برنامه اقتصادی کاندیدای غرب استان در بوته نقد

گلستان24 گزارش می دهد:

روزی در محضر علامه‌ی طباطبایی، کسی از او پرسید: آیا کتاب «الدمعة‌ُالساکبه» که برخی از وقایع کربلا را در خود گردآورده سندش صحیح است یا ضعیف؟ علامه به کنایه پاسخ داد که «اگر ضعیف هم باشد آهنگ روضه‌خوان‌ها ضعف‌اش را جبران می‌کند»؛

حکایت اعلام برنامه اقتصادی از سوی یکی از کاندیداهای راه یافته به دور دوم غرب استان نیز از همین قسم هست. جناب دکتر نورقلی پور که به ادعای روزمه منتشره، دکترای خود را در جغرافیا و مکان یابی اخذ کرده اند، نیک می دانند که برنامه های توسعه ایران، تحت  قوانین بالادستی مانند سند چشم انداز، برنامه توسعه و اصل 44 و یا اصول فعلی بنام اقتصاد مقاومتی تدوین و اجرا می شود. ایشان در سخنانی اظهار کردند که برنامه های دولت روحانی برای توسعه را قبول دارد. این حرف کلی بدون اشاره آن به برنامه های منطقه ای آن مصداق همان آهنگ روضه خوان می تواند باشد. با این حال چند نکته اساسی در این خصوص قابل ذکر است:  

اول: نسبت برنامه های ایشان با تضادهای درونی برنامه ریزان اقتصادی دولت:

اکثرا معتقدند مشاوران اقتصادی دولت فعلی اعتقادی به ارائه برنامه ندارند. مضافا اینکه تیم اقتصادی دولت میان دو طیف هواداران تئوریهای توسعه اقتصادی تقسیم شده است. طیفی مانند دکتر نوبخت و وزیر اقتصاد فعلی وابسته  بین نهادگرایان اقتصادی هستند و طیف دیگر شامل دکتر نیلی و نهاوندیان وابسته به لیبرال گرایان اقتصادی می باشند. این دو طیف، رویکردهای نسبتا متناقضی در امر توسعه اقتصاد کشور دارند و بهمین خاطر هست که عده ای این دولت را به بی برنامگی متهم می کنند.

از سوی دیگر بسیاری معتقدند دولت تا حالا نتوانسته یک پلن جامع برای درمان اقتصاد بدهد؛ پلنی مبتنی بر یک آسیب شناسی و شناخت اساسی بیمار، عناصر اصلی بیماری، اولویت بندی عناصر بیماری، درک صحیح از دلایل ایجاد بیماری و از این قبیل؛ ولی از طرف دیگر مدام داریم می بینیم پزشک دارد نسخه می نویسد. با این توصیف اینکه بتوان از دل این تضادها، آبی برای منطقه غرب استان گلستان گرم کرد، خود امری غریب خواهد بود.

دوم چه ارتباطی میان برنامه های این دولت و منطقه وجود خواهد داشت:

به گفته بسیاری از تحلیلگران اقتصادی ، لایحه برنامه ششم  متفاوت از 10برنامه قبلی توسعه ارائه شده و عنوان آن به احکام مورد نیازاجرای برنامه تغییرداده شده است. این امر باعث می شود دست مجلس برای نظارت بسته شود ومجلس را مقطوع الید می کند . حمایت چشم بسته از برنامه های دولت از یک نماینده احتمالی مجلس امری فکاهی جلوه می نماید خاصه آنکه با کم شدن نقش دولت در اجرای پروژه های عمرانی براساس برنامه ششم ارائه شده، رابطه آن با خواست مردمی که دولت را تنها مجری برنامه های عمرانی و توسعه اقتصادی می دانند، همخوانی ندارد.

سوم: کدام سیاست دولت؟ کاهش تورم یا رونق تولید ملی؟

از وقتی دولت یازدهم بر سر کار آمد برنامه پنجم توسعه کنار گذاشته شد و برنامه ها و سیاستهای اقتصادی خود مانند کاهش تورم را جایگزین کرد. این سیاست البته موثر بود ولی بعقیده بسیاری اتخاذ این سیاست، تولید ملی و خروج از رکود را به نفع کاهش تورم ضربه پذیر کرده است. برنامه دولت در حال حاضر بی توجهی به رونق اقتصادی به نفع کاهش تورم نامگذاری شده است.

  از سوی دیگر برخی از مشاوران دولت بدنبال آزاد سازی قیمت های حامل انرژی می باشند. قرار است آزاد سازی پیامدهایی داشته باشد. اگر احتمال دهیم که به آن پیامدها نرسد ، موج تورمی که پس از افزایش قیمت حامل های انرژی ایجاد می شود، اثر آزاد سازی را از بین می برد.

چهارم : بی برنامگی در بهره برداری از توافق هسته ای:

توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها به مثابه شمشیری دولبه است و اگر از فرصت‌ها به خوبی استفاده نکنیم، آنها به تهدیدی برای کشور تبدیل می‌شوند. اگر از فرصت‌ها در جهت ایجاد اشتغال مولد و ارتقاء کیفیت زندگی مردم استفاده نکنیم فضای کشور به سوی رانتی‌شدن حرکت می‌کند. در شرایط پس از تحریم برخی از صاحبان سرمایه ترجیح می‌دهند به جای تولید، در رانت، ربا و واسطه‌گری سرمایه‌گذاری کنند. از طرفی تجربه تاریخی ایران نشان می‌دهد که دیگر کشورها هیچ تعهدی به اهداف توسعه ایران ندارند، آنها یک هدف دارند و آن به حداکثر رساندن منافع خود و کشورشان است. هم اکنون سه ماه از اجرای برجام گذشته است و دولت همچنان سرگرم مسائل سیاسی است که بقول دکتر رنانی اگر یک پنجم توجه به بخش سیاسی، به بخش اقتصادی می شد، امنیت اقتصادی ایجاد می شد.

 عدم توجه دولت به عدالت اجتماعی، فروپاشی نسبی طبقه متوسط، فقر گسترده و مقابله با فساد گسترده و سیستمی هم از دیگر موضوعاتی است که هیچ اشاره ای در برنامه ها نمی شود.