تسلط داعش بر دروازه اروپا + تصاویر

به گزارش گلستان 24، حدود سه سال از سقوط دیکتاتوری معمر قذافی بر کشور لیبی می گذرد. این کشور که از منابع نفتی سرشاری برخوردار است همیشه مورد طمع کشورهای غربی بوده و به خاطر نزدیکی به قاره اروپا، سران غربی با چشم پوشی بر جنایات قذافی، همواره به گرمی از وی استقبال می کردند. لیبی با ذخایر نفتی غنی، کشوری است در سواحل جنوبی دریای مدیترانه که بیشتر مساحت آن را بیابان پوشانده است. این کشور دارای تاریخی کهن است. لیبی از دید تراکم جمعیت یکی از کم تراکم‌ترین کشورهای دنیاست. مساحت لیبی اندکی بزرگتر از ایران است، ولی جمعیت آن کمتر از یک دهم ایران است. ۹۰ درصد از جمیعت ۶٫۵ میلیون نفری این کشور در باریکه‌ای از کناره‌های مدیترانه‌ای این کشور زندگی می کنند و در مناطق دیگر تنها قبیله‌ های بیابانگرد (بدوی) روزگار می‌ گذرانند.

رهبر لیبی برای بقای خود در قدرت تلاش فراوانی کرد و حتی از جنگنده های نظامی نیز برای ترساندن مردم خود استفاده برد اما موج فوران آتش خشم مردمی که منطقه خاورمیانه را درنوردیده بود، دامن قذافی را نیز گرفت و پس از ماه ها مقاومت سرانجام اسیر چنگ انقلابیون خشمگینی شد که وی را به بدترین شکل تحقیر و به قتل رساندند.

ساختار اجتماعی و فرهنگی لیبی به نحوی بود که قذافی توانسته بود با ایجاد نوعی هژمون بر سر قبایل بزرگ، نوعی ثبات سیاسی و امنیتی در کشور برقرار سازد. لیبی به طور سنّتی به سه منطقه اصلی به نام‌های «اقلیم طرابلس»، «فزّان» و «بَرقه» بخش می‌شود.

سرنوشت لیبی پس از قذافی

مردم لیبی هرچند پس از انقلاب این کشور در سال 2011 از پایین کشیدن قذافی خوشحال بودند اما نمی‌دانستند چه سرنوشتی در انتظار آنها است. درست چند ماه پس از برکناری قذافی دیگر از امتیازات اقتصادی گذشته خبری نبود و هیچ نشانه‌ای نیز از ثبات سیاسی در داخل لیبی مشاهده نمی‌شد.آب و برق مجانی، بهره بانکی صفر درصد، پرداخت 60 هزار دلار هزینه مسکن برای زوج‌های جوان، آموزش و پرورش رایگان، بنزین بسیار ارزان و تعداد بی‌شماری امتیاز اقتصادی که در سایر نقاط جهان وجود نداشت از جمله ویژگی ‌های حکومت قذافی بود. 

سرت دارای ذخایر غنی نفتی است به طوریکه میدان نفتی سرت را می‌توان مهمترین میدان نفتی لیبی دانست. این شهر همچنین برخی سازمان‌های مهم دولتی را نیز در خود جای داده که در مسیر دو شهر مهم و استراتژیک طرابلس و بنغازی قرار دارد. همچنین  این شهر یکی از بنادر نفتی مهم لیبی است که محل تقاطع سایر بنادر نفتی لیبی با طرابلس است. 

 

مرکز رادیو و تلویزیون ملی در شهر سرت لیبی

 

این شهر پس از درگیری های زیاد میان گروه داعش و گروه فجر لیبی با محوریت طرابلس، به تصرف داعش درآمد. داعش در ابتدا ساختمان دانشگاه و رادیو و تلویزیون سرت را به تصرف در آورد و از طریق رادیو محلی اعلام کرد توانسته نیروهای دولتی را فراری دهد و شهر را اشغال کند. به دنبال آن گروه تروریستی داعش مقررات آمد و شد را بعد از نماز مغرب در شهر برقرار کرد و برای ایجاد رعب و وحشت؛ دادگاه های شریعت را به سبک خود راه اندازی کرد. داعش  پس از کنترل بر دانشگاه سرت، برنامه درسی و فعالیت دانشگاه را متوقف و با کنار زدن پرچم لیبی،‌ پرچم داعش را برفراز ساختمان ها و سردر آن نصب کرد.

 

تسلط کامل بر سرت برای داعش بسیار مهم بود. این شهر از جنبه های مختلف شهری نمادین محسوب می شود. از یک سو همانند شهر تکریت مرکز استان صلاح الدین عراق، زادگاه یکی از مخوفترین دیکتاتورهای قرن بود. صدام و قذافی در بلندپروازی های خطرناک بسیار شبیه هم بودند و از سوی دیگر منابع مالی چشمگیری برای داعشی ها در این شهر وجود دارد. ارتش لیبی و شبه نظامیان داعش نزدیک به یک هفته در اطراف شهر سرت با هم درگیر بودند. شهرک النوفلیه در شرق سرت یکی از خواستگاه‌های اصلی داعش در مناطق شمالی لیبی محسوب می‌شود.

 

شهرسرت در نزدیکی دریای مدیترانه تحت اشغال داعش

 

همزمان با درگیری با ارتش، داعش به درگیری با دیگر گروه‌های شبه نظامی لیبیایی نیز ادامه می‌دهد و تهدید کرده است که موصل جدیدی از شهر سرت لیبی خواهد ساخت. أبو محمد الفرجانی، از رهبران ارشد داعش در لیبی در اظهار نظری گفته بود: همانگونه که موصل عراق را فتح کردیم مصراته را نیز فتح خواهیم کرد و شهر سرت نیز به فلوجه ما در لیبی تبدیل خواهد شد.وی شبه نظامیان را تهدید کرد که با عملیات انتحاری و بریدن سر آنها به سراغشان خواهند رفت.  افرادی که رهبری داعش در لیبی را بر عهده دارند تونسی‌هایی هستند که از جنگ سوریه و عراق بازگشته‌اند.

 

در چند روز اخیر داعش توانسته بر سایر مراکز مهم شهر سرت تسلط پیدا کند. همچنین با عقب‌نشینی کامل شبه نظامیان «فجر لیبی» از مواضع خود در «سرت»، داعشی‌ها فرودگاه و برخی مناطق اطراف این شهر ساحلی لیبی (تا حدود 20 کیلومتری) را به کنترل خود درآوردند. در این میان خانواده‌های زیادی خانه و کاشانه خود را رها کردند و از ترس تسلط داعش بر این شهر و احکام ظالمانه آن، از شهر خارج شدند. همچنین گردان 166 ارتش یمن به‌طور کامل از مواضع نظامی خود عقب‌نشینی کردند و تا شهر «مصراته» به عقب بازگشتند. شاهدان عینی در منطقه «ابوقرین» واقع در غرب «سرت» گفتند که تعدادی از این خانواده‌های آواره از طریق تنها راه ارتباطی میان این شهر با «ابوقرین» فرار کردند.

به دنبال تسلط نسبی داعش بر شهر سرت در اواخر زمستان سال گذشته، ترکی البنعلی که پدر معنوی گروه تروریستی داعش محسوب می‌شود وارد شهر سرت لیبی شد. رادیو محلی شهر سرت لیبی سخنان و درس‌های ترکی البنعلی را پخش می کند که از شخصیت‌های معروف گروه داعش محسوب می‌شود.

 

روزنامه گاردین در تحقیقاتی گسترده درباره البنعلی نوشت: وی که ۳۰ سال دارد و مقامات بحرینی تابعیت او را لغو کرده‌اند فعالیت خود را به عنوان مبلغ گروه‌های تندرو در سوریه آغاز کرد و در مارس ۲۰۱۴ خواستار پیوستن تندرو‌ها به گروه داعش شد و به این ترتیب به یکی از شخصیت‌های رسانه‌ای مهم این گروه تبدیل شد. به نوشته گاردین، البنعلی نماینده داعش در مذاکرات با آمریکا برای آزادی «پیتر کاسیگ» شهروند ربوده شده آمریکایی بود که بعدا اعدام شد.

 

 بنا به ادعای آژانس اطلاعات آمریکا دولت اسلامی در شرق لیبی پایگاه ​هایی تربیت تروریست ایجاد کرده است. گفته می​ شود این تروریست​ ها برای جنگ داخلی لیبی آموزش دیده ​اند و نه برای مبارزه علیه خارجی ​ها. در لیبی هواداران داعش تلاش می​ کنند موقعیت خود را تثبیت و بر دیگر گروه​ های رقیب غلبه پیدا کنند.

 

مناطق درگیری و تحت کنترل داعش 

 

کارشناسان امنیتی برآورد کرده اند که حدود سه هزار نیروی وفادار به داعش در لیبی حضور دارند. این کشور به یکی از نخستین اماکن آموزش گروهی در خارج از سوریه و عراق تبدیل شده است. نیروهای داوطلب از تونس، الجزیره، مصر، عربستان و دیگر کشورها گردهم آمده اند تا با افراط گرایان و دیگر سازمان هایی از این دست مقابله کنند. داعش نیز در جذب اعضای دیگر گروه های افراطی لیبی موفق بوده است.

 

این نقشه نشان می دهد بعد از عراق، لیبی آمار بیشترین عملیات های داعش را به خود اختصاص داده است

 

بقایای شهر تاریخی سیرن یکی از غنی ‌ترین و زیباترین شهرهای تاریخی جهان بوده و نقش زیادی در اعتلای فرهنگی جهان و توسعه‌ فرهنگ شهرنشینی داشته، در سال 1981 میلادی کشف شد. این شهر  که آثاری از سه تمدن مصر باستان، روم باستان و یونان باستان در خود جا داده، در سال 365 پس از میلاد به دلیل وقوع زلزله‌ای سهمگین به شدت آسیب دید، ولی دوباره رونق خود را بازیافت. شهر تاریخی سابراسا نیز قدمتی چند هزارساله داشته و آثاری از فینیقی‌ ها، فراعنه سیاه و رومیان را در خود جا داده است.

 

 

گروه های مسلح محلی در اطراف برخی از آثار باستانی کمپ های دفاع از آثار ملی تشکیل داده اند و  در اوضاع پرآشوب لیبی و بی تفاوتی قدرت های جهانی وظیفه دفاع از میراث جهانی لیبی به دست گروه های مردمی افتاده است.

 

تحلیل گران معتقدند لیبی برای داعش جذابیت دارد چراکه در میان دریای مدیترانه واقع شده و می تواند به مقر انجام حملات به دیگر مناطق مانند مصر و تونس تبدیل شود. ضمن اینکه مناطق بیابانی گسترده در این کشور و بی قانونی کلی آن بدین معنا است که داعش می تواند با آزادی نسبتی در آن فعالیت کند.