چند و چون عملیات آزادسازی تکریت

گلستان 24 ، سعدالله زارعی طی یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: عملیات آزادسازی «تکریت» مرکز استان صلاح‌الدین که از چند روز پیش شروع شده است از جنبه‌های مختلفی «راهبردی» و تعیین کننده به حساب می‌آید از این رو نیروهای داعش از همه ظرفیت خود استفاده می‌کنند تا مانع سقوط تکریت به دست نیروهای عراقی شوند. در خصوص اهمیت و پیامدهای این عملیات نکاتی وجود دارد:
-1 عملیات آزادسازی تکریت، مهمترین عملیات نیروهای مقاومت عراق علیه تروریست‌های داعش محسوب می‌شود. این در حالی است که تعدادی از عملیات‌های گذشته شامل عملیات آمرلی، جرف‌الصخر و مقدادیه از اهمیت بالایی برخوردار بودند. عملیات تکریت از این جهت از حساسیت بالاتری برخوردار است چرا که قلب بعث و داعش به حساب می‌آید. اگر تکریت سقوط کند به این معناست که بعث و داعش در اصلی‌ترین نقطه عراق شکست خورده‌اند و این انرژی رو به تزایدی را به مخالفانشان در عراق می‌دهد و آزادسازی موصل را تسهیل می‌کند. از این رو گفته شده است که داعش با فراخواندن بخشی از زبده‌ترین نیروهای خود از سوریه روی حفظ تکریت متمرکز شده است.
-2 سقوط تکریت در واقع سقوط آخرین منطقه تحت سیطره بعث و داعش در استان صلاح‌الدین به حساب می‌آید. پیش از این نیروهای عراقی شهرستانهای الشرقاط و بیجی در شمال، توزخورماتو و الدور در غرب و بلد و الفریس در جنوب تکریت را آزاد کرده بودند. شهر بزرگ سامرا هم که از ابتدا از تعرض داعش دور ماند. بنابراین آزادی تکریت به معنای پایان عملیات ارتش و نیروهای مقاومت عراقی در استان صلاح‌الدین به حساب می‌آید. از آنجا که استان صلاح‌الدین در میان دو استان بزرگ سنی دیگر یعنی الانبار و نینوا واقع شده است، تأثیر زیادی روی وضعیت داعش در انبار و نینوا برجای می‌گذارد. بخش وسیعی از شمال و شرق انبار از طریق صلاح‌الدین به استانهای نینوا، کرکوک، بغداد و دیاله متصل می‌شود و از این رو عملیات آزادسازی تکریت نقش مهمی در تعمیق امنیت استانهای مرکزی و شرقی عراق خواهد داشت و تا حد زیادی موقعیت امنیتی پایتخت را تثبیت می‌نماید.
-3 عملیات تکریت به واسطه آنکه دارای وسعت زیاد عملیاتی است، نیاز به همکاری بخش‌های مختلف مردمی در عراق را گوشزد می‌کند. منطقه عملیاتی تکریت به اندازه کل مساحت کشور لبنان و بیش از یک سوم کشور فلسطین به حساب می‌آید یعنی وسعت این منطقه عملیاتی بیش از 10/000 کیلومتر مربع می‌باشد. این وسعت و تأکیدی که بر سرعت عملیات وجود دارد، تکریت را به میدانی برای تمرین آمادگی‌ها و نشان دادن میزان توانمندی‌ها تبدیل کرده است از این رو یکی از مقامات سازمان پیشمرگان مسلمان کرد که در این عملیات دارای نقش می‌باشد، می‌گوید کردها به فرماندهان این عملیات اعتماد دارند و معتقدند عملیات تکریت زمینه‌ساز همراهی نیروهای مختلف و سازماندهی سریع آنان برای آزادسازی موصل می‌باشد. او در این بین با صراحت به برگزار شدن چندین جلسه میان مقامات سازمان پیشمرگه با سردار سلیمانی اشاره می‌کند.
پیش از این کردها از اینکه همراه سردار نام آشنای سپاه اسلام دیده شوند کتمان می‌کردند و از این رو تصریح مقامات پیشمرگه به خوبی نشان می‌دهد که یک اتفاق مهم میدانی افتاده است.
در واقع نیاز به حضور همه نیروهایی که دارای سازمان و سازماندهی مقاومت هستند این امکان را فراهم کرده است که هر جریان مردمی در عراق در حال رقابت با جریانات مردمی دیگر قرار گیرد.
وجود این موضوع دهها هزار نیروی پرتحرک آماده کار را وارد میدان نموده است.
-4 یک جنبه مهم دیگر تکریت وضعیت اقتصادی و مدنی آن است. بخش عمده‌ای از میدان‌های نفتی عراق در مجاورت تکریت قرار دارد و تسلط داعش بر این منطقه، جدای از آنکه دولت را از امکان استخراج و صدور نفت محروم می‌کند یک پشتوانه مهم هم برای گسترش روابط داعش با کشورهای خارجی و افراد متنفذ در منطقه به حساب می‌آمد.
پایگاه هوایی اسپایکر هم که در همان هفته‌های نخست پس از حمله خردادماه داعش به دست این سازمان تروریستی افتاد، در تکریت قرار دارد و آزادی آن می‌تواند تاثیر روحی فراوانی برجای بگذارد آزادسازی این پایگاه یکی از اهداف عملیاتی در تکریت به حساب می‌آید. در واقع داعش در زمانی که بر اسپایکر و حوزه نفتی صلاح‌الدین در بیجی و تکریت دست پیدا کرد، قدرت خود را به رخ دشمنانش کشید. در آن زمان بسیاری از روزنامه‌های غرب، سیطره داعش بر منطقه بیجی و پایگاه هوایی اسپایکر را نشانه هوشمندی داعش در عملیات خود ارزیابی و شکست آن را در مرز محال معرفی کردند. اما طی روزهای اخیر همین روزنامه‌ها خبرهای زیادی مبنی بر قریب‌الوقوع بودن آزادی مناطق در اشغال باقی‌مانده استان صلاح‌الدین درج کردند. روزنامه واشنگتن‌پست در این میان با شیطنت خاصی نوشت: «هم‌اینک پای سردار سلیمانی به تکریت رسیده و انتظار می‌رود طی روزهای آینده به آزاد شدن مرکز صلاح‌الدین بیانجامد. عراقی‌ها معتقدند پیروزی سلیمانی در تکریت، رغبت زیادی را در عراق پدید می‌آورد تا آزادی موصل را از سلیمانی مطالبه نموده و با او برای عملیات موصل همراه شوند.» این در حالی است که غربی‌ها شدیدا از شکست داعش بدست نیروهایی با محوریت ایران نگرانی دارند و این نگرانی‌شان یادآور نگرانی از شکست صدام حسین در مقابل انقلاب اسلامی در فاصله سالهای 1361 تا 1367 است. در آن زمان آمریکایی‌ها با صراحت می‌گفتند شکست صدام حسین در جنگ کار را بر کشورهای غربی برای تسلط بر منطقه حساس خلیج‌فارس و نیز کشورهایی که در دو سوی غربی و شرقی ایران قرار دارند، دشوار می‌نماید. همین چند هفته‌ پیش هنری کیسینجر در مصاحبه با «وال استریت ژورنال» گفت: «خطر ایران برای آمریکا و متحدانش از خطر داعش شدیدتر است چرا که داعش یک پدیده است و از عمق راهبردی برخوردار نیست و از این رو به زودی محو می‌شود ولی انقلاب اسلامی ایران بر یک بستر تاریخی تکیه داشته و از سوی نیروهای انرژی یافته از یک مذهب حمایت می‌شود. ایران دارای پیچیدگی‌های زیادی است که هنوز هم برای نیروهای ما ناشناخته است و حال آنکه  داعش همین است که می‌بینیم». البته ایران همکاری با نیروهای عراقی و با مطالبه دولت قانونی عراق را هیچگاه پنهان نکرده است کما اینکه عراقی‌ها هم رسما مشارکت ایران در ساختار امنیتی مبارزه با داعش را خواستار شده و درخواست خود و پاسخ موثر ایران را کتمان نکرده‌اند. اما غربی‌ها به گمان اینکه ایران نمی‌تواند به مرکزیت مشترک بعث و داعش در تکریت غلبه کند، یک سناریو را برای ناامید کردن عراقی‌ها از توانایی ایران در به سرانجام رساندن عملیات‌های پیچیده امنیتی به میدان آورده‌اند و البته این سناریو عمر چند روز‌ه‌ای بیشتر نمی‌یابد و به همین دلیل هم غربی‌ها در این خصوص از حد کنایه‌گویی و استعاره‌سرایی فراتر نرفته‌اند.
5 - طی روزهای گذشته عملیات آزادسازی تکریت به انجام سلسله عملیات‌های موفقی گره خورده است و از آنجا که در این حرکت یک هدف بزرگ وجود دارد و آن آزادسازی قلب داعش و بعث- تکریت- است، موفقیت‌های پی‌درپی که هر کدام از اهمیت خاصی برخوردارند به چشم نیامده‌اند. طی 2 تا 3 روز گذشته، رزمندگان مقاومت در عراق العلم، الدور، البوعیسی، البوطلحه که هر کدام یک شهرستان کوچک محسوب می‌شوند را به همراه ده‌ها روستا آزاد کرده‌اند که برای هر کدام از آنان نیاز به طراحی یک عملیات جداگانه بوده است. همزمان با این مسئله ما شاهد عقب‌نشینی و در واقع فرار بعثی‌ها و داعش از دو منطقه مهم الفتح و الحویجه بودیم که از وحشت و نگرانی عمیق آنان حکایت می‌کند آنان عملا فتح و حویجه را به دالانی برای عبور از تکریت به موصل تبدیل کرده‌اند. این در حالی است که داعش پیش از این به نیروهایش اجازه ترک میدان را نمی‌داد و به آنان با صراحت می‌گفت یا پیروزی و یا مرگ. کما اینکه در جریان عملیات القصیر در شمال استان حمص سوریه که در خردادماه سال گذشته انجام شد، نیروهای داعش وارد دالانی که حزب‌الله برای فرار آنان باز گذاشته بود، نمی‌شدند و تا آخر مقاومت کردند اما پیروزی‌های پی در پی ماه‌های اخیر رزمندگان مقاومت، تبعیت‌پذیری نیروهای داعش از فرمول یا پیروزی یا مرگ را کاهش داده است. نیروهای «شبک» که بخشی از شیعیان استان دیاله به حساب می‌آیند و در عملیات آزادسازی تکریت نیز دارای نقش هستند و منطقه عملیاتی محول شده به آنان مشرف به مناطق فتح و حویجه است می‌گویند شاهد فرار ده‌ها نفر از نیروهای زبده داعش بوده‌اند.
6 - شکست داعش فقط شکست یک گروه تروریستی نیست بلکه شکست یک برنامه چندجانبه و یک فکر استراتژیک که در پشت آن سرویس‌های اطلاعاتی و سیاسی غرب و برخی از کشورهای منطقه‌ای قرار دارند نیز می‌باشد. از حدود 3 سال پیش گفته می‌شد که محور آمریکا، انگلیس، فرانسه، ترکیه و عربستان در حال طراحی یک مدل هستند که در عین آن که شباهت زیادی به مدل ایران در مواجهه با دشمنانش دارد، اما در عین حال رو در روی ایران قرار می‌گیرد! در واقع این کشورها با محوریت آمریکا به یک مدل دست یافتند که از روش جنگ‌های نامتقارن سود می‌برد اما اینک این کپی تقلبی در برابر نسخه اصلی، تا حد بسیار زیادی رنگ باخته است.