جایگاه شبهای قدر دربین اقوام گلستان/از «قدرایمش» تا «رمضونیکه»

به گزارش گلستان 24، برپایی مراسم احیاء شب های قدر در مسجدها، مکان های مذهبی و در برخی خانه ها از مراسم مشترک بین گلستانی ها است اما در کنار این مراسم به علت وجود قوم های مختلف می توان شاهد مراسم های دیگری هم بود که هر کدام به لحاظ معنوی ویژگی های خود را دارد.

یکی از اقوام در گلستان قوم ترکمن است که حدود ‎ ۳۷ درصد جمعیت استان گلستان را تشکیل می‌دهند و بیشتر آن ها در نوار شمالی از سواحل دریای خزر تا شمال شرقی استان ساکن هستند که آیین های مخصوص به خود را در شب های قدر دارند.

از قدرگیجه تا قدرایمش قوم ترکمن

غفار یلمه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: یکی از آیین‌هایی که ترکمن‌ها با شور و شوق در شب‌های قدر ماه مبارک رمضان برگزار می‌کنند «قدر گیجه» است.

این شهروند آق قلایی که در مرکز استان سکونت دارد، ادامه داد: هر چند شب قدر به صورت دقیق مشخص نیست ولی از گذشته های دور برای ما و به استناد شواهدی این مراسم در شب ۲۷ ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه این شب برای ترکمن‌ها بسیار مقدس است، گفت: زنان در خانه بیشمه که نوعی شیرینی خانگی مخصوص ترکمن ها است و بورگ، فرنی و نان‌برنجی می‌پزند و سفره پهن می‌کنند و آرد گندم به نام قاوورداق و تالخان و سمبوسه‌ای گوشتی به نام بورک می‌گذارند.

یلمه ادامه داد: جوانان در روستاهای ترکمن‌نشین در گروه‌های مختلف هرکدام مبلغی پول هزینه می‌کنند و با آن آجیل و میوه و شیرینی می‌خرند و در خانه‌ای گرد هم آمده و به دعا و نیایش می‌پردازند و نماز شب قدر را برپا می کنند.

وی افزود: همچنین در این شب برای نوعروس یا دختری که تازه نامزد شده از طرف خانواده داماد هدیه‌ای برده می‌شود که به آن «قدرایمش» گفته می شود.

ماه رمضان جایگاه خاصی در آداب‌ورسوم سیستانی‌ها دارد

سیستانی‌ها یکی دیگر از قومیت های ساکن در گلستان هستند که همواره عامل به احکام الهی بوده‌اند. در آداب‌ و رسوم سیستانی‌ها جایگاه خاصی هم به ماه رمضان داده‌شده است. ماه رمضان در بین سیستانی‌ها ارزش والایی دارد و سیستانی‌ها برای این ماه برنامه‌ها و مراسم خاصی دارند که از آن به‌عنوان آداب‌ورسوم ماه رمضان در بین سیستانی‌ها یاد می‌شود.

از رمضان خوانی و رمضونیکه تا سحر خوانی و اکرام خانواده شهدا همگی از آداب‌ورسوم سیستانی‌ها در ماه رمضان است. رمضان خوانی و رمضونیکه از مراسم های ویژه و پرمعنای ماه مبارک رمضان در بین سیستانی‌هاست.

بزرگان سیستانی این ماه را در لهجه خودشان رمضو یعنی ماه برکت و رحمت می دانند و سیستانی‌ها در شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ رمضان تا صبح به دعا و عبادت مشغول هستند و مثل سایر مؤمنین و شیعه‌ها ضمن برگزاری مراسم احیا به دعا نیایش می‌پردازند.

اعمال انسان در این ماه مبارک پاداش چندین برابر دارد

معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی گلستان در خصوص شب های قدر گفت: ماه رمضان براساس روایاتی که از پیامبر و ائمه معصومین داریم یک ماه استثنایی است و اعمال انسان در این ماه مبارک پاداش چندین برابر دارد.

حجت الاسلام جواد نجفی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: پیامبر اکرم اسلام در خطبه شعبانیه که در آخرین جمعه از ماه شعبان و قبل از ورود ماه مبارک رمضان برای اصحاب و یاران خودشان ایراد فرموده اند که اگر کسی یک آیه قرآن در ماه رمضان قرائت کند خداوند متعال پاداش یک ختم قرآن برای او در نظر می گیرد و بقیه اعمال اینگونه ارزش گذاری می شود.

وی افزود: براساس آیات قرآنی و احادیث، قرآن در ماه مبارک رمضان نازل شده و هم چنین از قرآن و احادیث استفاده می شود که قرآن در شب های قدر نازل شده و وقتی این آیات و روایات را کنار هم می گذاریم شب قدر یکی از شب های ماه رمضان است.

حجت الاسلام نجفی با بیان اینکه ماه رمضان ماه نزول قرآن و همه کتب های آسمانی است، افزود: می توانیم ماه رمضان را ماه ارتباط خدا با بندگان خدا بدانیم و همه ارزش و فضائلی که ماه مبارک رمضان دارد به جهت نزول کتاب آسمانی از جمله قرآن است.

وی تصریح کرد: ماه رمضان به ویژه شب های قدر که شب نزول قران است اعمال ویژه ایی دارد و مومنین و روزه داران و عاشقان اهل بیت به دلیل فضیلت شب های قدر و شهادت امیرالمومنین ویژه برنامه این شب ها را در مساجد با شکوه خاصی در گلستان برگزار می کنند.

حجت الاسلام نجفی گفت: یکی از ذکرهای شب های قدر این است که مومنین زمزمه می کنند خدایا لعن و نفرین کن کسی که امیرالمومنین را به شهادت رسانده است و یکی از مهم ترین برنامه های شب های قدر مراسم قرآن برسرگذاشتن است که اوج معنویت در این شب ها است.

وی در خصوص اینکه چرا این شب ها مورد استقبال عموم قرار می گیرد، افزود: عموم مردم احترام خاصی برای قرآن قائل و با آن مانوس و عاشق امیرالمومنین و اهل بیت عصمت و طهارت هستند.

حجت الاسلام نجفی با بیان اینکه شب های قدر شب قرآن و شب های ولایت است، گفت: انسان با ارتباط خدا و داشتن راز و نیایش آرامش روحی پیدا می کند و این یک نیاز فطری است. مومنین نیاز می بینند که در این شب های قدر با خدای بی نیاز ارتباط برقرار می کنند.

وی گفت: این شب ها شبهای دعا و استجابت دعا است و به فرموده قرآن یک شب قدر بهتر از هزار ماه است و لذا چه شبی بهتر از شبهای قدر که مومنین نیازمندی های خودشان را از این خالق هستی درخواست کنند.

خبرنگار: مریم رضایی

عکاس: احمد آق

مهر