«طرحی نو» برای عقلانی و کارآمدتر کردن رقابتهای انتخاباتی

به گزارش گلستان24،جمعی از چهره‌های علمی، سیاسی و رسانه‌ای طی نامه‌ای به سپهر اجتماعی و سیاسی کشور ایده جدیدی را برای رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 مطرح کردند. در این طرح با اشاره به جزئیاتی از نقایص و ایرادات مدل رقابت‌های انتخاباتی پیشین و نتایج حاصله از آن، آمده است که "«پابرجایی مشکلات اقتصادی»  به عنوان عام ترین مطالبات و نیازهای مردم و «افزوده شدن متراکم فساد اقتصادی و اداری به آن» علی رغم ظهور و بروز دولت های مختلف در آستانه چهل سالگی انقلاب، نشانه ای واضح از ناتوانی تکرار کلیشه های گذشته برای ورود به صحنه مهم و موثر انتخابات ریاست جمهوری در اردیبهشت 96 است."

این جمع افزوده است: "در برابر این تجربه، می توان طرحی نو درانداخت که رقابت های انتخاباتی به جای «اشخاص» بر روی «تیم های کاری» که دولت ها را تشکیل می دهند و به جای «شعارها» بر روی «ایده های مشخص» برای حل مسایل ملموس و عمومی جامعه باشد."

این جمع خواستار شده است که "هر جریان سیاسی و اجتماعی برای مواجهه با مردم در رقابت های انتخاباتی تیم کاری دولت مورد نظر خود را متناسب با این مسایل که حداقل شامل معاون اول، رییس بانک مرکزی و وزرای اقتصادی، مثل نفت، جهاد و کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و مسکن و... می شود را مشخص و ایده های عملیاتی خود را برای حل مسایل به شکل روشن و کاربردی و با ذکر نتایج مورد انتظار در افق چهار ساله را بیان کند."

متن کامل این نامه که حاوی این ایده و استدلال‌های موجه‌کننده آن است، به شرح ذیل است:

یک گام به پیش

در راه عقلانی و کارآمدتر کردن رقابتهای انتخاباتی

1) جامعه ایران در آستانه چهل سالگی انقلاب اسلامی به پیشواز دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری و سی و هفتمین انتخاب در اردیبهشت 96 خواهد رفت. جامعه ایران در این حیات چهل ساله، تجربیات فراوانی در ابعاد گوناگون سیاسی و اجتماعی  پشت سر گذاشته و اینک در موقعیتی  است که می توان گفت در کوره حوادث سخت آبدیده شده و به بلوغ و پختگی  رسیده است. اما به موازات این پختگی اجتماعی، سیاست ورزی کارگزاران و فعالین سیاست و  سازوکارهای آنها برای مواجهه با افکار عمومی و مردم پیشرفت چشمگیری نداشته است و در قالب کلیشه های متعارف درجا زده است و طبیعتاً خواسته ها و انتظارات مردم از نهادهای برآمده از رای و انتخاب آنها نیز عمدتا برآورده نشده است. «پابرجایی مشکلات اقتصادی»  به عنوان عام ترین مطالبات و نیازهای مردم و «افزوده شدن متراکم فساد اقتصادی و اداری به آن» علی رغم ظهور و بروز دولت های مختلف در آستانه چهل سالگی انقلاب، نشانه ای واضح از ناتوانی تکرار کلیشه های گذشته برای ورود به صحنه مهم و موثر انتخابات ریاست جمهوری در اردیبهشت 96 است. بنابراین  به نظر می رسد باید «طرحی نو» در انداخت و سقف سیاست ورزی را به سقف پختگی و بلوغ اجتماعی جامعه نزدیک تر کرد. در این باره مدت هاست که با جمعی از عناصر علمی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، رسانه‌ای در حال تامل و رایزنی هستیم و اینک علاقه مندیم جمع بندی اولیه این بحث ها را به محضر نیروهای اجتماعی و سیاسی خصوصا بدنه فرهیخته و نوگرای انقلاب اسلامی و جامعه ایران تقدیم کنیم.

2) آنچه آشکار است تا کنون رقابت های انتخاباتی عمدتا «رقابت اشخاص» و نه حتی  جناح های سیاسی یا «رقابت شعارها و وعده ها» با هم بوده است. در این رویارویی برای پیروزی و جلب رای مردم از یک جهت تا سطح اغراق آمیزی نامزدها در زمان انتخابات و پسا پیروزی در انتخابات تقدیس و ستایش می شدند. یا شعارها و وعده ها در پاسخ گویی به مطالبات مردم تا هر چه امکان داشت، تندتر و رادیکال تر و به همین نسبت غیر واقعی تر بیان می شد و نتیجتا بعد از استقرار طرف پیروز و بروز واقعیت ویژگی های فرد پیروز و آشکار شدن سقف توانایی آن در حل مسایل کشور، نوعی سرخوردگی از آن فرد یا جریان یا شعارها صورت می گرفت و برای یک دوره دیگر به افراد و جناح ها و شعارهای مقابل اعتماد و اعتنا می شد و این سیکل معیوب تاکنون ادامه داشته است. تغییر نظر رادیکال مردم از رییس جمهور دولت سازندگی به ضد آن در دوم خرداد 76 و نیز رای به ضد دولت اصلاحات در تیرماه ٨٤ و دوباره گزینش فردی در ضدیت با دولت نهم و دهم در خرداد ٩٢ نمایانگر چنین سیکل معیوبی است. فرجام چنین سیکل معیوبی تغییر افراد و شعارها اما پابرجا ماندن مشکلات اصلی مردم خصوصا دغدغه اقتصادی در همه این ادوار است.

3) در برابر این تجربه، می توان طرحی نو درانداخت که رقابت های انتخاباتی به جای «اشخاص» بر روی «تیم های کاری» که دولت ها را تشکیل می دهند و به جای «شعارها» بر روی «ایده های مشخص» برای حل مسایل ملموس و عمومی جامعه باشد. در واقع پیشاپیش برای مردم معلوم باشد که چه کسانی و با چه ایده هایی قرار است مسئولیت دولت منتخب آنها را به عهده بگیرند. بنابراین مردم کمتر با وضعیت انتخاب هندوانه دربسته روبرو خواهند شد که تازه بعد از استقرار فرد پیروز و معرفی کابینه و انتخاب سیاست ها شناخته می شود.  «شفافیت» حاصل از این شکل از رقابت سیاسی سبب می شود که با رقابت واقع بینانه تر و منطقی تر و عقلانی تری روبرو شویم و حربه  «عکس مار نشان دادن» و سوار شدن بر موج احساسات جامعه در مواجهه با افکار عمومی تضعیف شود. این راهبرد و راهبردهای شبیه به این، به نظر برای همه کسانی که میخواهند شرافتمندانه تر و صادقانه تر و عقلانی تر پای در رقابت های انتخاباتی بگذارند به خصوص برای جریان انقلابی راهگشاست.

4)  عمده مسایل مردم آشکار و روشن است. «اقتصاد و فساد» اساس مشکلات و نشانه های نارضایتی و مطالبه تغییر خواهی مردم است که در رکود و نابسامانی در تولید، اشتغال، گرانی و ضعف قدرت خرید و مشکل مسکن از یک سو و فساد فزاینده و تجمیع شده اقتصادی و اداری، تبعیض و نابرابری از دیگر سو، ظهور و بروز کرده است. بنابراین  هر جریان سیاسی و اجتماعی برای مواجه با مردم در رقابت های انتخاباتی تیم کاری دولت مورد نظر خود را متناسب با این مسایل که حداقل شامل معاون اول، رییس بانک مرکزی و وزرای اقتصادی، مثل نفت، جهاد و کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و مسکن و... می شود را مشخص و ایده های عملیاتی خود را برای حل مسایل به شکل روشن و کاربردی و با ذکر نتایج مورد انتظار در افق چهار ساله را بیان کند.

5) در واقع در این راهبرد مردم به جای یک فرد، یک تیم کاری و به جای رای دادن به شعارهای رنگارنگ، بین ایده های مشخص عملیاتی ناظر به مسایل اصلی خود دست به انتخاب می زنند.  

این راهبرد یک پیشنهاد به سپهر اجتماعی و سیاسی کشور است که در اینجا تنها صورت کلان آن بیان شده است و طبیعتا راه گفتگو درباره اصل راهبرد و جزییات آن باز است. و العاقبه للمتقین

پرویز امینی دکترای علوم سیاسی

حجت الله عبدالملکی دکترای اقتصاد

سید یاسر جبرائیلی مقطع دکترای اندیشه سیاسی

امیر سیاح دکترای اقتصاد

محمدرضا مهدیار اسماعیلی دکترای اقتصاد

سید مهدی میری دکترای سیاستگذاری عمومی

محمد دلاوری مقطع دکترای جامعه شناسی سیاسی

رضا شکیبایی سردبیر روزنامه وطن امروز

سجاد نوروزی کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام

سید بشیر حسینی دکترای فرهنگ و ارتباطات

روح الله حریزاوی مدرس فلسفه

سیدمحمد فیاضی مقطع دکترای مدیریت رسانه

امید حسینی کارشناسی ارشد علوم سیاسی

محمد علی بیگی پژوهشگر حوزه فلسفه

زهرا شمیرانی کارشناسی ارشد فلسفه

مریم حبیبی کارشناسی ارشد مدیریت رسانه

فریبا زارعی کارشناس مدیریت و برنامه ریزی شهری

سپیده نوروزی کارشناس علوم اجتماعی

محمدرضا کردلو کارشناس علوم اجتماعی

مسعود فروغی کارشناسی ارشد علوم سیاسی

میکاییل دیانی کارشناسی ارشد مدیریت رسانه

محمد زعیم زاده کارشناسی ارشد مدیریت رسانه

مجتبی خسروی کارشناسی ارشد ژورنالیسم تلویزیونی

عبدالله عبداللهی کارشناسی ارشد فلسفه
منبع : تسنیم