از شخصیت هیستریکال تا دیوار حاشای بلند زیبا کلام / تحلیلی روان شناسانه بر محتوی سخنرانی زیباکلام راجع به "از دیوار آبان تا دیدار برجام"

حسن بیارجمندی دانشجوی دکتری حقوق بین الملل و حقوق اروپایی، در واکنش به سخنرانی دوشنبه 10 آبان دکتر صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با موضوع  "از دیوار آبان تا دیدار برجام" در شهر علی آباد کتول، به نقد شخصیت وی پرداخت و در مصاحبه با گلستان24 گفت:

نقد روش و شیوه ای علمی برای ارزیابی و سنجش میزان اعتبار یک اثر با توجه به صاحب آن اثر است. چراکه برای درک درست نسبت به نظرات و برداشت‌های مطرح شده در آن اثر و اینکه بتوان بطور دقیق تری نظر  داد؛ ضروری است که تصویری درست از شخصیت صاحب اثر در اختیار داشته باشیم تا بتوانیم سئوالاتی را که در خصوص صاحب اثر مطرح می شود پاسخ دهیم.

سئوالاتی از این قبیل که آیا فکر و اندیشه علمی بدنبال تولید آن اثر بوده است یا شخصیت و رفتارهای ناشی از آن ؟ صاحب اثر از نظر فعالیت های علمی مستمر و ارائه آثار در سطحی قرار دارد که اثر  مورد نقدش قابل اعتنا و توجه باشد ؟ عمده ترین آثار صاحب اثر از چه نوعی می باشد؟ اینکه وابستگی ها و گرایش های سیاسی و فکری صاحب اثر و فضای حاکم در تولید آن چقدر اثرگذار است؟ و...

سخنرانی دوشنبه 10آبان دکتر صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با موضوع  "از دیوار آبان تا دیدار برجام" در شهر علی آباد کتول نیز در این چارچوب قابل تحلیل و ارزیابی است. نگارنده براساس محتوی و جهت گیری های اصلی این سخنرانی (انکار)  که اولا چیزی جدای از محتوی و خصوصا جهت گیری غالب (انکار) در عمده آثار  وی از جمله سخنرانی ها ،نامه نگاری ها و مصاحبه های سفارشی نبود و ثانیا  رجحان مفرط مولفه های شخصیتی و رفتاری صاحب آن بر مولفه های علمی ؛معتقد است که اساسا و اصولا  می بایست تحلیلی روانشناسانه بر این محتوی ارائه کرد تا نقد علمی.

 آنچه براساس فعالیت های این سخنران مفروض است؛ غلبه چهره سیاسی و سیاست زدگی بر چهره علمی و تولیدات علمی آن است؛چهره ای که یک شخصیت هیستریکال را با ویژگی هایی که بیان خواهیم نمود را به اذهان متبادر می کند ؛وابسته بودن ،عطش مفرط نسبت به مورد توجه قرار گرفتن  ،رفتارهای سیاسی درام گونه ( نمایشی و نمادین )، اغراق در طرح و تبیین موضوعات،شور و هیجان زدگی ،ناپایداری رفتاری ( راجع به اشخاص،جریانات و موضوعات مدام در حال تغییر موضع است .ضمن اینکه  از عمق بسیار کمی  برخوردار است.) فرد گرایی و خود محوری مفرط در عین وحشت از انزوا ،اعتماد به نفس کاذب ،تلقین پذیر و تحریک پذیر برای ورود به موضوعات و اظهار نظرهای غیر علمی و غیرکارشناسی.

چنین تیپ شخصیتی هرگز در چارچوب حق جویی و حقیقت طلبی نمی گنجد؛ چراکه برآیند آن نقطه مقابل ویژگی های شخصیتی است و از این رو بطور مفرطی از شیوه و روش انکار که نوعی ساز و کار دفاعی_روانی است بهره می برد. این ساز و کار بصورت مفرطی در محتوی سخنرانی صدرالاشاره دکتر زیبا کلام مشاهده می شود که برخلاف مستندات تاریخی و حتی اقاریر رسمی مقامات آمریکا در پذیرش طرح ریزی کودتا،توطئه ها، براندازی های نرم و سخت و در یک کلام جنایات مستمر شیطانی چگونه متوسل به انکار می شوند. اما سئوال این است که چرا این تیپ شخصیتی از این ساز و کار دفاعی بهره می برند؟

از منظر روان‌شناسان ،انکار واجد عمق و ابعاد روانی عمیقی است؛ نوعی از ساز و کار دفاعی روانی شخص هیستریکال که بواسطه آن  حقایقی که برای خودآگاه  تحمل‌ناپذیر است، نفی می‌شود. در واقع این شخص خود را از  هر چیز و هرکسی که جلوه ای از حق و حقیقت و برای او تحمل‌ناپذیر است، حفظ می‌کند و از آنها فرار می کند.

 ازینرو انکار منحصر به فردترین ابزار دفاعی برای اشخاص هیستریکال است که‌ حقایق را یا به کلی نادیده بگیرند و یا به کمک تحریف مادی و معنوی، آلزایمر تاریخی، وارونه نمایی،فرافکنی،دلیل تراشی،جابجایی و...بنحو دیگری خوانده و قرائت می شوند که برای آن فرد رنج‌آور و در یک کلام مخل هویت هیستریکال آنان نباشد.

بنابراین سخنرانی ها،نامه نگاری ها و مصاحبه های دکتر زیبا کلام را بطور عمده نباید جزو آثار علمی دید تا که با شیوه و روش نقد بشود میزان اعتبار آن را سنجید بلکه عمدتا باید رفتارهای فردی تحت پوشش های یاد شده  با غلبه ساز و کار دفاعی  انکار  و پیوست های ویژه آن برای حق جلوه دادن تمایلات فردی و ارضای خود با گرفتن بازخوردهای آن دانست که نیاز به تحلیل روان شناسی دارد تا نقد علمی.