط عمومی قرارداد هابه تصویرکشیده است. هر چند که این وزارتخانه با ضمیمه کردن واژه"محرمانه"به این قراردادها، اجازه سرک کشیدن و بررسی جزییات آن را از دست اندرکاران دلسوز کشور سلب کرده است.
اذعان رئیس کمیته بازنگری قراردادهای نفتی به دستور وزیر نفت برای محرمانه ماندن قراردادها نیز قابل تامل است. سید مهدی حسینی در پاسخ به این سؤال "متن خام قرارداد نفتی سایر کشورها برای عموم قابل دسترس است و شاهد این موضوع اینکه بارها از سوی شما اعلام شد برای تدوین مدل جدید قرارداد نفتی، متن قرارداد سایر کشورها نیز بررسی شده است اما چرا در ایران همیشه متن قراردادها به‌ویژه متن مدل جدید قراردادهای نفتی محرمانه است؟" گفت: اگرچه ما حتی به قراردادهای امضاء شده سایر کشورها دست یافتیم اما دسترسی به این قراردادها به‌راحتی مسیر نشد و متن قراردادها روی سایت شرکت‌ها قرار داده نشده است.
اظهارات نادران و انتقادات به قراردادهای محرمانه از قرارداد ایرباس و پژو تا قراردادهای نفتی و مبادلات محرمانه دیگر باعث شد تا جهانگیری معاون اول دولت روحانی به این انتقادات واکنش نشان داده و در بخشی از سخنانش با انتقاد از کسانی که از دولت می‌خواهند به‌خاطر عدم انتشار گزارش سه‌ماهه در خصوص یک شاخص اقتصادی شرمنده باشد، گفت: دولت از نقد و تذکر داده شده استقبال و تلاش می‌کند تا با شفاف سازی آمارهای مورد نیاز را در اختیار جامعه قرار دهد اما کسانی که این تعابیر را به کار می‌برند باید شرمنده اقداماتی باشند که کشور را به‌سمت ویرانی هدایت می‌کرد.
پس از عصبانیت جهانگیری اما، خبرگزاری نسیم در گزارشی به نقش دلال قراردادهای محرمانه در پسابرجام اشاره و نوشت: با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال 92 که زمینه‌ساز بازگشت مسئولان اقتصادی و سیاست خارجی دوران سازندگی و اصلاحات به سطح اول مسئولین اجرایی کشور شد، نام و نشان خانواده هندوجا و شرکت‌ها، بانک‌ها و مجموعه‌های اقتصادی وابسته به آنها نیز مجدداً به میان اخبار رسانه‌های کشور بازگشت. چنانکه در جریان مذاکرات هسته‌ای، نام "دوستان ایرانی" این دلالان بزرگ بین‌المللی به‌دفعات به گوش رسید و چهره‌های مرتبط با آنها در محافل مختلف دیپلماتیک از ژنو تا وین و لندن مشاهده شدند.
کاردار ایران در لندن پیش از این تمایلات انگلیسی ها برای قراردادهای اقتصادی را مطرح کرده و گفته بود: به نظر می‌رسد اجرایی شدن برجام شتاب بیش‌تری به روابط دو کشور به‌ویژه در زمینه اقتصادی و تجاری خواهد بخشید. در سفر اخیر وزیر امور خارجه کشورمان به لندن فرصتی دست داد تا ایشان ملاقات‌هایی را با مقامات اقتصادی دولت انگلیس و نیز رییسان و مدیران برخی از شرکت و فعالان تجاری و اقتصادی این کشور داشته و گفت‌وگوهایی صورت پذیرد. تمایل شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران انگلیسی به بازار ایران بسیار درخور توجه است. در همین رابطه نخست‌وزیر انگلیس یک نماینده ویژه تجارت با ایران را تعیین کرده است. دفتر تضمین مالی صادرات انگلیس نیز ده‌ها میلیون پوند برای صادرات کنندگان انگلیسی جهت تجارت با ایران اختصاص داده است. همچنین وزارت تجارت و سرمایه‌گذاری انگلیس نیز یک بخش ویژه تحت عنوان تجارت با ایران را تاسیس کرده است. پیش‌بینی می‌شود در مقطعی که دیگر از خبری از تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان نیست، در نگاه دولت انگلیس رویکرد اقتصادی نقش برجسته و غالبی را پیدا کند.
به نظر می رسد بر اساس آنچه مطرح شده است موضوع قراردادهای نفتی هر روز وارد فاز پیچیده تری می شود چنانچه گفته شده است پای یک تبعه بریتانیایی در میان است. "هندوجا" نامی کاملاً آشنا در اقتصاد ایران است. یک کمپانی هندی-بریتانیایی متعلق به یک خانواده هندی تبار به همین نام که طی حدود 50 سال از دوران پهلوی تا دولت یازدهم بخش عمده‌ای از تور اقتصادی خود را در ایران پهن کرده‌اند و حتی انقلاب، جنگ تحمیلی و تحریم اقتصادی نه‌تنها باعث کوتاه شدن دست آنها از اقتصاد ایران نشد بلکه وجود خلل و فرج نظارتی شرایطی را ایجاد کرده که نمایندگان این شرکت به‌واسطه زد و بند با برخی افراد و حتی مسئولان و مدیران سودهای عظیمی از جانب تحریم‌های ایران به جیب بزنند.
ارسال نظر