گزینه سوم واشنگتن علیه ایران هسته‌ای

به گزارش گلستان 24، مؤسسه بین‌المللی ضد تروریسم رژیم صهیونیستی در جدیدترین تحلیل خودبه قلم «ریموند تانتر» رئیس کمیته سیاست ایران و عضو سابق شورای امنیت ملی آمریکا به بررسی گزینه‌های پیش روی واشنگتن برای مقابله با ایران و برنامه هسته‌ای این کشور پرداخت و نوشت: دولتی که قانون‌شکن است و دولتی که در آستانه هسته‌ای شدن قرار دارد، زهرآلود و خطرناک هستند. ایران هر دوی این ویژگی‌ها را دارد. انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹ میلادی ایران به رهبران آن دستور می‌دهد در برابر سازش و مصالحه مقاومت کنند، به‌خصوص در شرایط کنونی که باور دارند آمریکا می‌خواهد به توافقی با آن‌ها برسد. اما اگر راه‌حل‌های دیپلماتیک به بن‌بست بخورد، بسیار مهم است که آمریکا و اسرائیل از وقوع شرایطی که به موجب آن مجبور شوند به یکی از این دو گزینه تن دهند، جلوگیری کنند (یا وقوع آن را به تأخیر بیندازند): بمباران ایران و یا ایرانِ مجهز به تسلیحات هسته‌ای. در این میان گزینه سومی وجود دارد که عبارت است از تلاش برای وقوع انقلاب نرم به‌وسیله ائتلافی از مخالفان دولت ایران که حکومت ولایت‌فقیه در این کشور را قبول ندارند. اگر ایران سمت‌وسوی سکولار به خود بگیرد خطرش به مراتب کم‌تر از کشوری خواهد بود که به دست روحانیون افراطی اداره می‌شود که می‌خواهند انقلاب اسلامی ایران را در منطقه، اروپا، و شاید حتی در سراسر دنیا گسترش دهند.

مرکز رصد راهبردی اشراف بدون تایید محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه آن را صرفا جهت اطلاع نخبگان و تصمیم‌گیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر می‌کند و دیدگاه‌ها، ادعاها و القائات این گزارش‌ها هرگز مورد تأیید اشراف نمی‌باشد.

■ پاسخ رهبر ایران به نامه اوباما ■

«جِی سالامون» و «کارول لی» از خبره‌ترین خبرنگاران مجله «وال‌استریت ژورنال» در گزارش هفته گذشته خود ایران را دولتی در آستانه هسته‌ای شدن و دولتی قانون‌شکن خواندند. «سالامون» و «لی» در سیزدهم فوریه بیان کردند که آیت‌الله سیّد علی خامنه‌ای رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران نامه جدیدی به رئیس‌جمهور باراک اوباما ارسال کرده است. این نامه پاسخی است به نامه اوباما به رهبر ایران در ماه اکتبر ۲۰۱۴ میلادی که در آن، پیشرفت مذاکرات هسته‌ای را به همکاری میان تهران و واشنگتن برای مقابله با دولت اسلامی عراق و شام (داعش) مرتبط کرده بود. طبق اظهارات این دو روزنامه‌نگار (سالامون و لی)، یک دیپلمات ایرانی که نخواست نامش فاش شود به آن‌ها اطلاع داده که ارسال این نامه توسط اوباما سبب شد این احتمال افزایش یابد که ایران و آمریکا، در صورت ایجاد توافق هسته‌ای، برای مقابله با داعش به وضعیتی برسند که من آن را «روابط حسنه» می‌نامم. ظاهراً آیت‌الله خامنه‌ای پاسخ مؤدبانه و محترمانه‌ای به این نامه داده‌اند اما تعهدی برای عمل به پیشنهاد اوباما نسبت به همکاری در مقابله با داعش نشان نداده‌اند.

■ افزایش حمایت‌ها از اقدامات سخت‌گیرانه علیه دولت ایران ■

مخالفت کنگره آمریکا با رسیدن به «توافق بد» در مذاکرات هسته‌ای دوجانبه بین تهران و واشنگتن و همچنین شکست قابل‌پیش‌بینی مذاکرات چندجانبه ژنو می‌تواند بر فشار کنگره بر دولت اوباما بیفزاید که به اجماع بین‌المللی قبلی برگردد. کلیات این اجماع بین‌المللی آن است که ایران به‌هیچ‌وجه حق غنی‌سازی اورانیوم را در خاک خود نداشته باشد و زمان گریز هسته‌ای این کشور به صفر برسد، قبل از اینکه ایران بتواند به سرعت به بمب هسته‌ای برسد و بازرسان بین‌المللی از اقدامات این کشور باخبر نشوند. بعلاوه، «هیلاری کلینتون» وزیر خارجه سابق آمریکا در ماه جولای ۲۰۱۴ میلادی ابراز کرد که دادن حق غنی‌سازی به هر میزانی به ایران باعث وقوع رقابت تسلیحاتی در منطقه خاورمیانه خواهد شد. کلینتون به همین دلیل طرفدار حق غنی‌سازی صفر برای ایران است. حمایت‌ها از اقدامات سخت‌گیرانه در قبال ایران نیز به‌طور کلی در حال افزایش است که در این میان می‌توان به دو مورد اشاره کرد: جلوگیری از دستیابی ایران به موشک‌های بالستیک و عدم همکاری مخفیانه واشنگتن با تهران در جنگ علیه داعش. انتظار می‌رود کمیته روابط خارجی سنا به رهبری سناتور«باب کورکر» (سناتور جمهوری‌خواه ایالت تنسی) و «باب منندز» (سناتور دموکرات ایالت نیوجرسی) عضو ارشد سنا جلسات رسیدگی برگزار کنند و بر دولت اوباما فشار بیاورند که برای پیوند دادن مذاکرات هسته‌ای به همکاری غیررسمی و غیرعلنی با ایران علیه داعش، به این کمیته پاسخ دهد.

■ رسانه‌ها امتیازات آمریکا به ایران را افشا می‌کنند ■

رسانه‌های فعال آمریکا همچنان به افشای امتیازهای دولت اوباما به ایران ادامه خواهند داد، همان‌طور که نظیر این افشاگری‌ها در سرمقاله‌های اخیر مجله «وال‌استریت ژورنال» و «واشنگتن‌پست» به چشم می‌خورد. انتظار می‌رود که در زمینه فشارهای شدید از سوی کنگره، حمایت بسیاری از ایده صورت گیرد که باید رژیم ایران از داخل این کشور تغییر یابد؛ برای مثال از طریق به‌رسمیت شناختن صریح مخالفان دولت ایران در ائتلافی گسترده که حکومت روحانیون در این کشور را قبول ندارند.

■ تفاوت بین دولت‌های قانون‌شکن و دولت‌هایی که در آستانه هسته‌ای شدن هستند ■

برزیل و ژاپن در حال حاضر دو کشوری هستند که در آستانه هسته‌ای شدن قرار دارند. این دو کشور علی‌رغم قابلیت‌های هسته‌ای قابل‌توجهی که دارند، خواهان رسیدن به تسلیحات هسته‌ای هستند. برزیل و ژاپن اگرچه چالش‌هایی برای آمریکا به همراه دارند اما دولت‌های قانون‌شکنی نیستند، بنابراین اگر قابلیت‌های این دو کشور به دستیابی به بمب هسته‌ای منجر شود نگرانی کم‌تری وجود خواهد داشت، زیرا خطر سیاسی این دو دولت به مراتب پایین است. دولت‌های قانون‌شکن دولت‌هایی هستند که عوامل مرگباری دارند و اگر در آستانه هسته‌ای شدن قرار داشته باشند خطری که از سوی آن‌ها جهان را تهدید می‌کند دوچندان می‌شود. این کشورها به قوانین بین‌المللی پایبند نیستند. سه نمونه از این اصول بین‌المللی عبارتند از حمایت و پشتیبانی دولتی از اقدامات بین‌المللی تروریستی، اشاعه تسلیحات کشتارجمعی، و استفاده از عوامل نیابتی برای ایجاد بی‌ثباتی در سایر کشورها. ایران این سه اصول را زیر پا گذاشته است.

ایران برای ایجاد بی‌ثباتی در کشورهای مجاور و دور (عراق، عربستان‌سعودی، بحرین، مراکش، آمریکای لاتین، به‌خصوص آرژانتین، و همچنین ایالات‌متحده آمریکا) از تروریسم مورد حمایت دولتی و نقل‌وانتقالات مخفیانه تسلیحات نظامی استفاده می‌کند. ایران در زمینه اشاعه فناوری تسلیحات نظامی به دیگر کشورها فعالیت می‌کند (ایران و کره شمالی در این راستا همکاری دارند و فناوری غنی‌سازی اورانیوم و بازیابی پلوتونیوم را در اختیار یکدیگر قرار می‌دهند). ایران همچنین از عوامل نیابتی استفاده می‌کند تا به براندازی مخفیانه دیگر دولت‌ها بپردازد (حمایت ایران از شیعیان حوثی در یمن و حزب‌الله ایران در لبنان).

■ انقلاب نرم، راه‌حل مقابله با ایدئولوژی مذهبی ایران ■

به دلیل این نقش محوری ایدئولوژی مبتنی بر مذهب در ماهیت حکومت ایران است که روش‌های سنتی نفوذ بر پایه محاسبات منافع ملی، امکان ناچیزی برای موفقیت دارند. لذا کارشناسان و سیاست‌گذاران بیش‌ازپیش توجه خود را به تغییر رژیم در ایران از طریق مخالفان داخلی این کشور معطوف کرده‌اند تا مجبور نباشند به یکی از این دو گزینه تن دهند: یعنی بمباران ایران و ایرانِ مجهز به تسلیحات هسته‌ای. «ایوان ساشا شیهان»، از کارشناسان دانشگاه بالتیمور رویکرد انقلاب نرم را توضیح داده و آن را در مورد ایران اعمال کرده است.

■ کنترل تسلیحات هسته‌ای، هدف اصلی مذاکرات هسته‌ای با ایران بود ■

با توجه به این الزامات ایدئولوژیکی، ایجاد تحول در مذاکرات کنونی هسته‌ای با ایران مفید و سودمند خواهد بود. این مذاکرات در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ میلادی از سوی سه عضو اتحادیه اروپا (فرانسه، آلمان، و انگلیس) آغاز شدند و شش مورد از قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل که حق غنی‌سازی اورانیوم ایران را نفی می‌کرد، بر شدت این مذاکرات افزود. هدف اصلی این رویکرد چندجانبه این بود که ایران نتواند قابلیت توسعه تسلیحات هسته‌ای را در اختیار داشته باشد. این مذاکرات در حال حاضر عمدتاً گفتگوهای دوجانبه‌ای میان تهران و واشنگتن بر سر دامنه قابلیت‌های هسته‌ای ایران است. «هنری کیسینجر»، وزیر امور خارجه اسبق آمریکا، در بیست‌ونهم ژانویه ۲۰۱۵ میلادی مقابل کمیته خدمات تسلیحاتی سنا اعلام کرد: تأثیر این رویکرد آن است که به جای جلوگیری از اشاعه تسلیحات هسته‌ای، بتوانیم آن را مدیریت و کنترل کنیم. انتظار می‌رود این کمیته به رهبری سناتور مک‌کین (سناتور جمهوری‌خواه ایالت آریزونا) نیز جلسات رسیدگی در اعتراض به امتیازات دولت آمریکا به ایران برگزار نماید.

■ ایران با استفاده از موقعیت ایدئولوژیک خود حق غنی‌سازی را به دست آورد ■

موقعیت ایدئولوژیکی ایران بر چانه‌زنی‌های منافع ملی چیره می‌شود و می‌تواند در به دست آوردن به‌اصطلاح “حق غنی‌سازی” موفق عمل کند. تهران از استحکام پیشنهادهای چندجانبه می‌کاهد و کاری می‌کند تا مذاکرات فعلی بر سر مسائلی از این قبیل باشد که ایران چه تعداد سانتریفیوژ می‌تواند در اختیار داشته باشد؛ برای مثال از حدود ۱۹۰۰۰ سانتریفیوژ کنونی به حدود ۷۰۰۰ که به گفته خبرگزاری «اسرائیل تایمز» در سی‌ویکم ژانویه، ظاهراً ایران و آمریکا در یک توافق “اولیه” بر سر این تعداد به توافق رسیده‌اند.

■ گزینه سوم آمریکا در قبال ایران انقلاب نرم است ■

بطور خلاصه می‌توان گفت که نیازی به همکاری با ایران علیه داعش نیست و این کار تنها باعث گسترش خطر انقلابی ایران به عراق و سوریه خواهد شد. به جای بمباران ایران و یا تن دادن به ایرانِ مجهز به تسلیحات هسته‌ای گزینه سومی نیز وجود دارد: تحریک انقلاب نرم در ایران از طریق ائتلافی از مخالفان همفکر حکومت این کشور. ایران بدون ویژگی‌های اسلامی خود می‌تواند در زمره کشورهایی مانند برزیل و ژاپن قرار گیرد؛ دولت‌هایی که اهداف هسته‌ای آنان تحت تأثیر ایدئولوژی‌های افراطی قرار ندارد.

پایان