شکاف های سیاسی و نسلی در جبهه اصلاحات

همین حضور، حالا تحلیلگران اصلاح طلب را به این نتیجه رسانده که با توجه به آسان بودن عبور از فیلتر نظارت بر انتخابات شوراها، اگر از تعداد نامزدهای اصلاح طلب کاسته نشود، این جریان برای ارائه یک لیست واحد در انتخابات پیش رو دچار مشکل خواهد شد.

کمپین انصراف

شاید به همین خاطر باشد که تنها یک روز پس از آنکه ثبت نام از نامزدهای انتخابات شوراها به پایان رسید، چند نماینده اصلاح طلب مجلس از نامزدهای اصلاح طلبی که در انتخابات ثبت نام کرده اند خواستند تا با اعلام انصراف از کاندیداتوری، به حمایت از لیست اصلاح طلبان بپردازند. خواسته ای که به وضوح نشان می دهد اصلاح طلبان تا چه اندازه نگران چند لیستی شدن انتخابات شوراها و پراکندگی آرای هوادار خود هستند.

با وجود اینکه در مقام اظهارنظر رسانه ای، چند کاندیدای اصلاح طلب اعلام کردند که در صورتی که در فهرست نهایی اصلاح طلبان در انتخابات شوراها نباشند، از نامزدی انصراف خواهند داد، اما بسیاری از چهره ها در برابر دعوت کمپین انصراف سکوت کرده و نشان دادند چندان اهمیتی برای لیست بندی های سیاسی در انتخابات غیرسیاسی شوراها قائل نیستند. این چهره ها شاید نگرانند با توجه به کارنامه منفی اصلاح طلبان در شوراها، افکارعمومی نسبت به لیست پیشنهادی آنها به ویژه در تهران اقبال کمی نشان داده و به این ترتیب قرار گرفتن در فهرست اصلاح طلبان، نوعی رای منفی به دنبال داشته باشد.

باز هم انحصارطلبی بزرگان اصلاحات؟

اصلاح طلبان در چند انتخابات اخیر نشان داده اند که نگاه ابزاری به نخبگان سیاسی همفکر خود داشته و تنها وقتی حاضر به حمایت از آنها می شوند که مجبور شوند.

اصلاح طلبان که در انتخابات 92 حتی حاضر به حمایت از کاندیدای اصلی خود در برابر یک چهره اصولگرا – حسن روحانی – نشدند، در انتخابات مجلس دهم با صراحت برخی اصلاح طلبان را وادار به انصراف از نامزدی کرده و با یارگیری از جناح های مختلف توانستند در برخی حوزه های انتخابیه ازجمله تهران به پیروزی برسند.

آنها که در انتخابات هفتم اسفند 94 نگران رد صلاحیت نامزدهای اصلی خود بودند و به همین دلیل به جوان گرایی اجباری روی آوردند، حالا در جریان انتخابات شوراهای شهر و درحالی که احتمال می دهند برخی چهره های برجسته این جریان تایید صلاحیت شوند، می خواهند جوانان اصلاح طلب را از میدان به در کرده و بار دیگر شوراها را از طریق چهره های سیاسی اصلی خود در دست گیرند.

چندپارگی اصلاح طلبان

با این همه کار اصلاح طلبان برای رسیدن به یک فهرست واحد چندان ساده نیست و معلوم نیست این بار بتوانند با وادار کردن چهره های بسیاری که ثبت نام کرده اند، به انصراف از نامزدی، به یک مجموعه 21 نفری نهایی برای شورای شهر تهران برسند.

نشانه های چند لیستی شدن اصلاح طلبان در انتخابات پیش رو را می توان در اظهارنظر اصلاح طلبان نسبت به عملکرد شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات مشاهده کرد. شورایی که قرار بود با پایان انتخابات مجلس به فعالیت های خود پایان دهد، اما برای انتخابات شوراها نیز باقی ماند تا رسما جایگزین همه احزاب اصلاح طلب شود. موضوعی که برخی اصلاح طلبان حاضر نیستند آن را بپذیرند.

به این ترتیب اگر شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان بخواهد به روند انحصارطلبی بزرگان اصلاح طلب در تهران و سایر کلانشهرها ادامه داده و با وادار کردن چهره های جوان تر اصلاح طلب، فقط بزرگان این جریان را در فهرست نهایی قرار دهد، شاید احزاب اصلاح طلب به انتشار لیست های موازی روی آورده و به این ترتیب اصلاح طلبان با چند لیست در انتخابات 29 اردیبهشت حضور به هم رسانند.

ضرورت پوست اندازی در جریان اصلاح طلب

با این همه شکاف هایی که در حال حاضر در جریان اصلاحات به چشم می خورد، نشان دهنده آن است که این جریان نیاز به یک پوست اندازی جدی دارد.

بسیاری از چهره های برجسته اصلاح طلب که سابقه طولانی فعالیت سیاسی دارند، یا خود را بازنشسته کرده و به کناری نشسته اند و یا به دلیل موضع گیری های افراطی، در عمل قادر نیستند تاثیری بر روندهای سیاسی بگذارند.

در مقابل، شرایط سیاسی کشور نیز تغییر کرده و نیروهای جوان تر با مطالباتی تازه و سلایقی متفاوت از نسل های قبلی اصلاح طلب به میدان آمده اند و می خواهند سهم خود را از کیک قدرتی که در اختیار اصلاح طلبان است، بگیرند. در چنین شرایطی طبیعی است که اصلاح طلبان باید از ظرفیت های لازم برای میدان دادن به جوانان برخوردار باشد. با این همه روند لیست بندی اصلاح طلبان در انتخابات شوراهای پنجم نشان می دهد که دست کم تاکنون خیلی به نظر نمی رسد که تصمیم گیرندگان اصلاح طلب بخواهند با پذیرش این پوست اندازی، یک فهرست جوان گرایانه برای انتخابات شوراها ارائه دهند. فهرستی که قدرت رای آوری در کلانشهرهایی که سهم جوانان در سبد رای آنها بالاست، داشته باشد.

شکستی دیگر برای اصلاح طلبان

به این ترتیب از هم اکنون می توان پیش بینی کرد که انتخابات شورای پنجم برای اصلاح طلبان تکرار تجربه شورای دوم است. همان انتخاباتی که اصلاح طلبانی که مغرور به محبوبیت داخلی بودند، به دلیل عدم اقبال افکارعمومی در تهران و بسیاری از کلانشهرها، بازی انتخابات را ناباورانه به رقبای اصولگرا واگذار کردند.

در آن انتخابات هم لیست های موازی کمر اصلاح طلبان را شکست و امسال نیز پیش بینی می شود که اشتباهات سیاسی اصلاح طلبان بار دیگر آنها را به سمت چندپاره شدن پیش برده و به این ترتیب تحلیلگران شانس پایینی برای پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات شوراهای پنجم قائل هستند؛ مگر آنکه پدرخوانده های اصلاحات به فرزندان خود و جوانان این جبهه سیاسی اجازه عرض اندام و حضور بدهند.