اظهارات تازه اوباما در مورد ایران،
ارسال نامه سناتورها به رهبر ایران نامناسب بود/شناختن رهبر ایران سخت است
رئیسجمهور آمریکا میگوید اگرچه اکنون وارد تعامل دیپلماتیک با ایران شده است اما هنوز هم همه گزینهها و توانمندیهای کشورش ــ از جمله برتری نظامی ــ را روی میز نگه داشته است.
به گزارش گلستان 24، باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، در مصاحبه با توماس فریدمن، ستوننویس مشهور روزنامه نیویورکتایمز آمریکا، به تشریح سیاست خارجی خود بالاخص مذاکرات اخیر هستهای با ایران و تفاهم هستهای لوزان پرداخت.
وی در بخشی از این مصاحبه در ارتباط با خط مشیی که در قبال کشورهایی چون ایران و یا کوبا در پیش گرفته است گفت که بهنظر "تعامل" همراه با دستیابی به نیازهای استراتژیک اصلی، منافع آمریکا را در قبال این کشورها بهتر از تحریمها و انزوای ابدی تأمین خواهد کرد. وی در ادامه افزود: آمریکا، با قدرتی که دارد، باید اعتماد به نفس داشته و برخی ریسکهای محاسبه شده را بپذیرد تا امکانهای بیشتری را پدید آوریم.
در حین تعامل با ایران همه گزینهها را روی میز داریم
رئیسجمهور آمریکا گفت: "برای مثال کوبا را در نظر بگیرید. برای ما آزمایش این امکان که تعامل با آنها به نتایج بهتری برای مردم کوبا منتهی خواهد شد ریسکهای زیادی نخواهد داشت. کوبا کشوری بسیار کوچک است. کشوری نیست که منافع امنیتی اصلی ما را تهدید کند . بنابراین دلیلی وجود ندارد که این مسأله را آزمایش نکنیم... . همین امر درباره ایران نیز صادق است، کشوری بزرگتر و خطرناک، کشوری که در فعالیتهای منجر به مرگ شهروندان آمریکایی دخیل بوده اما واقعیت مسأله این است: بودجه دفاعی ایران 30میلیارد دلار است. بودجه دفاعی ما نزدیک به 600میلیارد دلار است. ایران میفهمد که نمیتواند با ما بجنگد... . درباره دکترین اوباما پرسیدید، دکترین این است: ما تعامل خواهیم کرد اما تمام توانمندیهایمان را نیز حفظ میکنیم".
وی در ادامه گفت: این عقیده "ایران قابل بازدارنگی نیست" واقعیت ندارد... بنابراین اینکه بگوییم بیایید امتحان کنیم ــ با توجه به اینکه همه گزینههایمان را حفظ کردهایم ــ نشان دهنده سادهانگاری ما نیست. اما اگر این مسائل را از طریق دیپلماتیک حل کنیم، بیشتر ایمن بوده و در موقعیت بهتری قرار خواهیم داشت تا از متحدینمان محافظت کنیم و کسی چه میداند شاید ایران تغییر کند. اگر این اتفاق نیفتد، توانمندیهای بازدارنده ما، برتری نظامی ما سر جایش است ... ما ظرفیتمان برای دفاع از خودمان یا متحدانمان را کنار بگذاریم. با توجه به این مسائل، چرا نباید [تعامل با ایران] را امتحان کنیم؟".
اوباما با اشاره به اینکه هنوز تا پایان توافق با ایران راه درازی باقی مانده است، گفت: "کار ما هنوز تمام نشده است. و هنوز احتمال عقبرفت، لغزش و مشکلات سیاسی جدی را هم در ایران و هم در کنگره آمریکا میتوان مشاهده کرد".
وی درباره نقش کنگره بر حفظ اختیارات رئیسجمهور برای ورود به توافقهای الزامآور با قدرتهای خارجی بدون تأیید کنگره تأکید کرد. با این حال، افزود: "فکر میکنم سناتور کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، کسی است که صادقانه درباره این مسأله نگران بوده و یک مرد خوب و شایسته است. امید من این است که راهی پیدا کنیم تا کنگره بتواند نظر خود را بیان کند اما به اختیارات سنتی ریاستجمهوری تعدی نکند".
مکانیسمی تعبیه میکنیم که بازرسان آژانس بتوانند همهجا بروند
اوباما درباره رژیم بازرسیها و نظارت بر تأسیسات هستهای ایران در یک توافق جامع احتمالی گفت: "آنچه ما روی آن توافق کردهایم این است که بتوانیم بر تمام زنجیره هستهای از معادن اورانیوم گرفته تا تأسیسات نهایی مانند نطنز نظارت کنیم... این بدین معناست که ما تنها چند نفر محدود را به دو یا پنج سایت نخواهیم فرستاد بلکه قادر خواهیم بود آنچه را آنها انجام میدهند بهصورت گستردهای ببینیم، و در حقیقت، اکنون اگر آنها بخواهند که یک برنامه پنهانی برای تولید بمب ایجاد کنند باید یک چرخه تأمین کاملاً متفاوت ایجاد کنند. این نکته شماره یک است".
وی افزود: "نکته شماره دو، ما قرار است که یک کمیته تدارکات تهیه کنیم که هر آنچه ایرانیها وارد میکنند، آنچه را وارد کشور میشود و مدعی هستند که کاربرد دوگانه دارند، بررسی میکند تا مشخص شود که آیا از آنها در راستای برنامه صلحآمیز هستهای استفاده میکنند یا در یک برنامه تولید بمب. و شماره سه، اکنون در حال ایجاد مکانیسمی هستیم تا بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی بتوانند به هر جایی بروند".
وی در پاسخ به این سؤال "واقعاً هر جایی در ایران؟" گفت: "جاهایی که به آنها مظنون هستیم. واضح است که درخواستی باید مطرح شود. ایران میتواند اعتراض کند، اما آنچه ما انجام میدهیم سعی در طراحی مکانیسمی است که بر اساس آن پس از اینکه این اعتراضها شنیده شدند، یک وتوی نهایی توسط ایران نخواهند بود بلکه نوعی مکانیسم بینالمللی وجود خواهد داشت که ارزیابی منصفانهای درباره اینکه مکان مورد نظر باید بازرسی شود یا نه انجام دهد. اگر آنها بگویند که این کار باید انجام شود، تصمیم همین خواهد بود، نه اینکه ایران بگوید نه، نمیتوانید بروید آنجا. بنابراین نه تنها پروتکل الحاقی که آژانس بر کشورهایی که در گذشته برنامه هستهای مسألهداری را داشتهاند، داریم، بلکه ورای آن ایران باید تحت مکانیسم بازرسیها و راستیآزماییهایی قرار گیرد که تاکنون سابقه نداشتهاند".
اوباما درباره زمانبندی رفع تحریمهای ایران و پیادهسازی مفاد تفاهم هستهای گفت: "هنوز جزئیاتی وجود دارند که باید مشخص شوند. اما فکر میکنم چارچوب اولیه از ایران میخواهد آنچه را لازم است درباره سانتریفیوژها و سایر موارد انجام دهد. پس از آن تحریمهای سازمان ملل تعلیق میشوند. در این مرحله، ما توانایی بازگرداندن تحریمها را در صورت نقض توافق خواهیم داشت. اگر اینگونه نشد، غیر از تحریمهای مرتبط با اشاعه موشکهای بالستیک که به قوت خود باقی هستند، میتوانند از زیر تحریمها خارج شوند و بدانند که این نظارتهای مداوم در صورتی که تعهداتشان را لغو کنند اقداماتی در پی خواهد داشت".
وی در ادامه گفت که اگرچه توافق هستهای با ایران رویدادی بزرگ خواهد بود اما "به مسائل ما با ایران پایان نمیدهد، و ما با همکاری گسترده با متحدین و دوستانمان به تلاش برای کاهش ــ و در مرحلهای پایان ــ فعالیتهای بیثباتکننده ایران در منطقه و حمایت از سازمانهای تروریستی، ادامه میدهیم".
ایرانیها نشان دادهاند هرجا مسئله غرور ملی مطرح است حاضرند سختیها را تحمل کنند
رئیسجمهور آمریکا در ادامه گفت: "میدانیم اگر کاری هم نکنیم و فقط تحریمها را حفظ کنیم، آنها به ساخت زیرساخت هستهای خود ادامه داده و ما هم نسبت به آنچه دقیقاً آنجا اتفاق میافتد دید کمتری خواهیم داشت. بنابراین این وضع مطلوب نیست. در یک جهان ایدهآل، ایران باید میگفت ما هیچ زیرساخت هستهای نخواهیم داشت، اما ما میدانیم که این موضوع برای ایران به غرور و ملیگرایی تبدیل شده است".
وی افزود: "حتی کسانی که ما آنها را میانهرو و اصلاحطلب تلقی میکنیم، از میزانی از برنامه هستهای در داخل ایران حمایت میکنند، و از آنجا که آنها بهطور کامل تسلیم نمیشوند، با توجه به اینکه آنها آستانهای را که نخستوزیر نتانیاهو عنوان کرده رعایت نمیکنند و هیچ یک از رهبران ایران این کار را نخواهد کرد و با در نظر گرفتن اینکه این کشوری است که در جنگی هشتساله با یکمیلیون کشته ایستادگی کرده، فکر میکنم نشان دادهاند که وقتی مسئلهای جزو غرور ملی یا در برخی موارد بقای ملی آنها باشد، حاضرند سختی را تحمل کنند".
شناختن رهبر ایران سخت است
اوباما در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به سؤالی درباره نامههایی که خطاب به رهبر معظم انقلاب نگاشته و نیز بیانات ایشان در رابطه با آمریکا گفت: "شناختن وی بسیار سخت است. من بهصورت مستقیم با وی گفتگو نکردهام. در نامههایی که وی میفرستد، معمولاً یادآوریهایی زیادی درباره مظالمی که قبلاً به ایران رفته است، وجود دارد، اما آنچه بهنظر من اهمیت دارد این است که وی به مذاکره کنندگانش اجازه داد در این مذاکرات امتیازات مهمی بدهند، تا توافق چارچوب پدید آید. ...وی میدانست که رژیم تحریمها در بلندمدت ایران را تضعیف میکند، و اینکه اگر میخواهد ایران بار دیگر به جامعه بینالمللی بازگردد اکنون فرصتهایی پدید آمده است".
ارسال نامه سناتورها به رهبر ایران نامناسب بود
رئیسجمهور آمریکا درباره نامهای که با امضای 47 سناتور آمریکایی به مقامات ایرانی ارسال شد و نیز دعوت از نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره بدون اطلاع وی گفت: "من واقعاً نگران هستم که برخی از مرزهای سنتی درباره اینکه چگونه درباره سیاست خارجی میاندیشیم دچار تعدی شدهاند. فکر میکنم نامهای که به رهبر معظم فرستاده شد نامناسب بود. فکر میکنم به یاد بیاورید که درباره جنگ عراق اختلاف نظر بسیاری با جرج بوش داشتیم، اما فکر میکنیم این ایده که تعدادی از دموکراتها به رهبران منطقه و یا اروپا نامه نوشته و سعی در تضعیف خطمشیهای ریاستجمهوری داشته باشند، رویدادی مسئلهساز میبود".
با اسرائیل مشترکات زیاد در عین حال اختلافات استراتژیک داریم
اوباما با اشاره به ادعاهای نتانیاهو درباره آسیبپذیریهای رژیم صهیونیستی و اینکه تفاهم هستهای با ایران موجودیت اسرائیل را به خطر میاندازد، گفت: "این اعتقاد اسرائیل را که با توجه به تاریخ تراژیک مردم یهود، نمیتوانند برای تأمین امنیتشان صرفاً به ما تکیه کنند درک میکنم، اما آنچه به آنها میگویم این است که نه تنها بهصورت کامل متعهد به اطمینان از این هستم که برتری نظامی کیفیشان را حفظ میکنند و میتوانند در برابر هر نوع حمله آتی امکان بازدارندگی داشته باشند، بلکه مایلم تعهداتی را بدهم که برای همه در این منطقه، شامل ایران، روشن شود که اگر اسرائیل توسط هر دولتی مورد حمله قرار بگیرد، کنار آنها خواهیم بود. و فکر میکنم این ... کافی است تا از فرصتی که یک بار پدید میآید استفاده کرده و ببینیم که آیا میتوانیم مسئله هستهای را از میز حذف کنیم یا نه ... هیچ فرمول و گزینهای بیش از ابتکارهای دیپلماتیک و نیز چارچوبی که به دست آوردیم، برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای وجود ندارد".
اوباما در اشارهای مستقیم به فشارهایی که به وی بهدلیل مخالفت با برخی از سیاستهای صهیونیستها وارد میشود و نیز برچسبزنیهای حامیان اسرائیل به هر کسی که به انتقاد از این رژیم میپردازد، گفت: "برای مثال من باید بتوانم با خطمشی شهرکسازی مخالفت کنم بدون آنکه بهعنوان مخالف اسرائیل قلمداد شود... و فکر میکنم راه درست برای انجام این کار پذیرش این مسئله است که با وجود تمام مشترکات، اختلافاتی استراتژیک با یکدیگر داریم".
تهدید بزرگ پیشِروی اعراب نه حمله ایران بلکه نارضایتی داخلی است
رئیسجمهور آمریکا درباره حمایت از کشورهای عربی همپیمانش در منطقه، بالاخص عربستان سعودی، میگوید که این کشورها با تهدیدات خارجی جدیای مواجه هستند، اما در همین حین تهدیداتی داخلی نیز دارند: "جمعیتی که در برخی موارد [از دولتشان] بیگانه گشتهاند، جوانانی که شغلی ندارند، و یک ایدئولوژی مخرب و پوچگرا، و در برخی موارد، تنها این عقیده که آنها خروجیهای سیاسی مشروعی برای اعلام نارضایتی نیستند... . من فکر میکنم بزرگترین خطری که [کشورهای عربی سنی] با آن مواجه هستند نه حمله ایران، بلکه نارضایتی در داخل است".
ارسال نظر