توهم سران عرب درمورد نقش ایران در عراق

به گزارش گلستان 24، همزمان با تحولات منطقه ای و تلاش های ایران برای مبارزه با تروریسم که به سبب سیاست های مداخله جویانه غرب و آمریکا روزبه روز در حال گسترش است، برخی رسانه های غربی-عربی به پروزه ایران هراسی خود ادامه می دهند.

در همین زمینه، روزنامه انگلیسی "گاردین" (Guardian) در مطلبی با عنوان "آیا ایران کشوری متعلق به خود، درون خاک عراق ایجاد می کند؟" به ادعا و توهم هراس کشورهای عربی در خصوص سلطه‌جویی ایران در عراق پاسخ گفته است.

گاردین می نویسد: «عراق و امنیت این کشور نقش اصلی در بحث های مربوط به توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی دارد. کشورهای عرب خلیج [فارس] هراسانند ایران به سبب رفع تحریم های اقتصادی، توسعه طلبی و سلطه‌جویی خود بر خاورمیانه را گسترش دهد.

پیش از این "دیوید پتراؤوس" فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق در خلال سال های 2007 و 2008 میلادی در مصاحبه ای با روزنامه "واشینگتن پست" (WashingtonPost) گفته است: «در صورت رانده شدن داعش از عراق و در نتیجه ظهور نیروهای مورد حمایت ایران به عنوان قدرتمندترین نیروی کشور عراق و بالاتر از نیروهای امنیتی این کشور که نیرویی مانند حزب الله در لبنان را تشکیل خواهند داد، چنین نتیجه ای برای ثبات و استقلال عراق بسیار زیانبار خواهد بود، و همچنین برای منافع ملی ما در منطقه.»

"جان برنان" رئیس سازمان سیا اظهارات مشابهی درباره نقش "بسیار تجاوزکارانه و فعال" ایران در عراق داشته است.»

گاردین در ادامه با یادآوری دیدگاههای دیگر در همین زمینه اضافه می کند: «بر اساس این دیدگاه، سلطه ایران بیش از همه، عراق را تحت تاثیر قرار خواهد داد، کشوری که ایران در آن به دنبال استقرار دولتی به مثابه "دولتی مطیع" برای خود است و به این وسیله می خواهد از تشکیل یک نظام دموکراتیک بادوام در همسایگی غربی خود جلوگیری کند.

طرفداران داخلی و خارجی این دیدگاه در تأیید نظریه خود به قدرت روزافزون گروه های شیعی مورد حمایت ایران در حال جنگ با داعش اشاره می کنند و ادعا می کنند مانند حزب الله در لبنان، ایران در تلاش است کشوری ایرانی در عمق خاک عراق تأسیس دهد.»

گاردین در پاسخی به دیدگاه یادشده می نویسد: «نگرانی هایی از این دست هرچند مشروع باشند، اما بسیار اغراق آمیز و بیجا هستند. نفوذ ایران بعید است کشوری (دولت) دیگر درون عراق ایجاد کند؛ هرچند بعضی عناصر ایرانی به آن بی میل نباشند. موفقیت یا عدم توفیق مذاکرات هسته ای هیچ تفاوتی در این موضوع ایجاد نمی کند.»

گاردین می افزاید: «چنین دیدگاهی نماینده تصویر کاملی از ماجرا نیست و تصوّری منحرف از واقعیت خارجی ارائه می کند. گرچه اکثریت شهروندان شیعه عراق علاقمند به ایرانی پیشرو و موفق در همسایگی خود هستند، اما ادعای تمایل آن ها به تبدیل سرزمین خود به کشوری تحت کنترل ایران ناشی از یک خیالبافی خارق العاده است.

تازه ترین انفجار ملی گرایی در عراق در مقابل ایران، پاسخی به اظهارات جنجال برانگیز "علی یونسی" مشاور حسن روحانی رئیس جمهور ایران در امور اقلیت ها و وزیر سابق اطلاعات ایران بود.

یونسی گفته بود: "در حال حاضر عراق نه تنها بخشی از نفوذ تمدنی ایران بلکه هویت، فرهنگ، مرکز و پایتخت ماست... زیرا جغرافیا و فرهنگ ایران و عراق جدایی ناپذیرند، چه با یکدیگر بجنگیم یا یکی شویم."

اظهارات یونسی با تندترین انتقادات از سوی نمایندگان مجلس ایران مواجه شد و 109 نماینده با امضای نامه ای خواستار برکناری او شدند. یونسی به دادگاه روحانیت فراخوانده شد و در مورد "اظهارات خلاف امنیت ملی" از او بازخواست شد و سپس با قرار وثیقه ازاد شد.» [البته خبر احضار یونسی به دادگاه ویژه که از سوی خبرگزاری ها مخابره شده بود، از سوی معاون وی تکذیب شد.]

گاردین در بیان واکنش ها به اظهارات یونسی در عراق نیز آورده است: «اما این اظهارات یونسی با ارائه برداشتی امپراتورمآبانه از کشاندن عراق به مدار تمدنی ایران، عکس العمل شدیدی را در عراق در میان سنی و شیعه برانگیخت. آیت الله العظمی علی سیستانی مورد احترام ترین روحانی شیعه در عراق، کسی بود که در دفاع از استقلال و حق حاکمیت عراق قدم به میدان گذاشت.

احمد الصافی نماینده [آیت الله] سیستانی در پاسخی آشکار به اظهارات یونسی گفت: "ما به کشور و هویت و استقلال و حاکمیت ملی خود افتخار می کنیم. هرچند از هرگونه کمک از ناحیه برادران و دوستان ما در مبارزه با تروریست ها استقبال می کنیم و از آن ها به خاطر آن سپاسگزاریم، این به هیچ وجه به معنای آن نیست که از هویت و استقلال خود چشم پوشی می کنیم.»

گاردین در رد توهمات کشورهای حاشیه خلیج فارس در مورد سلطه جویی ایران در منطقه به ویژه در عراق می افزاید: «نیروهای شبه نظامی شیعه مشروعیت دینی خود را به طور عمده از [آیت الله] سیستانی به عنوان "مرجع تقلید" خود می گیرند و [خصوصا] از فتوای او پس از سقوط موصل در ژوئن 2014 که تمام عراقی ها را به برداشتن اسلحه فراخواند. از آن لحظه تاکنون، [آیت الله] سیستانی به طور پیوسته بر فعالیت گروه های داوطلب، تحت فرمان دولت عراق تأکید کرده است.

بر همین اساس نیروهای بسیج مردمی عراق (PMUs) در حال حاضر تحت سازماندهی شورایی زیرنظر شورای امنیت ملی عراق (NSA) فعالیت می کنند که به نوبه خود ملزم به پاسخگویی حیدر العبادی نخست وزیر عراق است و بر اساس اعلام خالد العبیدی وزیر دفاع عراق، حقوق و تجهیزات جنگی آن ها را تأمین می کند.

با توجه به قوت تمایلات ملی گرایانه در تمام سطوح و مذاهب عراق و مقبولیت گسترده [آیت الله] سیستانی به عنوان قوه اتحاد ملی، تشکیل یک شبه‌دولت به صورت موازی با دولت عراق در پی انهدام داعش، مشکلی قابل تصور است. در آخر الامر چنین تحول سیاسی، بسیج مردمی، پشتیبانی [آیت الله] سیستانی را از دست خواهند داد و همراه با آن، مشروعیت این گروهها در انظار میلیون ها شیعه عراقی که هم اکنون حامی آن ها هستند از دست خواهد رفت.»

گاردین اضافه می کند: «بعلاوه رهبران بسیج مردمی و فرماندهان نظامی آن تاکنون تمایل اندکی برای پیمودن چنین مسیری از خود نشان داده اند. "هادی العامری" رهبر سپاه بدر چشم اندازی از آینده عراق را متصور است که براساس آن دولت عراق حرف آخر را خواهد زد. او در مصاحبه با شبکه تلویزیونی السومریه عراق گفت: "پس از فتوای سید سیستانی، هیچ گزینه ای جز برداشتن اسلحه و مبارزه برای ما باقی نماند. اما این ها اسلحه های دولت است. سازمان بدر هیچ سلاحی در اختیار ندارد."

در اظهاراتی مشابه، "قیس الخزعلی" رهبر گروه عصائب اهل الحق در گفتگویی با aبکه تلویزیونی العهد می گوید: "گروه های بسیج مردمی قطع به یقین نیروهای ملی هستند و زیرمجموعه نهادهای دولتی عراق، و متعهد به تصمیمات فرمانده کل قوا [نخست وزیر عراق]».

مقاله گاردین در پایان تأکید می کند: «حس ملی‌گرایی قویی در هر دو گروه شیعه و سنی عراق در جریان است و هر دو با توجه به موقعیت راهبردی، میراث فرهنگی و منابع طبیعی عراق، به اوجگیری کشورشان به عنوان قدرت منطقه ای برابر با ایران و عربستان امید دارند. این عنصر امیدبخشی است که یک سیاست مذهبی آرام و بالغ را به دنبال خواهد داشت.»