«مدیریت علوی» قسمت پانزدهم/ سفارش به استیفای حق مردم

سیدحسین علوی، فعال فرهنگی _ سیاسی استان، در یادداشتی اختصاصی به گلستان24، به موضوع «مدریت علوی» و مباحث مربوط به آن پرداخته است:

حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام)مدیران خود را همواره به حق‏گرائی و حق گویی و بیان گزارش های واقعی سفارش می‏کرد تا حقوق اجتماعی مردم استیفا و کاستی‏های جامعه اسلامی از بین برود، که خطاب به جمع مسئولان نظام فرمود:

 با ظاهر سازی با من رفتار نکنید، و گمان مبرید اگر حقّی به من پیشنهاد دهید بر من گران آید، زیرا کسی که شنیدن حق، یا عرضه شدن عدالت بر او مشکل باشد، عمل کردن به آن دشوارتر خواهد بود. پس، از گفتن حق یا مشورت در عدالت خودداری نکنید» خطبه ۲۱۶ نهج ‏البلاغه

توصیه به ماموران مالیاتی در مردمداری

حضرت در این خصوص در نامه ای خطاب به مأموران مالیات ستان، می فرماید:هیچ کس را از خواسته های مشروعش باز ندارید... و نیز به خاطر گرفتن درهمی، کسی را تازیانه نزنید؛ هم چنین به مال احدی چه مسلمان و چه غیرمسلمان که در پناه اسلام است دست نزنید. ، نامه ۵۱

حفظ عزت و ارزش مردم

امام (علیه السلام)در سیره خود، از مردم میخواست که خود را کوچک وکم ارزش جلوه ندهند و برای مثال از همراهیِ فردی که پیاده در حال حرکت بود با خود که بر مرکب سوار بودند، ممانعت کردند و فرمودند:باز گرد؛ چرا که پیاده حرکت کردنِ شخصی مانند تو در رکابِ مثلِ من، مایه غرور برای والی و ذلت و خواری برای مؤمن است. حکمت ۳۲۲

مهربانی حاکم نسبت به مردم

حضرت در این باره خطاب به مالک اشتر می فرماید:قلب خویش را نسبت به ملت خود مملو از رحمت و محبّت و لطف کن و نسبت به آن ها همچون حیوان درنده ای مباش که خوردن آنان را غنیمت شماری! زیرا آن ها دو گروه بیش نیستند: یا برادران دینی تواند، و یا انسان هایی همچون تو. ، نامه ۵۳

هم چنین  در هنگام انتصاب ابن عباس به فرمانداری مصر فرمود:با مردم گشاده رو باش؛ آن گاه که آنان را بینی، یا درباره آنان حکمی دهی یا در مجلس ایشان نشینی. نامه ۷۶

توصیه به رفتار مناسب با غیر مسلمانان

امام (علیه السلام)خطاب به یکی از کارگزاران خود- که با مردم غیر مسلمان تحت مدیریت خود بد رفتاری کرده بود -می فرمایند:اما بعد، دهقانانِ شهر تو شکایت دارند که با آنان درشتی می کنی و سختی روا می داری، ستمشان می ورزی و خردشان می شماری. من در کارشان نگریستم و دیدم چون مشرک اند، نتوانشان به خود نزدیک گرداند، و چون در پناه اسلام اند نشاید آنان را راند. پس، در کار آنان درشتی و نرمی را با هم آمیز. گاه مهربان باش و گاه تیز! زمانی نزدیکشان آور و زمانی دورتر. خطبه۲۱

رسیدگی توام با حسن خلق با مردم

امام (علیه السلام)در جایی دیگر میفرمایند:

-پس بخشی از وقت خود را به کسانی اختصاص ده که به تو نیاز دارند، تا شخصاً به امور آنان رسیدگی نمایی

-و در مجلس عمومی با آنان بنشین و در برابر خدایی که تو را آفریده فروتن باش

-و سربازان و یاران و نگهبانان خود را از سر راهشان دور کن تا سخنگوی آنان بدون اضطراب در سخن گفتن با تو گفتگو کند، 

- پس درشتی و سخنانان ناهموار آنان را بر خود هموار کن، و تنگ خویی و خود بزرگ بینی را از خود دور ساز تا خدا درهای رحمت خود را به روی تو بگشاید، و تو را پاداش اطاعت ببخشاید، آن چه به مردم می‏بخشی بر تو گوارا باشد، و اگر چیزی را از کسی باز می‏داری با مهربانی و پوزش خواهی همراه باشد.» نامه ۱۰۹: ۵۳ نهج‏ البلاغه،

انتهای پیام/