شورای نگهبان پیشینه ی جنبش مشروطه خواهی بوده است/ مجتهدین و علما باعث شدند تا شورای نگهبان شکل بگیرد

به گزارش گلستان24؛ عصر دیروز دکتر مصیب عباسی استاد دانشگاه در میز گردی با موضوع شورای نگهبان، صیانت از اسلامیت و جمهوریت نظام که با حضور اصحاب رسانه استان گلستان برگزار شد، اظهار داشت: اگر تاریخ تمدن ایران را ورق بزنیم دو تحول بزرگ را در قرن بیستم شاهد بوده ایم.

وی ادامه داد: یکی از این تحولات برآمده از عوامل بیرونی است و یکی برآمده از عوامل درونی؛ جریانات مشروطه خواهی در قرن بیستم به گونه ای بود که بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار داد و آنها تلاش می کردند تا یک تغییر بنیادی در نظام اصلاحات سیاسی خودشان به وجود بیاورند که در آغاز قرن بیست ایران هم از این فضا بهره برد.

دکتر عباسی با بیان اینکه در آن زمان روشن فکران جامعه نخبگانی ایران برای پیشرفت و ترقی ایران تلاش کردند، یادآور شد: اما این جنبش با تلاش روشن فکران ایران به ثمر ننشست، بلکه غاطبه ملت ایران، جامعه روحانیت و مجتهدین و مراجع اعلام تلاش بایسته ای داشتند تا درخواست ملت و تحول بنیادین به ثمر برسد؛ افرادی چون شیخ فضل الله نوری، آیت الله عبدالله طباطبایی و محمد بهبهانی در مجلس و ادوار قانون گذاری ، شهید مدرس از تاثیرگذارترین افراد مشروطه خواهی بودند.

وی خاطرنشان کرد: نقطه طلایی این حرکت که باعث تحول شد، نه صد در صد در حوزه ساختار سیاسی ایران، بلکه آغازی بود برای تغییر بنیاد نظام سیاسی ایران و حضور پررنگ و پر قدرت روحانیت در پیروزی تثبیت و از سوی دیگر خواست مجتهدین مبارز روشن فکر ضمیر در نحوه قانون گذاری و حرکت بر اساس قوانین اسلامی بود.

این کارشناس مسائل اجتماعی و سیاسی گفت: آنچه امروز ما تحت عنوان شورای نگهبان در نظام جمهوری شاهد هستیم، پیشینه آغاز قرن بیست و پیشینه آن جنبش مشروطه و نظام قانون گذاری در جنبش مشروطه بوده است و ما اگر قانون اساسی مشروطه را مطالعه کنیم، هیچ پیشینه ای قبل از آن مبنی بر قانون گذاری در ایران نداریم.

وی با بیان اینکه تدوین قوانین کشورهایی چون بلژیک و فرانسه مبنی بر قوانین مشروطه شد، اظهار داشت:  مجتهدین بزرگوار این مرز و بوم که بر اساس رطب اسلامی پا به عرصه نهضت مشروطه گذاشتند مبنای نظام قانون گذاری را بر اساس قوانین اسلامی مدنظر داشتند.

عباسی در رابطه با نگاه آن زمان به مشروطه یادآور شد: اما در آن فضا هیچ روشن فکری و هیچ رجال سیاسی به این منظر مشروطه را نگاه نمی کرد و مشروطه را تنها یک پدیده عرفی و  بر اثر خرد جمعی می دید.

او ادامه داد: اما بزرگانی از جامعه روحانیت که در رأس آنها، مجتهد شیخ فضل الله نوری تلاش واسعه ای را در خلق نهادی به نام شورای نگهبان داشتند، ایشان قدم بر می دارد و حضرت امام (ره) تکمیل می کند؛اگر بناست مملکتی بر اساس قوانین الهی اداره شود وتحول  بنیادین به وجود بیاید مبنای قانون گذاری باید اسلام باشد؛ و قوانین اسلامی در جامعه جاری شود؛ در آن زمان خواست ملت همگام شد با روحانیت و مجتهدین آن اصل از همین جا یک تعارض فکری به وجود می آید، آنچه که جامعه روشن فکری آن عصر فکر می کرد و آنچه که مجتهدین سیاسی و مبارزین دین گرا که خواهانش بودند به وجود آمد.

این استاد دانشگاه با بیان مبارزات شیخ فضل الله نوری،گفت:شیخ فضل الله نوری تئوری مشروطه ی مشروعه را ارائه می دهد و می خواهد نقدی بر قانون اساسی مصوب داشته باشد و خواسته او به یک خواسته ملی تبدیل می شود که به همین علت این خواسته ملی در متمم قانون اساسی مشروطه جای می گیرد و اصل دوم متمم قابل قبول واقع می شود و یک خواسته اش این است که اگر بخواهد مصوبات مجلس برخلاف قوانین اسلامی، ارزش های دینی باشد از کجا باید مطلع شویم که این مصوبه با قوانین اسلامی انطباق دارد.

وی ادامه دارد: شیخ فضل الله نوری پیشنهاد داد که پنج تن از مجتهدین طراز اول در مجلس حاضر باشند و تمام گفت و شنودهای مجلس را نسبت به یک طرح و نسبت به یک لایحه بشنوند و سپس آنها هستند که تطبیق را اگر گرایف کنند اسلامیت آن قانون محرز می شود.

وی در پایان در خصوص پیشینه ی قانونی شورای نگهبان،خاطرنشان کرد: با وجود مخالفان زیاد این طرح در دربار رژیم شاه و وهابیانی که وجود داشتند موجب شد تا این طرح از روز اول اجرا نشود و به مدت یک قرن نادیده گرفته شود، تا اینکه بعد از پیروزی انقلاب این طرح در نظام جمهوری اسلامی اجرا و جزئی از قوانین اساسی کشور شد.

انتهای پیام/پ